De morbi gallici curatione tractatus quatuor. Annotationes ejusdem centum in simplicium materia / [Giorgio Dordoni]

161쪽

3 p. lusitanus aberisub homine eardamomi maioris

et indici ad aliorum differentiam cananonis indicii tuta alatum talibus notis, granum angulosium nusiam tracte guram habens in si liquis ciceris cuiusdam modora cens, ac obiectionique contra eri posset quod ade scriptione Dios penitus disicrepat respondet meo quidem uis insul e quod ipse Dios non semen sed plantam eius elineauit; exemplum ex Gah tradens de carpesio quod i me in lib. se Antidotis primo si loquet festuchas es uasdam persimiles inamomi esse odores est spore v. ueriane non dissimiles, illius tamen fructum subticuit qui

Euario greco doctissmo te ste cubile osc sunt,sed in

yi'idetur eiusfiemen non tantam describere iudicent diali an de planta vel de semine intellexerint aucto- es, num hos tantum dixerim, omnes recentiores nescis se lusitamus cum cardamomo opus es uti non ligno sed semine'tuntur Nititur usitanus pluribus rationibus probaregranum Eud apud seplasius Melegetauigranum paradisi vocatum esse arabum cardamomuis ratus accolum vocitatum idq; afferri ex uinea regio te elegeta dicta granum, um respuisse Panidem ingens, teri cardamomi Arabiciunus quod mi- iusserapionis es, ta vocat bubane contendit lusitanus spe quod osc. vocant nigestam citrinam an in omni- . simile est melanthii Semini preter colorem qui in his , Evine citrinus conspicitur Maraiolus reclamat horti

K A feminum

162쪽

mum esse arabum neutrum cardamomum quoru inio ero proprius accedit, Discutiendum aliis relin i 2 contra hos celebres viros meum debilis iuditi via proferam in Matbioli ententiam facile interim , uel τῖ fu birem baracinari credentes plantavi illam iaomnibus fere hortis familiare uigo pepere de Indi, aliquibus biliquastrum cardamomum arabicum esse,ptita n hec in singulis eius notis prosequamur; folia bottonsis o infores item subluteos frustum oblongum cinicularum modo qui primum irescit dein luteo color inbuitur postremo rubicat ac per lucet coralli instar hira siliquain hanc femina obcludutu candida lentis figi que vel sola et cum siliqua degustata non ostferuorem excitant sed linguam vel palatum exulcerant tantum ignea vi redita sunt quo sit, hoc murrum cardamomum penitus non sit et tam arabes ipsi sucardamomo tantum saporis acumen non tribuunt, quos noui en proculdubio non ablicuissent , adde quois inen eius non augillo non odoratum non pulverulei

tum est quod suo cardamomo tribuunt Arabes, sic. ula vel alaba stro rosari simili innasicatur proinde ipso

falli qui hanc Iretam cardamomum Arabum maius. esse censi irruat ex iam dictis clare digno itur, Antercnigella vulgo cit in i ab oscinis appellata sit arata candamomum maius, o granum paradisi siue elegeta Husiorum rabum cardamomu minus iasserit pro certili tann

163쪽

uanu non ausim contra Nathiolum a mare disi tanta ij. Carpesium. Quod Carpei grecoruo cubebe aerabum sineum, O idem acile concedi posset tum ex Aula. O ctuario qui carpesitum cubebas appellarunt; non pro te fatendum est vulgares osse cubebas legi timi car-ssum esse; et om femina re apud seplasiussu cubebarum nomine ostenduntur usium prorsus 2porem 'bu. sperunt, quod in suo carpesii Noluit Ga in 7. mpl. a telica lib.,νbi inquit sic carpesium simile es h non usu tantum sed facultate c. ct in lib. priano de Antis dotis sic habet; est auteri carpesium herba ρι appe

Iato similis valentior tamen, odoratum quidam pris Paulo post ait tenuia sunt sarmenta inamomi irgultis similia eius duo genera c. ex hista aucto,itatibus colligit Mathiolus carpesium no esse femen ali- υius plante sed potius radiceis, nec nou, O boc argumento nititur illud probare quod nec a Gai Actuarios snec ab arabum ullo alicubi habetur dictum quod carpe- umsiue cubebeseminasint, Qui potius ut aca loco supracitato habetur carpesium tenuia sarmenta esse cinamomi virgustis similia ipsumq; valeriane, idores, viribus assimilat, Quapropter cum, O bu nata sint usum medicum veniant, id de carpesi quoi lintelligeni dum esse censet, contra lusitanum qui, cap. de car

164쪽

dammo supra descripto declarauimus o voluit de Antidotis dum loqueretur de carpe lao frustico carpesi deline se fructum vox ipsius subticuisse qui

absurdum sane mihi videtur,navi si de fructu intellexi set, feminum utiq; non plantam descripsit et vult di Meu, O plantari mul Sera Iesibendo cubebam tum historiam Dios de miri sil Ilusico nuncupato atribuit magno errore, nam ct iisti huius grana cubebvulgaribus nequaquam similia suntηeccarpesiliginon notis corre pondent, prolude eo coniectari licet ipsim

quid esset cuben ignorasse. Cassia.

26 Ieriet neotericorum casiam illam sularemgre eorum que Oidorata dicitur cum casa nigrasolutimarabum confundunt iram ct eandem rem esse crederetes qua propter nonnulli in suis compositionibus quas 4 euacuandis mensibus parant, illius arabum cas pungantis cortices pro grecorum caste sumo nona qui egrotantis Vericulo quod autem distent inter sep te exibeo. ex arabibus et Tam ait ex Theo Lb.V. G1. de historia plantarum habetur frutex est amerine magnitudine multis surculosis brachiatis ramis cra re ;cinamomum sarmento scatens neruis tenui cute obductusque decorticari nullo modo post, cuius solus cortex in praetio est, caseia vero solutiva quam quidam recentio-

Aeentiam siquam appellant inter proceras com

memor

165쪽

roratur arbores, materia solida ac compacta est, aulice colore buxeo nitet intus ero beni siue euatuci iodo nigrica , Dum recens est grauiter olet siccata mi-rime cortice costat cineritia foliis sillo radicibu magis glandis modo Hique aramis pendent duum fere pedici regitudine terretes utrinq; fastigia colore in rubrum

iii icante concertum intus atramentum continentes no

a eoalescens ei se, sed interuastis ignosis cimibus; vi branis eptum inclusis liquarum Obus; ex his ara quearum delineationibus liquido primu diuersas esse plui: ' a r. sia odorata ea plurimorum recentiorum iridi a minuestandis ac in lucem reuocandis eris simplicis us plurimum laboris impenderunt esse censietur sin- ulis ad stipat. tibus notisque canella vulgo vocitaturre pro inamomo venundatur quapropter non post hae amplius alibigendum es nos vera cassa odorata desitu- uos esse. Chanaelea. 'a Chamelea arabes me ereon appellat de hac.n .ee' mel satis confuse tradunt, ilibus etiam d. bmide

e miscent. Duo eius genera statuunt, num albi sterum nigrum item iecit . uic. 2. canone cap. deis

Pereo ex eius descriptione colhtur ipsum pro mea ere in 'l tesistere voluisse cameleontem assiim, hibrum eo D. uod me ere cameleontis vires atribuit Hallucinantur ' , Opinesectarius, iacobus maniuis nonnusti; alij

166쪽

ali credentes chameseam esse coeunt m eum granillud nidium vocatum non exibamelea sed ex bimeleriatur, auctor est Diu

Camepithis iuga.

et 8 Errant 'lati simul cum Matheosiluatico si in hodiernam diem censentes querculam maiorem esse campilbin'. camepithis apudgrecos est parua pinus Due aiuga, P eius uni tres pecies, o lenditur a Diosm ne lib. 3. Apud aute pia lascam pileos est quem cula maior ad differentiam quercule mi que camedrios apud eos ocatur sed nequaque apud recos inuenituiquercula maior Aesit camepitheos. Et tantum dissericam pubeos scia comepithe Dios quantum disseri album a nigro figura oduere sapore, di loco. Chelidonium. et ' Antiqua patrum Barbaries curcum Chelidoni rudicem esse putauisseraponis deprauata injeriptione decepti qui capiti de chelidonio titulum imposuerit curcu-ι m. quod non ani aduertens imprudens pandet a s serapionis interpres ulcribens cunctis septa iuri, an-- .sam prebuit errandi. Errauit quoquestrast interpres chelidonium minus emith quod Glaucium Dios esto appellans, Hallucinatus est quoq; Gerardus Cremonensis, ct cum eo pleris ali qui in Rasimi adi almansorem interpretatisunt memimem chelidonium 2 avi memithei Hiani dictum es 9 non Chelidonti nes

167쪽

q; succus eius est; sed Glaucium a Dio descriptum si chelidonium mi fuisset memitae, Glaucia Dios infecisset semota capita. Cynoglossum. omitos historiam des noglosso exacte ex inas erit clare deprehendet Dinglossa incia Dioscynulos si plurimum disicrepare; vis, id sic Dios delineastu onoglossumfolia latifoli plantaginis abet arctiora ,

inori, lanuginosa caule nacat humisternitur proueniti sibuletis , ea autem qua osc. tuntur est plantaginis Zecies que lanceola νulgo dicitur, eo quod lance cuspidis firmam representat, hec nullo pacto Dios Cynosos so conuenire ex descriptione patet 2 nnulli pro cyno glosso, lendunt plantam quandam a lini descriptam statim post legiptimum Inulossum qui sic inquit, gitur nulossos caninas incisura linguas pro opeari' operibus gratissima, O Paulo infra est . aliam milis ei que ferat lappas minutas; Hanc uellius, fui sichius existimauere esse lico im non animaduertentea

Plinium delico seorsum scripsisse. Cistus.

3 Licet Colluituis Plinia contra Leonicenu defendere nitatur argumetis certe multu frigidis nichilomιnus clarius est luce ipsa Plinii duas Plantas natur etfacie di- uersas simul oriundisse cis νῖ. iis nou vicinitata deceptu

168쪽

deceptam qη propriasin cisis muratribuit L

Eere que grecemissos dicitur, de hedera n pertractat lib. s. cap. q. sic inquit duo eiusgenera, mas τὰ . femina, Plato traditur corpore mas, O folio durio o pinguior . flore ad purpuram accedente,utrius laut vi flos est rose lues nisi quod odore caret que noti propi iesunt cisti, nam nullibi visumfuit hederami locose emulum ferentem postmodum quasi resipiens liet q. cap. IO sic ait Cison appellarunt fructicem mali rem bimo soli iocimi duo eius genera , flos muscuxosaceus femine aget, sub his maxime nascitur hypocistis, a quo marii falluntur herbarθ, O septa si nos rates qui pro bipocist cauliculum ostendunt f quipialem interdum maiorem quio ruber est tene pinguissime soli flore subalbido aut in meum verge radice digiti crastudinei que ne itur a radice herbilutae Ae apud mathiolum errata νocatur quam ruessius credidit esse i machiam nascens in pratissiccis, qtu ariditate facesiit, O caulis ei est Dulosa talis. describitur Orobauiae apud Dios Errarunt praetere quidavi nec non, alios errare fecerunt interpretes serap. fidem adhibentes qui cisum transulit herbam hicinam credentes ac sibi persuadentes hirci barbam qua greci tragopegon vocant esse Iintam illam de qua ararias intelligunt. Nam note ipse ab serap. descriptesui

numine barbelis icipiadamissim conueniunt quare p

169쪽

Citreum malum. et Quod malum citrium quod malum medici ai ione nius appellatur 9 quo ad omnes eius partes pes In opituletur morbis precipueq; eius semen , quoda ac largo modo seu improprie intelligitur 7 m amentorum Acida illa pars e medulla intra carem ipsius contenta in qua proprium, O eruans eu

tinetur, at is apud omnes tum veteres tum rectiores aedicos constet. Verum de citri inteperatura inter GL uic. non alis constat, 2 am utc. in .sui olumi-- is cap. de citro semini citria calidorum, O siccorum

ema ignauit postmodum labbello de viribus cordis umfrigidum, siccum in . ordine statuit; ita verebum de acidosucco citri' faciens , quem a Gai subsim is nomine comprehensumfuisse diximus, sic ii psius ac loco citato de citro verba sonat mali edice fructuson amplius malum medicum sed ab omnibus citrio nun pari solet in semine quidem incentem habet quai atem acidam, siccam ν ipsi ordinis re

tantii m refrigerantiumq; in cortice vero itidem desit - tem temperiem es fortitus non parum tamen habenuem acrimoni proinde desiccat hic. a. excessu non tame i bidus es sed temperatus aut Paulo infra porro carsuus pariter crassucci est, oe pituito afrigidaq; nam ipsa editur cui cortex semen omne edi ineptum tum

timidum illi di accidum de quo primam serui,

170쪽

em nuchus qui in illo inuenitur id quod re vera seni en hic amarus est, ct digerendi'siccatuliq; facult.

obtinens, a quodammodo ordine a temperatis recedet

folia vero de sic di im obtinent; ecce isod aperte G. per Jemen non intelligit nucleum tantum qui proprie vere fomen est sed etiam pars illa humida succo acida in qua nucleus continetura constat ergo uici Gai in temperatura citri dissentire possemus tamen ei conciliare si diceremus Auic in axanone dudixit se citri esse calidum , Osiiccum voluisse intelligere ibi vero semine qui nucleus est in tractatu ero de vi Ius cordis intellexi se de humida acidaq; ea parte inar

verum seiuncontinetur. Semen improprie a Gad. arpellata.

Clematis. 33 Cleuati dis duas descrip sit species Dios quarum

omnes credidere esse eam que vulgo inca pruinca distura Um inca pruino ea est clamatis a Diosprimo b descripta rex eius descriptione patet sed fallunt qui banc credidere esse chamedaphnem ut fuit Pliniaque i laureola mas dicitur vulgo et Um haec Dio sis virgas emittit tubitales singulari ramulo constanti ractas tenues,leues folia lauri similitudine leuiora muli viridiora semen rotondum rubens annexum folijs equibus notis clare patet chamedaphne a prima clemancipiatimum disserre, am Ee iis, que inca pri

uinca