Gymnasii Ticinensis historia, et vindiciæ a sæculo 5. ad finem 15. et plura de ejusdem urbis antiqua nobilitate. Authore Antonio Gatto ..

141쪽

Authenticam Habita , or Bulai de occasioxe eonventus Ronealia anni MCLVIII. Non pro sola Boso tensi Academia lata , sed pro eateris omnibus Italia . Hoe tempore Langobardi legam peritissimi . Papiensium erga Friderisum merita , ct os.cia. Frideriei in Papien

vilegium de moneis xa . Ideritas Papiae trium

coronae. rus a

pro Patre, latam a Friderico II. perperam , ut ostendimus silpra a , tradidit Lupoldus Bebembergius in opusculo de Zelo veterum tom. 2 6.BibIiothecae SS. PP. pag 91. ubi etiam ad commodum , & laude in Gymnasii Parisiensis praesertim fuisse ab I iri

142쪽

ΗIsTORIA. Iosperatore rogatam asseruit. Sed turpiter in

hoc quoque erravit Lupoldus , quum pro Italicis Academiis ipsam Authenticam litterit Caesari ut scilicet alliceret ad istas literarum suidiosos , qui Occidentales Regiones incolebant, & sere omnes ad Parisiensem convolabant, ut scribit Bulaeus tom. a. pag. 278. Vi Schol ieos inquit, se Isalicos Germaniis

cos propositis praemiis, o privilegiis in suam

Patriam retineret, qui peregrὸ ad Academiam Parisiessem ad capescendas liberales artes, ct sacras disciplinas eorνmdem privilegiarum spe proficiscebantur , atque ut , sic eorum parentes a partibus Adriani ,-Galloram, qui Adriano favebant averteret. Etenim cum inter Adria. num ,& Fridericum esset discordia, quod testantur amborum epistolae apud Rodeviciun lib. a. de rebus gestis Friderici cap. I quem sequitur Baronius in Annalibus ad annum MCLVII. Ludovicus Rex Gallorum accedebat Pontifici. Propter hanc controversiam inter Adrianum, & Fridericum putat Bulaeus pag. 277. suisse a stum conventum Roncaliae anni MCLVIII. Cai concertationi , inquit, oc- si.ηem dedit disdium, quod Imperatori eum Adriano intercesit de quo ad annam speriorem

diximas , & in fine ejusdem paginae addit. In

143쪽

,o6 GYMNAs II ΤICINE N s Iseo con opotestas Imperatoria unan mi eonferis asserta est, Pontificia depressa Hoc tamen averitate longe abesse videtur. Nam controisversia inter Caesarem, & Pontificem erat anno proxime superiore composita , teste Baronio stib hoc anno, dum adhuc erat in Ge mania Fridericus, quemadmodum docuit Si-gonius de Regno Italiae lib. I a. qui haec eum nisse docet sub initium anni MCLVIII. quo

Fridericus rediit in Italiam ira percitus contra Mediolanenses. Qui tamen adventus Caesaris neque evenit circa initium anni supra memorati, sed circa finem scilicet mense Novembris, ut diximus cap. superiori teste sothone Morena coaevo ipsius Friderici. Sentit idem Sigonius in Historia Bononiae lib. 3. anno MCLVIII. Authenticam Habita praecipue latam a Friderico pro Universitate Bononiae . Verum, inquit , spra omnia civita. rem auxit incredibitis juvenum ex eoto Oeei- ente juris Romani cognoscendi causa in Urbem concursus , cujus rradendi quadam quasi mei-na ima erat essem . ψorum commodis Fri inrisus eodem anno adRoacabas, eredo a Iari peritis Bononiensibus admonitus consuluit lege

ata , qua extat in Authenticis. Quae verb L

Seraphimis Ghirardaccius Sigonii nomine sup

144쪽

sippreta Italice reddita transtulit in sitam Hi

1toriam Bononiensem lib. 3. pag. 8 i. Attamen Fridericum rogasse Authenticam Habita , ut etiam faveret omnibus aliis universitatibus Italiae, quae tunc florebant, censendum est. Quum non soli Doctores Bononienses essent tunc Roncaliae , sed alii viginti octro convenissent ex caeteris Italiae Urbibus, quorum praecipui Obemis ab Horto Feudorim celeberrimus author, & Gerardus Cacapisti,& ipse in eadem materia clarus ambo Mediolanenses, teste Guido Panzirolo de Claris Legum Interpretibus lib. 2. cap. I . Nec solum Gymnasium Bononiense tunc storebat in Italia , ut apparet ex Pan Zirolo cap. a I. ubi meminit de Mutinensi x & nos quoque cap. XII. supra meminimus de Pisano, &de aliis, quae

hic referre non est operae pretium, cum ea jam descripserint Iacobus Middendorpius de Iure Academico, o Larolus Antonius de Laca in La.

rea Legati. Idcirco quamvis consilio quatuor Doctorum Bononiensium Bulgari , Martini Grosiae,Jacobi,& Ugonis de Porta Rauegnana, qui erant illo anno in Campis Roncaliae cum Friderico teste Othone Morena in Historia rerum Laudensium pag. 38. sortasse permotus Caesar legem illam rogarit, non tamen solum

145쪽

io 3 G Y MN As II TICIN E Ns Is pro Scholaribus Bononiensibiis illam promitt-gasse contra Cynum docuit Julius Ernestus Echrodier ad eamdem Authenticam n. 2.quippe quum Bononiense Gymnasium solum anno MCLXII.visum sit excellere supra caeteras Italicas Academias in literarum itudiis , si fides datur,ut certe danda est authori coaevo Othoni Morenae pag. Io o. quo anno, & MCLXVII. secundum Sigonium de Regno Italiae Fridericus in Bononienses graviter animadvertit. Hoc autem tempore Langobardi erant legum

peritissimi, ut eos sub Imperio Friderici tuisse fatetur Gunt herus in Ligurino lib. a. Gens astuta, sagax, prudens indastria sursProvida consilio, legum jurisque perita.

quorum carminum commentator Spiegelius

addit plures extare eorum Codices MSS. . Caeterum licet de Scholis Papiens bus nulla apud Scriptores videatur facta mentio reis gnante Friderico AEnobarbo, tamen si publica Papiensis Academia fortasse cor uerat , fuisse restitutam sub hoc Imperatore, &claritisse, sicuti saeculo superiori claruit, arguere possumus ex beneficiis, quae in Urbem Ticinensem cootulit Fridericus, & ex privilegiis, quibus omnes Italiae Urbes facile sit peravit: ut colligitur ex Othone Frisingensi,

146쪽

ex Othone Morena , ex Luithprando, & ex Rodevico in laudatis eorum operibus f atque clarius ex dictoriim privilegiorum confirmatione , facta per Henricum Sextum anno MCLXXXXI. quam ego accepi ab liti manissimo, & Patriae, ac Literatorii in amantissimo Cive, Comite Ioseph Oppideono, qui unacum Marchione Pio Bialismo gloriae hujus Urbis studiosissimo meum adhaec animum appulit 3

eamque integram affero.

HβNRICUS SEXTUS DEI Gratia

Romanorum Imperator, & semper Augustus,in perpetuum.Qwanto majora, & clariora servitia cum omni fidelitate,& devotione Papiae Civitas Serenissimo bonae memoriar Genitori nostro, ac Nobis, &Ina- perio frequentius exhibuit . Tanto ampliori gratiae nostrae praerogativa , & honoris exhibitione , ipsam Civitatem , ejusque Rectores, atque totum Commune Civitatis , gratanter debemus honorare , severe , promovere. Eapropter cognoscant universi fideles Imperii

147쪽

rii per Italiam constituti, praesentes, ac situri, quod Nos ex nostra Imperiali largitione ,& munificentia Civitati Papiae & liniverso ejus populo hanc gratiam, & lLec dona gratiar concedimus , atque largimur, videlicet quod liceat Civitati Papiae ad honorem Imperii, ac nostrum, & Civitatis, Consules de Communi, & Justitia, vel Rectores cligere intus Civitatem, & extra per totum ejus districtum. Qui Consules, vel Rectores Civitatis Papiae, nobis, nostrisque successoribus, jurent fidelitatem , si illam non iuraverunt. Et si in Lombardia erimus, a nobis Investituram, & confirmationem gratis petant, &recipiant. Et qui Consules habeant potestatem ante suam praesentiam duellum facere, minores restituere , ac venditionibus minorum , de emancipationibus auctoritatem praestare , similique modo adoptionibus, & donationibus ultra legitimam sit minam assensum, &auci oritatem praebere. Tutores quoque, & curatores dare, ac constituere, & deliberali , atque criminali causa cognoscere , ac iudicare, jus animadvertendi in facin rosos habere, & exercere , similiter &muuetare, ac jus publicandi habere, & publicarσ, di vindictam de omnibus maleficiis sacere, &

148쪽

hanmiin & poenam , & de banno abs Litionem facere . Atque judicaturas, di collectas , telonea , & pedagia, banna imponere,

ει tollere. Notarios quoque, cum non erimus in Lombardia; constituere et Ita tamen, quod illi, qui suerint in nostra absentia facti, a n stra Maiestate, cum erimus in Lombardia, recipiant confirmationem . Insuper quoque is Imperiali a iustoritate Civitati Papiae concedimus, ut appellationes non excedentes sum inain libr. vigintiquinque Imperiat. fiant ante Consules,vel Rectores Papiae,qtii inde possinteo noscere , & aliis deleoare excedentes summam praedictam nostrae reserva inus Maiestati. Omnes etiam Jurisdictiones, quas unquam Dux in suo Ducatu, seu Comes in suo Comitatu , aut Marchio in sua Marchia habet, eidem Civitati Papiae insta ipsam Civitatem , & extra in toto Episcopatu , Comitatu , seu distrinu Papiae, & specialiter in lo.

cis infra nominatis, & eorum curtibus concedimus , & confirmamus. Conferendo quoque Imperiali munificentia Papiensibus nobis , &Imperio semper. fidelibus omaes usus ,& consuetudines, quas habent, veI temporibus Se renist. quon. Patris nostri habere consueverunt, seu quas Rectores Papiae cum consilio

149쪽

rra GYMNAs II ΤICINENs Iscredentiae non contra leges statiterint. Aliae autem nullam habeant firmitatem, nisi nostra fuerint saetae, vel confirmatae auctoritate o . Praeterea concedimus,ut liceatReetoribus Papiae habere districtum, albergariam, hostem, carregium ,& omnes alias conditiones tam in

Civitate, quam in suburbiis, & in omnibus Castellis, Villis, Plebibus, & suis hominibus, & in his omnibus locis, quorum nomina subscripta sunt, & infra coherentias locoruimeontinentur . Illos quoque usus,vel consuetudines , quas Papienses soliti sunt habere in seudis, fictualibus , precariis , rusticis , ac in illis, qui maleficia faciunt, eis illaesas conseris vamus, atque concedimus, libellaria etiam , quae ante sententiam ,& legem datam in Ronealia, ab Excellentissimo Piae memoriae Patre nostro de seudis factae suerunt, sic permaneant secundum veterem usum,sed de caetero absque licentia Dominorum non fiant. Concedimus etiam fidelibus nostris Papiensibus, & eorum Mercatoribus per totam Italiam cum rebus , S personis per aquam & terram libere,& secure ire, stare , atque redire, neque cogantur dare majorem guidam, vel tensam, seu pedagium, nisi secundum bonum, & justum, ac veterem usum. Possessiones, quoque jura, de

150쪽

altodia, selida, atque ficta, quae Papienses

tenent, seu soliti erant tenere, possidere, vel quasi, communi nomine, vel singulari, deinceps sine molestatione aliqua teneant, & possideant. Insuper quoque concedimus, & confirmamus Civitati Papiae , ejusquc civibus omnia regalia , quaecunque sunt in Civitate, vel juxta Civitatem, aut extra in toto districtu Papiae, secundum quod jam dictus Excellentiss. quon. Genitor noster eis concessit, vel habere permist. Pontes vero, & ripas Ticini speciali munificentia eidem Civitati, ejusque civibus pleno jure, & omni integritate damus, ac Imperiali auctoritate concedimus. Statuentes itaque, ut nulli alii licoat pontem super Ticinum facere,seu habere a loco Plum-bia ii iie Papiam , nec liceat alicui Castrum, Turrim, sessatum, vel aliquam munitionem in Episcopatu , seu Comitatu , vel districtu Papiae facere , seu reaedificare, atque habere,& specialiter Lomellum , vel in ejus curia aliquid, vel in alia nomine Lomelli nisi communi voluntate Papiar. Item quoque concedimus , & mera liberalitate jam dichar Civitati donamus, ut liceat Civitati Papiae ducere fili. mina , & explicare, atque purgare , & alveos reficere, de ripas munire , videlicet. TicbH num s