Desiderij Erasmi Roterodami Lingua, sive, de linguae usu atque abusu liber utilissimus

211쪽

ia 4 LINGu Atem donec taceret , quod non tam in vultu quam in oratione reluceat animus. Medici non tantum c facie, verum etiam e lingua colligunt signa morbi. Certillima vero ligna animi sani aut aegri, sunt in lingua , quae mentis est facies. Ridentar mulier. culae quae fucis pingunt faciem suam, sed magis rideantur viri , fi stibinde sumant aliam personam , & nunc senes, nunc juvenes, nunc rubicundi, nunc pallidi, nunc obessi, nunc graciles , prodeant in forum. At i sim C. modi sunt , quorum oratio dissidet ab animo. Et hoc histrionu genus ne, mo miratur, nullus explodit. Si juxta proverbium similitudo gignit amorem , dissimilitudo odium , nihil invisius Deo , qua mendacium , eum fit ipsa ueritas. Proinde lingua quae mentitur , satanae veneno infecta eth,& hinc pernicies, quemadmodum averitate salus. . Lingua , inquit So- Iomon, fallax, non amat veritatem , & os lubricum operatur ruinas. VC4 Iitas lux est , . mendacium tenebraestant. Horret lucem , quisquis alie nas

, a ' a

212쪽

- - ERAs Mi R OTE R. , Is nus est a veritate. Porro mentiendi consuerudo facit , ut frequenter Scii inprudens mentiaris, non sine gra-ὶ

vi periculo , videlicet hoc est, quod

adjecit: Et os lubricum operatur ruina&. Videas autem quosdam usque adeo assuetos mendacio, ut ipsi sibi videantur vera dicere, etiam cum imia

pudetimine mentiantur. Habet eni m& in caeteris vitiis hoc malum assa factio , ut posteaquam morbus usa velut in naturam transiit , non senti, mus malum nostrum, jamque palan & sine cautione peccemus. Atque 'hinc ruinae, non his tantum, qui me

tiuntur, verum & aliis de quibus avea pud quos mentiuntur. Periculosiuramalum est . ubi quis ex volubilitate linguae proficit ad vanitatem : sed 'longe periculosius, ubi quis ex audaceia mentiendi , profecit ad vanam garrulitatem. Proinde duo quaedam ceu praecipua mala deprecatur , five Solomon . sive alius quisquam sadpiens Hebraeus , veluti felix futurus

si ea consequatur ante mortem, tinguae vanitatem , & opulentiam, aue

huic

213쪽

18s . Li Noua huic contrariam egestatem. Vanilaistem , inquit, & verba mendacia longe ne a me. Quin & alterum malum

non ob aliud horret , nisi quod ad

mentiendum invitat. sic enim habet Iocus : mendicitate & divitias ne dederis mihi, rribue tantum victui meo necessaria , ne forte satiatus illiciar ad negandum , & dicam : Quis est Dominus: aut egestate compulsus furer, δέ peterem nomen Dei mei. Nul- Ium autem sceleratius mendacii genus , quam negare Deum, quod a Diirmabant Stoici , nec multum disia sentiunt Peripatetici, sed hoc quo-.que sceleratius est fateri , Deum esse, nec illi curae esse res mortalium , aut certe favere vitiis hominum. Id nonne sentire videtur, quisquis audet per illius nomen peierare 3 Diviviae quidem abunde sunt infames , vel ipsa Ierum experientia , quod doceant Dei neglectum, praesertim si quis vitam inspiciat quorundam hujus orbis monarcharum, quos VulguS propemodum pro diis habet. Sed qua fronte tuentur sese, qui mendicita

214쪽

Enas Mi R TE R. Ἀγrem accersunt, &non solum id quod habent, si quid habent, abjiciunt, verum etiam otiosae mendicitati semet astringunt. cum ipse Paulus nocturinnis operis pararit ubi victum, & his qui venabantur ex alieno vivere deis trectantes laborem, praeceperit, ut manuum labore sibi pararent non solum unde possent ipsi vivere . non gravatis aliis , verum etiam unde liceret aliis egestate gravatis opitulari. Tametsi non est dissimulandum mein diocritatem fortunae, magis in an mo possidentis sitam esse , quam in modo facultatum. Talis erat ille Pauluς vas electum Christo , literis omnium praedicatus, sed bie electus a Cluilio , laudatus a laudatissimis. nullum invenit imitatorem. Verus pastor erat Christus, verus imitator Christi fuit Paulus, quemadmodum ipse non veretur dicere : Imitatore S mei estote, se ulla ego Iesu Christi. Itaque mendaces apostolos , & Pauli dissimillimos, non potest non odisse Deus, undiquaque verax. Etenim si displicent illi , qui mentiendo pro sunt

215쪽

ER AsMA ROTER. I89 scientia Deli, quae sapientia juxta larcobi doctrinam proficiscitur e stiG- mi, nescia contentionis & amarule

tiae , sed casta pacifica, modesta, tractabilis, plena misericordia & fructibus bonis, nihil haesitans , vacans omni suco. Falsorum qui stem non est scientia, nec habet Dei scientiam nisi .qui credit sacris literis : has nemo vel intelligit vel credit, nisi quem afflaverit spiritus ille coelestis. Absque his per sa nae . spiritum inundat mA- hedictio : dum jurgiis & convitiis in cessimus errata proximorum , Mazmansueta frate inaque monitionet sanare debueramus. Ab hoc gradix

devenitur ad sceleratius mendacium, dum falsis etiam criminibus proximum vocamus in periculum. A ca ..lumnia properatur ad homicidium, furtum, & adulterium. Quam mul'. tis vitam eripit calumnia quam. mniatos exuit avitis bonis delatio. ρ Ee furtum orὶtur. ex mendacio, junctui homicidio. id supercst ξ adulteri u Gravi stimum. est adulterare conjαgς alterius, sed multo grarius ad uim

216쪽

asa L I N Guu Aplorandum divortium. Fastidit hunc adulterum aversentem veritatem dc adhaerentem fallitati Dominos in euangelio. Sponsus enim erat, &ψOnsam quaerebat simplicem, castam ac fidam , non habentem maculam , neque rugam. O natio, inquit, prava dc adultera quousque vobiscum ero

quamdiu vos patiary Talis & hodie

videtur Iudaeorum natio. Non aguΟ-

scit sponsum , sed quem abnegavit mendacio , substulit homicidio. Nec cessat illi suffurari sitas oves, qua S redemit suo sanguine: nec desinit illum in suis synagogis incessere blasphemiis, ad cujus nomen flectit genu, quicquid in coelis , quicquid in terrisἡ quicquid apud inferos. Quam de te statur, quam abominatur hoc divor tium Paulus , in his quos abductos a jugo diaboli despo aderat Christor, Despondi , inquit , vos uni viro, ut virginem castam exhibetetis Christo,

sed vereor. ne qua fiat , ut quemadmodum serpens astatia su seduxit E-Vam , ita corrumpantur animi vestria simplicitate quae est in Christo Iesu.

217쪽

ERAs MI ROTER. I 03Nee dissimulat unde metuat hoc adulterium . videlicet non aliunde, quam ex corrupta doctrina. Nam istiusta odi, inquit, pseuda postoli, operarii dolosi sunt, sumpta persona Apostolorum Christi: APque haud mirum , quandoquidem ipse satanas transfigurat se in angelum lucis. Qiysigitat fuit ille primus auctor adulterii ' Serpens ille versutus, qui dolo

circumvenit Evam, abutens illius virginea simplicitate. Et per Evam coris Iupit virum, ut sanguinem sanguini iungeret. Quomodo circumvenit' Mendacio: Non moriemini, sed eritis sicut dii. Ipse defecerat a veritato sibi mentiens, ero similis altissimo et moxque corruit, & invidit stantibus. Quoque videretur esse verax, Deum facit esse mendacem , qui dixerat et Quacunque die gustaveritis ex hac arbore, morte moriemini. Quantam stragem, quantam homicidiorum e fudit in orbem hoc funestu mendacium 3 Sed hac de re nonnihil attingemus , cum ventum erit ad linguam calumnia tricem. Unde sit, ut quoties I Deus

218쪽

LIMGu Aterare famam proximi. Qui ferro necat hominem, uni tantum Gipit vitam, & alioqui morituror qui facultates alterius convertit in ustu prin-eipis, eodem furto multos iugulat; uxorem, liberos, ac familiam, quos ad famem aut laqueum adigit. Uerum his omnibus videtur sceleratius alienae famae constupratio. Tollitur vir bonus, sed nomine proditoris aut haeretiei. scimus quosdam in careere iugulatos , & miris technis persua

sum est populo , quod sibi mortem

consciverint , & huius infamiae haereditas transmittitur ad uxorem ac liberos. O diluviu infelix , quod nobis affundit mendaciu. sanguine sanguini miscens, & impietatem ea impietate serens. Sic involvuntur quaecunque recedunt a synceritate Scripturae divinae. Rixantur, eum Paulus Obsecret. Fucis agunt, & ceremoniis veram pietatem mentiuntur, quoque tueantur stram tyrannidem , nec ab homicidio temperant. Nam occidit α qui falsa docet, venenum porrigens antidoti vice, dumque Dei glo-

Liam

219쪽

E RasMI ROTER. Isrtiam sibi vindicant, impium furtum committunt, dumque simplices animas , quas Christus sibi desponse vir,

alienant a Domino , ac satanae tradunt illudendas sceleratissimum perpetrant adulterium. Nam & hune sensum nobis tradit allegoria prophetici sermonis. Hoc nimirum est illud adulterium , quod toties in prΟ-phetarum libris detestatur, e X probrans ingrato populo suam munificentiam , & ingerens sub oculos aqua dignitate , quo turpitudinis semeti plum dejecerit. Quin & Hieremias mendacium adulterio jungie. Et in prophetis Hierusalem vidit similitudinem adulterantium & iter mendacii. ubi mendacium t Dicunt impiis ae blasphemis, pax erit vobis. Omnibus oui ambulant in pravitate eordis sui clixerunt : Non veniet super vos malum. Ubi iam adulteriumsQuoties populus corruptus falsis dogmatibus cauponantium M adultra rantium sanctam Scripturam, recedita Deo salutari suo, subdueit sese ab ecclesiae consortio. O miserum ac deploran st

220쪽

lis o L I s cl ii aterare famam proximi. Qui serr' necat hominem, uni tantum Gipit vitam ,& alioqui morituro: qui facultates alterius convertit in ustu priu-eipis, eodem furto multos iugulat; uxorem , liberos, ac familiam, quos ad famem aut laqueum adigit. Uerum his omnibus videtur sceleratius alienae famae constupratio. Tollitur vir bonus, sed nomine proditoris aut haeretici. scimus quosdam in carcere iugulatos , & miris technis persua