장음표시 사용
161쪽
ra GYMNAs II TICINENS Is arinus abbas Romani Lucifer Orbis siderea fulget vivus in Urbe lapis . Fuerunt etiam illo tempore clari Guillelmus Papiensis, cujus elogium scripsit Saresberiensis epist. 1 33. ad Joannem Pictaviensem: Joannes Bossianus Cremonensis in Gymnasio Bononiens Bulgari auditor , quem insignem
Juris, Dialecticae, & Philosophiae peritia, cae.
terisque artibus eruditissimum vocat Pancir ius de Claris Legum Interpret. lib. 2. cap. 2 3.& Sinibaldus de Flisco Genuensis postea Innocentius IV. Pontifex, qui Bononiae sedu- Iam adeo operam posuit in studio Juris Canonici, ut pater, & splendor Canon istarum diceretur teste Bulaeo in Catalogo Uiror. Illustr. tom. 3. Historiae Universit. Paris. Nec omismittendus est Petrus Lombardus,de quo idem Bulaeus tom. 2. pag. 766. ita scribit. PetrusLombardus tanta fama ,'existimationis magister, natione IUuber ,patria Novariensis, ex Academia Bononiensi ad Parisiensem se transalis. Immo sub initium saeculi XIII. tam pauci Viri docti vigebant in Parisiensi Acadamia, ut Parisiis publice diceretur, nullos
esse Viros literatos ex ea Urbe oriundos. Quare AEgidius Parisiensis artium magister
operae pretium duxit Apulogiam pro Parisiensibus
162쪽
ΗisTORIA I 2 ssibus magistris edere , quam inscripsit Carolinum opus in quinque libros digestum, quorum quinto sexdecim enumerat Viros literatos Academiae Parisiensis alumnos , & inter alia ad Ludovicum Aug. filium, cui librum inscribit, haec canit.
Franeorum Dudes, ct Gallica ge ea sentem. Egidianae novos pro te prorumpit in ausus,
Primitiasque fui mittit tibi Musa laboris:
Sedsecura mivus eum dira infamia nostros Iamdudum Leereo Cives, orisque maligni Audeat immeritos communi incessere probro,
'ad nullos habeat Vrbs Parisiana scientes . Cum tamen excoctam multo sudore Tibouldum Artibus ediderit oe. Haec ineunte XIII. culo scripsit AEgidius, quo tempore in plurimis Italiae Urbibus, tamenixe scientiis dabatur opera, ut Bononiensis Academia opportunum duxerit juvenes , ne ad alias Scholas proficiscerentur, novis amplissimis privilegiis allicere, quae extant apud Sigonium in Historia Bononiensi lib. IV. sub anno I 2OS. Qtur in tamen Ecclesiasticis ordinibus dicati ita legibus studerent, ut prorsus studi lim Theologiae videretur esse deser- tuin , Honorius III. metu excommunicatio-
163쪽
H6 GYMNAs II TICINE N s Isnis proposito interdixit , ne Religiosi tam Re- .gulares, quam saeculares ad Scholas Legum , & Medicinae admitterentur , ut patet ex cap.
super specula,ne Clerici, vel Monachi &c. qua de re jurisprudentiae Schola minus frequentari coepit,& illa juris Canonici,& Theologia magis celebrari; in quibus scientiis quantum illico profecerint Itali, innumeros testes pr ferre possemus, ex quibus fateri vel invitus deberet Fluetius, Viros illos clarissimos, qui sub initium XIV. saeculi sulserunt in Italia , scientias non didicisse Parisiis, sed in Ita- licis Academiis: ubi iam saeculo sip riori florebant scientiarum omnium Gymnasia, quod cum satis Viris Eruditis pateat, & probaverit Franciscus Petrarca in sua
164쪽
Scholas Papienses a Rarolo In non tostitutas , fed restauratas, ex ipso Caesareo diplomate probatur. Hine Paulli Meruia, Laurentii Seraderi , ct aliorum
Ρostlimilito in Italiam revocatis omni
bus scientiis tot Gymnasiorum institutione, quibus plures V rbes saeculo XII.&XIII. fuere exornatae,Papiensis Universitatis gloria visa est imminui . His accesserunt intestina, & nobis proxima bella inter Guel . phos, & Gibellinos , ac inter Vicecomites, . atque Turrianos, quae illis temporibus Langobardiam occupaverunt. Papiae tamen hoc antiquissimum decus sepultum non jacuit , quia semper in ipsa literae floriterunt etiam proximis saevientibus bellis, ut testat tir Sync tironus Petrus Anarius Novariensis in Chro. nicis MS. Bibliothecae Ambrosianae dono datis ab erudito Lazaro Augustino Cotta ; qui Petrus Azarius tapissimε de ingenti Scholasticorum frequentia ante annum MCCCLX. mentionem iacit. Ex quibus convincitur crin
165쪽
118 GYMNAs II ΤICINE N s Istor Guidi Panziroli de Claris Leg. Interpret.
lib. q. cap. I. asserentis , ante annum I 362.
Papiae Scholas pluribus saeculis fuisse incill-taS, cum appareat in ea scientias floruisse, licet sortassis splendor Academiae deciderit , qui tamen illiistrior emersit dicto anno ISSI. Fuit haec cura Galeatii Secundi Vicecomitis Ducis Mediolani literis , & armis illustris , qui Papia potitus Gymnasium Ticinenisse ad antiquum decus restituere , & privilegiis amplissimis exornandum curavit . Hic, teste Paullo Jovio in ejus Vita Delectatus est in toto vitae cursu, quum ex bellicis occupationibus subrisiva otia furaretur nobilioribus uictis historiisque praesertim: habuitque in honore praestantibus disciplinarum omniam , Ounnium artium gudiis insignes , ex hisque
praeque Franciscum Petrarcam amoena ingenii fertilitate forentem , cujus horta/u Bibtiothecam eondiderat , quum munere beneficio ae Xa-ν li Caesaris Titini relebre omnasiam ιυμ tusset. Hinc putant Bernardiniis Corius Historiae Mediolanensis pari. 3. Paullus Merula in Cosmographia pari. a. lib. q. cap. 3 I. Laurentius Scraderiis in Monumentis Italiae lib. 3. pag. 3 sq. & alii plures, Ticinensem Universitatein sola hac aetate suisse instititiam. Non
166쪽
ΗIsTORIA I xymulta tamen antiquitatis notitia, quod ad hanc rem pertinet , illos instriustos suisse is luculenter apparet ex toto hoc opere nostro,& ex ipso Karoli IV. diplomate, in quo cumagatur non de institutione , sed de instauratione Gymnasii, illud ex grammatophilacio Civitatis Papiae extractum integrum leo ori propono. PRIvILEGIvM IMPERIALE Pro Instauratione almi Omnasii Ticinensis.
IN nomine Sanctae, & individuae Trinitatis scoliciter amen . CAROLUS QUARTUS Divina favente Clementia Romanorum Imperator semper Augustus, & Boemiae Rex. Ad perpetuam rei memoriam . . Rectrix humani generis virtutum caelestium mutatrix praeclara scientia, cujus clara membra odiosa pestilentiae rabies per mundi climata impia voragine jam allum psit, tanto gemitu ad nos clamore confiditur , jam suis
laribus a poenosis habitaculis viduata , ut sibi dignemur Imperialis celsitudinis proesidio su enire , si quando provisione Caesarea is, cujus interest liniverso Mundo considere in
167쪽
rao GYMNAs II TICINE N s Is pristino statii florere valeat, & crescentem Minidum sit stentare, & deiuio foecunda quadam aspergine germinis redimiri . Sane honorabilium, & dilectorum nobis Potestatis , Capitanei , Consilii , Antianoriim , Comit-nis , & Populi Civitatis Papiensis nostr rum , & Imperii Sacri sidelium oblata nostrae majestati supplicatio continebat, quatC-nus ipsi ad instar aliarum Urbium DE INSTAVRANDO GENERALI STUDIO in facultatibus quibuscumque gratiam , & privilegium benignitate Caesar a concedere dignaremur. Nos attendentes multiplicia
merita probitatis, quibus antedicti Papienses Nos, & Sacrum Romanum Imperium reo troacto jam tempore exquisita diligentia stil- diis honorarunt. Anirno deliberato non per errorem, aut improvidE, sed sano Electorum, di aliorum Sacri Imperii Principum, ac e rum consito accedente , ipsis , haeredibus, &succeitaribus eorum in perpetuum infra scriptam gratiam duximus faciendam; Ut in praedicta Civitate Papiae generale studium utriusque juris videlicet tam Canonici , quam Citivilis, nec non Philosophiae, medicinae, & Artium liberalium erigatur, & ex nunc perpetuis temporibus observetur . -d quidem
168쪽
studiit in eliisque stiidentes , nec non Rectores, Doctores , Bacalaii reos, Olficiales, atque ministros , famulos , & familias eorum,&cujuslibet eorundem, quocumque nomine censerentur, qui suerint per tempora clisiis.
cumque, & dignitatis, status, ordinis, seu conditionis, praedicari, &singuli eorum extis terint , omni eo privilegio, libertate, imm nitate , indulto, & gratia, quibus Parisiensis, Bononiensis , Oxoniensis, Aurilianensis , &Montis Pexulani studia, seu alia quaecumque studia generalia privilegiata noscuntur, hujus nostrae concessionis gratia perfrui semper volumus ,&gaudere per omnia, ac si privilegium,libertas , immunitas, indulta, & gratia hujusmodi praesentibus de verbo ad verbum essent inserta. Decernentes, & hac nostra constitutione Caesarea perpetuis valitura temporibus , ex certa scientia de Imperialis potestatis plenitudine sancientes , ut prae
dicto Civitas perpetua praesenti nostra In periali concessione suffulta generalis studii gratioso privilegio perpetuo gaudeat ,& utatur . Possitque Papiensis Episcopus, qui est, ει qui suerit pro tempore per se , vel iuuario Vicarium, seu Locumtenentem de consilio, de consensu Doctorum, &Magisti orum stiD
169쪽
i31 GYMNAs II TICINE N s Is dii memorati, servatis forma , modo , &O
dine, qui in talibus consueveruiit in praedictis generalibus, & aliis studiis laudabiliter ob. servari, illis, quos ad hoc idoneos , & dignos invencrint , legendi indulgere licentiam , &studioso praemisso examine licenciare, & D ctoratus, sive Magistratus insignia rite cola. ferre, & de his solemniter investire. Caeterum , ut Scolares, & studentes quilibet studii Papiensis praedicti tanto valeant liberius literarum studiis insudare, quanto a molestis,& turbationum impetu uberius liberati, Scampliori suerint libertate, Caesarea benigniatate fulciti ι de innata nobis clementia Rectores, Doctores, Scolares , sive studentes ejusdem studii universos , quoscumque, & singulos eorum , & cujuslibet ipsorum familiares , famulos, & Ministros, nec non, & Sch Ias , domos, sive hospitia in nostram, & Sacri Romani Imperii protectionem, tutelam, &desensionem recipimus, praesentibus ex certa scientia specialem . Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostrae mentis
infringere, vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem contrarium attemptare praesumserit, bannum Imperiale, & poenam centum marcarum auri puri, totiens quotiens
170쪽
ΠIs ToRIA contra saetum fuerit, eo ipso se noverit irre-ini sibiliter incii rsertim , quarum medietatem Fisci Caesarei,reliquam vero Universitatis studii Papiensis praefati usibus statutinus appli-Cari, praemissis omnibus paena soluta, remissa, nihilominus in suo robore duraturis. Φ Signum Serenissimi Principis , &Domini, Domini Caroli In Romanorum In
peratoris Invictissimi , se guriosissimi Boemia Regis. Testes hujus rei sunt Illustrissimus Ro-dulphus Rex Saxoniae Sacri Imperii Archimare scalchus, Ludovicus dictus Romanus Ma chio Brandeburgentis eiusdem Imperii Supremus Camerarius, Venerabiles Arnesius Archiepiscopus Pragensis, Joannes Imperialis Aulae Cancellarius Lutherus bensis, Joannes Olonnensis, Theodorinus Midensis , Paulus Frisingensis , Federicus Ratisponensis , Bertoidinus Estensis, Henricus Ludovicensis, Albertus Servecenensis, & Petrus Carbaniensis
Episcopi, Illustres Ridarius Dux Brimicensis, Bolcho Dux Stesiae , & Inligiensis, Pice- rubo Teschinensis,Bolbo opaliensis, & Henricus Saginensis Duces spectabiles , Bocardus Magister Curiae nostrae, & Joannes Burgarii Bagileburgensis, Ludricus, & Ludrinus Comites de Otinga, & Nob. Spingo lepus,