Rudimenta poetica quibus traditur artificium versus hexametri, & pentametri eleganter concinnandi ad usum candidatorum latinae poesos ex variis auctoribus petita

발행: 1705년

분량: 113페이지

출처: archive.org

분류: 시학

21쪽

autemartificium pateat, noneolam se Per modo sunt permisceruit. q. Numerusconsideratu es, &literas senantes Voces sonantes illae dicuntur, in quibus habentur vocales senantes,que duet sunt A,&O, etiam L. Igiturii conquitantur vocabula,in quibus e vocales sint, elegans erit numerus, hoc est erit in illo harmonia, modulatio, quae oritur expedibusversus. Talis est ille Virgilianus

primus ab oris Imb Pontanus adnotat Virgilium solerticiunum auriu sublanditore maluisse dicere. Tot adire labores. Quam obires: quia conjunctio particula sum Tot & ob aliquanto constagosioz fuisset.Dixit tamenalio loco ide Virgilius.

- int lituopagnas insignis obibat. σαι a. quia syllaba Is invoceinsignis mitigabat a

seritate, quae erat in sequenti voce obibat. Et quoniam nominavimus vocales son ere, placet hic proprietates omnium voc dum afferre spectantes ad earumdem sonu Sunt igitur ex vocalibus alia clarisoni aliae subobscuri.Clarisoni sunt, A,O,I.Su oscuri EHU Sonorae Aodiminus sonorae EI U. Et omnes hae vocales pro diversitate Monsonantium quibusjunguntur,diversam consenantiam emciunt , ut patere potest consideranti. Hanc diversitatem incredibule est quamdiligenter observentilli Poetae, quisunt maxime artificiosi In quo utique conveniunicum Musicis qui certe in suis

4. Voces, ct iterae sonantes

22쪽

I modulationibus adjuvantur a vocalibus,&a vocibus, in quibus illa dominantur. q. Numeris illisdebem uti, quales , Ut res explicanda Virgilius ut explicaret velocitatem Camillae,implevit versus pedi hus habentibus syllabas veloces nocest quarum pronunciatione minimum eminporis insumitur in tales enim sunt, quis

Illa vel intactaeferetispersumma volares Grami Mee teneras euo: temet arisam Vel mareper medium fluctu suspensat

menti

perret iter, eeleres nee tingeret aequore ubi manifestum est veloces esse syllabas σ

pronunciantur, hoe est vix exaudiantur' Cujusmon11unt Cir ammis milia fuit eclypus nulla Synaliphe. Idem Virgilius ob oculos ponturus a st,im evaporantis aheni, ebullitionem aquae vix intra labrum ejusdem aheni se continentis, versum itωdilatavit, ut quodammosso videatur se non capere rotei ditque illum usque ad decem accentus

ec a e capit unda volat vapor ater

ad auras

In quo ersu pronunciando,& multum in sumitur temporis,o extollenda est vox, aequiparetur aqua per ebullitionem Cre

23쪽

Pari artificio expressit Mezentium ira tuminiamentem.Cum enis lingua irato rum praepediatur,secumque rixetur; Pre: excandescentia consistat, remoretur sonu, interrumpat sermonem,Orationem. concidat; hinc est,ut composterit versum tam dictimum, & mirabili artificio cecinerit, stam,qua Mezetius prosecutus fuit Orode. Nunc morere et inde me Divum Pater atque hominum Rex Viderit. I 6 Literarum quasi strepens concursatioti conssica alio quod idemdico de syllabis concursantibus, obstrepentibus) aliqua-do blanditur auribus. Talis est ille versus. convulsum remis,rostrisq; ruetibus aquar Si alius. Cristaque tegis eapita aurea rubra Et illa nunquam satislaudandus, quo ea

; est incessus equorum ilidrupendantes utrem finitu quatit i

Synalaephe hoc est absumptio seque itis vocalis posita in primo pede facit numerii solidiorem cum quada jucunditate praesertim si vocales eaedem concurrant.Utale Ego, qui quondam gracili modulatus

Et ille Ergo omnissetusolvisse Teucria pubes. Quod si vocales concurrente sint diversae. m quidem numerus solidior hoc est tardior, plus temporis petens in sui pronun- iatione ed non ita iucundus. Ut Monstruim horrendum c.

a Concursatio iterarum. Ollabarum. a usus γnale es in Irim pede .

24쪽

mollitiscula est,is rebus delicatis apta.

Mollia lacteolos tendebat adora lacertos. M muta maestis rebus utilis est: ut Inst strum horrendwn, lic de Caeteris. Monosyllaba reddunt elegant Ver-- sum, quando ab illis Narrationem ordi-imur praesertim si jungantur spondeo. Ut

Vix e conspectu Siculat liuinis in altum Et obsantiqvafuit, D ii coluere coloni. Etiam in fine versus monosyllaba habent

ruptus aquae Moris. Rarhis tamen usurpatitur monosyllaba ivitne,quam in principio, essere praeponitus daci ylus Vt . . Procumbit humi bos. iri , inuit Oceano no . Et vix enclytica que ponenda est in fine Mai ametri Uyllabatinprincipio versus colloc AEa habent viavitatem,bina,terna,quaterna, quina. V. M Et campos ubi Trojafuit Feror exul in Et I a canas oroh finem dedit eoqviendi. Io. Fit generoIus numerus Poetis , quoties primas, media in ultima syllabis obtinent tri*llaba. Ut Romanos Reru Dominos geteque regati. Si tamen etiam aliis locis continuarentur fieret versus duriusculus:qualis est ille lucot consulto factus Virgilianus.

25쪽

occurrit, veter Anchisen agnoscitamu

in Virgilius i attentissimus cum magna circumpectione tetrasyllaba collocat, fere primo, tertio, quarto loco. Primo. interea medium aeneas jam classe

tenebat.

Tertio Hostis amare, quid inerepitas mortemque minaris uuarto Aut hoc incius ligno occultatur

Etiam interdum in quinto,in quo maxime smplentur aures,si versus sit spodaicus Ut Pallantis proaride nomine Pallantaeum. Elconstitit, atque oculis Phrygia agmina circum post 1 Fit nobilis numerus ost duo tria syllaba collocetur tetrasyllabum hoc est habens luatuor syllabas' Vt currite luce mes subtegmina,currite fusi Dictiones, quae constini pluribus quam syllabis quatuo Irimi Poetae Laiunt Graecos imitari collocabant in fine vel

sus, ut Lucretius.

uuae mare navigerum, qua Terras' via' se intes, At recentiores Mollocant illas potius aliis Iocis . Ut in primo Laomedῖtiada bellumae inserre paratis

26쪽

ε et

VII. Elegans est versus hexameter, iaquo oraeminis adjectivis,& collocacio ver- human medio, subjunguntur substantiva. ut impia crudeles miscentaconiti overcae. A nonnullis mctitur hi versus Imperiales. Cavendum est tamen ne frequententur plus justo, incideretur enim in affect tionem, qua nihil putidius. VIII. Elegans est versus hexameter, quando fit sponclancus, collo do in qui in sedespondeum loco daculi. t.

Quod fieri ferro siquido epotes electro.

Et ora Deisoboles, magnum Iovisi

crementum.

Utilis est hic versusad res graves: sed raro in carmine usurpatur. χletque spondeum praecedere dactylus ι licet Virgilius alitec

fecerit. . .

Aut sues ocreat lento ducunt argento

IX. Confert ad elegantiam versus hexametri repetitio ejusdem dictionis oppo tune facta. Ut Multa super Priamo rogitans,sisper H

ctore multa.

Ε Sequitur pulcherrimus Astur Amor.

equo fidens. Docent auctores his repetitionibus dei ctatos fuisse antiquos Nobis opus est hrietat ne incidamus in affectationem x Et

Vn Cap. Elegantia versus hexamet VII Cap. ejusdem eleganti . IX. Caput ejusdcmelegantia.

27쪽

esuram . Virgiliis autem tanto artincismam variat, ut vix deprehendatur . II. Elegantissima erit caesura, si contii gat in fine aut commatis,aut membri De lectatur enim maxime Auditor Modem temporeeius auris quiescat quod habet a caesura o mens, quod contingit, si illast aut in commate, aut in membro Ecce caesuram in fines nimatis UisuperUMJavis memorem 'un nis abbra In fine aute membri ecce pariter caesuram. Arma, Hrumque cario, Troiae qui μmus ab oriria III. Fiet elegans versus Hexameter isi variaverit pedes. Haec variatio pedum, scitur ex mixtione eorumdem Lita ut in contextu Poematis varie permisceantur Spermutentur: neque semper spondeis utamur neque semper dactylis eis . Hanc variationemdiligentissime exposuit Pater Joannes Bapti Racciolsus e Societate eissu, Mest hujusmodi. Prim quatuor dactyli continenteri

Subsistit. atque utero sonitum quater

arma dedere.

Devia tres dactyli continenter ponuntur, deinde spondeus. E. g. Tityre tu patula recubassub tegmine'gι Terti Duo dae Hi continenter ponun- rur, deinde duo spondet. E. g. --II. Caesura artata in fine commatis o membri. III. Variatio eo mc

28쪽

tto Meliboee Deus nosti haec otia stet ouuarix Ponuntur duo Dactyli, deindespondeus e Dactylus. . g. Ros paniam fugi ut tu Tityre lentus

in umbra..

suist,. Ponitu Dactylus, spondeus ν&duo dactyli. E. g. Sepe teneriosiris ab ovilibus i buet agnus Sextδ. Ponatur Dactylus , deinde tres spondet. E. g. Erprestus toto divis. Orbe Britannos. Septi . Alternantur Dactyli,4 spongei. EisDLudere que vessem Hamo permisit agrest Octavo tonitutdactylus deinde duo pondei, dariolus. .go 's patrisfines, dulcia linqximus arva

Nono PomIntur continenter maturespondet. E. Apparen rari nantesing WIste vasso. Deci . Ponuntur tres spondei, d etylus. E. D. Lquadseunt Roma Meliboeeputavi undecimo. nuntur duo spondei, dactylus,&spondeuS .Eg., Nec pes libertatis erat, nec cura peculi. Duodecimo Ponuntur duo spondei, &duo Dactyn. . g.

Dec stertis, Ponitur spondeus, d ctylus,&duo spondet. E. g. uuantu erit olent inter viburnacu vi Decimoquarto Ponitur spondeus, dein

29쪽

Decimo quinto Alternant spondei, &Dactvli. E. g. tvlvestrem tenui Musa meditaris avena . Decimos t).Ponitur spodeus: deinde duo dactyli, ultimo spondeus . E. D. Forminatesenex. tua quodHRegnam

nebunt. '. Boni, M. artificios Poetae sciunt opportune uti potius hac,quam alia combinatione pedum, pr divertitate rerum, quas exponunt. are si voluerint exprimere celeritatem, utentur Dactylis requcutatis Da

culo stequentavit Virgilius, ubi explica

vit velocitatem avis dicens

ii Radit iter liquidum, celeres neque commovet alas. '

Frequentavit spondeos, ubi tarde laborantes Cyciopes in antro Vulcani descripsit de cecsnit Ferrum mercebat a s Cyclopes in atro. Hanc virtutem ostendisse Tyroni utile est:

quamqua ab illo non sit exacturus ea Pre ceptor dis eius Posset quide exercere ii tum in variandis allatis combinationibus, ut per hoc exercitium meti illas imprimat. IV. Fit elegansversus hexameter ex varietate vocum ita ut ponantur, modb lenes, modo asperae modo sonorae, modoti obtusae: d dnarum, modis plurium syllabarum. Hoc auxem observatur, tum adtollendam satietatem, quae nascitur e similitudine, tum ad comparandamharm . niam, quae oritur ex diversis ad unam coim sonantiam compositis. Hac

IV. Varietes est

30쪽

Hac occatione animadverto,monosylla- has voces habere ex sua natura,ut sistant,&sustentent versum; hoc est efiiciant,utiar de incedat, sive tarde proniicietur.Propte rea si videatur nobis versus nimis praecipi tare, sti potest collocatis monosyllabis: quod ite fiet si aliquadoaccomodandi gra- tiaversum selitentiae vellemus tarde ver sum procedere Voces dissyllabae, binatim, ternatim, quaternatim dispositae faciunt

versum sonorum.. ' V. Fit elegansversus hexameter avari tate concludendi sententias. Ita ut interdum concludatur hemistichio, interdum mi o Veris,interdUm duobus,&c Hemisti

chio concludit Virgilitis, ubi cecinit. . Tollite cuncta inquit, captosque aufers labores Elmi Cyclopes, ct hae advertite mensE

Arma atrisacienda VIRO. Vno versu concludit sententiam, in sexto

Sic fatur ac mos, usque immittit

. . ' habemu Duobus versibus concluditur ab eodem

canente.

s is memorat, geminals urilegit de classe

bidentes, . Remigioq;aptaisocios,fmul 'fruit armis Haec varietas concludendi sentetiam mire ,enustatio Su; mulque admonet Tytonem POeseos, ut diligenter caveat, ne prC- ducat mere versum ad prodiicendam sontiam sve hanc ad produccndum vorsum; . sed V. Varistas concludendis rarent in .

SEARCH

MENU NAVIGATION