Petri Artedi Philosophia ichthyologica : in qua quicquid fundamenta artis absolvit, characterum scilicet genericorum, differentiarum specificarum, varietatum et nominum theoria rationibus demonstratur et exemplis corrobatur : Ichthologiæ pars II.

발행: 1789년

분량: 226페이지

출처: archive.org

분류: 해부학

131쪽

NOMINA SPECIFICA ais

Acus minor. Acus maxima, Aculeatus minor. Albula parUa. minima.

Asellus latus Lister.

Asellus longiss. Asellus major. minor. Schon. Asellorum maxima species. Asellus omnium minimuΙ. Atinga minor. Balaena major.

minor.

media Schwenchf. Mullus maj0r. Mustela maxima Bellonius. Perca major.

Piscis maximus quadrangularis. majuscithis Uadrangillaris. medioeris Uadrangularis. Rhombus maximus.

a Solea

132쪽

Sole parva. Scorpius maj0r.

minor.

Turdus major. Umbia minor. 6'. A colore vel variabili re diverso in imo eodemqne pista, vel etiam constanti quidem, sed nimis generaliter toti codisor pro parte illius attribum. e. g. Albula caerulan, male quia non totum corpUS, sed pars tantUm caerulea est.

Asellus favesens ' male quia totum corpus eundem vir steris 3 colorem non habet. Sehon. Capito caeruleus, male, NUia non tollam Orpus, pag. 96. sed pars tantum Coerulelcens est. Gesnerus. Capito subruber, itidem male quia nulla mentio fit earum partium, Use rubrae sunt. Ges erus. Raj niserius, male Nilia ipsius coloris, queml hent, maculae seu astra, nulla fit mentio. Scarta varius, male, quia plures species possunt habere colorem varium, sed tamen diversum. Sargu P0 grammus, male, quia Olorum praesentium nulla sit mentio Aldro U. male quia color incom

stans est in iam adest, ram

Turdus perfelle pictus Ridicule, quia ipsorum colorum nulla fit mentio, plures Turdi species possunt habere colores pulchros. 27. Dantur quidem plura Atactorum nomina specifica, quae a rebus accidentibus iariis ex caussis sumta fabrefacta sunt, sed haee 225. 226 19. 29. 3φ. 4'.

59 69. ut praecipua forte sussciunt. THESIS. 228. Cuncta vero haecce nomina specifica, ut su

pra diXi, merito falsa & spuria sunt cetas.

133쪽

NOMINA SPECIFICA

DE ISTRATIO PER EXEMPLA.

229. Nam 1'. Nullo modo fieri potest, ut videre vel discernere queam, si piscis ignotus mihi oneratur, an vulgaris', vel raras, multo minUS. 2'. in primus, secundus vel tertiis &c in suo genere sit, quatenti natura pisces numeris arithmeticis non insignivit, ut magistratu parietes ciVium in qui pag. 97. busdam urbibus & emporiis.

Neque.

3'. Discernere possum, an piscis ignotus, ab alio mihi oblatus, sit vel marimis, vel uviatilis, vel aluseris, vel Europaeus, vel Americanus, vel Africanus c. Et praeterea haec disserentia a loco natali sumta, in eo

sepe graviter peccat, quod ianus idemque piscis marinus fluviatilis, lacusiriS, Europaeus, Asiaticus & Americanus simul sit.

Neque. 6'. Sapor, rapae fas, domicilium, modus pariendi indoles aliae proprietates piscium, in eXterno corpore con

in suo genere maximus, minimus, major, minor, medius, parvus, reliquis langior vel latior sit, Ut taceam,

quod una eademque species, pro diversa aetate, jam major jam minor, jam media eXistat.

Ne demum.

6'. Color variabilis, vel etiam constans, sed generatute sumtus, in mentione partis colarotae, veram quisitam alicujus generis speciem mihi indicare possit. 226 R.)23O. Hinc sequitur, 226. ad ago. quod, quatenus nulla ratione ejusmodi res evidentes, qualitates pro '

134쪽

i 18 NOMINA SPECIFICA

priellites in piscibus ignotis, mihi oblatis, videre possim, eatentis haecce nomina disserentiae specificae, a rebus accidentibus sumta, falsa, frivolain nullius fere usus sint.

Q. E. D.

DIFFERENTIAE SPECIFICAE GENUINAE.

231. Jomma Deci ca vera e genuina 224. furit, quae primo intuitu e minima per adhibita, mam speciem a reliquis ejusdem generis singuunt. Litan fund 258. 232. Haecce nomina specifica agi. sumi debent a parte quadam externa niUS speciei differente secundum exesum, defectum numerum, proportionem Auram vel colorem consanum discrepante, uti

xv. Ab excessi alicujus partis in una specie, quae pars in alia ejusdem generis deficit. Et haec ipsa differentia specifica omnes reliquas, ob evidentiam antecellit. Exempla ejusmodi partium jam existentium, Jam vero deficientium, in Uno eodemqUe genere, sunt: ia. Cirri li mandibula inferiore vel ab angulo mandi-hularum pendentes EXempla sunt pisces sequentes:

I. Gadus ore irrato. a. Gadus cirro carens.

1. Mullus irris in mandibula inferiore. a. Mullus cirro mandibulas carens. β. Tuis

135쪽

NOMINA SPECIFICA II 0

β. Tubertisti cornuformia in capite quorundam se scium, Ut

I. OttUS erentibus quatuor in capite. s. Cottiis cornubus capitis carens.

V. Acula in capite vel in alia Corpori parte, ut pag. 90.

I. Cobitis aculeo bifurco utrinque ad oculos. a. obitis attihi capitis card s.

δ. Prominentias seu apophyses molles, vel aliae res notabiles, in quacunque demum corporis parte sint. s CHOLIO Mob magnam hujus rei aga. evidentiam, non mirum est, si una vel altera ejusmodi differentia spectricae

apud auctores reperiatUr e g. 1. ullus barbatus h. e. CirratUs. a. ullus imberbis h. e. cirri Carens. α . A numero partium, in uno genere disserentium, ut

pinnarum aculeorum issiculorum in pinnis ac leorum in capite, dorso vel alia corporis parte; ianearum tam Coloratarum, quam colore carentium, dentium &c. Ut 1. Gadus dorso tripterygio.&. Gadus dorso dipterygio. 1 Gasteros eus aevisis in dorso trihur. . Gasteros eus acuisis in dorso derem. r. erca lineis se transvers nigris. . Perca lineis octo transvers nigris, &c.n' A proportione duarum partium Augitudine imprimis differentium, in eadem specie. Mune disserentia. α. A mandibulis imprimis simitur, utra Clupea mandibula inferiore longiore. . Clupea mandibula superiore longior h. Enchrasi colUS. I. Gadus maxilla inferiore Angiore. 2. G

136쪽

ia NOMINA SPECIFICA

et Gadus maxilla superiore longiore. e. β. A dentibus, qui in diversis speciebus ejusdem generis vel longitudine aequales, se insequales sunt,

ut: pag. Ioo I. Perca dentibus quatuor majoribus in apice maxillae, hoc est, Lucioperta.

a. Reliquae vero species dentes aequales habentio AsERVATIO. In quasi maliis piscibus cartilagineis superior caUdae pars inferior longior quidem est, sed quatenus hoc in toto genere obtinet, nullum usum in disserentiis specificis praestat. 40. A figura alicujus partis in eodem genere, differente Ut: οι A Uro, quod vel conicum, vel depressum seu plagioptateum, vel cathetoplateUm seu compressum

vel teresin angustum, in longam cuspidem desinens

est, e g.

1. Coregonus roir conico h. e. DXyrhynchos. Rond. . Coregonus utro Fress h. e. Thymallus.1. Eso rostro plagioplate h. e. Lucius Auctorum. a. E crutro in cuspidem teretem re longam desnente. Acus Vulgaris Oppiani. β. A dorso o ventre quae Vel conveXa Vel plana, vel subacuta seu in carinam acutam contracta sunt. Cujusmodi exempla in multis generibus obvia sunt, ut in Cyprinis, C. V. A nuda, quae in Xtremo seu medio eXtremae pariatis vel cuspidata, se subrotunda, vel aequalis seu perpendicularis, vel segmenti circuli instar leviter quasi excavata, Vel bifurca, forficis diducta instar, vel lunae crescentis modo excavata est Exempla

in multis Cyprini, Gadi Maliorum speciebus, in propatulo sunt.

137쪽

A sima laterali, quae vel recta, vel curUa est. Xem p. Io I. pla ubique prostant. o. A lineis re maculis, colore con santi praeditis, quae vel rotundae, vel oblongae, vel longitudinales, vel transversae sunt, tra Sparus sineis longitudinalibus h. e. Salpa.2. Sparus lineis transversis, paralissis h. e. ormyrus AuctorUm.s'. A tokνe' constanti, sed in ima Delie, respectu ad alteram, diverso. e. g. in genere Percae in aliis multis.

EX CEP TIO.

Si vero toto variabilis est, Ut in genere Labri, Q. tum haec disserentia nullius omnino uis est. Confer supra 226 6'. 229 6'.

COPOLLARI . 33. Tolerari etiam potest, si differentia specifica

quandoque, in speciebus admodum pusillis, a magnitudine seu longitudine sumatur, sed longitudo illa instrumentis mathematicis determinari debet, praeterea in illis tantum generibus hoc fieri potest, in quibus species una vel altera, respectu reliquartam, admodum pusilla est, muriqUam major evadit, atque in ejusmodi speciebus pusillis tantum haec differentia admittenda est, nam piscis magnus pro diversa aetate potest esse pusillus pusillus Utem non contra magnus unquam evadit. His non observatis disserentia a longitudine sumta, frivola est Minutilis. Confer 226 3'. 29 59 ): si ero quis hanc differet:tiam pro inutili habeat, illi non multum repugnabo. 234. Situs pinnarum re oliarum partium, in generibus veris seu naturalibus, eandem distantiam proportionatam inter se quodammodo servat, Unde nullam dis p. Ioa. ferentiam specificam suppeditare potest. sed in generibus di istinguendis suum usum habet. Arte di Philosophia. d. 235,

138쪽

sqq. Hae disserentis piscium specificae ab exessu vel defectu, numero, proportione Mura colore consanti pa tium praedictarum simiae, a 232 ad 233. merito Verse genuinae sunt, 23I. Verasque notas ad distinguendas species generum suppeditant Nam si quis pisces Unius generis inter se conferre velit, ille sua observatione autopsia nullum inveniet, qui a reliquis sui generis in aliqua minima re harum partium externarum non distinctus erit, si modo species diversa est. Quod erat demonstrandum.

139쪽

PHILOSOPHIAMICHTHYOLOGICAM

ARTE DI.

140쪽

CONTENTA.

i. systema piscium Rati, Daiei, Artedi, ieinii Sehetesseri, Linnaei, Grono vii, Brittanichil. Scopoli et Goliani. 1. Walbaumii innatomia ipstiae. s. Dyverneji Observatio de structura cordis piscium eum tabuIa aenea. . Ejusdem Coinmentatio de circulatione sanguinis in piscibus. s. Alexandri Monro Descriptio cordis, vasorum sanguiferorum et circulationis sanguinis in piscibus.

SEARCH

MENU NAVIGATION