Rerum Augustan. Vindel. commentarius, ab urbe condita, ad nostra usque tempora. In 2. partes distinctus

311쪽

liorum, teste Genebrardo, recensentur. Vt autem Antistes no-ister gregi suo, in quem luporum haereticorum rabies circumia quaque grassabatur, vigilantissime assisteret i contubernium . Contubeenia iuuenum, qui ad ordinem Ecclesiasticum aspirarent, Diti a stu, ioserum instituit; ne videlicet iuuentus in illo aetatis lubrico, hisce maxime temporibus, quibus haereses & vitia sumptis longa quadam assue tu dine incrementis inualuerant , velut picis attactu inquinaretur e sed potius Cad Oseu institutis rite imbuta, non tantum Artes libero homine dignas; sed fidem etiam Sc religionem Orthodoxam persancte & fideliter edocta , dc ipsa aetatem illam sua sponte infirmam, maximeq; in vitia eae ream, ab omni prauarum opinionum contagio integram seruaret; & corruptas temporum iniuria priscae sanctaeque disciplinae fibras hisce doctrinarum praesidijs instruct in alijs euelleret; sintque perpetua quadam & numquam interis rupta serie in hisce Reipubl. Christiana Seminarijs adolescentes, qui ubi de prae texta ad virilem togam peruenerint,adue sus priorum dogmatum oppugnatores, firmissimis argumenis: tis ex diuinarum humanarumque Scientiarum armamentario depromptis communiti, Christiana doctrinae veritatem tueantur; & quae in tenera aetate, eeu dociles Ecclesiae Filij didicearunt, ea in adulta, tamquam fidi dispensatores, in alios quoisque diffundere laborarent, & se pro CHR r I ovibus Opponerent: iis salutis anno C ID. ID. XLIX. M. Petrum Endauia- Petrus Enda num praefecit, atque Doctores alios accersivit, qui alumnori ui/nu . suos ad bonas artes, &sacrum Theologiae studium informarent. Inter quos primus fuit Atrm de Soto familiae Dominicara Petrus deSo- Sacerdos Histanm, Vir ingenio & litteris clarus. Quia vero to. res illius Seini narij seu iuuenum contuberni j satis feliciter videbatur succedere, Sueuorum nobilitas sibi gratulata, petiit ab Episcopo Cardinale, ut suos etiam liberos alumnis adiungeret, una cum ipsis erudiendos, ac bonis litteris imbuendos: inde factum est, ut Cardinalis ad Academiam, sub protectione 6 adςmiae& inuocatione S. HIERONYMI excitandam, animum adiecerit, quod a S. P. IvLIO, CAROLO V. Imp. & FrRni NANDO Rege, nullo negotio obtinuit; atque sic circa An. C. cI a. IO. MV.

312쪽

au Rerum Augustin. UinLI. Partis II. cap. L XVLdie XXI. Maij per Stephanum Monasterij S. Cruris Tunauueria

Λbbatem, eum statutorum ac priuilegiorum studi j generalix publicatione Cornelium Hartemium a Rosinthal, ipQ SS. Trini-ratu, OTHo ex Pontis & Imper. auctoritate Rectorem Academicis, honoribus ac titulis insignivit. Domicilium dc Aea demiam recens aedificatam inhabitarunt Doctores sequenter rPetrus de Soto Dominis. SS. Theol. D.Martinus Marcius Theologus Parisiensis; Martinm Rithouius Lananiensis, Vullelmus Damasius Lindanis ex eadem Aeademia. Mattiam Gartinis me sapetas. F. Eartholomeus Maindiens, Dominicanus omnes irrusignes Theologi ae Professores. Adrianus Esemerus Testa, B: Cialianus Ela, en urnam; Magistri. Quia vero P. Petri Canis S. I. D. Ecclesiastae tune Auga fani desiderio ae miro amore teneretur Cardinalis: Academiam hie a fundamentis excitatam di a S. P. Imp. ac Rege confirmatam . postea anno C ID. Io. LxiII. suadente P. Petro de Mio e S. Dominis, familia qui CARO Lo Aug. a confessionibus Grat) viro insigniter docto, Patribus Societatis Ixsu, tamquam istis temporibus ad munus iuuentutis erudiendae, dc ad bonos mores, sacrasque litteras instituendae singulariter a D E o destinatis, per praelatum P. Canisium totam consgnauit, nouumq; pro PP. Collegium Academiae contiguum a fundamen. tis excitauit atque fundauit; quod anno seq. XV. Cal.Sept. ut nonnulIi annotarunt, vel ut alij, XIII. Cal. Octobr. Praese tibus tribus Coenobiarchis, re diuina ab initiatore Augustos solemniter peracta factis primum gratijs Cornelio Harismis, qui ad eum usque diem Academiam summa eum laude Rector administrarat γ inauguratum fuit, magno OTHONI s Card. gaudio & applausu; ubi Rectoratus dignitas P. Canio ex voto Card. obtigit, qui eamdem de communi consilio Henrico Di usis eluia. Societatis ex sorore nepoti contulit. Hariemisu a tem Academiae gubernator declaratus ac pronunciatus fui . Sie itaque Fundatoris titulo Elarissimum nomen auxit OTHO , quod in omne aeuum almae Ecclesiae ΛVGUSTANT. nec non inclytae Tru si orum senti maximo omnium bono durat rum Permanebita. Ἀ

313쪽

Rerum Augusto. VALI pano IL. Cap. L XVI. H3Idem Cardinalis pro Clero sibi commisso apprime solli- vI.

citus, sua auctoritate effecit, ut totum Canonicorum concialium Clerusque omnis utriusque sexus anno CI P. Io. xxxv II. a furenti Lmheranorum secta proscriptus,& urbe Augustana putatus, a CAROLO U. Caes. Max. anno. CIO. IP. XL III. iterum

in libertatem restitueretur, conditionibus pacis ac tranquilli- Cl Au tatis inter partes anno eodem, die II. Augusti erectis. libella ' tis, atque tam S. C. M. quam Praesulis Λ vG. ac Cardinalis, de Canonicorum Collegij sigillis in perpetuum munitis, ac parti bus contraditis. Unde carmen numerale hoe a quodam Poeta conditum et i

Orbe quot abliquo volvunturAgna, tot annos

cum statum ae aulam inspiciamus, deprehendemus eum nullis Card. splea. Principibus Ecclesiasticis fuisse inferiorem ; nam anno Q .Io. dida aula. Lxv. aulam eius ornabant sequentes Barones, Nobiles, aestrenui Viri, quos Hannardus Gameram Poeta Laureatus in deis scriptione Turris saerae areis olivana, praefationi ad EGO Fura virtutum Episcopum AvavsTANvM hoc ordine inserisuit: Aderant enim tunc temporis, D. Marquardus Baro in Kontgsech oe Aulendoris; D. Georgius Leo Stauis; mitis helmus Schliderer de Lachen prafectus rivitatis Ddinganae; Be nedictus a Stor ingen Maresca aula ,' Christophorus For-ste euser I. V. D. Cancellarim, Andreas Necher prafect- -- la; Thomas Sold , Iacobus Holrapsset, Georgius Beliter , Ioannes Spata, I. V. D D. Consiliariyς Famianus Mecharius . Medum; Bartholomaeus Keilnerior Horatius Corboli,sor rariq; Nobiles: Georgius Leutarcher, Georgius is Rindenis

bach. Casparus meta, Hortensius Tyriact i Ioannes Christophorus is Iaraorri Conradus Δ mden, Ioan: Georgius

314쪽

Solicitudo Othonis pro undando Collegio c. Aug tutae.

Collegium

Lutheranum

Augustae. IX. Otho Romae primum lapiisdem ponit pro Templo SS. Nominis

othonis mors & s pultura.

ars Terum Augusto, Vindia Pariis v. Cup. LXVI.

de Sturm, olfgangus de Landenberg, de Brattentandenberta Helias de Schemberg. Ioannes Christophorus ab Hausen, Balthasarus Perembskij Polonus, omno aulici ν ex quibus nonnulli Cardinalem, dum Rudolphum Austriacum, postea Caes. cur fratribus, MAXIMILIANI patris missu in Hispanuim deduce.. ret, sequuti sunt.

Posteaquam idem Antistes ex Hissaria ab illa honorifici legatione redux Episcopatui suo se tamquam pastor sollieitus praesentasset, nihil prius habuit, quam ut AUGUSTAE Patribu, Societatis IESU Collegium poneret, sed ab hoc suo proposito diu impeditus fuit: donee tamdem ab illustri Furare

rum gente, eo impellente, & quoad potuit, una cum Canoni eorum suorum Senatu adiuuante quod tamen post mortem ipsius, tamdem effectum sortitu in fuit in suburbio Mariano, loco amoeno, primum sallitis anno CII. II. xx C. Collegium , hoc, & anno secundo post Templum Saluatori ae Seruatori IESU collocatum, atque I. Maij die, solemni ritu initiatu fuit;

contra quod Lutherana sortis homines, anno quoque C ID. I, Lxxxi. ad S. Annam stipe a potentioribus cruibus erogata contubernium scholarium ac studiosorum excitarunt, quod a Sonatu Augustano,eodem anno, XVI. Maij, certis conditionibus in litteris insertis confirmatum fuit-Vt autem amorem suum in Societatem hane Cardinalis noster amplius eontestaretur, Roma postea existens, dum Templum m. Nomini IESU, a Caes. Alexandro Famesio vicecancelatario, eiusdem Societatis Patribus erigeretur, iactis fundamen iis, praesente praefato Cardinale, primum lapidem posuit, in quo nomen IESV incisum erat, eum hoc tituIo: ALEx ANDER FARNEs Ivs Visecancellarius Eris huius, quam Nomini IESU vovit, primum hune lapidem solemni ritμ consecratum, in fundo

menta coniecit, VI. GL Iuli'. CII. II. Lxv I I r.

OTHO igitur noster postquam XXX. annos in Episci patiis & Carditia latus fastigio bene laudabiliterquE, atq; , vis Paulus Episcopum describit . virtutibus ὀmatus . bono omnium testimonio, vitam traduxisset, tandem Rom. anno cI . II. Aprilis, naturae debito liberatur, na tus v. annos

315쪽

Transtati

. . Armis Augustin. MMA. Partu II. Cap. LXVII. aisminos LVIII. honorificentissimo integerrimi Priscipis, de apud Omnes propter excelsas animi dotes a bilis elogio deeoratus. Corpus in Germanarum B. MARta Ecclefia, de Anima nuncupata, sepulchro honori Me illatum. Post XL circitet annos Reuerendissimila & nhistrissmin Princepxae Dominus. D. Ioannes God i Episeopus Sambergensis ix Herbipolensis. dum ad S. P. PavLvM V. Caesaris MATTHi a missu Legatum ageret, eius Ossa Roma Augustam pertulit, quae inde olivam delata, & solennissima pompa translata stiri Anno ChristiGO. I . Cxiv. at post xxx I r. annos primum intumulum ad aram S. Hierom mi illata sunt, eodem die de anno, quo MENRICVS Episcopus eiussiem Templi fundatot sepultus fui , nempe v. Iulii, Anno Christi e Ita. ID. CXLur. De anno obitus eius extat hoc carmen Numerale satis i

ΛvG TANA optime merito, paucula volui ex pluribus immortalibus eius operibus grata memoria prosequi, cui retiagiosissimo PYaesuli caelestis munerarius praemia aeterna dudum, vir certa spes est, reposuit, & in omnem reponet aeternitatem

De Ebs horum temporum gesta. ANHo Christi Moxv r i r. die III. Maii Confraternitas.. L

SS. TarNITATI x dicta S. M. Andex, a quodam Miciae, Germair Cathedralis Ecclesiae Saeristano, & IMAM . ii: Vmrturciuibus August. erecta, ab OTHONE Episcopo eo firmatur ae roboratur. SoIet ea confraternitas quotannis bis, nempe feria tertia ante scensionis Domini, & seria sexta ante v. Mehaesis, magna populi frequentia ad M. S. Andex per grinari, de ibidem ostensioni M. ReIiquiarum interesse. Extat de irae Sodalitate elegans carmen P. Matthei Raabri s. I.

316쪽

Ee ereat immenses una fauιlia rogos. . . . .

F.,tibus is minimis ingentia flumina mananti ara ... , p. Et sata parca Ceres horrea tota replu. Sie incensas paucorum traxit avorum eclint Mille peregrinos, mille , municipo . im sacros momo tumulos, oe pignora Dinum, . Qua Dux Boiugenum terrai Bola teneri ii: nesacer asancta Triiadosse nomine coetus tibi, Dixit, ct Andexum signasacrata tulit. l . lams pia nobilitas a Christi Corpore natas a II dis imitata cohors est Mariana Ducu. . nos s Mauritij Legis, Lucaeque client , amisequitur quicquid dogmata pristas pit. Da veneranda Trias cunictis tuasigna secutis Endogredi Montis Templa beata tui. II. Apud Augustanos Scholarchae erant Zimpertus Noberain, de ordinatio Dan. Iacobus Fuggerm. His propter examinationes publicas 5ςb0l xum additi sunt decreto Senatus Christophorus Christophorm Rechtin'

irfidim , Senatores: Uriel angus Musculus Theologus,& Augustinuὸ Muster in Iuriscon l. ac Laurentius Resilam Medueus. Qui mense Iunio, leges pueris praescripserunt: ac certadidactra Magistris a/pueris danda eonstituerunt. ni Anno Christicio. Iovi iv. AUGUSTAE Bernardinus

Betnardinus Othinus Sexensis Apostata Capuccinus, deinde Ariana haeresisOςh affertor de concio nator ex Polonia vocatus, in S Anna D. Pau-δροβ- ti Epistola,, in mercatorum gratiam pro concione Italicς ς plicauit. IV. Anno Christi clo. In xiv. Senatus AVGUSTANVS eu-ε πςiΜ sauit hoc tempore Graecos manuscriptos codices multos non-

b 'ηςμβ dum edito, , de Amο- Darcho Corcyro. Episcopo m ηυν ' ' ξ' ' EmEtido, 'vetustissimorum Auctorum, Dccc. Duc xi . im multoties dum adhue AUGUSTAE degeremuti cum voluptate

inspeximus. G, . I ii l.

R Anno chriai cla. latum. capitulum cathedrale A

317쪽

GusTANVM adhue oliva in exilio constitutum ob tumul- Capitulum tus belli eos ibidem ingruentes, in Bauaria oppida, Rhainum o Augustanum die VI. Iulii, & inde ob eandem caussam in Aurun die XIV. -- ria loca Iulit, deinde Lan pergam translatum fuit die vi Il. Augustii μ' - - atque ultimo die XIII. Augusti locus residentiae in oppido Em uaria dithaim designatur: Protestantes interim ex AVGU- Clusa Tyro. STA 8e mma ae ditione Vmrtembergica Clusamfralensem pro- leniis inter. F ant, ut Italos a Pontifice missos excludant, Ductore Seba- ςςρ stiano Schertelio viro militari, postea Mustana cohortis prae fecto. Porro arx illa munitissima deditione, aut potius proditione capta est; oppido quoque de arei Husa, AUGUSTANI Praesulis ditioni subiectis praesidium impositum. De toto hoc bello Germanico legantur Surim, dc Ioannez de Auila. Ecbenbrunnensi Monasterium, eiect is Monaehis, a Palatino occupatur, templo combullo, & a fundamentis exciso. Saxo de Hassim scripto emisso paucis diebus in hane senistentiam, contra sparsam a Cae sare famam, quam ob caussam ad arma concitatus fuisset, lueuienter se expurgarunt. Caesarem propter negotium religionis bellum mouere,ut foedus di turbet, dc quidem falsa specie rebellionis adumbrata, ac postea alios post alios deleat. Quae verbis Ferdinandi Grauesiam. Naum de aliorum priuatis Colloqui js Ratistona temere estu sis, confirmarunt. Belli caussam nullam aliam fuisse, quam quod neordes Concilium videntinum recusassent. Caesa rem R. nenssuriensi nuper misso cum litteris nuncio, nisi ab instit ta religione desciscerent, vastationem agri & urbis excidium denunciasser Pontificem ob eamdem Religionem Archiepia seopo Coloniensi episcopen abroga sse. Atque haec eadem cum Caesar minetur, satis caussam belli apparere. Iam rumoribus lactari, Cardinalem ΛVGVSTANUM choragum huius tragoediae, hue incumbere, ut illi successor in Archiepiscopen de- Auius a turi simulque occultὰ agitari, ut per militem tota Germania Prote flantia disti ibutum deereta Concilij de religione Caesar exequa tu ia bus traduci Accipere praeterea, Tola Mism, dc plerosque Hispaniarum puris puratos, huc grandem v o pecuniarum conferre: quod haud- ura quam esset suturum, si belli caussa actio ciuilis latet. Caesa- - . o Oo i rςin Cardinalis

tura

318쪽

us Rerum Augustin. Hiaet partis II. Capi LXm.

rem palam olim Aucius Ta dixisse. hanc doctrinam atque horesin se ferre non polle: & ad eam delendam, animisq; omniumortalium eximendam, non solum opes cum suis, sed vires etiam cum vita dc sanguine se aliquando impensurum. Si victi armis ipsi nunc exuantur, tum demum palam fore, Vtrum religioni essent parsuri, ac Monasticum ordinem, violatis suis uxoribus, trucidatisq; liberis, ac ministris religionis suae oceliasis in integru essent restituturi. Caetera huius apologetici scrupti, vel quia prolixiora sunt,quam ut persequi libeat, vel quod ab alijs perscripta sint, studio praetermitto. Legatur Auila, vesLambertus Hortensiuia de bello Germanico. Interea Cardinalis AususTANusa Caesareamronae pri

sectus renunciatus est.

Circa haee tempora P. Ioannti HUmeservi eloquentiae 3cetuditionis laude florentissimus, pie Gumtaburgi moritur, -- Ioannes Hos, Iustimanorum per utramque Vermaniam Vicarius Generalis,m ister cele' postquam Monachi'. rima, Ratispona, Dilinga, A VFVS AEL, 3 C ' loci, plurimis verbum Dgi magna cum laude praedicasset . Eum ob raram viri doctrinam Allo Lus V. ante bellum Schmalcatu cum Mantino Bucero in Comit ijs Italistana oppo- vlli.

Augustani

Caesari re. conciliantur.

Anno Christi cII. II. xori. mense Ianuario iam Surina urbes omnes in Caesaris potestate erant: Avavs T A Ni soli eunctantaus sese dedidere. Caesar inde Vlmam venit, susceptus honorificentissime dc amantissime. AvavsTANI Caesaris ex e eitu aduentante,sociorum exemplo, & suo periculo commoti. ad Caesarem legatos mittunt, sed ijs conditionibus propositis, quas Caesar nollet, veniam suppliciter petunt, & Antonio Fuggero pro eis deprecante clonge aliter meriti a clementissimo principe impetrant: qui eos CL. millibus aureorum,dc torme iis xii. instructis mulctauit, ac praesidium decem signorum mulitum imposuit: Seheralium vero ob Erenbergensem arcem o cupatam, praecipue Caesari & R. Fera nanda inuisus fuit. Itaq; nihil eum juvante Senatus deprecatione, solum vertere coactus est. Quapropter in oppidum Constantiam Iuniri finitiamum, cum tota sua familia commigrauit.

319쪽

Rerum Augustam. Hiel. Pantis II. Cap. LXVM aps Caesar exinde Saxonio bello confecto, ipsoque Saxone de Hasso captiuis ductis, tota iam Germania feliciter edomita , a S. P. MAxi Mi dc FORTisssMi cognomine .rnatur. Transit deinde Tambergam, de III. die I viij ad Cal. Sept. conuentum Imperil ΛvGusTAN Indicit. ΛvsvsτAM XIX. Iulis uniuersus Clerus redijt: ipse Caesar XXIII. Julii subsequutus cum bis meaptiuo nam Lan grauium Donavwrda reliqueratὶ eo venit copioso milite stupatus. Senatus fit supplex, dc eidem obuiam procedit usque influam prope Gershinam, vulgo Aicheisa appellatam, emamq;

a clementissimo Imperatore impetrat. Is in aedibus Fuggeranis in foro vinario diuertit. Venit etiam in urbem Terinan Rom. Caes. frater, atque honorifice a Senatu excipitur. Λ vGusTANI praeterquam quod a Caes. mulctati erant, etiam R. FER Di NANDO, dc Episcopo suo OTHONI Cardanali, atque Tradentino Praetuli magnam pecuniae luminam persoluere coguntur; utpote quibus magna damna ituulissent. Idem Uatio Cardinalis Noraeingam profectus nomine Caesaris cum multo milite, hombardas in foro statuit: Merca tores, qui a ricalium steterara, magnaparte bonorum sum

rum mulctauit .

Caesar auten radia imus. AvGvTTAM veniens, in Templo primario sprius tamen a Lutheram ι contagione expiatoὼ sacra Catholico ritu fieri jussit. Ibi conciones de Missa habuit Michael Suismus Episcopus et quae postea typis excusae sunt. Fuit sane hic Conuentus frequentissimus, tamets non . sine morsu eum Sisidanm dc onsilio armatum vocant, ob Caesaris copias, quae tum intra dc extra urbem tenebantur. Aderant Electores omnes, dc praeter alios Imperij Principes etiam Caesaris soror Maria Belgi' gubernatrix prudentissima, dc neptis, Lotharidita Vidua. Maximiliantu Austriacus Caesaris nomine praefatus paucis: deinde Caesar per scribam, ut moris est, proposuit , quae vellet ijs Comit ijs tractari. In eo Conuentu Principes omnes Concilij videntim decretis se submittunt , Caesare plurimum eam in curam ineumbente, ut religio colla

rsa in Germama posset instaurari, dc haereses prostigari.

320쪽

υ- Rerum Augustan. rana L partis II. Cap. L ΟΠ.xvae Mense Nouembri Uxor Lanigra iiij Christina Aucvs TAM

Protan gra' venit,& cum eΛ omnes Ordines ad Caesarem intercedunt , sed

ditis, nihil tum impetrari potuit. X VIII. An. C. C l .l o. x L viti. Caesar de ritus, ne tardius, quam Inetllam com expediret, Concilium religionis negotium absolueret, quibus trivii Rr, clam negotium dat formulae cuiusdam conscribendae, qua per Germaniam uterentur usq; ad Concilii definitionem. Hi fu Ere

Iulius Uuius Episcopus Numburgensis Michaes Sidonim Jngumini Electoris Suffraganeus, postea Episcopus Mersiburgensis; δt Ioannes Agrisola Isebius. Appellatum est hoe scriptum

INTER M.

Eo tempore Coloniensis Archiepiscopus Adolphin primutias, ut vocant, seu primum sacrificium fecit AvavsTAE , prae-chiep.Colon. sentibus Caesare R. Ferdinando, di reliquis Principibus magno numero, quibus postea epulum dedit magnificentissimum.'Ibi quidam egregiae formae dc staturae Vir, Sebastia Vogel'ergim , quia contra Caesaris edimam se periori tempore Franco Regi Germanos milites adduxerat: per La arsi Schoem comprehensus, AususTAMq; adductus, die VII. Febr. eapite mulctatus est, ipse, di duo centuriones, Iacum Mamtellira, dc Thomas. x XL Febr. XXIV. Caesar Mauristam Saxonem loco Ioannis M v i i μ' I id.riri captiui ereavit Electorem Saxonia, inter secundam dc

uiae cieatus. tertiam horam pomeridianam in toro vinario ante nolpicium

Caesaris, domum scilicet Antoniν Furarer. XXII. Die IlI. mensis Augusti, Caesar Senatum Augustanum ex-ses v authorat, novumque constituit, factis iterum praefectis ciui- eoustuuiu,' talis, & ita Aristoerat iam erexit, cdm antea Vrbs per Tribunos,homines plebeios, tota regeretur. Tribus quoque fimiliter abrogat, & ciuium conuenticula, ne dei neeps fiant, interdicit: grauiter quoque nouo Senatui imperat, ut Religionem ad Lia belli praescriptum mutent. XXIII. Augusti VI. Caesar publica Praeconis δc tubicinis voee Caeur rς '' Avcvstar proseribit Scherilinam, Rhingrauium, Heliscμ a