장음표시 사용
481쪽
AF HORI SMORυΜ. S Ε C Τ. I. 46J XII. Exacerbationes , & consti tutiones indi Cabunt, morbi, & tempora anni, & circuitu iam inter se collata incrementa, sive quotidie , sive alternis diebus, sive per amplius temporiS intervallum fiant. Sed & ex apparentibus indicia fiunt, velut in pleuriticis, si sputum stultim appareat incipiente morbo , ipsum abbreviat: si vero posterius appareat, producit. Et urit1ze & ul-Vi egestiones , & sudores apparentes indicant Raegre, & facile judicandos, & breves & longos
XIII. Senes facillime jejunium serunt. Deinia
de petate consistentes. Minime adolescentes , Omnium Vero minime pueri, & inter hos ipsos , qui ipli se ipsis alacriores fuerint. XIV. Qui crescunt, plurimum habent inna tum calorem. Plurimo igitur opus habent alimento ; sin minuS , corpuS consumitur. Senibus autem modicu S est calor ; quapropter paucis fomitibus opus habent ; a multis enim eXtinguuntur. Ob hanc etiam caussam febres senibus ito iasimiliter acutae fiunt. Frigidum est enim ipso
X U. Uentres hyeme , R vere natura calidis smi sunt , & somni longissimi. Quapropter in
his temporibus alimenta plura exhibenda sunt Nam innatum calorem ampliorem tunc habent. alimento igitur ampliore egent. Signum sundiniates , & athletiae.
XVI. Victus humidi omnibus febricitantibus conferunt. Maxime Vero pueris, & aliis ita ali adsuetiS. X UII. Et quibus semel , aut bis, & plus, aut minus , & ex parte eλhibere oportet, considerandum est, Dandum vero etiam aliquid est tempori, & regioni, & petati, & consuetudini
482쪽
46 4 HIPPOCRATIS XUIII. JEstate , & autumno cibos difficilli me ferunt, hyeme facillime , deinde Vere. XIX. His, qui in circuitibus eXacerbantur, nihil dare oportet, neque cogere , sed auferre de lippositio inibus ante judicationeS. X. Qilae judicantur, & judicata sunt inte
que medicamentiS, neque aliis irritamentis, sed sinere. XXL Quae ducere oportet, quo maXime repunt , eo ducere oportet per conVenienteS loco S. XXII. Concocta medicamentis aggredi oportet , & moVere , 11oia cruda, neque in principiiS , si non turgeant. Ρlurima Vero noli turgent.
XXII L Quae prodeunt , non multitudine etestimare oportet, sed quamdiu prodeant, qualia Oportet, & facile peger ferat. Et ubi opus est, iisque ad animi deliquium ducere Oportet, Rhoc ficere, si sum ciat aeger. XXIV. Iin acutis adfectionibus rarD et13m VJ principiis medicamentis uti oportet, atque hoc facere , deligenti prius pestimatione facta. X X V. Si qualia oportet purgari , purgentur, confert, & facile ferunt. Contraria vero dissi
I TN quo morbo somnus laborem facit, morta-I le. Si vero somnus prosit, non lethale. II. Ubi somnus delirium sedat, bonum est
III. Somnus, vigilia, utraque modUm eXCedentia, mulum. IV. Non satietas, 11o11 fimes, neque allud quidquam bonum est, quod natur 'e modum CX-
483쪽
AP ORIs MORUM S E C T. II. 46s V. Lassitudines spontaneae denunciant morbOS. VI. Quicumque aliqua corporis parte dolentes, plerumque doloreS non sentiunt , his mens
UIL Quae multo tempore adtenuantur COGpora , lente reficere oportet. Quae Vero brevi, breVi. ΙΙΙ. Si ex morbo cibum capiens quiS non fiat validus , significat, quod corpus uberiore alimento utitur ; si vero cibum non accipiente hoc contingat, nolle oportet, quod evacuatione opus habet. IX. Corpora quocumque quis purgare Voluerit , fluida facere Oportet. X. Non pura corpora quanto pluS nutrieS , tanto magis laedes.
XI. Facilius est repleri potu, quam cibo. XII. Quae relinquuntur in morbis potest j dicationem, recidivam faciunt. XIII. Quibuscumque judicatio fit, his nox
gravis ante eXacerbationem. Quae vero sequitur , plerumque tolerabilior est. XIV. In alvi fluxionibus mutationes egesti num prosunt, si non ad praVas mutentur. XV. Ubi filices aegrotant, aut tubercula in corpore nascuntur CXcretioneS Considerare oportet. Si enim biliosae fuerint, corpus simul aegrotat. Si vero sit miles sanis fiant, tutum est co pus nutrire. XVI. Ubi fames, non oportet laborare. XVII. Ubi cibus preteter naturam copiosior ingressus fuerit, morbum facit. Ostendit autem sanatio. . iXVIII. Eorum , quae acerVatim, & Velociter nutriunt, Veloces etiam egestiones fiunt. XIX. Acutorum morborum non omnino tutae
Princip. Art. Med. Tom. I. G g
484쪽
HIPPOCRATIS 466 sunt praedictiones neque mortis, neque sanitatis. X X. Quibus dum juvenes sunt, Ventres humidi sunt, his senescentibus resiccantur. Quibus vero dum juvenes sunt, Ventres sicci sunt, his senescentibus humectantur. XXL Famem vini potus solvit. XXII. Quicumque morbi ex repletione fiunt,
evacuatio sanat. Et quicumque ex eVacuatione, repletio. Et aliorum ContrarietAS.
X X II L Acuti morbi in quatuordecim diebus
judicantur. XXIV. Septi mpe quarta index est. Alterius hebdomadae octava principium est. Consideranda vero est undecima. Haec enim quarta est secundae hebdomadae. Conssideranda rursus decima septima. Ipsa enim est quarta quidem a decima quarta, septima Vero ab Undecima. X X U. iusti vae quartanae plerumque sunt breves. Autumnales Vero longae , & maXime , quae ad hyemem pertingunt. XX VI. 'Febrem in convulsione fieri melius est , quam convulsionem in febre. XXVII. His quae non secundiam rationem
leVant, non oportet credere, neqUe Valde timere 'ea, qtiae praVa fiunt praeter rationem. Ρleraque enim eX talibus inconstantia sunt, & non Valde permanere , neque morari solent. XXVIIL Febricitantium non omnino leViter , permanere , & nihil miniti corpus, aut etiam magis quam pro ratione colliquari, malum
est. Illud enim morbi longitudinem, hoc Vero debilitatem significat. XXIX. Incipientibus morbis si quid movendum Videtur , moVe ; VigentibuS Vero , quietem Bgere melius est.
XXX. Circa principia, & fines omnia debiliora
485쪽
Α ΠORIs M ORUM. SECT. II. 467Lint. Circa vigores vero fortiora. XXXI. Ex aegritudine bene cibum accipiet hi, nihil augescere corpus, malum est. XXX ΙΙ. Ρlerumque omnes male habentes, ab initio cibum bene capientes, & nihil auges centes , ad finem rursus cibos fastidiunt. At ab initio quidem valde cibum aversantes, postea Ve- To bene cibum capientes , melius liberantur. XXXIII. In omni morbo valere mente , &hene se habere ad ea, quae exhibentur, bonum,
XXXIV. Ita morbis minus periclitantur, quorum naturae, & petati, & habitui, & tempori morbus magis amnis fuerit, quam hi, quibus non amnis in aliquo horum exsistit. XXX U. In omni morbo partes circa umbilicum, & pectinem crassitudinem habere, melius est. At vehemens tenuitas , R eliquatio, praVa est. Ρericulos a vero talis est etiam ad insernas purgationeS. XXXV Ι. Sana habentes corpora , dum medicamentis purgantur , cito eXsolvuntur. Itemque qui praVo cibo Utuntur. XXXVII. Qui bene habent corpore, eos operosum est medicamentis purgare.
XXXVIII. Ρaulo deterior & potus, & cibus , Verum jucundior , melioribus quidem , sed injucundioribus praeferendus est. XXXIX. Senes juvenibus plerumque minus aegrotant. QMicumque vero ipsis fiunt morbi diuturni , Utplurimum commoriUntur.
X L. Raucedines , & gravedines in valde seni
XLI. Qui eX solvuntur scpe, λ fortiter, abLque manifesta caussa, derepente moriuntur. XLII. Siderationem sortem quidem solvere,
486쪽
68 HIPPOCRATIS impossibile est ; debilem vero, non facile. XLII1. Ex his, qui strangulantur, & submerguntur , nondum autem mortui sunt, non recola
valescunt , quibus spuina circa Os fuerit. XLIV. Crassi admodum secundum naturam magis cito moriuntur, quam gracileS. X L V. Juvenibus comitialibus liberationem faciunt mutationes , maxime aetatiS, & regionum,
XLV L Duobus doloribus 11mul tientibus ,
non secundum eumdem locum , vehementior Obscurat alterum.
X L U II. Circa generationem puris ' doloreS,& febres magis contingunt, quam facto jam ipso.
XL VIII. In corporis motu, quum incepexit dolere, quiescere statim lassitudinem eximit. XLIX. Adsueti consuetos labores ferre, etiamsi fuerint debiles , aut senes, non adsuetis fortibus , ac jnvenibu8 facilius ferunt
L. Ex multo tempore consueta, etiamsi dete-xiora fuerint, inconsuetis minus molestare solent. Oportet igitur etiam ad inconsueta transmutationem facere. L I. Multum , & repente eVacuare , Rut reple Te , aut calefacere, aut frigefacere, aut omnino quomodocumque corpuS moVere periculosum est Et omnis multitudo naturae contraria est. Quod Vero paulatim fit, tutum est tum alias, tum si ex altero ad alterum transitUS nt, . . LII. Omnia secundum rationem facienti, si1 non secundum rationem fiunt, non transire oportet ad aliud , manente eo , quod visum est ab ''LIII. Quicumque ventres humidos habent, dum quidem juvenes sunt, melius degunt, quam hi, qui siccos habent. Verum ad sene tutem de
487쪽
ΑΡΗΟRIs MIRUM SECT. III. ψ6 terius degunt. Resiccantur enim plerumque senescentibus. LIV. Iii corporis magnitudine juventutem quidem degere, libcrale eis, & non indecorum. Senectutem vero degere, inutile, R deterius parvitate.
I. 4 Utationes temporum maXime pdriuntiV1 morbos, R in temporibus magn92 mUtationes frigoris, aut caloris, & reliqua juxta
ΙΙ. Naturarum aliae quidem ad aestatem, aliae Vero ad hyemem bene , aut male se habent. III. Morborum alii ad alia tempora bene, aut male se habent ; R aetates quaedam ad tempora, & regiones , R Victus. IV In temporibus, quum eadem die modo calor, modo frigus fit, autumnales morbos eX-pectare oportet.
V. Austri auditum gravantes , caliginosi , caput gravantes, torpidi, dissolventes. Quum hic praevaluerit , talia in morbiS patiuntur. Si vero Aquilo fuerit , tusses , fauceS, at Vidurae, urinae dissictiliates, horrores, dolores costarum , pectoris. Quum hic dominatur, talia in morbis exspectare oportet. VI. Quum aestas fit veri similis, sudores in febribus multos exspectare oportet. VII. In siccitatilibus febres acutae fiunt, &si quidem annus amplius natis fuerit, qualem cons itutionem fecerit, plerumque tales etiam
VIII. In constantibus temporibus, si tempestive tempestiva reddantur , morbi constantes,
488쪽
& judicatu facillimi fiunt. In inconstantibus autem, inconstantes, & qui dissiculter judicantur
I X. In autumno morbi acutissimi, Sc omni iaci mortiferi. Ver autem saluberrimum , & minume lethale. X. Autumnus tabidis malus. XI. De temporibus, si quidem hyems sicca , Sc aquilonaris fuerit , Ver autem pluviosum ,& australe ; necesse est, aestate febres acutas
βι lippitudines, & dysenterias fieri, maxime mulieribus , & viris natura humidioribus. XII. Si vero hyems australis , & pluviosa,
ac clemens fiat, ver autem siccum , & aquilonare; mulieres quidem, quibus paertus ad verinstat, ex omni occasione abortiunt. Quae vero pariunt, impotentes, ac morbos S puerOS pa-xiunt, ita ut aut statim pereant, aut tenueS ,
ac morbosi vivant. Aliis autem dysenteriae , δι lippitudines siccae fiunt. Senioribus Vero defluxiones brevi perimentes. XIII. Si vero aestas sicca fiat, & aquilona- Tis, autumaus autem pluviosus, & australis; capitis dolores ad hyemem fiunt, & tusses, Scyala cedineS, ac gravedines , quibusdam etiam
XIV. Si vero aquilonaris, Se aquarum eXsors autumnus fuerit, his quidem , qui humidas naturas habent, Se mulieribus commodus erit. Reliquis vero fient lippitudines sidcae, & febres
acutae, Sc gravedines, Quibusdam vero etiam atrae bile
ma siccitates pluviosis salubriores sunt, Sc minus lethales, XV Ι. Morbi in pluviosis quidem plerumque sunt, febres longae, Sc alvi fluxiones, Sc Pu-
489쪽
APHORIs MORUM. S E CT. III. 47Ιtredines, & comitiales, & siderationes, & anginae. In siccitatibus vero tabes, lippitudines, arthritides, urinae stillicidia, dysentetiae.
XVII. Quotidianae vero constitutiones, d Uilonares quidem corpora compingunt, robusta, Sc ad motum idonea, & bene colorata, & melius audientia faciunt, & ventres reficcant, ROculos mordent, & si1 circa thoracem aliquis dolor prius est, magis adfligunt. Australes autem corpora dissolvunt, & humectant, & gravem auditum, ac capitis gravitatem, & vertigines faciunt. In oculis autem , ct corporibus aegrum motum, & Ventres humeetant XVIII. Secundum tempora Vere qUidem,& prima aestate, pueri, & qui his petate coh2erent, Optime degunt, & maxime sani sunt. iustate vero , R autumno aliquamdiu, seneS. Reliquo autumno , & hyeme, mediam petatem.
XIX. Morbi omnes quidem in omnibus temporibus fiunt. Quidam tameia magis in quibusdam ipsorum L fiunt, & eXacerbantur. XX. Vere in sumpe & atrae biles, & comitiales, & sanguinis fluxiones, & anginae & gravedines, & raucedines, & tu des, & leprae, Rimpetigines , & vitiligines, & pustulae ulcerosae plurimae, & tubercula, R morbus articularis. XXI. iustate vero, & quidam ex his, & febres continuae, & ardentes, & tertianae plurimae, & quartanoe, & vomitus, & alvi profluvia, & lippitudines, & aurium dolores, & oris exulcerationes, & pudendorum putredines, &papulae sudoro e. XXII. Autumno autem & ex aestivis multi,& sebres quartanae, & erronere, & splenes , R
490쪽
4 et HIPPOCRATIS testinorum levitates, & dysenteriae, & coxendices , & anginae , & anhelationes , & volvuli , Si comitiales, & insaniae, & atrae biles. XXIII Hyeme vero pleuritideS , peripneV-
Oniae , graVedines, raucedines, tussies , dolores pectorum, laterum, ac lumborum, capitis dolores , Vertigines, syderationeS. XXIV. In petatibus autem talia contingunt. ParVis , ac recens natis pueri S fervida oris ulce-Ta , Vomitus, tusses, Vigiliae, timores, umbilici inflammationes, aurium humiditateS. XXV. Ad dentitionem vero accedentibus gingiVarum pruritus , febres, convulsiones, alvi profluvia, & maxime ubi dentes caninos producunt, tum crassissimis pueris, tum his, qui du-
XXVI. Senioribus autem fientibus tonsillae, verticuli in occipitio intro luxationes, anhela tioneS , calculorum generationes, lumbrici rotundi, ascarides , Verrucae , tumores glandularum circa aures oblongi, satyrias mi appellati, strumae , alia tubercula, maXime Vero praedictR.
XXVII. Adhuc vero senioribus, & ad pubertatem accedentibus pleraque ex his, & febres diuturnae magis, & ex naribus sanguinis
XXVIII. Ρlurimpe vero affectiones pueris judicantur partim in quadraginta diebUS, partim in septem mensibus , partim in septem annis , partim ad pubertatem accedentibus. Quae Vero permanserint pueris affectiones , & non exsolutae fuerint circa pubertatem , aut femellis circa mensium eruptiones, diuturme fieri solent.