Opuscula in quibus commentationes varias tam medicas quam ad rem naturalem spectantes retractavit emendavit auxit

41쪽

obtuso iunctis, composita esse videntur. Durio ris compagis sunt. Ceterum ad pollicis fere longitudinem perueniunt, et perennant. Petiosi foliis quadruplo breuiores, compressit, basi autem gibbi, alternis posterius cauli insertis, et rubicundi coloris sunt. Flores a) in apice ramorum racemis simplicibus propendent. Duo vero ad octo usque sociari solent; quorum quisque proprio suo pedunculo, breuissimo, tereti fere, ad basin squama aucto, insidet. Glyx monophyllus, in quinque partes obtusas fissus, eXiguus et pallide purpureuS est, nec ma cescente corolla simul perit. Corolla, ouum figura referens, ad basin nonnihil plana cernitur. Superius in quinque minutu

lacinias obtusas et refleXas, colore carnis tinctas, diuisa est. Stamina decem, quorum filamenta supra crassora,

versus baseos corollae marginem, Vbi inserta sunt, gracilescunt, et ViX Vltra quartam eius longitudinis partem surgunt. Apice totidem Antheras, duabus latis instructas, gerunt.

M cst. descriptio floris a LINNEo in Hor. Lapp. p. Ia5., ab HALLERO in Enum. stirp. Helv. p. 16. et M'. s. Helv. n. ro18, item a sEGvIERO in Plantar. Veronensis suppeditat . a

42쪽

Pisillam vilicum adest. Huius Germen Ouatum intra calycem collocatur. Stylus stamina longitudine superat, et in Stigma obtusum terminatur. Hi ictus bacca est, glabra, aliquantulum depressa, primum alba, dein rubra, pisum magnitudine aequans, stigma orbiculare brunum eX calyce inlia, punctum vero minutum eiusdem coloris ex stylo supra, habens. Discissa eXterna epide mide, pulpa farinacea alba insipida apparet, loculos quinque continens, in quibus Semina totidem, ossea, eXtus conueXa et gibba, ad centrum Vero, ubi Vniuntur, linea recta et acuto angulo terminata, et plurimam baccae partem implentia, iacent. Receptaculum inferum est , siue germine.situ inferius reperitur.

g. 8. Iam apparebit, quo iure Vua ursi ad Arbuti genus referatur. Attamen fuere quidam , iique bot nicorum celeberrimi, inter quOS RAIUM, 'AGNO

SONIUM, QUERIVM laomino, qui separandam istam ab Arbuto, paucitate seminum haud dubie praese tim inducti, arbitrati sunt. ViX vero unicum plantarum genus eXploramus, quin modo hunc, modo illam floris fructusve partem in distilactis eius speciebus variare observemus. Sic in Gentianis corolla

43쪽

moX in f, mox in , moX in 8 lacinias diuisas inuenimus. Campanularum pericarpia moX 3 mOX sloculos fouent. Similis diuersitas in Valerianis ratione staminum numeri et in Rumicibus ratione eorum cum pistillis vel consortionis, vel ab iisdem separationis, obtinet. Et plura hac de re exempla nobis Verbenas , DaturaS , Rhamnos, Scabiosas, Papauera, Thalictra, Cleomes, Valantias, Sidas, Fumarias, Cerastia, Conuallarias aliasque eXaminantibus, Obviam Veniunt. Deinde respectu ad cetera rite habito, species istas omnino coniungere licet, quae, fructu etiamsi discrepent, flore tamen inter se congruunt. b) Hoc perspicientes egimii viri HALLERVS et LuDw1G1vs illam Arbuto addere cum LINNEo non dubitarunt, in quo omnes fere postea nostri aeui holanici imitatores habuerunti g. 9.

Nec stirpem nostram, a Vaccinii specie, Vitis idaea, Suecis autem Lingon, Germanis rothe Heu delbeere, Κronsbeere item Preisselbeere, dicta, discernere erit dissicile. Nam in Vitis idaea folia latiora sunt, et statim, ubi petiolis inferuntur, Ouata fiunt, in superficie autem inseriori punctis crebris ob

nota-b L1NN. Philosoph. bot. g. IV. ef I 76. o Quum C. BAvHi Nus c. V. Pinax p. o. Uuae ursi folia veluti punctata describit, respexisti ad venas censendus est, quae, quippe infra crebras anastomoses facientes, punctis quasi obsitam reddere superficiem videntur. Ill. HALLERus vero B AvHireves, in descriptione soliorum Vuae ursi, Vitem idaeam ante oculos habuisse existimat. V. Opusc. bot. F. IJS.

44쪽

18 . notata apparent. Sed multos alios characteres, di stinctioni struendae peridoneos, obseruaui. Huius enim caules non procumbunt, sed oblique assurgunt; interne insuper paucioribuS cum ramis, tum foliis, instructi. CorteX heic non fuscum colorem habet, nec dehiscit, sed viridis et firmus est. Corolla profundius incisa campanulam fere refert; Vt de staminibus, quorum modo octo hic adsunt, et de receptaculo, quod superum est, nihil dicam. His

adde, quod baccae, in Vitis idaea d) magis globosae,

succo grate acido turgeant, et loculos quatuor tantum, semina numerosa continentes, habeant

An Vua vrssi iam in Veterum cognitiOnem Vsumque Venerit, paucis nunc dispiciam. Sunto, qui DyoscoRIDEM illam sub Ioαιαc voce descripsisse eXistimant, non tam, me quidem iudice , charactereS eius, quoS allegat, CXter-nOS , qUam Virtutem , quam illi tribuit, medicam Considerantes. Etenim, ob adstringendi vim, in alui laxitate, muliebri fluXione et haemorrhagiis sistendis, radicem istam commodam habet. Quam debili vero fulcro nitantur, qui eX effectu, quem stirpes in corpus nostrum eXserunt, earundem Veiamnu

C. BAVH. Viv. p. o. Notari tamen debet, DALECHAΜDII figuram non veram Vuae ursi formam e primere.

45쪽

assinitates vel discrimina hariolari satagunt, vel me non monente, quisquis perspicit. Sed utut breuis et manca delineatio, quam de Idaea radice Diosco-RiDEs eXhibet, censenda sit: quum tamen folia illi, Rusco O'ξυ αυρο ii η simillia, tribuat, quibus pans pini vel ligulae ελiκεc , ex quibus flos surgat, adhaereant, non Vuam Vrsa, sed Hypoglossum potius, ab Ε qu. Α LiΝΝΕ ad Rusci genus pariter relatum, indicare voluisse, cum FABIO COLUMNAh arbitror. Nec huic opinioni Vis Hypoglossi contraria est. Quam GALEΝvsi) Ideam radicem appellat, cum illa DioscoRIDIs, saltim sit Virium nominisque conuenientia acquiescere liceat, congruit. Et idem de Idea herba PLINII E sentire fas est. Verum minus falli videntur, qui CLUSIO D adstipulantes, inter A κου σταφυλην GΑΙ ΕΝΙ m) nostranaque Vuam ursi nihil discriminis intercedere credunt. Ρlanta nempe, quam haem Optoicis commendat, secundum illum in Ponto trescit, humilis et freticosa es, folio Memae si n) , si unum ferens risbium et rotundum , gli su au-

B a serum.

Ruscum aculeatum LINNEI procul dubio intellexit. F) φυτοβρισανος, Ne ol. Iva. y. . 0 Des pl. medie. factiἰt. L. o. c. 9. Ed. CHARTER. Tom. 13. y. . F HVI. nat L. ap. cap. II. n. IaOst. Ed. DALECH. 0 Rar. plant. his. L. I. c. f. P. O. ni De compost. pharm. sec. loc. L. T. c. q. p. 5VS. Tom. ei Edit. cit. ἡ Memaecylum Comari selictum proprie significare, supra Iam retuli . sed eodem denominatio ipsi quoque arbori

nonnunquam competit; qua de re consule inter alios ΜATTHIOLvΜ in Commιηt. in DIo Sc. lib. I. Ed. C. B. F. 15 .

46쪽

serum. IIae certe notae haud ita commode ad Ribes rubrum, quod GALENI σταφυλ.ῆν esse quibusdam placet, quos Vero MATTHIOLus strenue

increpat, applicari possunt. Quicquid demum sit, in tam dubio tramite de hac tota quaestione haesitanter pronunciare praestat, quam intempestiua in Veteres, magni alios faciendos, Veneratione, et huius plantae cognitionis laudem adiudicare illis velle. I. II. Stirps tanta annorum serie cognita, non potuit non multis iisque diuersis plane nominibus cumulari, quorum tamen Vuae ursa VOX maXime sollemnis est. Vuam, ni fallor, ideo eam diXerunt, quod haccae in racemos, Vuarum instar, congregantur; ursis vero in deliciis esse, indeque epitheton eius traxisse ortum suum, docet ΒΟΕRHAAVIVs . Quam vagae tamen significationis Vuae ursi nomen olim fuerit, eX DODONAEO CJ patet,vtqui Vitis idaeam

dem a quibusdam comprehensas este indicat. Vt vero, quam auctoritatem quodUiS nomen, plantae huic tributum, agnoscat, et quinam botanici eius mentionem iniecerint, sciatur, eorum iam tabulam. quantum fieri potuit, locupletem, adponam.

47쪽

Arctostaphylos: ADAxsox Famillis des plantes Tom.

r) DALECHAΜpIvΜ huc ponerem, nisi in sua Uua ursi minarum et foliorum in ambitu diseetorum meminisset, quae in nostram non quadratii; ut igitur aliam Diantam eum indicu sie certo certius sit. U. Eius Essior. gem Flant. F. 133.

48쪽

FL Sibir. Tom. 4. p. II 8. GLEDITScHII Forsinisben sc aft, Vol. a. p. IT 2. Arbutus caulibus procumbentibus, foliis duris integerrumis: HALLERI His . sirp. HAU. n. IOI 8. Arbutus procumbens, foliis onatis solidis : HALLERIEnum. plant. Gotting. p. 164. Arbutus Novehoraten ibus dearberi y: COLDENI plant. Colding h. in Act. soc. scient. Vps a. IT 3. p. 8 i. Arbutus foliis integris: GERARDI Flor. Galla - proU. Radix idaea putata et ma vrstr: Io. BAVHINI res. Flant. Lib. 19. 23. CHABRAEI sirp. icones et scia- graphia p. - O. Vitis idaea foliis ta Us et velati princtatis: C. BAI H. PiussX p. TO. RAii Hi l. plant. F. I 89. ς Stirpes extra Arit. 263.

Vitis

49쪽

TOm. l. pari. I. p. I 6 S. et pari. a. p. ZOO.

An Chamaerhoden ros ab leua Odora: LOBRLII Stirp. altersaria p. i S 4. et GRRARDI: Herbasi. y. Iaa I. huc reserenda, aliis dirimendum relinquo.

Anglis Vua ursi sub nomine Spanish Re horti

PARΚINSONIO MILLERoque testibus, et Bear II horti heri y LEWIS, Venit, autem in Noueboracensi Americae prouincia, ut supra indicatum, vocatur. Galli Aou seroti f. Auxerole eam nominare secundum GOvΑNves et 8AVvΑGEsIVM , uti etiam

50쪽

est, aliis etsi illa Molon, Miblbiirsris, sicut Gotlandis Linbii, , Ostrogothis molabiir b) , magis arridet. Cum hac denominatione illa ne Ibiir o inter Nor-Vegos Vssitata conuenit. A Rustis vocatur, significante GORTERO , qui nomen litteris Rusticis scribit. mei eschi Vol chi Iagodi, item secundum Ρharm. Rossicam p. ss.) Tolothnjanha; a Iacutis Ongo litatu

runt; et a Cellensibus voce Moorbeere insignitur. Ill. HALLERof) vox Midbeere prae aliis placet. An haec ipsa eadem sit, quam cΗΑRLEVoIX petit Auis L Canada g) vocat, de eo, quoniam baccis succum grate acidum adscribit, quodammodo ambigo, licet stirpem nostram in. Canada crescere tanta minus dubium

ius, ni fallor, auctor est .