장음표시 사용
261쪽
tius explicavit. Atque quum Campani Langobardi Orientalem eius partem , Australem inde , atque Occidentalem oram a Graecis Neapolitanis sensim occupassent, subjectis sibi agris, oppidisque Liburiae nomen dedere , ita ut agrorum illorum felicitati , ubertatique , cujus partem aliis quam Graeci possidebant, non inviderent. Eius Agri extensionem certo ostendere ac circumscribere difficile sane est: neque ab Scriptoribus synchronis e piscari conceditur. unde & contigit, nimis a vero aberorasse nuperos quosdam Scriptores a in ejus finibus describendis; & praecipue Anon. Tah. Chorogr. med. Aevi descriptorem ap. Murator. ΤOm. X. Coll. Ita L qui Liburiam vix agnovi ue videtur, illos huic Regioni, seu Agroterminos describens , quos nec eximius Peregrin. neque Angelus Nucaeus, neque post eos diligentes alii Script res ad senare Emniarunt. En ejus circumscriptio. Ahocinis casu Literna oppidum , seu Lacus Ρatriensis Ni in Li- is burio jam extensa projecto includebatur ), proximaque
,, Tyrrheni litora. Ab Aquilone Clanius fluvius, quem ulistra quoque aliquando Liburia protendebatur Capuamis usque . Ab ortu praedicti Buvii statebrae, linea poli- tice aliquantulum obliqux , qua mare Austrum versus se ducebat, Noth exclusa ; Nuceriam tamen, Stabias, ,, Amal phim includens. A meridie Tyrrheni maris ci se cum2pta undique Litemum usque litora . Sed quamvis in hac Leborinorum limitum designatione MediolanensisAnon. non paucos, Parvique momenti errores illum praeiscipue, quod Amal phim in Liburiam ad sportavit aggerit , ut infra patebit; alios postmodum ille adglomerat subdens: Liburiam sub Gothis ampliorem forta extensi H h a nem
Q Nempe rite. Ramanum i ruat, euius Neapolim eaput fili
eiusque assecias Leandrum Albertum, serunt . At ii nimis oscitanter LA& Guil. Cuperum in AE'. SS. Iulii himam cum Campania, cui deinde m l V. qui Leborinos 'gros, si- Terrae laboris de quo infra redi ve Liburiam vel ad universam Pro- bit sermo nomen inditum mas vinciam Campaniam, vel ad totius dere. Capuam Comitarus oram propag
262쪽
nem habui me, quam sub Langobardis; ipsem ex Miscellae
Hist. Scriptore colligere putaυ, & Peregrinii, & Nucaei sententiam improbare non veretur. At in medium Mist. Hist. Scriptorem adserre liceat. Is enim Lib. XVI. immanem illam a Belisario stragem Ann. DXXXVII. Neap. urbis enarrans, adserit, Ducem illum Graecorum Neapolim , pene civibus destitutam , novis incolis restituendam , evariis illuc Campaniae villis, oppidisque populos evocasse. quoium aliq&i in Liguria deeebant. Hic caecus Anonymo scopulus, in quo misere clavum fregit. Liguriam a cor rupta Liburiae voce recte credidit, locumque ibi Pisi-nuum memoratum, illum fuisse adfirmat, qui longius a ne ultra Salernum in veteris Lucaniae finibus exstat, Pisciottam vulgo cognominatum: quihus ex verbis Libutiam e suo cerebro erutam Anon. Lucaniam usque protendit .
Quae ipst de Liguriae, di Libiaria inventa fucis, stilaciisque delinita adfirmat , praetermitto : Liguria enim non a stircu adana, ut ait, nomen suum sium sit; sed a boria , seu Leborino Agro a PIinio, ut sup. memorato qui a Langobardis corruptus , Liburiae tunc nomen invexit; postremoque Terrae Laboris, totr Campaniae Pro. vinciae promisiue adtributus , ut sup. innui, di infra plenius explicatio . Ad Piscinulam , aliaque non longe a Neap. loca adhuc cognita orationem convertamus . Quam ipse
Piscinulam Piseriottam, in Lucania si tam , credidit, imparum e Neapoli distat Boream versus, eaque suum modo nomen retinet; ct antiquitus frequentes habitabant incolae, ut ex veteribus nostris Chartis eruitur, & ita a V. Cl.
Iacobo Castellio Icto Neap. in peculiari Differt. aput
P. D. Ang. Calogiera in suis Philolog. Opust. edita Tom.XII. ab eruditissimo Viro nostrae ut his Scipione de Christopho. ro , necnon aliis nostris Cl. Antiquariis confirmatur. Quare nullatenus e Pisciotta tam a Neap. dissita ad urbem hanc incolendam eius cives convocatos putandum est; sede Piscinula, ut dixi, eidem urbi proxima. Tum vel maxime quod in eodem Misc. Historico quot enumerantur
loca, i pia in Campania, secus in Liburia vel latissime
263쪽
accepta sta esse coirnoscimus . An non & Stabias nune Cotiuammare di Stabia Cumas Puteolos. Surrentum, Coeis meterium , sive Nolam , Playam , sive PIoauum prope PI- sc inulam , nunc Chifano, vel prope Nolam , ubi etiam
alter eodem nomine locus est e Troicum , etiamnum Troeculam , Trocisam, seu Trocebia , quae olim in Bulla BP. Alex. II. An n. MCCXU. pro Ecclesiae Nolanae jurisdicti ne Trocelen dicitur ; & tandem. Summam . quae etiamnum Somma vulgo dicitur , in Campania cuncta sita esla Omnes norunt Z Eas apertissime memorat Charta Tabularii SS.S
verint, & Sossit Cassin. Neap. Ann. DCCC IIIC. in qua legitur e Ioco Paresanu in Amma, s Ca nari in Briasanu, G S. Sosii in Merulanu, A S. Parii in Cimiteriu, s Deo
Rista vetere in Sarnens; quae utique loca sunt circa Nolam , di Sarnum urbes , nunquam integre ad Liburiam adia scriptas . Fateor profecto, permulta ex his in Liburia proprie laca extiti me; at non omnia . Fed nescio qui pro ce to adseri pollit, Gothorum aetate Liburiae nomen auditum e quum certum omnino sit , nusquam antea hoc nomen
inveniri, nisi in Chronologis, chartisque medii Aevi; neque ante haec quidem tempora, Langobardorum scilicet, Liburiae penitus memoria reperitur. Quod si quaerat Anonymus Chorographus , cur iaHistoria Miscelia Liburiae nomen memoretur, cum Cl. V. paucis ah hinc mensibus summL Italiae , totiusque Lit rariae Rei p. iaciuili defundio Ludovico Ant. Muratorio in Praef. His . Miscel. Tom. I. Colices Ital. dicam , hanc Hictoriam variis e Scriptoribus digestam suisses ideoque MDIcelum vocitatam usque ad Ann. DCCCXIII. perductamr quod causae fort. fuit, ut Liber XVI. in quo de Libuνia; seu Ligiaria verba fiunt, a Langobardo aliquo Scriptore
ςxaratus fuerit , qui cum Liburiae jam nomen usitatum cognosceret, eidem regioni tanquam antiquitus adtribuistum nomen illud memorarit; secus vero quod Graecorum aevo Liburiae vox insonuerit, ut putavit Anon. ex eaque gentes ad Neapolim incolendam eductae fuerint : quod
Prosecto de Campaniae locis, ut dixi, non Liburiae tiri.
264쪽
ctim sumtae verum profecto esse potest . Etenim neque tota Campania Provincia , ut ait Anon. neque tam striis estim , ut Peregrinius cui Nucaeus, aliique adstipulantur autumat , aeque seinper Liburiae Ager extendebatur rquum aliquando contractior , latior postmodum stib Capuae Dynastis fuerit , quod ex Langobardis Auctoribus, aliisque monumentis erui posse censto . Equidem Leborini hujus Agri strictim sumti tractum, qui in Cumano , ac Puteolano situs erat sive prope locum vulgo ad Guartum
dimim, sive ad alium , Guauam seu I Idum, ut ipse
in Appia loc. cit. opinatus sum totum Graeco-Neapolites semper retinuere; Lacusique Patriensis illis Agris conteris minus, Literno a Langobardis subjugato, finis erat uir rumque dominii, ut Patet ex plurimis Chartis in Cassinensi, Vulturnensi, Aversiano, M. Severint S Sossit Neap. R Capuae Tabulariis servatis, in quibus praedicti Lacus reciproca iurisdictio memoratur in nempe Borealem ejus partem , quae Vultumum prospiciebat, Langobardi ; eam, quae Cumas , Puteolosque , Graeco. Neapolites posside hant. Quod in causa fuit, ut Monachi Cassinensts pro
confirmatione donationum, quas vel a Beneventanis Principibus, vel a Neap. Ducibus liberaliter accipiebant, ab utriusque Dominis Diplomata impetrarent ; sicque pistariis, ripis, reclusis, lonoris, paratis, Gualdo Patri ei s, aliisque similibus sibi ab iisdem concessis pacifice seu rentur ; quod usque ab secuti VIII. initio , indeque a Carolo M. Imp. ejusque posteris privilegiis confirmatis apertissime constat , illaque Iegere est in Ostiens. Chron. Vulturn. aliisve in Tabulariis, in quibus variarum villarum quae Cosae ut plurimum, sive Cassia, aut Curtes voci
Q Lege Chart. Marini Dueis Neap. An. CMXLVIII. in Chron. Vult. pag. 446.& 46ς. ubi Liburiae, Ze Patriensis Agri Iurisdictionem
Neapolitanis , ac Campanis Com
munem fuisse nostes in An. CM- LXIV. Et ex Pacto Arechis Princ. Benov. eruitur, Liburiae Ager Uv lurnum inter, & Cumas, exeunt. sec. VIII. divisus ut sus. Quod ex Pacto Grecorii Ducis A. CMXI. &Johannis eiusdem nepotis A . C XXX. cum Landulis, & Atenulis Princ Capuae . & Beneventi, pla
265쪽
tantur , locorumque in Liburia nomina memorantur ι de quibus inferius dissuram . Inspiciendum nunc , quaenam isthaec Neapolitano. rum Liburia reculiaris fuerit, quae ideo Ducaris , seu de partibus militiae dicebatur, quod Neap. Duces, ac Miliatum Magistri possidebant; & quaenam postea Langobardorum , abusive tamen dicta ob ejus extensionem, quae Langobardita , sive de partibur Langobardorum cognomia nabatur . Certum Omnino est VII. seculo Dacatim Libs, riam eam fuisse adpellatam , quae a Puteolis , Cumis , Literno cis Clanium amnem Atellam usque protendebatur,
quo Neam Ducatus finis. Inde, quod quidem haud pro .
prie θ per Acerrani, Nolanique Astri terminos, occidua iaque Vesevi montis radices ad Tyrrhenum mare Leucopetram usque ubi nunc Villa Portici vocata sie latius explicabat: licet sequiori aevo Nuceriae, &Sami urbium, quae Neap. parebant Ducibus, peculiaris Ager , antequam a Langob. occuparentur, etiam abusive Libaria appelliistabatur, ut in charta quadam donationis sub Guaistrio I.
Salerni Princ. Ann. DCCCLXIX. in qua Massa quaedam de Forwata r. Scamati , ut alibi notatum J Leburie pertinente in fines Nurarie designatur; quod item in alia
Ann. DCCCI IC. observatur , di utraque charta in C vensis Monast. Tabulario prostat. At quum a Bono Neap. Duce Acerra e Langobardorum jugo erepta fuerit, Suessimia item , atque Abellani Castri, Nolaeque urbis vicinia, ct Cancelli quorum agris Langobardi primitus Liburiae nomen tribuerunt , ipsi Ducalem suam Liburiam protenis dei uni ad Caudinas pene Furculas occasum spediantes et quae loca cum diu neutiquam ipsi retinere possent, Langobardis paulo post illuc irruentibus Liburiae ibidem
Hinc apud Ercuem p. aliosque sup. relatos Chrono. logos , quum praelia Langobardos inter ac Neap. passim enarrentur in Agris Suessu Ianis, Acerranis, Nuanir, aut Areuanis gesta, semper isthaec in Liburis accidille perhibentur . Imo ex Capitularibus ipsis supra adductis ,
266쪽
quibus medera inter utramque aemulam nationem statuata suerunt, Liburiae nomen sensim extensium fuisse ortum versus satis abunde cognostitur. Quod ex charta Monast.
S. Iohannis Capuae deduci quoque posse videtur, quae An n. I M. adserit : Landulfum olim Suesstilanum Callaia deam , S Paldonem Abeuani Capri Iudicem dona se MageL
perto Iudici quedam bona in eorum Lebaria . . . in Ioco ad Caneeltis ... eademque Mage Gam ... dicto Monia timS.Johannis Cenobio donasse pro redemtione anime De , NImme matri se, s Daserande uinori sue. Certe Castri Cancellorum adhuc Vestigia supersunt Suessulam inter &Nolam , circa quas urbes quidem ea bona sita esse dehuerant , & Liburis tunc temporis dicebatur. Nec secus inistelligi pollunt quae de Magno Atenuiso I. Capuae Principe narrant Scriptores, nempe quod is pluries in Liburia quum Neapol. Ducibus Athanasio, & Gregorio congrellus, fuerit, eaque Liburiae loca describuntur Erchem p. n.7a. scilicet Sues Iuta , Abella , Cancelli, Acerra , atque Atella . unde fit ut iam X. seculo regio Lehurina plurimum e tensionis habuerit, etiam ultra Cunii scatebras: nam vela Neapolitanis subigebatur, ipsique eam Dueali Dburiae adjungebant ; vel ipsam Langobardi vindicabant , & ut
suam Liburiam ad aemulationem protenderent, eodem , quo illi, nomine vocitabant, eamque appellandam voluere, sicque regionem hanc Trans Clanianam, & Cis-Vulturis nensem parum a Capua nova urbe extenderunt, ut infra planius patebit. Verumtamen, ne in iam explicatis monumentis Lectorum mens confundatur, statuendum omnino videtur , ut
supra innui, Liburiam usique ad seculum VIII. a Nea politibus possessam ; di propterea quod eo tempore Lang hardi sensim Liburiae conterminos Agros occupare coeperint , quos Leborinor vocabant, Ministri Militiae, sive D ces Neap. propriam suam Liburiam extendere nisi simi , quae prius vix Clanium attingebat, & Atellam ipsius regionis caput . Langobardis exinde Suessulam, Ahellam , Acerras subjicientibus, earumdem urbium agris Litariae
267쪽
quoque nomen tribuerunt, quod di am ius propagarunt, ct agrorum illorum in Liternum , Patriensem Lacum, Cumas , aliaque loca ditionem protendore. Nunquam vero suum Neapolitani in veram , veteremque Liburiam domi natum amisere, nisi parte aliqua quandoque circa Literni Gualdum , proximasque villas seu vicos detruncat 1 . Hinc eorum perpetua , esteraque pro hujusce uberrimae
regionis possessione certamina , quae posteris Erchem p aliique tradidere , & quaeque heic breviter attingere non abs re puto, ut opitularium sive mederum quorum uni duntaxat Consuetudo Liburiae nomen inditum Iegimus quae superius Protuli, cognitio planius intelligatur. Quum igitur Zoto, primus Benev. Dux , Samnii ἰCampaniae , Hirpinorum , atque Lucaniae partem non
modicam occupasset, contracto nimium Graecorum imp
rio, ad Neapolim quippe quae Provincialis ejusdem Co
iulis Sedes , vicinosque agros arma vertere conatus est
A. DLXXXI. ut ex Collect. Eugipii apud Mabili. Τom. I. Anal.animadvertit V. Cl. meusque olim collega ct amicitia conjunctissimus Al exius Symmachus Maaochius in moeruditissimo Kalendarii Neap. Commentario Τom. I. ut mmnotavi, tunc stria Par2 aliqua Neap. Ducatus Ortum Ue
ius ab eodem Zotone iubacta mit. Arechis deinde . priis mus Bemprinceps, Neapolim validius aggressus est; nec bello sinis suit, antequam Caesarius Stephani Ducis filius obses datus, ut BD notavi: atque tunc primum de Libaria, ejusque Agro mentio facta est , quamvis antea Redus aliud a Neap. cum eo Principe sancitum fuerit pro Liburiae clivisione, atque fine praescribendo, quod deperditum ex ptamus, ut alibi in Erch. Post eum Sico Princeps iterum Mapolim oppugnavit, pacisque foedera , B. Ianuarii ah-
lato corpore , annuo tributo constituto ad Lang. bene mcium a Neapolitanis praestando, itemque Liburiae Langobardicae finibus amplificatis, sunt confirmata . Ita &a Sicardo ejus filio urbs eadem exagitata , quo temporec ut ex Medere superius allato ad Liburiae Lang. immunitatem servandam nova pacti lex praestripta est, divi- Tom. III. Ii so
268쪽
sio ejusdem Agri restituta, & pax denuo concessa A. DCCCXXXVI. ubi animadvertendum iam inde a superiori se, culo Liburiam palam ab utraque decertantium parte in Agros Nolae. Acerrae, Atellae, Abellae, Suessulae ex. tensam suisse ; quamvis haud satis proprie, ut dixi, ea regio ita adpellata, quae nonnisi citra, ultraque Consularem seu Campanam , Cumanamque vias tantummodo cirri cum scribebatur Atellam usque . Hane sigillatim Liburiam vocitatam, IX. seculo Campani Langob. sub eorum C mitibus , qui ut ditionem suam Austrum , & occasum verissus distenderent , sensim bellis , incursionibusque ins stare coeperunt. Hinc Vulturni Castro, Literni oppido, aliisque ultra Clanium locis vel denuo potiti, vel saltem depopulati sunt Capuae Comites. Quare hinc inde Liburia
vexata , Graecisque tenuin abrepta , quam aut recuperarent, aut defenderent Neapolitani, armis perpetuo conis tendere coacti sunt. Nec profecto illorum conatibus D
stra arrisit fortuna ; parem enim gratiam pro aceeptis injuriis Campanis Comitibus reddentes tam citra, quam intra Clanium, Vulturnum usque, cuius peculiari Agro Liburiae quoque nomen Campani Comites indidere, pνa das ipsi, incendia , vastationesque commiserunt . Quod quidem causae fuit, ut in aliquibus Lang. Principum ingratiam Cassinensium datis diplomatibus Ducum etiam Neap. necnon Imp. Regumque Italiae quibus supremum hujus Provinciae imperium stetit illorum confirmationem expeterent Monachi, & Ecclesiae; quum vel alterutri res
suas occupare minime daretur, vel quisque occupator auterum haud rite, recteque pro belli ratione expoliaret. Nisi huius tam splendidae liberalitatis alia fortaste causa adsignanda videatur , ut eos concederent agros , quos haud ab hostibus eripesent, sed ab injusta privatorum violentia minime servarent . Quod aliquomodo ex ipsis donationum, sive coneessionum Chartis colligi omnino potest in Regesto Petri Diac. di in Chron. Cassi. aliisque Coeno-hiorum nostrorum Arcis. In quibusdam enim Chartis le
269쪽
cis i. represiliis obfundantur , aut oceustentur se. Et
eo fort. temporis maledictiones quoque illae introductae sunt, scilicet: cum Iuda proditore damnetur &c. cum Dathan s Abiron obruatiar &c. quas passim in vett. Chartis leges a Capuae Comitatu proinde amplificato, peculiare cum Neap. praelium pro Liburiae limitibus incoeptum est rTota enim Langobardica Liburia quae ad Duces primum Benev. pertinebat ortum versus Campanis cessit , qui eam in dies prolatare suduerunt. Hinc Neap. Duces aut soli, aut aliis mederati Comitum illorum superbiam , di aviditatem infringere moliti sunt; neque pacis iis sacramentum praebuerunt, nisi Liburiae propriae partem aliquam concessssent, ut excit. Erchem p. num. 44. I 8. 6s. 7 I. & 7 a. in quibus Chronologus Liburiam a Langob. Campanis, Neapolitibus concessam meminit; dicit. n. 6s. quum Athanasius Dux Atenuiso Comiti opem ferret, eius filium obsidem petiit , illumque Liburiam concedere , es Capuam sub Jurejorando ad irinxit. Liburiam nempe t tam Transcianianam , ut suspicor. Quod nec superbo victori Athanaso satis suit. Is enim cum cognosceret Aj-nem Benev. Principem Barii cum Graecis decertantem , ut suis perpetuo foederatis , suaeque utilitati conssileret,
vix Liburia contentus, bis, terque Beneventi Aes scit. e regione Furcularum, & Caudii praedari coepit. Qua de re iratus merito Princeps in Neap. Ducem insurgens, Liburiam ingressus vel e regione Nolana , vel Furcuisiens , quae jam Neapolitano paruerat, pene tota exum,
ae depredata, populisque, ac bestis oblatis, ρutemque saxis oppilatis ad Amphitheatrum perrexit, Erch. n. 7 I. Quibus ex verbis duo colligenda sunt;& quod haec irruptio ad infringendam Athanasii superbiam ab Aione facta viis detur , ac Neapolitani Liburiam postmodum recuperarint;&Aionem arma sua nondum pone Clanium fluvium, sed ultra Atellanos quoque fines detulisse, quum populos, hestiasque abstulerit. puteosque saxis obstruxerit et quae quidem , nisi intra Neap. Liburiae viscera penetrassent I i a B
270쪽
Beneventani , minime contingere potuissent . Neque ab A tenuiso tunc Capuae Comite meliora expectare Poterat offensor Athanasius . Atenolsus enim non diu post Athanasio , qui ipsum opprimere satagebat , obsistens , plura in eum damna in Orientali , ct Australi Liburia intulit, donec eo penitus profligato , Liburiam pene integram e Neap. manibus eripuit usque ad Lacum Patriensem , ubi inter ipsos consti tuti limites, ut ex charta Monast. S. Severint Neap. a Muratorio praecit. .Dissert. U. Anni MXI. qua Roccio ejus Abbati facultas tribuitur repone di in dicto Lam in medietate nostra parte miritiue . . . una paratura ad piscandum cum duas Durar ...
6 hominos illuc ad hoc opus missos in us medietate no-sra redditum facere, & haberi. At novi aliquid nobis ostendit charta alia a Cl. V. Scipione de Cristophoro exstripta, quam refert eximius Kalendarii Neap. Scholiastes P. Ludovicus Sabbatinus de Amphora , quicum antiqua mihi consuetudo paucis abhinc mensibus ad Aquilanam Cathedram evectus) TO. V. mense Maio, in qua Ferrumanum pictutam adhuc nigranopicciolo vulgo adpellatum pro medietate a partibus Langobardorum . ab illa scilicet, quae Vulturnum , Capuamque Dectabat Boream versus memoratur. Hinc eruitur, non tantummodo citra , sed ultra Clanium flumen Liburia Langob. extendi, quum villa vulgo Casais Ferrumani, seu Frignani satis ultra Clanii cursum sita siti ex quociari cs me intelligitur textus Actorum translationis S. Athanasii Epist. Neap. a p. Bolland. Iulii N. IV. nempe quod Aleuamquωm perveni ex ejusdem S. Corpus oniversarum Eccleissarum Litariae ora eum S. E idii Congregatione scilicet Clero Atellano accensi siminibus &e. multae enim Paroeciae, oppidaque in Liburia tunc erant, quae Atellis Liternum usque , & Clanii scatebras distendebantur, Ducatumque Neapolitanum circumquaque exornabant. Immo & Liburiam etiam ultra Clanium progredi agno- stimus cut stip. innui , postquam Landulsus senior, ejunque filii, a Benev. Principum se subjectione subducentes in