장음표시 사용
221쪽
secundo dixit loco, inferiorem scilicet purgationem , acutis adhibendam esse, hoc opus hic Iabor eIi; te- nuci quippesucci, per superiora ficilius, quam per
instriora moueri constat; atque undecunque naturarePit, per conuenientes regioneΥ, eo ducere opus vi.
Cui dubio hoc pacto restonderi potens purgationem
in acutis per inferiora mouendam esse, quoniam seeutis in aegritudnibus inflammatum corpus est, γ' per ualidiores motus tiae paratum. Quosis , ut v mitus , qui ualidus motus est, in insummatis propter acutas febro corporibuου , absque insigni lasione administrari minime queat. Acutis itaque in morbis, qui a tenuiore materia ortum trahunt, qua ODcile educitur, neque pharmaco rebellis admodum est . ne ualidiori motu, quemadmodum uomitus est, in lammentur corpora, idcirco eductio per in erna,
commodim quam per Aperna fieri potest. Dicere quoque possumus, geminas hascestententias suum sertiri essectum, non dum corpus uniuersium, sed dum particulare tantum aliquod membrum purgare necesse est; quemadmodum ubi uentriculus pituita leuandus est, quoniam , nisi aliud obstiterit , eam. berno: etiam tempore, per uomitum educere tiacebit; pari ratione laua bilis,in intestinis tantum haeserit, per in striora , aestate etiam Usa , purgare absurdum non erit. Possumus quoque 2 ita loca Hippocratis intelligere, dicentes Esum quarta se , phorismorum se tione, aphorismo quarto, de tys medicamentis disserere, qua purgant; quibuι medicari
222쪽
I sto CONTRADICTIO NAsaflate seperiores magis, hyeme uero inferiores liceat: bbro uero de Prata salubri, de tys euacuationibus is qui, qua citra purgantia medicamenta sunt, atque de tyr, qua mi dicitum eLEJ uniuersum non evacuant corpus, qualia sunt catacl3simata, hoc est ablutiones; quoniam hac, uentriculum tantum, atque
intestina abluunt, bilem ipsorum detergunt,quemadmodum 9 Valenus scripsit eodem libello, textum nocratis explicans, as quesic inquiens. Qua caraci mala, hoc e i, ablutiones uoces, in i s qua sequuntur, indicauit isse, nempe qua ex lacite con
ciuntur in cicerum decolitorum aquam,muriam,2 aquam marinam ,' Huersa enim ab tys sunt purgantia medicamenta, qua uniuersum euacuant coryus;
quemadmodum igitur balneatores, purgare se balnea dicunt, cum ab illorum lapidibus, lutum, ac sordes abstergunt; ita uentriculi, ct intestinorum cataclysimata, pituitam, ct bilem ipsorum abluentia, euacuare dicuntur. Quando itaque hyberno temporegeneratur in uentrepituita, ipsam uomitu uacuam consuluit; a liuo autem, bilemsursum constenderarem, deorsum reuellere. Ueruntamen, ubi uniuersum corpus purgare uolueris, a late per superiorem, 'eme uero per in eriorem uentre medicandum erit,
quemadmodum est in aphorismis relatum. Quod e tiam apertissimis uerbis con firmauit, atque docuit Gyalen in in libello Quos, quibus , ct quando PM μ' re oporteat, capite q. ubι in hunc modum serptum reliquit. Seca bitiosum hamorem partibus uacMarc
223쪽
nsupernu,sicuti pituitosum infimi quanquam uia ce uersa, nonnunquam flciendam sit, ubi scilicet in uentriculo pitulosis humor, in im6lmis uero, bilio-su, coaceruaIur.
Α. EGRITUDINEM aliquam acutam esse,
1 absque febre, asseruit 1. Aphorismorum se Dione, aphorismo,&com. 19. his uerbis. Vel enim humoribus calidis solis, qui nullum obsedere locum, sed aequaliter in omnibus animalis partibus sunt; uel loco aliquo patiente
sunt, ut in morbo laterati, pulmonis inflammatione , angina; febresq; ut plurimum, morbis acutis adiunguntur, rari enim ex ipsis sunt, quibus febres non adsint, ut morbus attoni tus,quem graeci uocant. Idem sen .sisse uisus est, de quinta Aphorismorum sectione com . 3 o. ubi scriptum reliquit Hippocrates. Mulierem utero gerentem, corripi ab aliquo morbo acuto , malum; de letale: in quo commento ait Galenus. Sic,& si quis alius, absque febre morbus acutus fiat, ueluti morbus comitialis,morbus attonitus, quem graeci ἀποπ-ιαν uocant,conuulso, distetio; propter acutie morbi, magnitudineq; , impossibile est laborantem euadere. Primo quoque libro Prognosti corona com. 23. quosdam acutos enumerat absque febre, ita inquiens. At uero,
cum duplex genus horum habeatur, si quidem
224쪽
49, c o NY R AD I C TIDN s. nonnulli simpliciter, ac primum uocatur acueti, quidam ex conuersione, de utrisque docuit,
dicens, qui cum febre infestet, & quadragesimo die iudicetur ; adiecit enim, qui cum febre in sestet , ut eum a conuulsione, & distentione Meruorum, & cholirica passione disiungeret;& quicunque alij morbi sine febre acuti sunt.
Cuius tamen oppositum tenere uidetur I. Α-phorismorum sectione com . septimo; ab omnibus acutis morbis, febres inseparabiles ponens, his uerbis. Nunc id tantum dixisse faterit, quod si quis propter inflammationes, uel febres, quae a morbis acutis sunt inseparabiles, quispiam ueretur effatu dignum adferre alimentum &c. Idem pariter asseruit in calce libri tertij de diebus decretorijs cx Archigene,& Hippocrate, referens, qui nam dicantur esse morbi acuti. Hippocrates quoque lib. I.deratione uictus in morbis acutis tex. 8. in calce;
idem sensit, in haec uerba scribens. Sunt igitur hi acuti morbi, quos prisci nominatim perstrinxerunt, laethargus, pleuritis, peripneumonia, phrenitis, causus, & quicunque alii
hos consequuntur morbos , quorum febres. prorsus continuae interficiunt.' V ONIAM acutarum aegritudinum, aliqua
quidem cum fibre sunt, aliqua vero Ur absque febre
reperiri possunt , veluti morbus attonitus, comatia-lti, conuum, distentio, chobrica passo atque huiuscemodi
225쪽
Remodi. Ubicunque Valenus, acutas aegritudines , ob ue fibre elis asseruit; de bisse, qua enumeratasam, .nt, vel de huiuscemodi, dictum ab eo sit oportu ; alia uero singula, cum fibribus omnino coniuncta erunt. Lica itaque Valenus a. Aphorasmorum fetione com. I9. aegritudinem aliquam acutam,absque stbre esse dixerit, non propterea tamen ab omni ιιιι acutis morbis, fibres seiundtis esse asseruit; aliqua nempe sunt , qua fibre prorjus uacant; verum
snuuere uoluit,flbres qua acutos sequuntur morbos, sontinum esse omnes; ita ut nulla, ιn acutis morbis,
istermittens fibris esse queat. e lique I . e sphorifimorum setitione com. 7.ubisic habet. si quis propter insammationes, ue bres, quae a morbis acutis sunt. inseparabiles quispiam ueretur, effata dignum asserre alimentum, hoc ipsum es c. nil aliud pro I. hisce uerbis innuere nobis uoluit, quam acutorum morborum 'res omnino esse continuasi, gracum enim exemplar ita habet u πυρδάi οἱ ἀκοίριςοι τῶ νοσημίων. Quod etiam repuitum eji libro sicundo,
sunt continua, ita ut iucendi talis sit modus. Nov. omnes acuti morbi fibrci habent; sed quibus acutis fisci adsint; ha prorsu continua existunt, atque his uereri quis poteIt,essa tu dignum adyrre alimen-xuma parabit aatem sunt ueluti a pleuritide,4 peN pneumoma s
226쪽
pneumonia, a lathargo, a caus nide, aut quibuscunque alip huiuscemodi; de quibus 2 hbro i. de
Ratione uictus in morbis acutis, textu octauo n buverba scripsit. Quorum febres prorsus continuae intersiciunt . Non omnas itaque acuti morbi,febres habent; sed quibus acutis, 'bres assunt, has imis continuas, ab Eos inseparabiici omnino esse consuat .X1. AEGRITUDINEM, ob saeua accidentia, morbiq; magnitudinem, acutam esse uoluit 1. Aphorismorum sectione com . 7. & sectione a. com. 23. Secus tamen sentit libro a. de Diebus creticis capite II. non propter accidentia, morbi ue magnitudinem, aegritudinem acutam dici afferens, sed quia celeriter cadad statum, cuius uerba sic se habent. Vides igitur nos, cum solutio interdum eandem temporis praefinitionem habet, uel acutum morbum , vel non acutum nominare; eodem modo, quandoque alium acutum, diuturnu alium
ipso motu solo, distinguentes. Quod etiam
lib. sexto de Morbis uulgaribus Com. I .co m. 28. his uerbis expressit. Acutos enim morbos dicimus, quicunque propria tempora, usque in finem uelociter pertranseunt. AEGRI Tu DINEM, accidentia propter i se, morbii magnitudinem acutam esse, uerum est ;ueritatem quoque 2 illud habu, acutam dici, quia
uelociter moueatur, atque ad Inatum eat . Geminas autem
227쪽
GA LENI. 7 9s autem has conditiones, acutam aegritudinem requirere, rectatur ipsi a. in borismorumsectione , com. 19. dum inquit. cuti morbi, praeter id, quod celeriter iussicantur , natim etiam magnitudinem habent. priorem tamen conditionem, atque ipsam unicam ab altera seeiunctam I. ε fphori morum seris. m. p. tergit; dum aegritudinem, propter magnitudinem , ipsiubi accidentia,acutam esse ,'ssim est; quandoquidem hoc loco, de peracuto morbo, qui extremos fuatim haber labores, uerba fecit Hippocra-rci , dum inquit. Ubi morbus peracutus est, statim extremos habu laborti s poneriorem uero conditionem , quod scilica celeriter moueatur, atque adstatum eat, eodem modo seiunctim ab altera libro et . de Diebus creticis proposivit. Et hcet Valenus optiama sertasse ratione illud fecerit; satius tame rer, si dum habreur de acutis sermo, utrasique has conditiones una coniungeremus, ut ea dicatur acuta agritudo, qua ct magnitudinem habeat, ct celeriter ad statum eat, idque propter diarias ipsas febres , qua licer celeriter adflatum properent, non propterea tamen acuta dicenda sunt; quoniam magnitudine , accidentium, prauitate careant .
XII. AERUGINEM immodice siccare a seruit libro 3. Methodi medendi capite 1. ubi sarcoticum componit ex oleo, cera,& aerugine, tribus per se laedentibus ulcera inquiens. Si enim noris eiusmodi ulcus mediocriter siccandum
228쪽
x s C NTRADICTIONE sesse, non siccare autem nec ceram, nec OIeum, intelliges utique nec alterum seorsum, nec ambo simul, cautim ulcus implere posse; imo uero, nec aeruginem solam,ut quae immodice siccet. Idem etiam libro 6.de Compositione medicamentorum secundum locos in calce libri asseruit; ubi de Aphthis ex Archigene agens , de ipsa in hunc modum scriput. Ac re enim, &erodens, fortiterq; resccans pharmacum est , aerugo. Oppositum cuius tenuisse constat libro A. de Compositione medicamentorum si cundum genera, in libri initio, ubi de ulceri .hus loquitur, aegre, humiditatis uitio, ad cicatricem uenientibus, in haec uerba scribens,
Persimile medicamentum,est etiam aerugo co-
busta, quae uero ignem non est experta, fortis. simum medicamen est, sicuti etiam chalcitis, uerum, haec, nonnihil etiam adstringit; & ea, multo magis calchanthum, quod inter metallica maxime siccat; at aerugo huius potentiae particeps non est. Quibus uerbis aeruginem immodice non siccare, apertissimis uerbis i
AER vG IN EM immodice siccare omnino si tendum est, quemadmodum in libris Methodi, a que libro sexto de Compositione medicamentorum se cundum locos, scriptum ab eo en . At quando, liabro de Compositione messicamentorum secundumgenera, dum de vi bm, agre, humiditatis vitio ,
229쪽
CALANI. I97 ad cicatricem venientibus, verba facit, aruginem ipsam, exsiccantis facultatis participem non esse asseruit, his verbis. Persimile medicamentum est etiam aerugo, combusta, qua vero ignem experta non
est, striissimum medicamen est ,sicut etiam ch lciaris ; verum , hac, nan nihil etiam adstringit, ct, ea, multo madis calchanthum, quod inter mesallica maxime siccat; at arugo , huius potentia particeps omnino non est. Dicamim cialenum, hoc loco, in arugine veladusta, vel etiam in ea, qua ignem expersa non est, ex siucautem non negasse vim; sed, ipsam, tam actringenti facultate praditam non esse assim mat , quemadmodum chalcitis, ipsum ue calchanthum ; qua praeter id, quod inter metallica maxime siccant, humma etiam adurictione pollent .
AEsτATIs tempore, interna corporis, robustiora esse, opinatus est libro I. de Morbis uulgaribus Com. a. com. 7. scribens. Aestate uero, corporum temperamentis calidioribus, & internas partes robustiores obtinetatibus, sudores par erat citos esse. Cuius oppositum magis tenendum esse uidetur,quandoquidem si hyeme, & uere, calido innato, uentres, interioraq, roborantur membra, quemadmodum scripsit Hippocrates I. Aphorismorum sectione, aptior. is. Ventres, hyeme & uere natura calidissimi &c. robustiora itaque interna corporis, h7bernis temporibus sunt cre
230쪽
398 CONTRADICTIONE sdenda, quam aestiuis; experientia quoque nos edocente, ingentem fieri aestate spirituum, calorisq; naturalis digestionem, atque resolutionem. Qua re, & corpus uniuersum, inebraq; singula facillime defatigantur, atque ad actiones quascunque imbecillia redduntur.
AEsTATIS tempore, corporum temperamen
a, calidiora quidem dici possunt, non propter na-tturalem tamen, sedpropter aduentirium calorem, biliosii Dci coaceruationem; innato quippe, non extraneo, atque prater naturali calido, ventre, eme, ct vere cabdgsimos natura esse, te natur Hippocratre I. Aphori morum sectione, aphorismo is .
Adhuc, ct astatis tempore, robu*orci esse interno partes, dicendum en, non simpliciter quidem, sed ad supe=fluitates i , calore attenuatas, expellen-δει , rarefcto a calore corpore; qua re, ct sudores ipsis, citos esse, par est, quemadmodum seripsit libro 1. de Morbis vulgaribus Com. 2. com. 7. Ania maduertendum praterea ea, quemadmodum imex Hippocrate testatur libro a. de Pulsibus dignosi dis capite 3. nec naturin, nec aetate , ab iisdem amni temporibus, perinde omnes assici; quosdam enim robustiores hyems, Frtior αα ct in omnes partes meliorci reddit, aliquos vero actas. Quocirca propositio hac, uniuersaliter, atque astuteprolata, in quequaque vera esse non potest. Uerum, si qua asia leno dicta punt , distincte magis accipiamus sut i relligamud temperamenta nonnalia esse, qua asia-