장음표시 사용
251쪽
ita sibitemperet atq; moderetur, ut nemo glo riari possit se omnia, nemo conqueri se nihil a cepisse, maxima prudentia, & acerrimo iudicio opus est,ut sine errore discernatur, in quo quisq;
excellat,&ad rem gerendam magis accommo
detur, quaedam enim negotia impetu quodam animi perficienda sunt,quaedam vero cunctando, ac disserendo, alia requirunt ingenuitatem, alia Christianam simulationem,& sic de singulis:quapropter,uniuscuiusq; ingenium,& naturalis propensio examinanda sunt, & quomodo se: gesterit
in tractatione aliarum rerum, quaS, publica auctoritate susceperit. Illud etiam ponderandum est an Decurio nominatus propositum neg'tia impugnauerit. Io. Boter. de ratione administri stat. lib. a. Caiet.68. vix enim fieri potest,ut voluntas Consiliarii in id feratur, quod eius intelle- ctus dicendo improbauerit. Non recte exequia ,, tur negotium, inquit Io. Baptista Let. Obseruata se Politicar. cap. 39. ille homo, quod inuitus susci- .is pit,quodq; in ipsa consultatione non approba- uerit, proinde, improvide agunt Principes , α,, Respub. qui Ministris suis illa munia imperant, si ad qua perficienda, nulla neq; voluntate, neq; M alacritate animi ducuntur : Quemadmodum econtrario, ubi aliud non obstet, aptissimus erit ille Decurio, ad id consilium exequendum, cuius ipse fuerit auctor, quem propterea seelicem ap-- petat Bartolom. Philipp. de Consiliari cap. 3.
Eques Sponton. de Regendo statu itaqi
252쪽
at 7 an debstores Communitatis, ad eius ocia admitti possinr. Quaestio IIo. EA. est regula iuris non posse debitores admit- 'ti ad publica officia Communitatis exercenda, l. I. C. de debitor, Ciuitat. lib io. ubi Io. de
Plat. l. rescripto S. debitores is de muner. & hcnon Lancellot. cie Decur. nu. IS. Foller.de administrat. uniuersitat. p. II nu.qI. ubi Montanar. S. II. & 18. Nicol. Lol. de iure uniuersitat. cap. nu. 18. Auenda n. de exeq; mandat Reg. lib. i. cap. I9.nu 23. quae iura intelliguntur de debitoribus ex administratione officii; secus si essent debitores ex alio contractu: & conclusio principalis , non obtinet ubi praestarent fideiustares desoluendo,& Communitas, illis acceptis, admi teret atq; vocaret debitores ad officiat Alberic in I. promittar S Constitutio; is de constitui. pe- cun . quid autem si essent debitores exiguae quantitatis, uel alii non reperirentur aeque idonei, via deatur Montanar: ubi su p. nu. q. & s. crederem tamen, quod nullus debitor Ciuitatis deberet -ligi ad ossicium quod consisteret in exactione debitorum, arg. Auth. minoris debitor C. qui tutores dari pos s. quia nec ipse contra seipsum vellet, nec alii, eius cullegae auderent quidqnain
253쪽
Iis. De Chri fiano, O Politico Quod Decuriones non debeant mi Ciui , multa o iacia vel negotia committere. uuaestio III.
SI mihi sat potestas qtiod sentio ingenue di
cendi, in ea me doleo natum esse mala conii tione temporum,ut publicis congregationibu s , quae Ciuitatis gubernacula tractant , quidam quasi fluxus ,& refluxus studiorum, & voluntatia , ut plurimum praedominetur , quosdam video , neq; eruditione, neq; probitate, neq; Ciuili prudentia aut usu, cum alijs conferendos,multis tamen officijs publicis cumulatos: ita ut, in omniabus Comit ijs, maioribus semper suffragiis praeferantur, nihil est illorum nomine celebrius ; perinde quasi, reliqui Ciues,ad omnia Ciuilia munera sint minus idonei, mox fieri video tantam commutationem voluntatum, ut sine ulla causa ab omnibus fastiditi iaceant atq; sordescant, sine au ctoritate, se sine nomine. Errant igitur il Ii Decurion qs, qui suffragiis suis, multa in unu ni Officia,aut negotia conferunt pertractanda,quia rectius& melius, multa negotia a multis, quam ab uno conficiuntur. Plui. in Polit . singuliq; singula recte conficere possunt, plura vero, minime, quod si quis multa facere conetur , in singulis it deficiet,ur: in nullo euadat egregius, si vero huiusmodi viri naitio placeant, sintq; nonnullis admirationi propter industriam, oritur tamen postea taedium,& fit reditus ad singulos, nec multo rum repraehensionibus vacant ; quod etiam ipsa
254쪽
, atures conditione confirmatur, quae, soli ut ludeeat, Igni, ut ardeat, Aquae; ut humectet vim a tribuit. Aristor. a. Politic . cap.s & lib. I. cap. i. inquit, naturam uti iebuῆ ad unum tantum fin G&unum ustim, ut ibi explicat oberi. Gitan .qui- . bus aliud grauissimum 1ncommodum adiungo quod dum unus ad plura negotia adhibetur ι pauci sunt,qui rerum ipsius Communitatis periti possint evadere, id quod, quotidiana rerum experientia, adeo testatum est, ut ualde doleam publicam vicem Civitatis nostrae, iam sere collapsae. lcaidis Consilio proponere posset Christianus Decu.rio,ad pacem Communitatis conferuandam.
Quaestio; II a. QVia sine pace nullas externas res esse iucunadas scripsit blato, lib. a. de legib. Sanctissimum, iudicio meo, consilium caperent Decurio nes,si ex ordine suo, quotannis non mi ilus eligerent,grauitate, a uctoritate, dexteritate, pietate, Patientia spraestantiores, qui, priuatas Ciuium controuersias, antequam in forum deducantur componere studeant: Per amicos, inquit Plato , iam citatus , tentare debet, ut pax inter Ciueti conseruetur, priusquam lites intententur, si cucenim homo nihil potest bene agere , nisi presup posita suarsi patitu unitate,sta hominu multitudo pacis unitate carens, impeditur a bene agendo iD. Thomas de Regim. Princi p. lib. I. cap. I .
quod praeceptum, in onmi ciuitate, est subraqua dici
255쪽
diro De Christiano,OPolitico idici possit utilissimum,usus enim docet, omnes magnas inimicitias a leuibus contentionibus originem ducere,quae si antequam inualest xent,fuissent diremptae,& consopitae, minime utiq; tot caedibus, tot malis, Christians Ciuitates , perturbarentur . Sed in eis Ciuitatibus, in qui- bus,causae Civiles,facile degenerant in crimin libus , ut inquit Imper. in l. properandum, in princ. C. de iudic. necessarium puto, ut in usumanducatur, praecipue apud nos Cremonenses , quorum pedes, & manus veloces sunt ad estvndendum Sanguinem, nihil enim Deo acceptius ,
nihil ad publicam quietem Ductuosius, nihil ad priuatam laudem illustius geri potest: in quam 1ententiam subiicio,quq scribit Plutar. in Politici
circa finem, his verbis : Ergo ex officio ciuilis viari hoc unum ei restat,quod nulli alteri bono prγstantia cedit, ut Ciues suos, concordia, & pace inter se uti doceat, lites , .&discordias omne Saboleat: & paulo infra . Quoitiam autem, sicut incendium non sepe a sacris N publicis locis
exoritur, plerunq; autem, neglecta in domo aliqua Lucerna, aut inflammati quisquiliae ingentem ignem ediderunt,sic non semper seditione, contentiones de publicis negotijs excitant, sed saepe numero, ex rebus Nossensis priuatis,in publicum propagatet lites, totam Civitate exagitant. Ciuili uiro in hoc, non minor quam ulla in alia reponenda est industria, ut his occurat atq; imedeatur, ut aliae quidem lites omnino non e si- istant, aliae mox sopiantur, & non faciant incre- lmentum:priuata enim, publicis: parua, magnis lcausam '
256쪽
causam pribere solent, si negligantur, neq; ab
Initio,his, nedicina correctito adhibeatur. Et quamquam, in omni Communitate non desint, qui, huic tam pio muneri inter Cives conserua dae vel reconciliandae gratiae, operam nauent,publi ca tamen auctoritas, 'maximam illis fidem ad persuadendum compararer, nec ideo, tam salutaris admonitio esset contemnenda,quod omnes priuatae contentiones sedari non possent , tuna
quia, solum hoc pium,&lamstum studium Coi munitatis, Divina Maiestati esset gratissimum ,
tum etiam quod, horum Ciuium opera, adiuuate Deo, non esset omnino infructuosa, quae cum permultis antea mensibus scripsissem, sola Platonis auctoritate motus, maxima laetitia persi sus siti, hodierna die quinta Nouembris Isia. cum enim peruolutarem scripta Rol. Cauagnol. ad Decret. i.Montisferri g. r. qui hoc mane comparaui, incidi in haec eius verba nu. Iq. Et propterea ad partium concordiam querendam,anti-'quitus,exossicioin ordine Decurionum deputabantur ossiciales, qui, a Iu dicibus&Pi sidibus
confirmati ad Prouinciarum tutelam eligebantur , & Irenarcarum nomine nuncupabantur, ut
in Populis , quererent concordiam pacis atq; quietis: quamobrem Imperatores promulgausrunt legem titulum C. de Irenari lib. ro .i quo titulo, desumptum fuit, Hoc decretum , de con .eord is querendis. i
257쪽
Huid inquirere debeant Decuriones η famulis Commirnitatis eligendis. cmestio II 3.
V Vna quqq. Communitas habet suos famuis
tos,quibus utitur in cogendis Congregaseitionibus, in suffragijs colligendis, in rebus uenalibus sub hastandis, & proclamationibus promulgandis: qua occasione,repetenda est elegaliatissima disputatio Aristot. lib I .Politicor. cap 8, ubi querit, numquid in seruis, requiratur aliqua uirtus priter organicas, &iministeriales:in qua quaestione, quae in utraq; parte cotrouersiam habet,concludit, alias virtutes paulo honoratiore. desiderari,quia, qui obtemperare debet, si erit luxuriosus,& vitiosus, non poterit recte officium
suum explere: hae tamen virtutes feruorum minime necesse est, ut eodem gradu adaequent, uirtu'
tes dominorum,ut explicat ibi Clarissimus Aristotelis interpres oberi. Gitan . ex qua Philosophica traditione, deduco ad quaestionem propositam ualde pertinere ad officium Christiani DNsurionis eligere huiusmodi publicos seruos, qui, non solum apti sint ad sua ministeria , bene,&laudabiliter obeunda, uerum etiam . ab omni turpitudine vitae quam fieri possit, longissime' absint: longo etenim usu animaduerti, ex his semyis, aliqu9S, principalioribus vitiis contamina- os, veneris, ala , gulae, maximam pecuniarum vim consumere solitos, in suis publicis ministe-
νῆ infideliter versari, atq; indiligenter: Sed, &pessime
258쪽
Decurione. ripessime faciunt illi Decuriones, qui aliquo priuato respectu moti,non permittunt, tales seruos
Officio priuati. Pirum illi Decuriones qui sine legitimo numero, uel auctoritate, aliquid promittunt , obligene
Misii, ii . OVemadmodum certum est, totam Commu . nitatem non Obligari facto illorum, qui nec a lege nec ab homine potestatem habent illlam obligandi, ita minime dubium , hos Deci rioties propria obligatione adstringi,quod ideo
explicandum duxi ad nonnullorum temeritate conuincendam, qui, licet sciant non licere sibi aliquid facere,omnia tamen conantur, persuasu habentes,neminem ausurum fore conti adicere :. quod autem ipsi obligentur, assirmat Bar. in i sccut, ver. sed quero, Equod cuiusq; uniuersitat. Meum approbat. Anges & Castri Alex. &alij in l. 4.S actor. ff. de re iudicat. Bal lia l. I. ver. argumentum huius literae. ff. de magistrat. conueniend. Paul. Pita in cons. 38. in a. dubio : ubi multa iura deducit. Consilium generale Decurionum, eX causa pucblicae necessitatis,post cogere Cives particulares adse obligandum pro Communitate.
uaestio II S.IN quaestione proposita verior est opinio affirmativa,ut subsistente nec isitate,possint et
259쪽
pi Clites particulares ad se obliganduin:sa licet: in l. Ciuitas in fin. ff. si cert. petat. & in hoc omnes concordant,teste Io. Paulo Montanar. de ad-nninistrat. uniuersitat. Pragmat. a. nu. Is 7 Rip. in l. si se non obtulit nu. 4 I. ver. sed aduerte, quia,
isti Doctor. non dissentiunt in potestate. fi de re iudicat & in l. si is qui bona, nu. s. E de pignor.
Andr. Gail. de Arrest Imper. cap. s. quemadm dum etiam potest adstringere Cities, ad pecunia conferendam in emptionem frumenti, vigente caritate annonae: Bal. cons. 3 8. lib. 3 .cum multis aliis relatis ab Anton.Sola ad Constitui.Saba ud. tit. de Edictis Annon. Glo. in princi p. ubi igitur Communitas in eam nece Aitatem adducta fuerit, ut opus habeat hac obligatione Ciuium particulari,eos hortor,prq eo, quantum se debere putant Omnipotenti Deo,omnium bonorum largitori,& Patriae indigenti, ut alacri animo hac obligatione suscipiant : elicereq; conentur,ei uia. modi actus Christianae pietatis,& virtutiS, quo S. infra suo loco demonstrabo. Decurronibus vocatis, recusantιbus venire ad consilium, qui iubent pfr praconem renuntiari, Je non fuisse domi ab eo repertos. Quaestio II 6.
OVia numquam satis dicitur, quod nondum
satis discitur. Senec. Epistol. 27. Palear. ad Tacit. Obseruar. 263. numquam Inculcare desinam illud Christianum praeceptum , non minus verum, quam a Paucis animaduersum, ut Decuriones
260쪽
Decuriones ..tiones studiose caueant a peccatis alienis, hoc est ab illis,quae ipsi sunt in causa, ut alii cpirunt tant, iuxta traditionem Nauarr. saepe a me repititam , praecipue in Tractat. mpo, dei Advocat. Christiano: cuiusmodi est istud , quod patefacere inititui,atq; rςpraehendere: illi enim Decuriones qui, suscepti muneris grauitatem iusta lance non expendunt,quantum possiunt Oaeris,subterfugientes, hac saepe arte utunturi, ut inuitati ad Consilium referri curent a praecone,se lapia fuisse repertos: qui tamen, vel plateas otiosi deambulant. uel aliqua alia, &iniusta ratione a Congre' gationibus abstinere cupiunt, qua occasione , non solum ipsi multum delinquunt,verum etiam ad peccandum hos publicos nuptios inducunt, contra virtutem Christianae verita tis, di officium
Quomodologerere debeant Decuriones, erga Neis Durarium pecuuiae publica. Quaestio II 7. II Lli Decuriones, qui in publicis rebus administrandis, non communem utilitatem, sed priuatam consectantur, aliquando curant, eum elugi Thesaurarium, qui sibi sit amicitia, uel affiniatate coniunctus, ut deinde possint ab eo, pecunias publicas mutuo recipere: qua in re non m diocriter errant: quia, isti exactores pecuniarum Communitatis, non possunt illas mutuo dare: l. I. . 3. C. de his quae ex publica collat. illata lane