Caroli Scribani è Societate Iesu Antuerpia

361쪽

I 6 CAROLI SCRIBANI mas reS geri. v. maximis honoribus Vti. VI.summa sapientia praeesse. HI. nobilissimam Rempublicam censeri. VIII. pecuniam maXimam bono modo inuenire. IX. optimis CiuibuS repleri. T. clarissimam inter Europaeas urbes nu

merari .

VI. Votum ex eadem domo. Rarum inter humanas felicitates exemplum e Murgus L. F. nam praeter honores amplissimos cognomenquec Macedonia,a quattuor filijs illatus rogo est:Praetore uno, Consularibus tribus, duobus Triumphalibus, Censerio uno. Reipublica ex hoc Voto Voveo,ut praciter honores amplissimos nomenque M A G N AE,quattuor sium mis virtutibus insieratur aeternitati: I foderatione in suos Fortituam in hostes, Pietate H Deum, Prudentia in omites. Ita moueo. firmetque haec mota Deus aeterno nutu. VII. Votum is maiorum Religione. ut infra

fides maneat, quam accepimuS a Mnemo, an DO.CL. a musto, Marcello, Metroposi, Seuermo, Elorentio, Talentino, a Seruatio, anno CCCXLVI. a Urrico, anno IDXxX. a Candido, a Domitiano, anno IDXL. a Monu ho, anno DLXX. a Godulpho, a Perpetuo, ab Huberto, ab Amanno, anno DCXL. a Fredigando & Risano, anno DCta ab Eligio, m-no DCLX. a V illibrordo,anno IDCXC. magnisTun

porum, Traiectensium, Aduaticorum. Ambivari rum, Gallorum, Belgarum Apostolis. Hos hv

362쪽

vo TA PRO REPVB. ANT VER P. I 61bemus fidei quam tuemur auctores. qui nec ipsi quidquam ex sito arbitrio quod inducerent elegerunt; sed acceptum ab At silis, Apostolicisque viris, Belgis omnibus fideliter assignarunt,quaque

fide acceperant, certa, ruta, tradiderunt. Nihil hic seductionis: nulla transfiguratio in Angelum lucis: nulla doctrina prurientibuS auribus nata a prudentia taculi, a Curiositate vana, a carnis sti-mialo, quae temeraria semper interpres est diuinae dispositionis.

Et quis integrae mentis credat errasse hos omnes, & in tam concordi saeculorum sensu errasse tamen, &errasse in resalutis, tanto fuse sanguine nobiles, aut vitae morumque integritate, aut Varilaitteratura, aut prophetiae spiritu & sanctimonia magnos Z aut credam Deum patrocinatum mendacio, qui tam ingentibus mundum traxerit in errorem, & tot iaculorum errorem8 Credam errasse in re salutis,& aeternitatis omnes credam

thanasiium, Basilium, Ch se tomum, Ephrem, 'L

ibanium, Theodoretum, D mascenum, Utrumque Clementem, Osrianum, Hilarium, Damastum, Ambrosium, Augustinum, Hieronymum, Pausi, num, Ilidorum, Prosterum, Fulgentium, Priam-- rium, Leonem Romanum, Salvianum, Sidonium, Fortunatum, Anselmum, Briam, & tot magna XX 3 caelo

363쪽

166 CAROLI SCRIBANI. caelo terraque nominaρ At illi iuxta cum illis no stris, & nobiscum senserunt omneS. Cum hiS conspirat doctrina nostra; horum vero cum Aposto

licis Ecclesijs originalibus fidei, cum Apostolis

ipsis, a quibus aut ipsi acceperunt, aut ab horum successeribus indiuiduis, cum illis in Comitatu,in disciplinatusbciis. Nostra ergo quam profitemur doctrina, de Apostolica traditione censenda: reliqua omnis de mendacio praeiudicanda est. aut si haec non de mendacio, ad originem fidem suam

deducant, ostendant antecestoreS suOS; Vnum nimirum ante Lutherum qui eadem quae Lutherus&eadem omnia, unum ante Caluinum qui e dem cum Caluino omnia, unum ante Mennonem qui eadem cum illo omnia senserit, docuerit. neque mihi a Luthero, Caluino, Mennone,

saltant in Apostolos. non est hic saltus diuinae inhumanum genus prouidentiae; non est smnsionis, diuinae, promittentis Petri fidem non lapsuram, Ecclesiam semel sibi sanguine sponsatam non destituendam: quindecim proinde iaculis oste dant Vnum, Vnum qui per omnia eadem, cum Luthero, Caluino, Mennoneve senserit. Vbi tot aetatum doctrinae horum fideique Episcopi, ab Apostolico amo per successiones in Lutherum, Caluinum, Mennonem decurrentes, a quibus Liulieri, Caluini, Mennonis maiores in eadem cum illis fide contesserantes, aut ipsi aliquando

364쪽

VOTA PRO REPUB. ANT VER P. I 67

Lutherus, Caluinus, Menno, in Evangelii propagationem missiZ Ostendant mihi tot taculis Apostolicae doctrinae in nouitate doctrinae suae traduces, quibusque riuulis Qns ille in Lutheri Caluini, Mennonisve fluxerit pastua. Nos in omni- . bus orbe toto Ecclesijs, continua successione, in Apostolicos viros, in Apostolos, in Christum linsum excurrimus. hi sentes, limites, origines; haec possessio nostra, ab ijs accepta quorum fuit reri heredes semus horum,illi Apostolorum. sicut illi

testamento cauerunt, sanguine non pauci signarunt, morte omnes firmarunt,ita tenemuS.

Scripturas obtendunt, ad eas prouocant: qua audacia non paucos mouent, plurimos fatigant,

infirmos capiunt, quosdam cum scrupulo dimittunt. Verum a quo sensem hauriunt ScripturarumZClara est,aiunt,tenebrae hic nullae:selem numirum quaerimus in meridie. Hunc selem qlim dec1mne iaculorum viderunt Patres Z viderunt

fidei apud Belgas parentes primiῖ viderunt mille,

re qui excurrunt, annis, maiores nostri Z an tot aetatibus AEgyptia nox, Nin salutis negotio tam densa Pharaonia nox, ut diem quaererent in meridie, aut solem sele medioὶ aut tot iaculorum viri magni commigrarunt in oculos caeci nati, &COmmigrarunt omnes' Iam si Scriptura, sua claret luce, nec alieno eget sele aut sidere, quid dis sentitit opinionibus LutheruS,CaluinuS,Menno'

quid

365쪽

168 CAROLI SCRIBANI quid in tanta luce alium singuli vident selem, Scriptum nimirum sensum alium' quid procurrunt in tantam opinionum inuicem pugnantium, interimentium, varietatem p Quid Doctoribus

coinpulsant pulpita, quid Academias magistris replentῖ Si clarent omnia, si sel in Scripturis in meridie est, quid opus DoctoreΘ nemo in meridie

Blem quaerit, Vt opus sit commonstratore. nemo magistro eget a quo discat selem esse, lucere in meridie. Et sane omnium, qui usquam ulla aetate fuerunt, uno sensu, abditus sacrarum Scripturarum sensus, recondita mens est.quis eruet sensum verum8 si quindecim saeculorum in unum semsiim conspiratio non satis est ad veritatem rei gendam, quq aetas sufficietZ aut quid de veritate censebitur, simis culorum sensus unus,de Hemdacio prqiudicandus est Z denique quid verum, quQd de arbitrio quisque suo, an quod de tot πι intum sensu tenemus Z nam si non de arbitrio quisque sito, de cuius Lutherus , CaluinuS, Menno Scripturarum pugnantem expositionem suxerunt Z quis enim ignorat in una non raro Republica tot varietates sententiarum, tot palqstras opinionum, totquςstionum ex pugnantibus proragines, tot tamque dubias in summis fidei capitibus implicationes, natas non eX alio,quam ex Cuiusque a rbitratuῖut etiarn in una non infrequenter familia, tot prope opi

366쪽

nionum quot capitum discrimina reperias, dum singuli e sub sensu Scripturae sensium eliciunt; &ex arbitraria mentis sitae curiositate, feminae iuxta virique, de germano illius sensis digladiantur, gloriam de hoc curiositatis suae studio venantes. C dat curiositas veritati, cedat gloriola saluti: certe aut non obstrepat, aut quiestat aduersus tot aet tum exercitum, tot siculorum sensium Vnum. Hunc sensum aeternum Robis, Misubsicas vestrae moueo: hunc candidum purumque, nullo postumo iniustatuni flatu, millo nouitio nidore deu nustatum. Nam haec nupera; dormientibus tunc plurimis in simplicitate doctrinpa Luthem,agro Dominico superseminata, a Caluino & Mennoneseia,quis de Veritate arbitrabiturῖ audiamus Ter tullianum: Postmtatem, ait, menda stati depuam D. rvidam ex Him paralia palminis, bo frumenti a Dominoseminatumpriam constituit, cu narum a te erilis feni adulterium ab inimico dimbolo ρομαὶ superducit: ex is oram manifestaturias Dominicum merum, auo fit psius traditum; id autem extraneum um, quodH post Husimmissum. Ita sinuntio m nobis aduer- post Horcsqu is haram, quibus nulla constantia de com scientia eo uis ad Mendendam Abi meritatem. C rarum siqua aurint interser est at ii Apostolorum; Mant origines Ecclesiarum Aarum, euoluant ordin

367쪽

rim Murrent- , mi trimus illi Disi in aliquemis Apostolis id ostolicis e sis, qui tum cum A -μlisperseuerauerint, habuerit auctorem, anteces rem. hoc enim modo Ecchia Apostolica censem μιυ

serunt. Eleganter Tertullianus. Videamus nunc, quae prior, quε posterior apud Belgas fides: Romana; an Luthero, Caluino, Mennone nata. Intueamur parentes fidei dQctrinaeque nostrς rei mos: Maternum, Serustium, Gamicum, H-

tum, Amandum, Fredigandum, Eligium, manseredum Veda iam, Aurimarum, Platonem, H rebertum, rimarum, Armiphum, Mauronium, Bertinum, Monem, Lauinum, Rumoldum, rei, quosque longa serie. Nemo inter hos Lutheranus, Caluinista, Mennonista nemo. OmneS Ver ris Romanaeque fideifortes assertores, propugna' tores validi.plerique monasticam professi, omnes sacris nostris initiati. ab his quam profitemur fidem hausimus, nullo degenerem gradu. Nec quisquam tam durioris &frontis est, tam memtis'rationis excors, qui aut illos cum Luthero, Caluino, Mennone sensisse, aut aliud a nobis sensisse audeat affirmare. Hos ergo clim habeamus

nostros, fideique quam profitemur apud Belgas auctores primos, quid de veritate ambigamuse quid de Apostolico censu dubitemus quid den, quede Scripturarum genuino germanoque sensul reamus inceri r Hic Tertulliani Regula est,

contra

368쪽

vo TA PRO REPVB. ANT VER P. III

contra quam nulla ingeniosa hostilitas, nulla su bdola vafrities quidquam possit. I. Nostra prior est: hissimi tortia lausimen bom sparsum Alm- ω inseminatum est agro; nostra ergo Dominica s, mera est. II. Lutheri, lini,ω Mennonisposterior est, priori sisperseminata; Lutheri ergo, Cainini, S Mennonis extranea, falsa est: Tertulliano teste. De nostra illud dici potest, a tot ante recensitis, sanctitate morum, integritate viri inculpalperuditione magnis,ut & GalliqvniuersGAngliς,Ge maniae, ab Arro agito, Valerio, Martiali, frena' Frontone, Trothimo, Mansiueto, Eulae, Nicasio,M ',Eucherio, γ, Remigio, Hilaris,Martin'Gemmam, Iosepho, A stino, Mesto, IMA, Laurentio, Columbano,Patritio Eucharis,Bonifacio,Uri letalis, Burrhardo, Adesserto, Othomaro, alijsque innumeris: Si mobis euangilinaWrit, traur id ι quoda epistis, anathema sit. anathema ergo Lu-rhero, Culuino, Mennoni, qui aliud ab illis euangeligauerunt Belgis, Gallis uniuersis, Anglis, Gemmanis. Denique credamus Paulli voce a primis fidei nostrae parentibus nos compellari: Et licunos,aut Angeiade caelo euangeliaci mobis, praeter quMeuangelizavimus mobis, anathema sit. anathema ergo Luthero, Caluino, Mennoni, qui diue

sum a parentum nostrorum euangelica denuntiatione, denuntiauerunt & euangeliZauerunt nobis, Asidam e Tertulliani verbis .Edam Lutherus,

369쪽

Caluinus, Menno origines εις arum motiant ordinem Elissoporumsuorum, ita, successionem a b origim decurrentem, mi primus is sese pus aliqu-ex Apostolis, id ostiacis miris, hau

ris ainorem S antecessorem. nam qui ante Luth ruin, Caluinum, Mennonem Episcopi Luther, nam,Caluinianam,Mennonianam fidem professislantp ubi est shccessio Episcoporum illorum ab Apostolis Apostolicisque decurrens viris recen- stantium; edant Luthero, Caluino, Mennone Episcopos priores, qui eadem per omnia quae illi senserunt, docuerunt. Quod si non possunt, comfiteantur se non esse Apostolicos; doctrinamque quam tradunt non esse Apostolicam; Scripturarumque sacrarum quem denuntiant sensiim non esse Apostolicum. At contra nostra omnia Apostolica esse, fidem, doctrinam, Scripturarum semsum; qui Ecclesiarum nostrarum origines damus, & Episcoporum ordinem per successionem ab origine decurrentem, ita ut primus Episcopus ex Apostolis Apostolicisque viris habuerit aucto rem& antecetarem; ac in eadem doctrinae fide que regula, in eodem sacrarum Scripturarum semsu, iam inde ab origine fidei nostrae. Hanc fidem aeternam Vobis, o Reipublicae vestrae voVEO.

370쪽

bertus Spitholdius S. T. L. Caninnicus & Plebanus Antuotiensi' librorum Censen