C. Plinii Caecilii Secundi Epistolae et Panegyricus

441쪽

6s4 C. PIA. sec. Paneg. capiant , & discant quanto libertate dis sordi servientibus sit utilius unum esse eul erviant . Quippe discretis quidem bonis

omnium sua cuiusque ad singulos mala , sociatis autem atque permixtis singulorum mala ad neminem , ad omnes t 4 omnium bona pertinent. Sed sive terris divinitas que

dam sive aliquis amnibus genius , & solum illud & flumen ipsum precor ut hac Principis benignitate contentum, molli gremio semina recondat , multiplicata restituas . Non equidem reposcimus foenus, putet tamen esse solvendum, sallacemque unius anni fidem omnibus annis, Omnibusque postea se eulis tanto magis quia non exigimus, excuset. Satisfactum qua civium qua sociorum utilitatibus . Visum est spectaeulum inde non enerve, nec fluxum, nec quod animos virorum molliret & frangeret, sed quod ad pulchra vulnera contemptumque mortis accenderet: quum in servorum etiam NUXiorumque corporibus amor laudis & cupido victoriae cerneretur . Quam deinde in edendo liberalitatem, quam iustitiam exhibuit , omni affectione aut intactus , aut

maior ' Impetratum est , quod postulabatur : oblatum , quod non postulabatur Institit ultro , S ut concupisceremus admo .

nuit: ac si quoque plura inopinata , plura subita . Iam quam libera spectantiumst dia,quam securus favor Nemini impietas, ut solebat,obiecta, quod odisset gladiatore: nemo spectator spectaculum factus, miseras Voluptates unco & ignibus expiavit . Demono ille, verique honoris ignarus, qui eris mina

442쪽

Υrfano Dictus. mina maiestatis in arena colligebat,ac se despiei & contemni, nisi etiam gladiatores eius veneraremur , sibi maledici, in illis suam divinitatem , suum numen violari interpre tabatur : quum se idem quod deos; idem gladiatores quod se putabat. At tu , Caesar, quam pulchrum spectaculum pro illo nobis execrabili reddidisti e Vidimus delatorum iudicium, quasi grassatorum, quasi latro num: non solitudinem illi noviter, sed templum , sed forum insederant. Nulla iam testamenta secura, nullus status certus: non or

bitas,non liberi proderant. Au Xerat hoc malum principium avaritia. Advertisti oculos, atque ut ante castris, ita postea pacem sororeddidisti: excidisti intestinum malium: αprovida severitate caviiii, ne fundata legibusci vitas eversa legibus videretur . Licet ergo eum sortunatum liberalitas tua visenda no bis praebuerit, ut praebuit , nuuc ingentia robora Virorum , di pares animos , inungimmanitatem serarum, nunc mansue ludi nem incognitam, nunc secretas illas & arca nas , ac sub te primum communes opes , ni

hil tamen gratius , nihil seculo dignius ,

quam quod contigit desuper in .ueri: tela torum supina ora,retortas i cervices agnoscebamus & fluebamur,quum velut p:acularespublicae solicitudinis victima: supra sanguinem i6 noxio tum ad lenta supplicia gravioresque poenas duccrentur. Congesti sunt in navigia risptim conquisita, ac tempestatibus

decliti, abiret, sugerentq , vastatas delationib. terras rac, si que fluctus ac proceliς scopulis resurvassent , hic nuda laaa di inhospitale, litus

443쪽

4M C. PD1. γα Paneg. litus incoleret, ageret duram & anxiam ulistam, relictaque post tergum totius generis humani securitate moereret . Memoranda iacies, delatorum elassia permissa omnibus ventis, coactaque vela tempestatibus panis

dere, iratosque fluctus sequi, quoscunque In seopulos detulissent . Iuvabat, Prospectare statim a portu sparsa navigia , & apud illum ipsum mare agere princiPi gratias , qui, elementia sua salta, ultionem homi

num terrarumque diis maris eommendas set. Quantum diversitas temporum posset, tum maxime cognitum est, quum iisdem quibus antea cautibus innocentissimus qui μque, tunc nocentissimus assigeretur, quum que insulas omnes, quas modo senatorum , iam delatorum turba compleret; quos qui dem non in praesens tantum, d in aeternum

repressisti, mille poenarum indagine inclusos. Ereptum alienas pecunias eunt ; per dant quas habent i expellere penatibus gestiunt; suis exturbentur ἔ neque , ut antea , exanguem illam di serream frontem nequic.. quam convulnerandam praebeant punctis,¬as suas rideant ; sed spectent paria praemio damna , nec majores speaquam metuε habeant,timeantque quantum timebantur. Ingenti quidem animo. Titus securitatino. strae ultionique prospexerat, ideoque numis nibus aequatus est et sed quanto tu quandoque dignior caelo, qui tot res illi adjecisti , propter quasillum deum feeimus λ Id hoem is arduum fuit, quod imperator Nerva, te filio, te successore dignissimus, per quem magna quςdam edicto Titi adstruAerat, nis. nise

444쪽

τraiano Dictus. 6o 1ilque reliquisse tibi videbatur , qui tam multa excogitasti, ut si ante te nihil esset i ventum: Quae singula quantum tibi gratiae dispensata adiecissent r Tu simul omnia perfudisti, ut sol & dies non parte aliqua ,

sed itatim totus, nec uni aut alteri, sed om nibus in commune, pro sertur. Qua injuvat cernere aerarium silens & quietum e & quale ante delatores erat Z Nunc templum illud, nunc vere Deus, non spoliarium civium ,

cruenta ruinque praedarum tavum recepta culum, ac toto in orbe terrarum adhue Ioiscus ranus, in quo, optimD principe, boni malis impares essent . Manet tamen honor legum , nihilque ex publica utilitate convulsiam , nec poena cuiquam remissa, sed addita est ultio, solumque mutatum quod jam non delatores, sed leges timentur . At fortasse non eadem severitate fi scum, qua aerarium , cohibes : immo tanto majore , quanto plus tibi licere de tuo quam de pa-blico credis. Dicitur actori atque etiam procuratori tuo; In ius veni ; sequere ad tribunal . Nam tribunal quoq; excogitatum cruciatu est,par ceteris, nisi illud litigatoris amplitudine metiaris . Sors& urna fisco judiseem assignate licet rejicere, licet exclama res Hunc nolo , timidus est, di bona suculi parum intelligit . illum iT nolo, quia Caesarem sortiter amat . Eodem foro utuntur principatus di libertas . Quae praecipua tua

gloria est , tapius vincitur iiscus I cujus mamla cauta nunquam est, nisi sub bono princi pe . Ingens hoc meritum; majus illud,quod eos procuratorco habes, ut plerumque civσε

445쪽

o3 C. PI n. see. Paneg. tui non alios judices malint . Liberum enautem disceptanti dicere , Nolo eum eligere . Neque enim ullam necessitatem muneribus tuis addis, ut qui scias hanc esse bene siclorum principalium 8 summam , si illis&non uti licet. onera imperii, pleraqueilectigalia institui ut pro utilitate communi, ita singulorum injuriis coegerunt. His vige sima reperta est, tributum tolerabile , & sis cile heredibus duntaxat extraneis, domest, cis grave . Itaque illis irrogatum est , his romissum : videlicet quod manifestum erat quanto cum dolore laturi , seu potius non

laturi homines essent, destringi aliquid di abradi bonis, quae sanguine , gentilitate, sacrorum denique societate meruissent, quaeque nunquam ut aliena & speranda, sed ut sua semperque possessa , ac deinceps pro Asemo cuique transmittenda cepissent . Haee mansuetudo legis veteribus civibus servabatur. Novi seu per Latium in civitate, seu beneficio principis venissent, nisi simul cognationis lura impetrassent, alienissimi habebantur , quibus conjunctissimi fuerant. Ita maximum beneficium vertebatur in gra vissimam injuriam , civitasque Romana in

star erat odii,& discordiae, di orbitatis,quum carissima pignora salva ipsorum pietate distraheret. Inveniebantur tamen quibus tan tus amor nominis nomii inesset, ut Romanam civitatem nou vigesinuar modo , Verum etiam affinitatum damno bene compensari

putarent sed his maxime debebat gratuita contingere , a quibus tam magno altim aba tur. Igitur pater tuus sanxit ut quod ex ma

446쪽

Tralano Dim 1 4 ostris ad Iiberos , di liberorum bonis perveni μset ad matrem , etiamsi cognationum jura non recepissent quum civitatem adipiscerein tur, ejus vigesimam ne darent. Eandem im-l munitatem in paternis bonis filio tribuit , simoclis reductus esset in patris potestatem tratus, improbe & insolenter , ac pene impie his nominibus inseri publicanum: nee sine piaculo quodam sanctissimas necessitudines velut intercedente vigesima scindi, nullum esse tanti vectigal, quod liberos ac parentest faceret extraneos. Hactenus ille: parcius fortasse quam decuit optimum principem , Iect non parcius quam Optimum patrem qui optimu m adoptaturus , hoc quoque paren iis indulgentissimi secit, quod delibasse quaedam seu potius demonstrasse contentus,la gam, ac prope intactam benefaciendi male riam filio reservavit. Statim ergo muneri ejus liberaIitas tua adstraxit ut quemadmodum in patris filius,sic in haereditate filii pater esset immunis,nec eodem momento quo

pater esse desisset, hoc quoque I9 amitteret quod fuisset. Egretegis , Caesar, quod lacry

imas parentum vectigales esse non pateris . Bona silii pater sine diminutione possideat, nec socium hereditatis accipiat qui non hobet luctus : nemo recentem & attonitam orinbitatem ad computatione vocet,cogatq; pse

trem quid reliquerit filius scire. Augeo P. C. principis munus, quum ostendo liberalitati ejus inesse rationem ambitio enim,& Stantia, & effuso,& quidvis potius quam libera-1itas existimanda est cui ratio non constat Dignum ergo, imperator, mansuetudinB

447쪽

io C. PI Me. Panem tua, minuere orbitatis iniurias, nee quemquam filio omisso insuper assiet alio dolore: sie quoque abunde misera res et . ter filio solus heres: quid si coheredem non a filio accipiat 8 Adde quod quum divus Nerva sanxisset ut in paternis bonis liberi

necessitate vigesimae seruerentur, congruens erat eandem immunitatem parentes in liberorum bonis obtinere. Cur enim posteris amplior honor quam majoribus haberetur

Curve non retro quoquq reeurreret, aequitata

- eadem p Tu quidem Caesar illam exceptionem removisti, si modo filius in potestate patris fuisset: intuitus opinor in vim legemque naturae, quae semper in ditione parentum esse liberos jussit, nec uti inter Pecudes, sic inter homines potestatem & imperium valentioribus dedit ι Nec Verq contentus Primum cognationis gradum abstulisse via simae, secundum quoque eXemit, CaVitque ut in sororis bonis frater , & contia, In fratris soror, utque aVus avia in neptis nepotisque, & invicem illi servarentur immunes. His quoque quibus per Latium civitas Romana patuisset, idem indulsit, omnibusque inter se cognationum jura commisit simul &pariter, & more naturae, quae prior Principes a singulis rogari gestiebant, non impraestandi animo quam negandi. Ex quo intelligi potest quantae benignitatis , quanti spiritus , suerit, sparsas , iquie s uta ita dicam ) laceras gentilitates colligere atque Connectere , & quasi renasci iubere: deserre quod negabatur , atque id praestare cunctis quod stupe singuli non impetrassent: postre

448쪽

mo, ipsum sibi eripere tot beneficiorum ocis

casiones, tam numerosam obligandi imp tari lique materiam : indignum credo ei visum, ab homine peti quod dij dedissent. Sorores estis, & frater avus, & nepotes: quid est ergo χο cur egetis, ut sitis 3 vobis estis . Qui pro cetera sua moderatione non minus invidiosum putat dare hereditatem quam

auferre. Laeti ergo adite honores, capessite Civitatem , neminem hoc necessitudinis abruptum vellit truncum amputatumque destituet : iisdem omnes quibus ante pigno ribus , sed honestiores perfruentur : ac ne re motus quidem , iamque deficientis affinitatis gradus a qualibet quantitate vigesimam inferre cogetur statuit enim communis omnium parens summam quae publicanum pa ti possit. Carebit onere vigesimae parva &exilis hereditas: &, si ita gratus heres Volet, tota sepulcxo , tota funeri a I serviet: nemo observator , nemo castigator assilet. Cujuscunque modi ea pecunia ex hereditate afl-Cujus obvenerit, securus habeat quietusque

possideat. Ea lex vigesimae dicta est , ut ad

periculum ejus perveniri, nisii opibus, non possit. Conversa est iniquitas in gratulatio nem , injuria in votum : optat heres ut vi gessimam debeat. additum est ut qui ejus modi ex causis in idem edicti vigesimam deberent , nondum tamen intulissent, non inserrent. At in praetteritum subvenire ne dii quidem possunt: tu tamen subvenisti, cavist Aque ut desineret quisque debere 2, quod

non esset postea debiturus. Idem secisti ne malos principes habuillemus, quo ingenio si S a nat r

449쪽

4r a C. min. Ge. Paneg. Matura pateretur, quam libenter tot spesiotis, tot trucidatis sanguinem & bona res disses λ Vetuisti exigi quod deberi non tuo

seculo coeperat. Alius ut contumacibus irasceretur, tarditatemque solvendi dupli vel di quadrupli, irrogatione mulctaret: tu nihil referre iniquitatis existimas, exigas quod

deberi non oportuerit, an constituas ut d beatur. Feres Caesar curam di solicitudinem' consularem . nam mihi cogitanti, eundem te collationes, remisisse, donativum reddidisse , congiarium obtulisse , deratores abegisse , vectigalia temperasse : interrogandus videris, satisne computaveris imperii redditus , an tantas vires habeat frugalitas principis, ut tot impendiis , tot erogationibus sola sussiciat. Nam quid est causae cur aliis quidem, quum omnia raperent, & rapta retinerent, ut si nihil rapuissent, desuerint omnia : tibi, quum tam multa largiaris &nihil auseras, omnia supersint ρ Nunquam principibus desuerunt qui fronte gravi & trissi supercilio utilitatibus fisci contumaciter adessent, & erant principes ipsi sua sponte avidi & rapaces, & qui magistris non eae

ren t: plura tamen semper a nobis contra nos didicerunt, sed ad tuas aures cum ceterisOmnibus, tum vel maxime avaris adulationibus obstructus est aditus. Silent ergo &quiescunt, & postquam non est cui suadeatur.έ qui suadeant non sunt. Quo evenit ut tibi cum plurimum pro tuis, tum pro nostris moribus debeamus. Locupletabant & fiscum di aerarium non tam Voconiae & Iuliae leges,

quam majestatis singulare 2 unicum crimen

450쪽

Walara D; I. II horum qui crimine vacarent; huius tu metum penitus sustulisti, contentus magnitudine , qua nulli magis caruerunt quam qui

sibi majestatem vendicabant . Reddita est micis fides, liberis pietas, obsequium servis: verentur , ct parent, & dominos habent Non enim iam servi principis nostris amici , sed nos sumus: nec pater patriae alienis se

mancipiis cariorem quam civibus suis cre dit . omnes accusatore domestico liberasti ,

unoque salutis publicae signo illud cui sic dis xerim in servile bellum sustulisti, in quo non

minus servis quam dominis praestitisti: hos enim securos, illos bonos fecisti. Non vis interea laudari, nec fortasse laudanda sint:

grata sunt tamen reeordantibus principem illum in capita dominorum servos subor nantem , monstrantemque crimina , quae tanquam delata puniret: magnum & inevis abile , ac toties cuique experiundum m.

tum , quoties quisque similes principi servos

haberet. In eodem genere ponendum est quod te tamenta nostra secura sunt: nee u nus omnium , nec, quia scriptus, heres es.

Non tu salsis , non tu iniquis tabulis aduo. earis . nullius ad te iracundia, nullius impietas , nullius iuror coniugit, nec quia οὐ sendit alius nuncuparis, sed quia ipse m ruisti. Scriberis ab amicis, ab ignotis praetemriris: nihilque inter privatum & principem interest, nisi quod nunc a pluribus amaris et nam & plures amas. Tenes, Caesar, hune cursum, & probatur experimento, sitne s racius & uberius, non ad laudem modo, sed

Ohee iam Principi,si herede illo mori ho-