장음표시 사용
271쪽
nii crudi ad grana duo per menses addantur, aquae chalibeatae pro potu usurpentur. Serum lactis cum succo cichorii, sysimbrii aquatici & decem asellis , optata ex catechu, aseulis pulveratis , nec non granis decem ant ectici Poterii, pro quavis dosi cum syrupo de erysimo alternis diebus ante lactis haustum deglutiatur. Lacautem asininum cum calore nativo, saccharoedulcoratum purum, mane , Per autumnum &ver hauriatur ad uncias octo vel plures. Lac caprinum Vere, Vaccinum quavis tempestate coctum , solum , vel offae forma, Vel cum oriza ,etagou meridie & vespere sumatur. Hger interea aere puro, libero , non Ventis perflato utatur , hilaritatem sectetur , levi exercitio lymphae fluxilitatem conciliet. AEstate acrimonia lymphae, ejusque visciditas corrigantur potu aquarum sulphurearum, quales de Cautereis apud Bigorrenses , de St. Laurenis apud Uivarienses , SEuget apud Occitanos, ex quibus tres vel quatuor tantum iis die cyathos hauriat. Tussis syrupo de papavere albo noctu sedetur sitis levissimo infuso foliorum veronicae vel hedemiae , seu glechomatis compescatur. a. Phlisis humida.
Phlisis 'ulgatissima , quam tussis humida, &tantum initio, aut in febris exacerbatione sicca comitatur , cum expectoratione materiae gris eae ,
flavescentis, viscidae , non spumosae, dulcis vel salsae , putris , fetidae. Differt ab asthmate h
nudo per febrem Vespere exacerbantem, genRrum ruborem , sputorum fetorem , calorem , corpo-TIS maciem. Ab anaeathas quae Vomicam ruptam
sequitur , per puris copiam eriguam , cum in Vo in nupta initio sit copiosa pectoratio;
272쪽
a a GENERA ET sPECIE sphissis humida tape est gradus tertius siccae ; cinnenim peripneumonicae febres accedunt phtificis, illae per copiosiorem puris expectorationem accedentem remittuntur, & phtisis humida fit quae prius
erat sicca, simulque omnia symptomata a suppuratione oriunda, ut macies , calor , sudor intendumtur. Cadaver ostendit tubercula puro turgida. Curatio. Eadem est ac siccae eo discrimine quod
detergentia bectica debeant adjungi, qualia iunt balsama, ut de Mecha , Copaivum, nec non Canadense , ad guttas octo vel plures in c0chleariwrupi capillis veneris, vel violacet ante haustum lactis matutini. Possunt etiam aquae de Cautereis, & similes paulo majori dosi, ut ad libras duas vel tres per novem dies mane usurpari calidae , eo fine ut sanguis eluatur , initio per alvum , dein per urbnas ac sputum, ab acri & salso pure eum inficiente ; verum cavendum est maxime ne aquae in co pore cumulentur , & restitent. Λ, Si lactis usus tolerari nequeat, quod malum omen, tunc juscula edulcorantia laperitis laudata debent advocari, cremores orizae , sagou, juscula ex pulmone vitulino dimidio , cochleis , ranis , testudinibus , cum foliis siccis pulmonariae ualorum , Gallorum, tussilaginis , glectomatis debent lactis loco usurpari, praemissis lenibus &raro repetendis catharticis , ut mannae unciis duabus , tribusve.
3 Phri ferophul a Morton. cap. I. Omnium frequentissima est , & saepius cur
tur quis aliae species. Cognoscitur ex signis strophaeae
273쪽
strophulae antecedentis, ex decursu miti, tardi-yado , pauca macie , febre leni; lympha magis viscida quhm acris eam sustinet, adeoque lente
Curatio exigit initio , antequam suppuretur , levia incidentia praemissis & repetitis phlebotomiis , vere & autumno usurpanda; tales sunt pilinae balsamicae Mortoni quae sic parantur.
Ree. Millepedum pulverat. drachmas tres, gummi ammoniaci drachmam unam & semissem , florum benetoini scrupulos duos, extra sti croci & balsami Peruviani ana scrupul. semigem, balsami sulphuris terebinthinati qua tum satis ; fiant pilulae deaurandae, vel pulvere glycirrhirae involvendae. Sumat aeger hujus masta scrupulum unum sero mane , superbibendo haustum lactis , vel apoetematis pectoralis.. Apoetema paretur ex foliis millefolii, pilosellaepimpinellae, tarmaci, pulmonariae , botryoS , scabiosae , ex floribus hyperici, violarum , papaveris rheados, leucanthemi ana manipulo semisse, jujubarum, dactylorum ana paribus sex, croci in nodulo ligati scrupulo semisse, seminum anisi, ba Prum juniperi drachmis tribus; infunde & coque in aqu' fontante s. q. ad libras tres, in colatura calida misceatur conserva rosarum rubrarum Ad Uncias quatuor; adde syrupum violaceum vel capillu-rum veneris ad undias tres, fiat apogema in UIum. Martialia etiam parca manu ad prophylaxim conducunt, & tusses in puerulis scrophulosis saepe sanatas vidi longo usu martis ad granum unum, aut aquae fontanae in qua clavi , claves ferreae inlata fuissent; utile est aquam more rustic'xum Gebennensium bibere ex cratere ferreo inscitula semper merso; unde apud eos rara scrophaea , sed floridus viget color. m. III. Pars II.
274쪽
. Philyra scorbmica Morton. Cognoscitur sudoribus copiosas, ubere mi tione, salivae & muci tonsillarum excreatione assidua , tussi humida & frequenti; increata tamen materies est Viscida, tenax , Vix irritans, sed voluntariis fere nisibus expectoranda; phtissilia mitis est & chronica ab admisso frigore , vel errore in victu; febris accedit cum inappetentia. Cognoscitur ulterilis eruptione exanthematum instar herpetis miliaris , & erosione gingivarum. Indicantur in hac specie raro optatica, quae sputum supprimunt, nec juvant lacticinia, quae stomacho vix tolerari possunt, saepitis conducunt aporemata antis corbutica ex nasturtio aquatico, heccabunga , hedera terrestri, lapatho , nec non abstergentia , ut mel, syrupus de erysimo , mil- lepedes , balsama , ex quibus pitulae parantur. Vertim cum suppuratio aperta est , tunc aquae sulphureae , juscula incrassantia & praemissis opi ris absorbentibus lac asininum , quod non ita facile coagulatur , est usurpandum. s. Phases asEmatica MOrton. cap. 3. Phlisis senilis Morton. ibidem. Ea est quae asthmaticis supervenit , atque ab asthmatis parQxysmis fovetur. Cognoscitur ex eo quod per totum aegritudinis decursum respiratione dissicili, sibilante sit stipata, ob mucum viscidum e nodis seu tuberculis pulmonum exstillantem , & tracheae tenaciter haerentem. Pthisis illa chronica est , & insanabilis, senibus familiaris; febre , macie ab asthmate distincta. Exigit in paroxysmis non quidem incrassantia, multo miniis narcotica quae sputum supprime rent ; unde suffocatio , sed parcas phlebotomias, incidentia, hechica, ut mel, hydromes,
275쪽
syriipum de erysimo , balsamica , millepedes, benZoinum, storacem , sperma celi; & si spa
modicum fuerit asthma, spiritum cornu cerVi, vel salis armoniaci, mixtura Riverit emetica exaequalibus partibus oxymelis scillitici, & aquae cinnamomi caute , si nausea accedat , est actiubenda. Iuscula ex gallo veteri, enula campana , iride Florentina, marrubio albo , seminibus anisi , anethi, passulis , liquiritia laudantur 1 B iverio , nec non syrupus de peto seu ni cottana Querce tani ; vertim acriora sunt remedia in hoc morbo :terebinthinae drachma una, cum ovi Vitello exhia beatur ad expectorationem movendam , vel halsamum Canadense ad guttas decem , cum syrupode tussilagine superbibendo lac Vaccinum ebutyratum , & infuso florum tussilaginis , vel gnaphalii
montani temperatum. Potus theiformis ex foliis hederae terrestris etiam conducit. 6. Phti is haemoptoica Morton. cap. s.
Ea est quae haemoplysim habitualem subsequi
consuevit , quae haemoptysis tum pulmonarium Vasorum laxitatem , thm sanguinis acrimoniam &motus febriles supponit; haec vero phtisis praeca- Vetur praemissis generalibus per corticem Peruvia num, vel hinhinam , quod optime Vasis tonum restituit, acrimoniam athalinam emendat , &motus febriles reprimit. Illius phtiseos duplex est varietas ; altera acuta, altera chronica, utraque exitialis Rcuta Vero Periculosior. In hac sputum sanguinis levi de causa revertitur ; & saepe aegrum de medio tollit; m hac phlebotomiae , decocta astringentia, pectoralia , ex symphito , hedera terrestri, pitulae ex trochiscis de har e , sanguine draconis , nam cotica maxime conveniunt; ast super omnia in
276쪽
1 6 GENERA ET SPECIE shac acuta phtisi decoctum & sympus de Linhini
sunt palmaria remedia. In chronica lacticinia , 8c aestate aquae chalia beatae non magna copia, sed pro potu ordinario haustae laudantur a Mortono. 7. Phtyis calcuulsa. Vide Morton. cap. s. Ea species cognoscitur calculis per tussim rejectis saepius asperis , siccis, lentis magnitudine post
tussim siccam , nec non doloribus acutis pectoris, quandoque etiam sputum cruoris accersentibus. Ea dupositio muci ad concretiones cretaceas
producendas tape in eodem subjecto calculum in renibus inducit; ex hac vero calculorum pulmonarium minera phtisis chronica inducitur, quae aquis sulphureis parca dosi & diu usurpatis , lacte etiam asinino ; in paroxysmo vero tussis doloris, aut spuitionis cruentae , narcoticis potissimum debet sedari. 8. phrisis f hilissea. Vide Morton. cap. ΙΙ.
Illa cognoscitur ex syphilidis conjunctae signis,& ex eo quod asthmatica est & humida, multum phlegmatis viscosi expectorans ; circa quod duplex varietas distingui debet; vel enim phtisis
Vera & ex pulmonibus erosis materiae viscidae, purulentae ejiciuntur , atque ea species certe apud nos nunquam sanata est; utrum vero per decocta
sudorifica & pitulas ex aethiope minerali sanetur, ut asserit Mortonus, dubito. Vertim videre mihi contigit alteram speciem , in qua licet omnia phtis eos pulmonaris signa forent, tussis scilicet, sputa purulenta, amphimerina lenta, & emaciatio summa, cum pustulis Venereis hac illac respersis, & ea hydrargyrosi P belle sanata fuit; verum pus ex tonsillis, pZ-
277쪽
lato , uola & vicinis partibus ulceratis muco albido tectis oriebatur, cum tono vocis masal IS,& intra sesquimensem sine piolisino omnia sanata
s. Phlisis a metastasi puris Morton: cap. VIII. Adolescens vulnus in crure b explosa cat
pulta passus, ibi loci largam & diutinam suppurationem expertus curabatur ; ast phtisis pari passu accedebat , quo ulcus cruris exsiccabatur , post plures menses ulcus in crure reversum est , atquephtiseos symptomata evanescebant ; sanato cruris ulcere hertim phtisis revertebatur , &c. unde facile est concludere in simili casu non solum dite tam lacteam &balsamica , iusculaque antiscorbutica vulneraria convenire , sed etiam ulceris e terni cicatricem integram es. praecavendam, ut fontanellae ad instar hoc -emunctorio purulenta materies possit e sanguine eliminari. 1 o. Phtiss chlorotica. Vide Morto n. cap. IX.
Schenchii lib. 2. C. Leigh. Phri l. Lancastriens. Ea est quae mulieres , sive virgines , sive nuptas , quibus catamenia mpprimuntur , cum tussi sicca & pertinaci, ac cachectrco vel pallido colore , doloribusque pectoris atrocibus, demtim
Chlorotica licet nuncupetur , non tamen illi, parcit virginibus quae optimae coloratae sunt, imo floridae ; verum a suppressis catamentis , Vel rarius & parcius G entibus ; dolores laterales, domsales , tussis sicca habitualis , sputum quandoque cruentum, demum febris nocturna, & caetera phtisis praenuncia *mplomata, colorem cito muctant in pallidum. Illa plassis praeverti debet usu maritalium, amata rorum , jusculorum aperientium , & catamenta
278쪽
restituentium; Vertim cum maerore summo &animi languore stipetur, necessarium est ut quae coenobiis inclusae virgines hoc morbo tentantur, rusticanum aerem respirent, exerceantur , phlebotomiis , lacte, caeterisque auxiliis tempestive utantur ; a cantu tamen assiduo, frigore vespera tino caveant; nil est melitis antequam febris accedat , quam syrupi martialis cochlear unum singulis diebus , vel limaturae martiS granum unum , alterumve per plures menses in cochleari offae deglutire; & hoc solo remedio novi puellas quibus haec phtisis imminebat, radicitus sanatas.
ai. Phlisis a peripneumonia. Morton. cap. X.
Ea est quae a pulmonis inflammatorio morbo quoVis, ut peripneumonia vel pleuritide neglectis ortum ducit, sive praedis positi pulmones fuerint vitio haereditario , sive non sussicientes & mature institutae fuerint venae sectiones, sive hechicis &acribus nimitim institerit Medicus ; sive demtim
aegri infantes catarrhali peripneumonia oppressi sint; ctim enim expectorare nesciant, facile in phtisim ex hoc morbo delabuntur. Ea missis, clim sanguinis crasis acris non est,& pulmohes de caetero bene constituti sunt, facile curatur, licet copiosa puris viscidi, gris ei, gelatinosi expectoratio , febris amphimerina lenta
eam comitetur. Praemissis lembus catharticis ex
manna , floribus malvae , persicorum , ad diaetam Iacteam properandum est, & sedato pectoris fer-Vore , praemissis piis anis detergentibus, ut ex insus o theiformi, hederae terrestris, balsami C nadensis , vel opobalsami guttae sex circiter sim gulis diebus ex cochleari sympi sunt hauriendae ,
hac methodo convaluere quidam quoῆ observaVi. z. Phlisis Hismarieo-arthritica. Vide Mort-
279쪽
Ea est species quae dolores rheumatismales vel arthriticos excipit & tollit. Αsthmaticae similis est, sed ab aere crasso non exacerbatur; tussim non Meam, sed phlegmatis Visciditate molestam creat. Praevertitur phlebotomiis, diaeta lactea , M thermis sulphureis , ut balneolensibus , barregianis, St. Laurent apud Helvios. In hac Mortonus laudat hinhinam, vomitoria etiam repetita, quae ab Anglo nuperiori mirum in modum extolluntur.
13. Phlisis a febribus Morton. caP. XII.
Ea est quae ab intermittentibus potissimlim febribus ortum ducit. In hac ab ipsis febris primori diis tussis , dyspnoea , aliaque pMiseos imminem iis signa adjunguntur ; sequitur etiam synochos potissimum crapulosas, & tunc a peripneumonica tussi ordiri consuevit, & paulo acutior est; Vertim prior chronica & mitis est, & nihil peculiare exigit cura, nisi ut hinhina hechicis admisia Ceatur, quo etiam solo remedio tussim phtificam , quae alias a Linhina exasperatur, sedatam aliquando vidi.
I . Philysis exanthematica. Vide Morton. cap. XII.
Phrisis impetiginosa Carol. Leigh. Phti olom Ea est species quae k febribus exanthematicis
potissimtim variolis , morbillis repressis , cuianeis , etiam eruptionibus chronicis retropulsis ortum ducit, inter quas ea quae rubeolam repressam sequitur est infantibus & frequens & funesta , atque Monspelli anno 1711. epidemica fuit. 'x3. Phlisis icteritia Morton. cap. x III. Phrisis hepatica ejusdem. Cognoscitur ex urinis. intense flavis, coloris etiam brunnaei, qualis decocti cata. Σ'. Flavedine cutis tape pruriginosa. 3'. Pondere, duritie, O quandoque tumore hypochondrii dextri
280쪽
Σ8o GENERA ET SPE CIE s o. Inappetentia & cacositia insuperabili. 3'. Sa baccedunt etiam dolores atrocm hepatici ad vicianiam & pectus extensi, & tribus a pastu horis recrudescentes. 6'. Moeror & prostratio animi
His vero se comites addunt θmplomata phtι seos, sed chronicae tardigradae , dolores hepaticos & tandem ascitem inducit. Praevertitur haec phtisis remediis generalibus potissimum illis quae bilem dilutam per urinas &alvum ducere Valent, ac primo praemissa phlebotomia, ad apogemata aperientia properandum est; ex radicibus brusci, asparagi, selliis cicho-τii , Rimpinellae , stolope rite . incoctis simul intra linteolum , rheo crassius cule trito & lim tura ferri. Serum lactis etiam cum secco cheroinphyllsi, nasturtii aquatici, lavis cerevita lup lata , millepedes potissimum debent usurpari. Vertim nihil est praestantius antequam pectus moleste affectum sit, quam aquas Vallenses identidem epotare, & si jam phtisis sign& se prodant , aquas siilphureas usurpare , interpositis catharticis , decoctum cichorii , infusum croci
martis pro potu ordinario sit. 16. Pheisias fi ochondriaca Morton. cap. θ. Ciri gli , Consula. medic cent. pag. 66.
Ea est quae melancholiam , hysteriam, hypomelaondria , moerores jnveteratos subsequisissetttim ratione spasmodicae pulmonum & pectoris constrictionis , quae frigore subito perniciosior est pulmonibus , thm ob spissitudinem humoribuainductam , unde pulmones obstruuntur. Haee phtisis est chronica & senesta. nee muti tum h cura phtis eos generica disteri hujus curatio oui quod ex Mortuni mente, V0latilibus, uet