Caroli Scribani è Societate Iesu Antuerpia

351쪽

lis his e nobilitate delectus, eo qu' superiores iure praesidet: nec discrimen aliud, quam quod prioribus annuus, posterioribus perpetuus hic magistratus siet: illis cum Consulatu imperium abit, his non nisi cum vita. Exercent hi se varijs diebus in filo singuli armorum genere, non tam in oblectationem & pompam, quam Reipublicae bono, loco a Senatu in hanc rem designato; aut coempto; nec desunt victori praemia. S olim etiam oppida inter se de peritia certabant, pra mio, gloria, & remuneratione etiam aliqua. Munus horum varium. olim Principi in custodia, de fida lateri manus; occursare etiam aduentanti, d

ducere abeuntem, honorario aut tutelari comi

tam, sellemne aliquando, & nunc perstat. Si quid occurrat ab hoste grauius minarum aut bel- lorum, primi ad arma decurrunt, & intutissimo ac inualidissimo cuique loco praesidio sunt. & fere lectissimum ex his ciuium robur, & certa s victoriae aut metus . Tenentur supra reliquos ciues, graui obstricti iureiurando, fidei in Deum, pietatis in patriam, parentiae in Senatum; ut hoc quasi inenodabili vinculo arebus se innectant, quam Vt pauore, aut 'e lucri, aliena a Republica cogitent, dum se sentiunt tam potenti diuini

nominiS nexu vinculatos. Duo annis singulis singularum Capita deliguntur, quos Decan Vincant. Sed & Rege decorantur, quem nulla ingenitae

352쪽

ORIGINEs ANT VER PIENSIUM. II nitae nobilitatis, opum, aut emendicatorum suffragiorum numerus, sed arma statuunt. Qui sto-pum certius lapiusque percusserit, Rex esto. mygnum hoc nomen proritamentum : dc armorum acuit decus, dum singuli aemula depugnant lamde. Hinc domesticae natae exercitationes, quibus Vires augent, animos acuunt, peritiam parant

crescitque ab his ludicris amica aemulatione, melior illa, qua si eundum in hostem turpe piniant vinci, dedecus a Beso superari. nec res alia magis accerulit arma, & victoriam spondet, dum in conspectu Qciorum tota res agitur, qui testes& virtutum aemuli, laudatores aut vituperatores apud reliquos manent, famaeque in posteritatem iturae, secundae aut aduersis. nec deliguntur in hunc numerum alij quam ciues,& qui quartum& vicesimum aetatis annum egressi, qui nulla fama laborauerint, quos nulla improbitas macula' uerit, nullum maiorum crimen dehonestaverit. 'Trecenti vero in singulas has fraternitates aut contubernia olim adlegi, nunc ducenti postant. Deliguntur vero ex militaribus triginta duabus ciuium cohortibus. & sere optim us quisque, nec sexagenario maior. & deligendi ius apud Gildas est.

353쪽

CAROLI SCRIBANI

illita natant classes; nam & ubi l siere, ibrbentur: alibi maria mortem bibunt,eamdem4; littoribus,mΟ tibus, rupibus propinant; immi runtque regnis integris: ipsumque adeo lumi gluuiestia insatiatum, in se lauit acrius, sui depastor; ac tamquam vindice manu, pastua, pecora, laetasque & in prima luxuriantes segetes iuuenta, aut iam maturas falci, una subducit hora, tot e jpectatam Eli bus rustica m spem sudoremque fallens. quin & multorum iaculorum opera, Gelo inuidiam factura, momentum iternit, aequatque jumma infimis, dum ad humiles deducit arenas ψperbos pyramidum vertices. Ina ludimus mortales, ludimurque: lo fabula, ac tamquam datariae pilae excutinaur in inscrtum. Quid aeterna iaculamur perituri votaῖ Vno Principatu duodecim urbibus prostrata iacet ing mitque depasto velut vitis palmite : auulsam CDP um Syriae, Leam Boeotiae, Leucosiam Sirenium PrQmOntorio, luget orbis: mersam Acarnamam

354쪽

Ambracio sinu, Achaiam Corinthio vidimus; scd& perrupit mare Lemda, Amirrhium, milespontum, Bosphoros duos. iam Pyraham dc Antissam

circa Maotim Pontus abstulit: Elium& Buram Corinthius sinus,& adhuc in alto vestigia apparent. nec aliud. Aspice ad-qua Iordanis amnis finium arbite vastitas ingens,lc frustra ager est. & urbes retro, & populi frequentes, dc la iam audit. Sed dc hactenus Sodoma dc nulla Gomorrho,dc cinis omnia. nam & si quae ibi arbo

rum poma conantur, OculiS tenuS, Ceterum con

tactu cinerescunt. Hierapolim sane & Delon 6crudio on&Coon institas multis cum millibus hominum pessum abhsse scimus: memoratqtie Plato maiorem Alia & Africa partem Atlantico mari ereptam: & mare Corinthium terra motus ebibit: oc vis undarum Lucaniam Italia abscissam in Sicilia nomen relegauit. Quid, quod ex Insula a triginta amplius passuum millia, abrupta terris,ipsitque adeo se condens terra, obolum altissimum deuorauit montem cum oppido Cur, te; Phestiums .fthiopiae Celsissim um iugumi tamquam non satis foret, si sela infida grassarentur

maria. Nec ab ignibus tuta Vbique receptacula. ardet Aetna, dc tot Italiae montes, tantoque aeuo

ignibus materia sussicit, flagratque in Bactris Colianti vertex: totque passim dissiliunt stipem bisumi montes ignis intrinsecus steti: & cum

355쪽

118 CARO LI sCRIBANI dissiliunt, cum deuorantur, numquam tamen finiuntur. Non Vol istos, non Pompeios de suo monte perfudit ignisy Iam bellis quid non licuitρ non quidquid aut non fraudauit mare, aut non subduxit terra, aut non ambussit texitve caelum, detotondit gladius, & crudeli versura compens tio facta est λ quot Regna Regnis computata, quot externo internoque dilaniata ac viduata serro vidimusὶ Piget referre haec tristia, & tot miserandas Prouinciarum recensere vices : ita in

Unam rerum naturam tot aduersantia, tot ini

que pugnantia enata videntur in interitum; ut non immerito VOTA haec voveam DEORUM MAXIMO, averruncandis malis, adprecandis boniS. Auerrumatoris ritu.

Ρ Rimum. Nullo fissisidat aeuo Respublica:nec

obruat redditis quae alibi hausit hiatus; neque ingluvie se sua terra exsatieta

consepulta puluere.

flamma vexet immerentem.

men, auerib depauperet cursit, aut peculiari inubdia naturae perniptis deuerrat aggeribus. . ε V. Nulla

356쪽

V. Nulla infida immani gurgite, aut immiti

numquam satianda siOrbeant maria siti, quidquid hic opuleto terra protrudit sinu. Parcite alii numquam impositura rapinae odumὶ quamdiu minitabundo luditis vorticet quamdiu blando me titoque alludentes repercussu, secura, b nimium sui, deflatis littoraZ hic saltem gradum sistite. n fas hos transilire limites, melioribus Deo sacra

VI. Nulla impietas Umm mereatur Censerem:nulla profanitas ignium deposcatimbres,aut lenta caelo fulmina. VII. Semel ferrum pauerit: nec Vltra. Oti mannicas emedullet terras, quidquid ab Ibera manu Gallave tauit acrius:satis sit tulisse semel;ac quidquid olim noxae, diluisse sanguinum flum, ne, nouercali heu nimium luxuriante smngia. VIII. Siquanstens a Numinis, auerte qui po te' siqua tamen, intra minora vindex stet D Ei manus: patiaturque se vinci IUSTITIA, ab aemulae serotis MISERICORDIAE imbelli dextera. non erit inglorium Cecidisse hac manu, olivaque ferrum domittim. quod si perstat, vindicta incentrice, deEtantum moram malis properantibus,&in excidium inimico volutatu, caeco proruent, bus impetu, donec thura Deo de penetrali comdis, odoratiora Nabathaeo fundat cinnamo; donec Arabicis suauiolentiores spargat lacryma

357쪽

suspiriose deductas pectore, donec Dauidis dii

torio cinere, EZechiae cilicio, Niniuitica inedia, pro sagi na,arida iam Cute loricata, elimatisque delictis, laesuram abducM a diebus suis: omnisque posteritas hereditaria religione, cineris horrore, asperitate sacci, recisi pabuli beneficentia gaudens. fortunatis maiorum vestigijs inhaereat.Felix si melioribus exemplis, castigatione victus & cubitis, a primordio homicidam gulam inediae silinplici)s puniat, omnemque lasciuiae petulantiam, continentiae fraeno indutam, temperet in salutem; cunctisque damnationis titulis poenitentia derasis, mundam pectoris domum D Eo iam semel pastam, SANCTIORI SP IRIT VI paret, quo se ille cum caelestibus donis lubens aeternum

inserat. Hoc tuo. neque enim si ad delinquendum ullo umquam tempore non puduit eXpam dere frontem pudere debet ad poenitendum.n

quisquam prudenter subduxit illam in dolorem, pudoris magis memor quam salutis, qui explicauit in delictum.Sed neque satis habet si corde selo& animo suspiriatur Deus,admouenda manus Ο-pert,exhibendum pretium est, si ad mercedem manum emittimus. Olim Propheta Regius cinerii ncubat; oculos concupiscentia QMidatos, lacrymis tamquam flumine purgat; carnem illec bris irretitam, sacco doma ingemiscentem, plangentem,mugientem ad Deum suum,dies inQ-nesque

358쪽

VOTA PRO REPvB. ANT VER P. IJ Inesque sentiunt noctes. non poeniteat sequi, si imitari labentem lubuit. Misera erubescentia est, quae occultatione auctorem perimit. Infelix v

recundia, quae ausa temerare mandatum, vererurintegrare. Fama benignitaS, quae inualetudinem passa, refugit edicinam; & medentium com scientiam vitalia Aut ergo pudoris sistat caussam DEvS, vetetque delictum; aut si quando peccatum faciles ad preces aures porrigat; ut dum prinda stae saluti resormatur, dum pro delinquentia supplicat, numquam Iudicis; semper Patris seris

tiat manum.

A precatoria Coim P Rimum ab exemplo rara felicitatis. Vna Psere

filia,seror, mater Olympionicarum fuit. Vna Curionum familia, in qua tres continua serie Oratores, pater, filius, nepos. Vna Fabiorum, in qua continui tres Principes Senatus. Vna sit An, verpia, cuius fortunatissimo e talo, media, finisque respondeat Π.a conranti perennitate. Olivae, lauro; palmae,. myrtho, Cupreila, ederae, rhododendro solia tradunt non decidere; circa Memphim i nulli arbori, ne vitibus quidem. At ego in aeterna vi tutum omnium fronde Rempublicam meliore

359쪽

I62 CAROLI SCRIBANI III. a secunditatesoli. In Afris medi3s arenis, ciuitas magW1,Tacse vocant:palmae ibi praegrandi subditur olea. huic ficus, fico punica, illi vitis: sib vite seritur frumentum, mox legumen, deinde oliis, omnia eodem anno, omniaque aliena aluntur umbia super omnia tamen est , biseram vitem bis armo vindemiari:'nisi multiplici pam tu exinaniatur ubertas, perierint luxuria singuli fructus. nunc vero toto anno metitur aliquid. In propinquis Campiniae te uis, ciuitatem hanc magnam sempiternam Voveo. fertili hic piro subdatur malus, huic prunus, pruno cerastis, illi corylus, stib. Corylo frumentum, mox legumina , deinde olus, omnia eodem anno; ac super omnia M.Ati ut in Sm rubus asser amomum, S

Vbero. bisque veniat omnis ad mulctram vitula, binos alat iber eius.

Et dura queris desedent rosicida mella:

Verboque uno, --- ferat omnia tellus.

sed& in ijsdem agris rusticam videam sebolem laniciam depectentem canitiem, unde laetus post virginibus duplex labor, redordiendi rursuLque texendi fila , tam multiplici quam grato

360쪽

IV. apro est. Vitem & malum punicam stimpe fructum tulisse, non palmite & ramis; oliuam

in totum ambustam reuixisse; populum albam in nigram transiisse; ficum in lauro natam memorant veteres. Ego rumpinisum non palmite mOdo & ramis, rare nimirum sparsis ciuibus, sed trunco toto selidos virtutum fructus protrudere moueo: ambustamquc temporiim malignitate, tamquam pestilenti aere, feliciore vita resurgere; albamque aetate, & quadam canitie niueam,in robustiorem iuuentam transire: demum in perenni laureo virore fructus proferre; non inani λ-liorum florumque virore, aut odore, sed centuplicato fiuctuum fenore, usitraria prodigiosaque

secunditate. V. ex moto Π. Cos. Dictatoris, motum meum. Voluisse illum tradunt L prima

rium bellatorem esse. II Oratorem Optimum. II. fortissimum Imperatorem IV. auspicio suo res maximaS geri- V. maximo honore Uti. VI. summa sapientia esse. VII. summum Senatorem haberi. VIII. pecuniam magnam bono m do inuenire IX. multos liber relinquere.

X. clari ssimum in ciuitate esse. Haec contigisse illi, nec ulli alteri, post Vrbem conditam, narrant historici. Paria ego urbi vestrae. I. bellatricem, maximam este. n. dodtissimam esse & haberi. . III. sertissime imperare. Iv. auspicio illius sum-XX a mas