장음표시 사용
291쪽
quae fluidomum spissitudinem corrigant , ut caseca illa, hinhina, antimonii pollen , ferri lim tura , resinae, ammoniacum , bdellium , opopo
p. Diuretica calida , ut cancri, millepedes, radices rusci, asparagi, exingit, apii , cichorii, necnon antis corbutica, ut folia sysimbrii aquatici,
sit, cochleariae, armor iae , erucae.
60. Simul ea indicantur quae sanguinem eduueorant, ut juscula ex pullis , testudinibus , ranis cum aperientibus & daureticis, atque si siccitas sit in sanguine, serum lactis, lacticinia, aquae acidulae. 7'. Demhm indicantur quae tonica simul sunt &aperientia , adeoque martialia , rhabarbarum , rhaponticum , hinkina , cascarilla palmam caeteris medicaminibus praeripiunt. 8'. Verum frictiones , deambulatio , equitatio, rusticatio, maxime prosunt ad rohorandos mus- Eulos, excretis nes juvandas, , coctionem 3c famem instaurandam, fluorem spissis humoribus conciliandum , & si fiat rure in aere puro, sicco, loco
amoeno, animus simul recreatur, mCeror cachecticorum morborum principium & fomes abigitur.
Is est morbus qui nimia pinguedinis m0l figi ram corporis deturpat, ejusque agilitatem minui t. Unde differt a gigantea , sed proportionali pa tium omnium magnitudine , quae nec decori qui quam detrahit, viresque molirespondentes obtinet. Differt marime a phlegmatia & pneumatosi, quod textus cellularis non sero, nec flatu, sed bono adipe sit turgidus , unde color & tonus non
292쪽
minuuntur, clim tamen moles movenda major sit, nec organa motus musculosa sint potentiora, segniaties & pigritia accedunt, & inter agendum οὐ pnoea defatigat. I. Pol arcia ad Ua. La corpulence. Obesitas Vulgo. Corpuiantia Iaginosa Foresti lib. 3 i. Differt a corpulentia carnosa, seu athletico h
bitu , quod sit segnities ad motum , & respirandi
difficultas in motu. Corpulenti breviori S Vitae putantur, atque apoplexiae & orthopnceae magis obnoxii.
Vis coctrix stomachi valida, diaeta plena ex cibis euchymis , habitus corporis laxus , transitus ex regione calidissima in frigidam 'convalescentia ex synocho maligna , Vita hilaris , opipara , otiosa , siant corpulentiae principia. Sennertus refert mulierem triginta sex annos natam, quae 48o. lib. & virum qui 6oo. libras pendebant.
In eusarchis non saginatis subjectis quondam inveni pondus adipis esse dimidiam totius corporis partem , & in his hominibus adiposis inveni arterias , Venas ac Viscera non esse majora quam in macilentis ejusdem staturae , adeoque hepar V. g. splen, pulmo in adi posis dimidio minores respectu ponderis totius quam in macilentis. Cura exigit I'. abstinentiam a somno longiori , a desidia itim corporis , tiim animi, ita ut nihil
magis extenuet corpus quam curae & sollicitud, Des , ac quaevis pathemata ; a'. detractio alimoniae quoad quantitatem & qualitatem 3'. eXcretionum quarumvis augmentum maXime perspirationis per eXercitia , venistionem , cursiis, seminis Per matrimonium ; c. adipis liquatio per si Irta, Piperata , acetum, casse , orimet scilliticum,
293쪽
per medicamina omnia evacuantia, maXime c thartica , diuretica , sudorifica , nitrum, tarta rum, semen fraxini.
Est elastica & ssatulenta cutis intumescentia.. Causa est expansio aeris in fluidis latentis . qu lis in cavo ipsius abdominis in tympanite abdomibnali accidit, & in emphys ematis sub cute saepius observatur. Aerem elasticum generari I '. a putredine in animalibus aqua submersis docet observatio multiplex . a fermentatione ex reliquiis altimentorum in primis viis colica flatulenta testatur. Discrepat I phlegmatia per elasticitatem partium, necnon ab anas arca per crepitum sub tactu.
I. Pneumatoss a veneno Linnaei Faun. Suec.
Smolandi narrant I mors. colubri a ping dicti corpora horrendum in modum intumescere. An statu expanso , an alio modo , ignoramus 3Id a pluribus venenis subito fieri notum est. Wil
11s. de ρο antie , Pag. a. Pneumat s a vulnere L1tre Act. Acad. Paris r/3. 6 anites uniperfatis Willissii cap. 4. Sen-neri. Pag- 9 μ' . Iuvenis Leodiensis vulnus punctim factum cibaxiua dextra in thoracem penetrans aeceperat, postridie toto corpore turgidus apparebat, non
solum pectore, sed dorso , ventre , lumbis , scroto, femoribus, brachiis , humeris, collo, Vult
294쪽
que , ut ne palpebras quidem diducere posset, quin etiam in vertice ipso , cute ubique distensa& tumefacta , tumor ubique erat tensus , & cum
dolore non pauco. Smelius. Similem casum observavere Sennertus & V itilisitis; aerem in obliquo vulnere ex thorace exeum tem textum cellularem subire , & per totum cox-pus insinuari facile crediderim historia sequenti
iussultus. Ante duodecim annos miles a nefari1s lanionibus in specu Iovis deprehensus , insuffatus est tubulo in vulnus inguini inflictum immisso totum cito corpus intumuit, exceptis manibus , pedibusque ; paulo post crescente colli tumore, Minde dyspnoea miles cultro sibi collum scarificavit; sequenti die in Nosocomium delatus est, cutis erat sanae concolor , sed tensa & elastica, manibus tractata crepitabat; novas hic, illic incisiones cutis expostulabat aeger, ut levaretur 1 doloribus, immobilitate artuum ; solae autem scarificationes
Si quae pneumatosis a statu dependeat, ea certe quae vulnus thoracis sequitur; interea ri illisius hoc negat, & contendit hunc tumorem a spiria tuum nerveorum agmine indignabundo, furente& tumultuario cutem subeunte feri; sic Bagliavius mereorismum abdominis a musculorum ejus spasmo deducendum putat, errore haud absimili. Curam vide apud Heister. Chiruri pag.
3. Pneumatosas fi serica. Vide Sydenham. Diss
Ut hysteria omnes partes internas, ita & extem nas quandoque assicit, carnes scilicet musculosas , ut maxillam , humeros , manus , crura , tibias , nunc dolorem adducens , nunc tumorem, in qu
295쪽
genere is qui tibias distendit tumor prae reluquis conspicuus est; cimi enim in hydropicorum tumoribus duo haec semper observari possint, ut tumor scilicet sub vesperam se majorem exhibeat, tum etiam ut pastae instar madentis vestigium digiti fortitis impressi, formamque referat, jam in
hoc altero, tumor matutino tempore protuberantior est, nez digito cedit prementi, aut vestigium ullum manet; plerumque etiam. tibiarum alterutram tantum inflat; de caetero uve magnitudinem
spectes, sive etiam superficiem , hydropicorum tumores lia ad amussim aemulatur, ut aegrae se haud iacile ab ea quae insedit sententia se hydropes esse , dimoveri patiantur. Illa pneumatosis cum diabete & myalismo hysitericis alternat, ab his solvitur, his suppressis
revertitur. Vide Raulin ,. de morbis vaporosis ,
Inflatio totius corporis in puero. Infans 18. mensium aestate toto corpore insatus est subito , cum febre ; alter ejusdem familiae filius ex eodem morbo interierat. Varia praescripta remedia per ΙΣ. dies cathartica, aperientia , vesicatoria ν tamdem alvifluxu ω urinae profluvio excitatis , san tus est Vidi & Chirurgum qui cum dili quartana conflictaretur, toto corpore intumuit cum pallore , atque tumor in quibusdam locis erat quidem cede- malosus; verum in facio, pectore , manibus , suris erat simul emphys ematosus , elasticus ; Per duos fere annos auxilia medica fere incassum eY- pertus est , ille vero paucis ab hinc annis quater electrisatus ita subito convaluit, ut Vires, cor
296쪽
Iorem, somnum naturalem simul recuperaverit .& tumor omnis evanuerit. 'de Acta Societ. Reg.
Quid est apostema ventosum Avicennae quod inter tendines & sub pertostaeo oriri tradit, quem
satum per Vices accedere, currere , & membra
disrumpere tradit λ Est sorte rheumatismus flatuosiis, Albucafis. sa. Adolescens dum ensis tractandi arte informabatur , & pro more solito ahi alii clam ret , gladio praepilato commilitonis in faucibus percussus est , atque die sequenti media pars pectoris antica, abdominisque cutis emphys emate mire intumuit, cum dolore & febre ; undecim phlebotomias passiis est, & sic sanatus , narrante Illustrissimo professore Antonio FiZes.
Adolescens ab aratri mole in pectore compre sus , & magno conatu equum coercens , fractae Costa toto corpore intumuit, cum sensu stuporis , Voce clangon ; cutis ubivis premeretur strepitum Odebat, ut charta pergamena , secta Vena aer cum sibilo, simulque sanguis effvehat. Curatus est diversis cutis scarificationibus, & fomentis res uventibus. Daniel Hostinan. Dissert. de aerelio. Disput. BILIerg, Tom.
In bobus dysenteria epidemica affectis famili
ris est pneumatosis, non tamen universalis , Hippiatris cognita; ea diversas dorsi & lumborum partes obsidet. Si manu prematur haec pars, dolet animal , & pars sonitum levem edit ; sectis eorum cadaveribus, ipse inveni pulmones emphysemate distensos; eadem emphysemata in equis
P. de Sorbait in Act. Naturae Curiosoriam nauat apud Austriacos endemicam esse pneumat :
297쪽
sim , quam ipse emphysema , Germani Vero appellant, quaeque lassitu e foliis myrthi vulgo sanatur ; sed haec ex auditu narrat.
VI. Anasarca. Anafarque. Leucophlegmatia Gorraei, desinit. Leuco- phlegma Plationis. An arca recentiorum
Galen. Phlegmatia Junckeri, TabuL 87. drops universalis Auctorum. Itius Hippocratis Foes. pag. s. 'po- sarca Dodon. pag. 37s. Jonston. Idea Medie. 'noyarcidium Hippocratis, de diaeta & Dp arctos. Disarcidium Galen. in Hippocr. de diaeta , pag. ISO. t arca Galen. ibidem. H rivisis νera & Dp arca Gordon. de passonibus hepatis , pag. 143. Phlegmatites Aretaei, de diutum. lib. a. Gorraei , definit. Le Ophlegmatia Caelii Aureliam , pag. 433. Intercus Latinis , & pituita alba Gorraei.
Charaa. est cutis totius intumescentia, mollis . pallida, non elastica. Diversis gradibus diversa nomina generica male tribuit Proculius, teste Caelio Aureliano , ut leucophlegmatiae initio morbi, catasarcae Velmas arcae statui, &c. cum enim. quiVis morbus suos gradus, sua stadia habeat, nulla est ratio cur huic diversa nomina tribuamus , non Veroesieri; unde nominum multiplicatio vana.
298쪽
Sedes est in textu eelluloso totum corpus ambiente , ipsiusque misculos, tunicasque subeunte.
In hoc itaque lympha aquosae & copiosa si cumuletur, fit tumor mollis, vestigium digiti fortius impressi retinens , pallidus & squaliduS , per totum corpus distbsus. Hinc dissert a phlegmatia in qua tantlim partes
infimae Vespere tument, mane detumescunt; in anasarca vero totus habitus tumet, ut etiam mane
magis tumeant partes potissimum palpebrae, genae accessit difficultas respirandi, lassitudo , inappetentia, urinae tenues aqueae, febricula, pes o nus non laVans.
I. An arca a fu pressione. Illam sic voco quae suppressis evacuationibus solitis sanguinis, urinae, haemorrhoidum, diarismae, supervenit. Cum enim moles sanguinis ac proinde lymphae crescit in vasis, pressio lateralis in vasorum lymphaticorum oscula pari passu crescit; hinc uberior ingressus lymphae in ea , & inde in adiposa quae textum cellularem constituunt; textus autem illius cellulae implentur & distentantiu e
dem vi qua follis hydrostaticus. Ex hac seri diffusione laxantur carnes, motus cordis debili'revadit, Vis cruor ad vasa culanea pervenire potest; hinc pallor, frigus, mollities, corporiS gravitas , segnities. Clim autem aliqualis sit transsi Xus , tardus tamen lymphae e cellulis in venas, ex arteriis lymphaticis in cellulas , ejus liquidi putredo arcetur , aut tardius fit; hinc minus per culum in an arca quam in ascite. Curatio. Eo debet collineare Medicus , ut pres sonem lateralem sanguinis in vasorum parietes , α lymphae in sanguine praedominium tollat.1'. Ut primum scopum obtineat necessum est
299쪽
suppressa tamenta, suppressas haemorrhoides revocare , unica praemissa phlebotomia , medicamentis diureticis , emmenagogis , martialibus , resinosis, forma justuli, aporematis , ptisanae ,
Huc spectant potissimum radices asparagi, rusci, eringit, pimpinellae, apii , petroselini, Muci,
menthae , dictamni, capparidis, ononidis, cur-cumae , cyperi, galangae folia, tanaceti, matria cariae , absynthii , ruthae, menthae, flores croci,
Σ'. Succi, assa foetida, bdellium, opopono , myrrha , aloe , , ut lympha excedens eliminetur , conVeniunt, quae alvum , urinam , sudotes , vomitum movent; sed potissimum conducunt ca- thattica & diuretica; cathartica autem hydr goga caeteris maritata maxime prosunt, nec hontonica aperientia. Huc refer jalapphin , scamoneum, iridem , sambucum , syrupum de rhamno, aquam vitae Germanicam, rheum, mannam. 3 v. Diureticis accense praeter radices & herbas cichorii, Gerophylli, eringit, rusci, &c. mil- lepedes , cineres plantarum, ut genistae , fabae in vino albo infusos , corticem radicis ulmi, cochleariam , apium , nastuitium aquaticum , trifolium aquaticum, rubiam, balsama, terebi thinam , boracem, tarimum. 4'. Demlim evacuatis aquis superfluis tonus est vasis restituendus usu martialium, cinnamomi, macis , cassiae ligneae , inei, myrobalanorum , aquis thermalibus, ammochina, laconicis , iustatibus aromaticis. Hujus varietas est. An arca periodica. Sex octove diebus antequam suerent catame-
300쪽
nia , intumescebat toto corporis habitu virgo viginti quatuor annos nata ; in quacumque com Poris parte imprimeretur digitus, illius vestigium retinebat, tumor ille evanescebat in ea ratione qua fluebant menses. Tertium redibat morbus cum virginem invisi praedictis symptomatibus laborantem; solutibnem morbi, quae pritis successerat, exspectavi, Mxeapse eadem die qua fluxerunt catamenta, tumorem decres cere , & cum mensibus deficientibus penitus evanescere observavi. Exacto tempore
illo, praemissis praemittendis , juscula refrigerantia , chalybem fracta & interpolata dosi praescripsi, instanti menstiua purgatione , optata cum antihystericis maritata usurpavi, & non rediitanas arca. Observatio Clarissi Doctoris Brouias ounet. Altera varietas.
At na sarca ab adιππι ΓάTertia morbi die rusticum invisebam qui obsidebatur tumore molli per totum corpus diffuso; referebat ille se post messem factam sanum recubuisse; mane vero sequenti surgere non potuisse propter corpor s intumescentiam. Inter varia responsa quaestionibus a me factis , dixit se rec buisse super stramen in loco humido. Hanc causam morbo natales dedisse judicans jussi , ut linteis calidis perseicaretur, ut panibus move furno e tractis cooperiretur . pro potu biberet decoctum calidum radicis rusci, qua methodo intra biduum redintegratur perspiratio , & evanescitanas arca. Commimicabat clariss. Doctor Brouia
Σ. An arca a fluxu. Talis est ea quae longis haemorrhoidum, caet