장음표시 사용
11쪽
TRACTATUS.CAP. La rum esse instar circuli absolutissimi a na tura c. cum cryn. a L A T o, Divinus ille Philosoplius binas ingenii humani alas, Geometriam M
vit,quibus ad coelum scientiasq; argutissimassubvolari possit. Inde Scholae suae vestibulo hoc Symbolum inscrupsisse dicitur , , δή, --μm-: hoc est, GCOmetria rudis abesto. Absque his enim scientiis,quarum emina & principia mentibus humanis a primo ortu qUasi insculpta voluit, nullum ad Physicae aut Astronomiae studia aptum existimavit, in quibus omnia numeris MA 1 mensuris
12쪽
menstiris a natura & arte desinita animadvertit. De motibus coelessibus, quod certis temporum S locorum jaciis intermediis determinentur & absolvantur, nullum est dubium deoque non absque Geometria' Arithmetica indagari au texplicari posse,veluti ipsa experientia quotidiana ad oculum demons rat, At de Physica, naturalique Corpore, quatenus mobili, ritis subjecto,an Geometrae ac Arithmeticae adminiculis opus habeat, ambigitur. Motus enim Physicus nullamite cundum locum mutationem Corporis VidetUr praesupponere, Cum sensus oculorum tale quid non discernat. Verum si ratione ipse acutius in haec inquiramus, Omne corpus Physicut a constare tribus dimensioni bus aeque,ut Mathematicum, nempe longitudine, latitudine & profunditatejudicabimus. Qisae cum ita sint,
Geometriam quoque, quae circa ha S dimensiones, tanquam principia & fundamenta Versatur,nec non Arithmeticam', quae quantitate 'discreta eadem metitur, omn1 naturali corpori suas dotes contulisse , Veruntan Gys. tati Consentaneum est. Natura enim ipsa,ait Eulliustam vere quam subtiliter disserit,sua Geometria, Arithmetica, Rhetorica, Musica, aliisque scientiis in productione Corporumnaturalium utitur, ut non indigeat a licto ornatu aut additamento. Quod cum in omnibus a nat Hra generariS Communiter pateat, tum in primis in
illis corporibus,in quibus magis curiosa plus artificii aut temporis mirificamque miXtionem Collocavit; qualia ex animatis sunt corpora humana , eX inanimatis, Au- rum inter metalla preciosissimum. De Anatomia fabricae illorum quam plurimi scriptores&antiqui di nostri. aevi CXtant, qui omnibus numeris absolutissima de ea. opera, emper aliquid novi in parvo illo mundo anno-
13쪽
. V A D R A T O. I3 tantes, ediderunt. De auri vero struetura δί essentiai perPauci, iique obscure scripserunt, ita ut de materia desperata,vel cujus proprietas non satis eXprimi possit, tractasse videantur. At enimvero cum non lum pientissimus antiquorum Salomon de omnibus CX terra nascentilius,nempe a cedro ad rutam murariam usque disseruerit ted & nostro seculo tot sint edita comm Cntaria Bolanica, Anatomica de Physica de minimis quoque terrae creaturis, tam animalculis quam plantis,indecorum fiterit & humana cu riositate indignum neglexisse, licet mutum illud ex fossilibus, tamen in mundo pretiosissimum donarium, Aurum; quod ideo videtur in cerrae interiora viscera tam profunde demersum abditum, ut diligentiore cura indagaretur, labore majore erueretur&usibus humanis accommodaretur. In hoc equidem producendo ut natura si ab terranea quasi summum apicem suae perfectionis ostedit, ita in eodem conquirendo appetitus humanus omnesnerVOS intendit, insenium CorpuSque eXercet, ne frustra generatum aestimetur nec segniter in cunabulis suis delitescat. Hic est ille Circulus Physicus,quem si natura Cir Umgyratione sui abs luerit,merito quiescit , cum post motiami quies appetatur ab omnibus: D e qua loquendi ratione si quisquam dubitet, nodum,quod Unt,insCyrpo quς- ns,huic hoc capitulo,quoad titulum libri satisfaciam. Quod Pythagoras de Deo summo &optimo analogice dixit, eum esse instar circuli, cujus Circumferentia sit ubique, centrum vero nusquam,id nos suo modo de auro dictum putamus, illud esse Circulum, cujus centrum
sit circumferentiae innatum,hoc est,homogeneam sub
stantiam eXistere, cujus millesima & interior pars sit Gi, Mimalisvi agens, reliquae materiales & formatae. EX
14쪽
materia enim forma, dc ex Circumferentia centrum seu concentrales lineae, lucuntur,tanquam ex matrice se
tus. Recte itaque in hoc Circulo physico centrale punctum exsuperficie attenuata profluxisse dicitur,dc non vice versa ex puncto lineam, ex linea superficiem, de exsuperficie Corpus , Ut Mathematici volunt. IUt enim materia multiplex,ita superficies. Centrum vero simplex, ita forma : Ex superficie dc cenrro Circulus : Ex materia dc forma Corpus physicum componitur: Diversitas in parallelis apparet vix ulla. Si vero secundum prius & posterius consideremus utrumque,dc forma δίCentrum antecedunt, ut dignitate sic tempore, materiam & s. perficiem notandam. Etsi enim animo c6ncipiatur,materiam extitisse ante formam,dcinatricem ante suum foetum, tamen cum illa sine veste nunquam videatur rudis nuda, quin Idea quaedam instar exigui puncti formalis introducta sit, hinc Centrum seu
tormam quae est sulfur rubeum & coagulatum in hoc Circulo., Auro, praeparasse materiae Mercuriali, tanquam superficiei,suam essentiam puram Sc denominationem dedisse, verissim,s aluimus. Nam matCria Omnis, ut f cmina,per se frigida,&ad generationem inepta est, nisi excitetur calore & motu suae formae, tanquam agentis masculi ; a quo ut initium generationis capit, sic perfectionem& finem nanciscitur. Adhaec Circirculum Aurum diximus, quia Ut in rotario opere textorum observamus,s amina eX centro du ci recta, ita per quae subtegmina cirCUmgyrantur contigue donec
'haerica figura quasi perfecta introducta sit,sc in auro
torma ipsi materiae ex materiae sinu simul semelque intertexitur, hoc modo, ut quo magis illa excrescat,haec minuatur,compositumque naturale numeri suis abselati
15쪽
Iutius fiat. Si quoque corporibas a natura prodii stio Epropria figura ex Geometria addicanda sit, ut igni Pyramidatis,aquae globosa,& reliquis sita imprimis Auro
Circularis conveniet,sive liquefactam Rus substantiam si is terminis se continentem respicias, sive homogeneitatem purae essentiae,quae angulis quibuscunquen derogeneitatis carens, in se ipsam redit purissima de con stans, nullis elementorum in uriis obnoxia aut sitbjecta: EX figuris enim omnibus,ut Circulus est: capacissi mus, simplicissimus de ab injuriis obstaculorum maxime immunis, ita & Aurum inter naturalia corpora omnia plurimum habet materiae, atque hinc ponderis, minimumque faecum aut stiperfluitatum,unde simpli cissimum & quasi incorruptibile existit. An non hic est ille Circulus rotundum, eX masculo tamina constans ex quo triangulum, atque hin C quadrangulum CXtrahendum, quod in circulum iterum reducendum est, si
authori Rosarii credimus 3 An non hujusce circuli dupli catio intelligatur a Philosopho Zachario, qui eam a Principe Galliae se accepisse tes a tur3 Quid multis 3 Hoc
est circulatorium opus a magno illo cursire mundi, Sole, multis millibus circumgyrationibus factum & productum. Dum enim Heros ille, tanquam gigas eXUltans,ab Ortu eXUrgit,& in occasum properans demergitur, ut iterum ab ortu redeat continiae, has circulationes causatur,inque materia splendida argenti vivi, vel ut in syeculo, ideas relinquit, ut humana indushria aurum inquiratur, ab adhaerentibus segregetur, igne, a qua eXaminetur, & in usum D Eo Creatori placentem transferariar. Hic esst circulus a natura ipsa circumscriptus, non imaginatione Mathematica, sed reali de Phy-
sico ductu delineatus, ad quem collimant omnCS ICS
16쪽
. didum. Aurum Promethei ferula.
jbumanae, tanquam sagittae ad umbonem metanti. Haec est linea in se reducta tanquam anguis capite Cati
dam propriam prehendens ex qua summus ille de aetermus pictor & fictor, D si v s ut olim Apelles Cous Du
rerus Noricus ex linea de Circulo proprie agnoscitur,et-- iamsi alia documenta non occurrerent. Hoc est lutum
flendidurota & manu maXimi illius id omnipotentisnguli subactum formatumque in subs fantiam pulcher r1mam, in qua radii solares congregantur elucent, haud dubii testas illius aetheriae claritatis & lucis, in te restri materia detentae & portatae. Imb haec est unica Promethei ferula, qua hausit deduxit ignem coelestem ad mortales, nimis ob hoc donum ingratOS: quam si quis ob ingratitudinem innatam,animi ve vecordiam non agnoscat, cum pueraSadferulam mittendus est. CAP. II.
In aureo circulo esse quadraturam quatuor quis litatum Ioc est, aequationem sectam. AU Ru M circuli instar se habere, siccincte demon
stravimuS, nunc quadraturam in eo subjiciemus de qua, cum plurimi Problemata dc exercitationes Geometricas ediderint,nos actum agere videremur, si eandem in Palaeshram descendentes eadem de iisdem occineremus,hoc est,surdiS fabulam narraremus. -- circa tam subtilia fila reteXenda nobis non sumimuS,Ut- pote,quae forte plus laboris,quam lucri, plus subtilitatis, quam doctrinae utilis habitura sint, ac legentem rari rem,intelligenteni verb rarissimum invenirent,sed lon-
17쪽
ID R Ar Ο. Πge alio sensu ic captu ea damus 8c accipimus. In itaque dicimus, tanquam in circulo a natura delineato, quadrationem quandam eXactissimam factam esse , quod Aristoteles ut supra meminimus nec dum scitum,at scibile, asseruit. Nullum est dubium, quin plerique hoc de Mathematica aequatione intelligant, quomodo nimirum area circuli dati in aream quadratam ibit aequali Capacitate correspondentem, secundum artis aXiomata vera reducatur, licet potius Aristoteles Physicas concretas, quam abstructas quantitates tradi a rit,tamen nos pro instituti ratione de longe alia interpretamur,quae ut facta est per naturam, ita cum a paucissimis scita sit,pro non faeta vel impossibili habeatur.
Natura,inquam,dum CircumgyraVit aureum circulum,
in ipso motu qualitates quatuor in eo aequavit,hoc est, homogeneam illam sit inplicitatem in sese redeuntem quadravit, sive in quadrangulum duxit aequilaterum, haC ratione, ut contraria a contrariis d hostes ab hostibusaeternas quasi vinculis colligentur,& invicem tene antur . It enim quadratus ille proverbio dicitur,qui se per sibissimilis in adversis id laetis, ita quadratura qUalitatum, aequatio est, cui nihil, a quo laedatur vel eGratur, contingere potest. Verum cum non cujusvis sit imaginari hanc equationem in materiatam abstrusa ab oculis hominum, dum actio illa peragitur, remota, Cain, prout possumus, rationali considerandam subjiciemus. PrimbeX naturae thesauris abditis,in terr visceribus fumosa substantia argenti vivi liquidi, necdum congelati,calore subterraneo,qui locis centro pr'piΟ- natural
ribus fortior esse dicitur, rarefacta ascendit, quae in sua propria natura frigida & humida existens, dum alteri apoli calido dc si1cco seu sulfureo, mutuo complexu λ C conjum
18쪽
roniungitur, Continuo calore circumeunte ab hoc sui fure aliqua qualitas calida&siCca illi argeto vivo communicatur, quae primum ad sensum non perceptibilis, post successu temporis accrescit. Exempl1 gratia : Ha-Deantur in vase magno, tempore brumali frigidissimo, aquae fluvialis centies mille centenaria pondera, qUM eo usque reducenda sunt,ut nec frigida nec fervida, sed tepida de temperatissima ad sensum videatur aqua, dc quasi ad aequationem qualitatum licet momentaneam, & non Constantem reducatur 2 EXiguo calore aliquantulum aqua ejusdem incalescat, nempe vinginti quatuor horis,aa drachmam unam quae deinde miX-ta cum tanta aquae frigidissimae mole ne tanti lium in ea alterat adsensum, licet dato eo, 3Ἀod in illa aqua calidaequalitates introducta semper permaneant in tenue, IJ CC evanescant ad rationem quid ,sed valde exiguum. HOC pacto annuo alio ,361. drachmae, seu librae et . & drachmae IO'. Calidae aquae perficiuntur , hoc ess mille annis,1O OO. librae amplius. Cum vero una drachma aquae
calidae mille drachmas aquae frigidae ad temperiem redigere praesupponatur, patet mille annis, et O OOO OO. libras aquae frigidae Contemperari, quae summa saltem quinta pars est aquae frigidae praesuppositae, a quasi qUa
tuor partes separentur, quinta remanenS Crid 2 OOSO .
librarum aequatarum seu tepefactarum, in quibus salteminillesima pars,ut dies una, est calida &sicca,nempe et O OO. librae. Eundem ad modum in mineris subterraneis sua na tu ra frigidis & humidis , quoad argentu m Vivum quoad si alitur vero terrestre dc comburens admixtum diversimodet accidentaliter calidis) callar aliquas exiguas particulas vincit, coagulat, sibique assimilat, hoc est, calidas siccas reddit, quae si per ignis vehementiam
19쪽
mentiam inde separentur, combibunt, millenas sui de
argento vivo frigido de humido, easque aequando qua litatibus quatuor in aurum reducunt. operatio Cousque Continuatur,donec totum per partes suas perii Ciatur,quod contingit fortemille aianorum spatio. HIC est Tetragonus in se reductus sive cubus Play11cus, CujUS radix est quaternio, Corpus Vero 6 . EX quaque enim qualitate oportet esse sedecim particulas in unoquoque
latere, si aequalitas supervenire debeat; qu bd si plures
alat pauciores fuerint, anticipatio Continget in qualitatibus quibusdam. Haec es: aureola illa Domus ex qua tuor angulis confecta, ex quibusis unus aliquis deficiat, ut corruat,necessum es f. Hic est Cii culus ille bis sectus, nempe in quatuor angulos rectos,quorum si unus Obtusior aut acutior altero fuerit, perpendicularis proportio in omnibus interrumpitur. Haec est phalanx illa quadrata, quae scum aequilatera sit,inter figuras omnes fortissime quemcunque impetum expectat. Si enim ab Oriente hostis ingruat ab Occasse illi resistitur,si ab occasu,ab oriente,&sic de aliis lateribus dicendum, quorum unum alteri aequaliter manum impertit,& stipando subvenit. Nec vero timendum,quod in eminentiis ejus vis fiat, cum haec quadratura in Circulo concludatur, qui ab omni injuria, ut dictum, immunis est Hoc
vallum existit& hic murus,non aheneus seu corruptibi
dis aquis, ignibus,sed aureus,quo acies illa quadrilatera cingitur, ne quam a Vulcano,Neptuno Jove aut Plutone cladem eXperiatur
20쪽
DE CIRCUI OCAP. II L' In hoc aureo circulo,tanquam figura naturae muniti si ma,esse dotes uberrimas reconditas, quae non curii bet obviae,nisi circumsecto rerum aes atombo
A T quid cauta est, inquies,quod aurum adeo com-- pactum,& a natura communitum sit, an hoc fa-chum frustra, an ut otiosorum speculationes aut lusus saltem exerceret λ De Semiramidis sepulchro Iegimus, quod inscriptionem hujusmodi habuerit : Tu Qv i-CuNQAE Regum thesauros divitarum inexhaus os appe-- iis intra me,quo ussiciat, invenies Floc cum nullus Regum praecedentium religionis catlsa aperire auderet
Cyrus auri desiderio flagrans animum sibi addidit, ut scrutaretur,quid intus lateret: Verum ibi nihil invenit praeter ossa putrida & haec verba : Niseptismus esses o
mnium viventium,non mortuis requitem negares orum clau
stra inquirendo,ut auro potireri quod hic non reperis,nis dedecus tui generis. Non ita se rem habere cum auro existimandum est, tanquam Creator illud tam arcte Concluserit,ut avertat Curiosos ab ejus inspectione solummo do absque cauti; imo potius ideo abscondit,ut aperi tur de perlus retur. Quae enim pulchra & optima sunt, nunquam natura vilescere voluit,aut ante pedes jacere, ante virtutem posierunt Dii immo tales, ut Hessio luSinquit rara, Cara,&-καλα, δυ- Casi aneae nuces, amydala dc fere omnes fructus meliores vel duris putaminibus teguntur,vel spiniS a mantur acutiS,aut quocunque alio modo,ne omnium