장음표시 사용
11쪽
Quomodo sint anguli multiplicandi'. quod cum rationes ctum, reddit formam perfectiorem. & quomodo praeta. dia collocanda sint, ut effectum sibi congruum perficiant . Caput III.
O ST diligentem examinationem rerum supradict rum, ad opus transeundum erit, formando in primis ubique super angulos sua ualla eminentia; ita tamen ne multiplicentur ipsi anguli adeo, ut ex iussa Quum proportione egrediamur . propterea angulorum multiplicationem laudo ; ubi detur iusta operis recti, siue cortinarum to Iitudo . nam sic formam fortis, ut vocamus, mastorem habebit perfectionem. Hic uero non asseram rationem huius perfectionis, sed in aliud tempus dissero. fatis si monere, quod multo utilius erit, ubi cum ratione multiplicentur anguli, quam ubi ipse pauci erunt: id dico, casu quo rus apertum claudendum esset, aut alius habitatus locus,
ubi esset situs liber, aut cum castrametatam in in agris. Sed quan do habeatur stus iam fatius, ct quod aliqua de caussa ex eo non sit egrediendum; tunc laudabo, quod anguli relinquantur, nisi fortὲ ac ti sint in flatu suo: ct eo magis id agendum e l, quando aliquod communiendum esset propugnaculum, Cr hostis propὸ esset . nam se qua
do locus hanc non patietur exceptionem; tunc laudarem, ut quoad fieri pq set, in omnibus angulis acutis aliquid detraheretur, CT reduceretur ad obtusitatem, incidendo veterem , aut egrediendo exeo, addendo terram ad loci circuitum. Et de forma, quam mihi tracta
dam sumpse, hactenus t in ciuiis compositione praeter praedicta , ope Depretium erit habere Lligentem curam , ct considerationem , ut loca defensionum ibi coni truantur; unde hostes ct perniciem, O Osse sonem sint accepturi. id probὸ fiet, quotiescunq; Lligenter examinabitur situs extrinsecus; obseruando, ubi inimicus posset commodius cosra ponere, ct ex qua parte faciliorem aditum babere posset osse dendi locum t ibiq: contra fient loca ad eum fugandum maiori, qua poterit , commoditate. Exordium uero propugnaculi ibi fecerit, ibique acrius in opus incumbet, ubi locus erit anceps ct debilior . His omnibus factis, ad fortis compositionem devenietur, coe formabuntur ualla eminentia conuenienter in angulis, prout supra dictum G. QIomodo
12쪽
QPomodo ualla eminentia aedificanda sint. Caput IIII. ALLA eminentia, quae Itali belluardos uocant, hoc pacto meo iudicio sunt aedificanda, ut si possibile erit
habeant lateria non minus pedum roo. ex quibus diamidium impartietur humero; ct dimidiu , quod restat, impartietur latitudini platearum . si qua uero nece iatas cogeret homines ad ea aedificanda cum minore lat re ; in hoc casu laudo, ad potius aliquantum platearum latitudinem minuendam , ut humerus fiat pro oportunitate robustus, σ fortis. Verbi gratia, si oporteret aedificari latus pedum 9o, tunc fiet hum rua pedum quinquaginta; quod superere, dabitur latitudini platearum ἱ hoc eodem proportionis ordine procedendo, cum oporteret Illa addicare minoris magnitudinis. quod in eius iudicio relinquetur, qui operi praeII. Aliquorum haec in opinio, quae mihi non placet) ut aedificentur eminentia ualla cum latere brachiorum Florentinorum qS, qua faciunt pedes dimidio; o ut humero impartiantur tantum pedes 2 a cum dimidio, o quod supereri deinde, plateae et qui essem pedes ε . quod mihi uidetur prorsu contrariu , tam rationi naturali, quam aedificiorum . nam clarὲ patet, quod robur humerorum illud M, quod tutatur plateam ab offensionibus inimicis. proptereagrauior Crprinceps intentio adimantis erit, habere in omnibus suis lateribus humero magis realem , quam fieri potent O potius mihi uidebitur illum mereri laudem, qui satis humero aedificii impartiendo, eo modo curabit se fortem reddere, O potius utendo una fenestra tormentaria pro quolibet latere, quam si ipse, dum uellet habere plateam praeter m dum statiosam, quaereret ab anteriori parte debilem humerum relinquere , non bene tutum . Quantum ad platearum attinet latitudianem , aut ad recessiones, nollem esse minus pedum so; sed quando possint fieri pedum 6o, pluribus de causiis id mihi placet. in ceteris opianioni omnium adhaereo haec profitentium, uel saltem maioris partu ι scilicet quud inclinatio operis, quae uulgo dicitur scarpa , tam cortinarum , quam facierum , aut frontium ualiorum eminentium fiat sic,
ut ex omnibus fiex.mensuris, in terrenis operibus una contrahatur;
in lapideis quamuis bis non sit bis locus ex quinque, una. Cum i rus sit reale pedum Ioo, fenenrae tormentariae fient in ore tam intus ,
13쪽
quam foris pedum io, uel ia in latitudine: ct in medio pedum 3 eum
dimidio in A. unim, quando larus erit ed m Ioo, Froportionaliter fient strictiores. Prima fenenra tormentaria, propior cortinae, comnruetur proxima cortina spatio pedum 3 , qua non asst ultra Α, impartiendo ut anque earum in latitudine plateae, cum proportione mox furarum supradictarum, ita tamen , ut in medio earum antepectus plateae remaneat; quod sit non solum forte , sed a primὶ solidum.
Quod autem attinet ad altitudines; facies, aut frontes valli eminem iis fient altae pedes 3o; neque minus unquam 26 , aut 3o pedum altitudinis spatio: in minoribus uero, proportionaliter minus; O eiis inclinatio terminabitur i I , vel a 2 pede . quo in loco ponetur to
rus , stu cordonus , ct inde supra erigetur antepectus paenὶ perpendiculare: er quamuis in parietinis perpendiculatim fiat; in terrenis , aliquantulum inclinationis sibi traditur; ut associet, quod superes propugnaculi, sic aptiua Iumnere pomi imbrium onus, aut aliud
pondus, uerum tali artificio, ut non sit apertὲ comprehensibile. Postquam peruentum erit ad pedum 3 o altitudinem, aut 26 , aut et 7 , fetibi antepectus aliquantum rotundum, adeo ut rotunditas haec producat antepectus in altitudinem pedum duorum cum dimidio ex parte interiori potius , quam ex parte exteriori. Me tamen rotunditas debet fieri tam commoda, ut tertia pars, uel paullὸ minus ante pectoris plana remaneat a parte interiori. Haec fomma rotunda hoc pacto , in caussa erit, ut antepectua pluat totum a parte exteriori uersus foueam. Crassitudo totiua antepectoris erit saltem pedes quindecim, O a parte interiori tantum altitudine sua planitiem platea superioris supererit, quanta est altitudo unius hominis communis. in qua altitudine hoc modo facta essectus optatus orietur; ut scilicet arcbubuserius possit ipsculari , uerberare citra foueae cilia , ct uiae coopertae, O spatium
uniuersum , siue aggerem extrinsecum cernere , usque ad eius principium . Aedificetur nihilominus uallu minens tam latum eum duabus alis , ut prater crasiitie antepectoris platea , ct praeter longitudines re cessionum platearum inferiorum spatium conueniens r aneat pro δε-
eriori platea, qua O i a quoq; requiret spatium pedum 3 o pro qua
bet recewone. Nec vereatur qui quam reprehensionem, si aedificabit ualla minentia, magna : quoniam opinor, er minisὲ fallor, quod temporibus nosti is)non possunt fabricari tam magna, quin facultas ea expuenandi non reperiatur. ideo laudo , ut quotiescunque aliquod non
obstet impc di entum iusta necessitatis, ut ipsa fabricentur , quoad peri
14쪽
ri posiis,magna, capaciaq; in omnibus Dis terminis . hostes enim, quoties ad oppugnationem deuenietur, maiorem olfendet difficultatem, quam si fabricarentur parua ct angusta. Vtq; cernatur persediὶ ordo, tenendus in uallis eminetibus terrenis; propterea apposivi subsequentem plantam: quae etsi non si facta illa solerti diligentia , qua fieri potuisset; tamen magnam tollet partem illius obscuritatis, quam δε- scriptiones in scriptis factae solent afferre mentibus eorum, qui ad unguem non percipiunt illas res, quae a scriptoribus sibi apponuntur. id intelligendum en, quod in horum aedificatione valloru eminentium, meuti perstititur esse quae sequitur, planta, in primis sint praemissa qua
ad illorum pertinent expeditionem, id es, ut fundamentum excauatum sit, ut siublices praeacutaeposita sint in locis necessariis, ponantur intus stipa, latus , siue caespes, rami, frondesq; , prout inferius uidebiatur . nam quamuis in ipsa planta haec non commonstrentur; sunt tamen intelligenda qua praetermissa sunt , ne plantae effigiatio euaderet i tricata , ct dis cilis intellectu. fient tamen exempla cuiuscunque rei separatim: prouidus lector deinde illa composuerit, prout sunt in libro descripta . Partes igitur sequentis planta haec sunt ;AB, latus ; B C, frons, uel facies; D , platea inferior; E, antepectus plateae; FG, c rona plateae superioris; H, antepectus ualu eminentis; HI, antepoctus recti operis; Κ , scamnum, quod relinquitur extra filum textura in planitie fouea: L , scamnum ad ascendendum, O speculandum ad antepectus valli eminentis; M , ala ualli eminentis; O, introitus platearum inferiorum ; O P , ascensus, siue inclinatio aggeris a parte imteriori; agger extrinsecus, ubi planus est. S T, sunt duae planities fouea magnae, quae remanet ultra, citraq; paruam foueam . V, est eadem fouea parua , quae excauatur in medio eiusde fouea magnae. X, est uia tecta ad egrediendum . Γ, es agger extrinsecus, siue sp tium . Z , uia ein, quae fit ad transeundum ab una aci aliam plateam .
Linea diuisa tu duodecim partes, es scala ficta pedum ino, quacumrotalentur omnes erusice Planta mensura.
17쪽
9Q uomodo sint fabricandae rectitudines operis, siue cortinae;& quid in illis extollendis, & in aggeris intrinseci aedificio sit obseruandum . Cap. V. ECT IT V DI IS operis, siue cortinae fabricanda sano prout dixi superius) at tantum intersit inter
latus cy latus, quantum verrimi tormenta ibi iacentia : uerentamen sic, ut facies eminentis valli concutiantur iIloi tur ut puta, se tormentum iaculabitur
pedes iorO; quod facies, siue frons valli eminentis opposita sit pedum zoo; cortina non fabricabitur nis pedum spatio 8oo in longitudinem , non alia de caussa, nisi ut altera frons o posita pariter concutiatur ab ictu alterius lateris. altitudo postea baram cortinarum erit pedum 2 7 , neque unquam minus ar: ct eorum antepestiis erit cras
Din pedes i , neque minus, licet aliquot usi sint illis ς tantum . quod mihi no placet. eleuabitur praeterea supra aggeris intrinseci planitiem, quantum de uallo eminenti dictum est. Latitudo aggeris intrinseci si cundum supradictam opinionem debet esse pedum que , quae mihi uidetur nullo modo uocari posse realis. quare hortor, ut fiat fallem pedum 6 o. sieri potent, eius ascensus construetur ad minus pedis I S. quod posset feri ro in zs , melius erit, π euadet commodior. omnes t men monitos uelim, quod haec est angustior mensera, quae in propugna lis tradi positi, dummodo uelimus in realibus terminis permanere. Sed quando erit facultas temporis, materiae , hominum, O pecuniae ;nulla dubitatio nasci poterit, quin nimis tuta aedificentur; sed conu nienti aedificabuntur cra situdine, O latitudine . quoniam, cismlata
sunt, commodi imὶ aptari pinunt retrogradationes, cum maxima defensorum utilitate , ct cum pernicie aggredientiu . Traeter agger m in trinsecura , a parte inimi tori, unum iter relinquetur pedum i 8 , vel et oin latitudinem; quod sit penitus liberam ct uacuum ab omni impedimento. Illud notanta est, quod agger intrinsecus nullo modo fieri debet in ulla eius parte, unde pluat uersus propugnaculum: sed ita fiet, ut aquae pluuiales cadant a parte interiori fortitisse; pari modo procedendo in
omnibus plateis supra ualla emimetia ct caualerior, ut appellant, ut propugnaculam melius conseruetur a ruinis diluviorum; quae forsan sunt inimicitiores, atque infestiores, quam ceterea, quae nocere bulli modi operibas terrenis positvt. Insuper O boc erit an. maduertendum, ut O C
18쪽
plateae ualloru eminentium inferiores non recipiant tantum aquae, quantum poli terrae inebriationem, aliquam uasti eminentis partem praecinpitem dare possiet. mi id in sabricandis uallis prominentibus , quae uulgo c ualerij appellantur, & plana forma sit obseruandum: &quod ex duobus his membris in munitionibus aptius sit pro dcfensione eminentium uallorum Caput VI. V as frequens locus fuerit muniendus, ubi forte nocessario standum sit infra aliquam ueterem formam, reperiatur quispiam longus tractus; longus scilicet
adeo , ut breuior reddi non positi, prout ars requirit a tunc oportuerit associare ualla eminentia aliquo uis. quod auxilietur ipsis uallis eminentibus , sic ut evadant fortiora Cr metiora . O haec autem ualla prominentia feri solent in medio cortinarum inter utrunq; uallti eminens; ita tamen, ut uallum prominens cum suis fenestris tomentarciis uerrat ambas frontes amborum vallorum eminentium,in medio quorum postum erit. Non ob idylentio pertranseam , quod modus, quem ceteri seruarunt, mihi non placet: quia uallum prominens in quantum uolumus illo uti pro uallorum eminentium defresoneo non poteri illud facere, quod iure in eo desideratur. veruntamen regulam dicam , quae seruari debet in illis construendis, ut si quando al splacuerit illa uti, ob eius lxv rantiam non retardentur: deinceps opinionem meam a ponam; ut si cui inciderit occasio illa utendi, illain ualeat eligere, quae sibi uidebiatur utilior, O melior. OL ando igitur placuerit in medio cortinarum construere prominens uallum simpliciter, hoc pacto construetur; ut per rectithdinis longitudinem in terminis realibus persinere uolumus sit longitudinis pedum saltem centum , ct latitudinis uersus aggerem, non minua pedum quinquaginta. plerique tamen uolunt, ut possit fieri pedum so tantum per longitudinem: mihi uero non uidetur, quod, si fiat hoc modo , reale appellari positi. Eius autem antepe fius fabricabitur crassum, vi cetera superiora r eius deinde altitudo supra fossie planitiem non excedat pedes 36 , construendo rectitudines operis 3o : si altiores, uel depressiores fient, hoe pariter extolletur,
aut deprimetur proportionaliter. In alispstea ipsius ualli promine tis
19쪽
tis, ab utraque parte elicientur duae fenestrae tormentariae, altera ab ista, altera uero ab illa parte , quae uerrant frontes, uel facies duorum uallorum eminentium oppositorum. O apud has duas fenei tras tormentarius, quae debent elici prope antepectus, licuerit a quaque parte aliam excauare ad transiuersa planitiei annectenda extrinsecus; quod optivi facit ad tollenda castra inimicorum. Sed quia, ut dixi, hoc genus munitisius cum ualiis prominentibus in medio rectitudianum operis miti non placet; quamuis alias aliter sienserim; propterea afferam primum rationem, quare non placeat; deinceps adiungam modum quempiam, qui mibi melior o utilior uidetur, O minus offensionibus inimicis subiectus. Ratio ergo, quare iudicem hunc uallorum prominentium modii aliquatenus inutilem , haec est: quod in primis ictus in ambitu totius operis, siue in recinctis desiderari sebent, si fieri pulit, qui uerberent metam . nam sic ictus, uel uerberatio longὶ maiorem stragem facit, quam non facit depressa humiliq; percusione . quare cῖm uallum prominens nullo modo uerberare positi in ullam fosam pastem , nisi ictu depresso; ideo potius es uituperandum , quam lauda dum . praeterea , si illo uti uolumus ad defensionem uallorum emine tium, necesse est illud construere in ordine recti operis; cumq; oporteat altius extrui illa, per consequens se multum in aerem extollit: itaque fit tormentorum int corum scopus. quod nihil aliud facit , nisi quod praeparat materiam ad opplendam fossam oppugnatione, aut cuniculis , aut ligone . His igitur omnibus de causiis arbitror optimum esse studere, ut haec melior defensio eliciatur, ubi accidat cortina perlonga, ut scripsi . quod hoc pacto es cietur; primum extruetur unum prominem uallum a parte interiori cortinae super aggerem , quod absit ab antepectore, ut inter antepectus illud quamcommodi mὶ innructa acies prodire queat. hoc prominem uallum idoneum erit ad transsuersa exterioris planitiei annectenda, ct fiet eo modo , quem supra docuimus, uel aliquanto minus. quod conceditur iudicio operis praefesti. Insuper con Iruetur in medio ipsius cortinae una plana forma cum duabus plateis pro qualibet parte, altera altior , altera humilior, construendo ambo eius latera pedum 7o , in singulum. ex quibus , q8 tradentur crasiitudini humeri; is reliqui, uidelicet et et, tradentur latitudini plateae; cui plateae elargientur pedes recessionis, s non minus.
Hac in latitudine tantummodo unica fene ira tormentaria construe
da erit , in platea scilicet inferiori ; ct in superiori , si cadent,
duae. Altitudo ipsius erit minor uno Iede, quam illa uallorum emine
20쪽
Hum : in reliquis autem, quo ad crasiiturines antepectorum ct cetera rarum partium, fient similes uallis eminentibus. Restat, ut dicatur ut litas , quae ex his membris ita aptatis enasci poterit. Prima haec eIi,
quod prominens uallum poterit coiatrui illius altitudinis, qua nobis placuerit: quod non erit ita expositum inimicis, ut es et, si in eadem recti operis linea fabricaretur. quare si ad eius expugnationem hoIlis. accederet; non propterea quamuis rueret fossam implebit, neque isbi scalam praeaetabit: quia cum absit a cortina , ruet in eundem aue trem. sic intaicus 1isum non explebit desiderium. Et licet planai
forma patiatur idipsam obicctionem, quam pateretur vallum promia minens pri,no modo factum, quantum ad ligonem, cuniculosq;: nihil tamen obflat, quin se ligone , cuniculis ue destrueretur, minore hostibus scalam non praeberet, propter paruam eius altitudinem, quam noni faceret altitudo ualli prominentis multorum pedum ultra . . od per . timet ad defensionis realitatem , nulli dubium e Ii, quin, cum sιneturae tormentariae planae formae non sint altae ampliua, quam pedes t Muci ixῖ, aliquando ia, tantum a fossae planitie, semper uerberauerint scopum . quapropter, quidquid pilae opponetur, illud totum prosterne- , tur: sed non ita ex uallo eminenti primo modo facto : quia cum sit.
planities alta a sua platea pedes 3o, cir amplius; initus ictus deprcssus adro euolabit, quod , si fortὸ. peditum agmen fuerit ob fronte ualli eminentis, pauci offendentur, illi solum Itilicet , qui fuerint in illo puncto, quo pila diverberabit. plane igitur conflat, quod hac defensio erit magis realis, quam non erit illa simplicis ualli prominentis; praesertim cum unico planae formae ictu diverberatione id fiat; quod iux quattuor uasti prominentis ictus perficerent.' Sed quia mihi obj-ἰci posset , quod proculdubio i Ita posset melior defensio uocitari, quam,
si si plex uallum prominens aedificaretur; uerum quod ferret malores etiam siumptus : respondeo , quod inutile eIl parcere sumptui , cum oporteat expendere. mud prodesseet , si pro alicuius imperη tutamento I muniendum esset aliquod confinium status, π expenderem
exempli gratia ) tantummodo so ooo coronatos; quod ex nece*tate, si illam ipsam facere uellem absque defectu , opura esset expend
re 8oooo ' nonne prae laret expendere 8oooo , ct esse tutum aiviribus inimicorum, quam uti parsinnonia, cir uereri eims am ionem Mihi prorsus persuadeo nullum esse , qui non potius centum expende ret , ut tuto totum conseruaret , quam quinquaginta duntaxat expendere uereri deinde non locum modo , uerum etiam peractam op -