장음표시 사용
71쪽
& arceatur ab ipsis ioculis, sensim aura maligna inficitur, di non secus, ac molles rosae, quae sunt agrorum risus,spinarum sepimento destitutae, lugentd anguescunt. Datur itaque Bernardus Christophoro Ptolemaeo consanguineo ordinis Diui Dominici,viro scientia, ct probitate inter ceteros Praedicatorum familiae adeo eminenti, ut dignus extiterit,qui ad Episcopale Sotianae Ecclesiς mu inus eueheretur. Huic traditur filius unicus Ber- nardus a parentibus, ut sub tanti viri solerti pedagogia non modo a prauis amoribus auerteretur, sed optimis quibusque imbueretur. Sollicitus e
go Christophorus de infantuli salute illi indesesi E
erudiendo excubabat; quotidie puer roboraba. tur in omnium virtutum sudore, & saeculi nescius angelicam vitam degere, carnis mollitudine obstitus, ab ijs, quae carnis erant, longissime versari, Dei timorem haurire, ipsum Creatorem ardentibus suspiriis ardere,quaerere, ex se spirare semper. Et didicit ingeniosus puer,quam amara, quam tu dicra , quam casibus diuersis obnoxia, quam denique contemnenda, praeter Deum, haec omnia. Exarde scebat illa sitatum carnium lilia cooperire , lacerare sagris, vigiliis, inedia torquere, di sexcentis eiusmodi lanienis edomare, quamuis nullae ipsas titillauere voluptatulae, tortor erat,&vindex carnis, eo quod latum audierat insensam illam esse spiritili ad similitudine Dei estormato. Sacras imagines ardore inexpleto amabat, attre ctabat,deosculabatur; oculi .n .illi castissimi diu, nis picturis capiebantur, saepe blandas manulas Oculis
72쪽
oculis caeso defixis, diuina conleplaturus ad astra efferebat,dixisses expansis illis, ardenti prece, suspirijs,iras flectentem Numinis, victoriam repor.
tantem . In virtutes omnes giganteo gradu tendebat,nec sui adhuc bene conscius Deo, & caelo vivebat, superis delicis s asiluentissimus. Quae mente pie recoleda proposuerat Christophorus,terrae haerentibus genibus, meditabatur. Saepenumeros tanquam peccator maximus obtundebat pectus; frequens nocturnis, diurnisque vigilijs, tenera illius lingua psalmorum, & canticorum dulcedine 'imbuta,in odaro sacro canebat, silentij itidem , statutis horis, cultor fuit eximius. Si vestem a Ber- nardulo detraxisses, in qua una unus e saeculo dignoscebatur, poenitentem Coenobitam credidis. IA. Idem,quasi Sacram cto adstrictus,Rectoris,ac Doctoris nutui obsequentissimus; sub tanto magistro,pascebatur lacte,& Paradisi nectare in oratione atque ita in omni virtutum genere profecit puer, ut illius exemplo instruerentur senes,ad eassedemq;virtutes erudiretur. Sed nec de iij t prudentissimus Christophorus una cum ijs, quae ad Dei cultum pertinent, humanioribus litteris, quibus magis ipsa Dei a nobis maiestas dignoscitur in formare puerum, qui praecocissimi ingenii, breui
temporis curriculo,prima elementa,& erudimenta litterarum didicit, Italum sermonem in Latinuvertere,& hunc, in illo statis flosculo, mature callere ; eademq; ingeni j scracitate,grandior factus, Rethoricae artis praecepta hausit ita egregie, viciostris omnium encomtis, de plausibus audiretur.
73쪽
Quandoque per florida Musarum prata ,sed sacra, spatiabatur , reficiebatur poeticis lenocini j s. Iaciuntur praeterea, eodem Duce, ac Magistro,in puerum PIatonicae,& Peripateticae disciplini do. ctissima landamina. Mira Bel nardus noster, inter eiusdem sapientiae candidatos, demissione vers batur ,& in ipsis scientiarum disceptationibus, maiestate quadam senili,oculis,totoqUe corporis habitu in seipsum collectus, suam aperiebat,absq; garrulitate sententiam; et si ceteris intellectus su . blimitate, doctrinaque praestabat, nunquam tamen scientijs tumuit; sic ad omnium virtutum bravium, cursu quasi Atlantico, sestinabat. Enimvero cum admiranda eius sanctitas esset futurata, alii stimum iaci debebat in eo humilitatis landamentum. Delectabatur mirum in modum Bernat
diis humili illo religionis iugo, quod ab insantia pijs in clau stris portauerat, decretumq; sibi erate sacris illis septis nunquam discedere, sed insti tuto Diui Dominici inhaerere, interq; illius cooptari alumnos , ardescebat, quod haud dubio
euenisset, ni certior factus Minus ad paternos lares reuocandum curauisset. Nolebat sui immemor ille unicum , quem genuerat filium , spem posteritatis, flore sui virginei liiij, sobole, cui inhiabat, frustrari.Torsit ad Genitoris, in ipso amore crudelis, imperium Bernardus, susisque lacrymis, relicta sacra aede, & socijs, moestissimus Patiit morem gerens,ad saeculum, sarculum vitabundus' reuertitur, nescius ipse tunc augustioris, & vberioris se prolis Patrem suturum. Prolem nescierat,ion
74쪽
i Liber I. 27 logo temporis spatio, Minus dat assiduas preces,
i eminat lacrymas, nouat suspiria, seri volu Deo ilium consecrandi, parit Fuluia, filius exsuspira ius tenetur, inter sacra loca educatur, religiosi simam traducit vita;& genitor voti immemor,summa pueri sorte pernicie, e claustris illum reuocat, tragicos quidem peperisset euentus , ni amantis. simum Numen suo a terno decreto parentis Minis stagilia elusisset consilia.
Bernardus in patrist laribus pus ens omnige nis studi' impensitis operam nauat, mire proficit disiit iniuersa ad Dei gloriam religiose re undis.
Itterarum studiis innutritus Bernatardus ab ipsis teneris unguiculis in domo Domini, nec potuit, nec voluit extra sacra Dei viridaria positus, ad eade studia non incumbere, imo aui.djori cura ea prosequutus ; assiduae eius exercita tioncs erant, Philosophorum placita euoluere , rationis lance omnia pensitare, nulli prorsus, nisi veritati, quam assequi conabatur, addictus. Plaeter Peripateticam,quam primo didicerat,disciplinam, Platonics mentem appulit,& ad alias capessendas scientias progressusolus Pontificium,&Caesareum , quibus populi reguntur, mira erudi-D a tione
75쪽
Quandoque per florida Musarum prata,sed sacra, spatiabatur, reficiebatur poeticis lenocinijs. Iaciuntur praeterea, eodem Duce, ac Magistro,in puerum Platonicae,& Peripateticae disciplinet do .ctissima landa mina. Mira Bernardus noster, inter eiusdem sapientiae candidatos,demissione versabatur,& in ipsis scientiarum disceptationibus, maiestate quadam senili,oculis,totoque corporis habitu in seipsum collectus, suam aperiebat,absq; . n garrulitate sententiam; etsi ceteris intellectus su nil. blimitate, doctrinaque praestabat, nunquam tamen scientijs tumuit ; sic ad omnium virtutum bravium, cursu quasi Atlantico,sestinabat. Enimvero cum admiranda eius sanctitas esset futura , altissimum iaci debebat in eo humilitatis landa
mentum. Delectabatur mirum in modum Bernat.
diis humili illo religionis iugo, quod ab insantia pijs in claustris portauerat, decretumq; sibi erate sacris illis septis nunquam discedere, sed instituto Diui Dominici inhaerere, interq; illius cooptari alumnos , ardescebat, quod haud dubio
euenisset, ni certior factus Minus ad paternos lares reuocandum curauisset. Nolebat sui immemor ille unicum , quem genuerat filium , spem sis Iu eia'. posteritatis, flore sui virginei liiij, sobole, cui in-
si a ZU hiabat,srustrari.Torsit ad Genitoris, in ipso amo. ης ης ι .re crudeli g, imperium Bernardus , fusisque lacrymis, relicta sacra aede, & sociJs, moestissimus Patii morem gerens, ad sarculum, laeculum vitabundus ire uertitur, nescius ipie tunc augustioris, & vberioris se prolis Patrem suturum. Prolem nescierat, l
76쪽
logo temporis spatio, Minus dat assiduas preces, l eminat lacrymas, nouat suspiria, seri volu Deo ilium consecrandi, parit Fuluia, silius exsuspira tus tenetur, inter sacra Ioca educatur, religiosi simam traducit vita;&genitor voti immemor,sum ma pueri sorte pernicie, e claustris illum reuocat, tragicos quidem peperisset euentus , ni amantissimum Numen suo aeterno decreto parentis Minifragilia elusisset consilia. Bernardus in patrist laribus pubescens omnigenis studijs impensias operam nauat, mire proficis,quae discit inmersa ad Dei gloriam religiose re undis.
Itterarum studiis innutritus Bernanrdus ab. ipsis teneris unguiculis in domo Domini, Lec potuit, nec voluit extra sacra Dei viridaria positus, ad eade studia non incumbere, imo auidiori cura ea prosequutus; assiduae eius exercita tiones erant, Philosophorum placita euoluere , rationis lance omnia pensitare, nulli prorsus, nisi veritati, quam assequi conabatur, addictus. Plaeter Peripateticam,quam primo didicerat,disciplinam, Platonics mentem appulit,& ad alias capes lendas scientias progressus aius Pontificium,&Caesareum , quibus populi reguntur, mira erudi-
77쪽
Ad altiores ientiar ca se ruas pro
Omnia quadimi au animi salutem, et Dei gloria
tione assecutus est. Mathem alicis vlterius imbuitur disciplinis, & cum illo astrorum scrutatore Claudio Ptolemaeo , polos, & altitudines dignoscit,afflatusque siderum ex varijs illorum aspectibus,& irrequietas illorum vertigincs attentissime scrutabatur; naturales scientias moralibus subi j- ciebat; morales theologicis, in quibus laetissime,& latissime spatiebatur Bernardi ingenium ; laetabatur animus, gloriabatur, & minime triumph bat in impenetrabili illa Omniregentis abysso, &gloria; theologica enim arcana secretiora totus venerabundus rimabatur a Sacris Doctoribus reclusa,&in illa sui genti caligine triumphalibus fidei rotis captiuum trahebat intellectum.Non seiungebantur in adolescentulo theoremata, vel prosana , vel sacra ab humillimo pietatis sensu; quidquid speculabatur eius mens,ad mores candidos, ad animi salutem, ad Dei prae omnibus tandem gloriam reuocabat. Pietate condiebat,ini. scebatque quod in Aristotele subtilissimum, vel in Platone politicum deprehendis et . Miserescebat saepius Sta gyritae , quod versatus miser in t nebris , necessitatem operanti Deo imposuisset; atque interminam eius eo tentiam ad unius orbis angustos limites, in quibus Alexander lacrymabundus aestuabat,tanquam in arcto pG situs, coar
ctasset; quasi vero si Deus vellet alios, & quidem
vastiores, pulchriores, unico nutu, condere nequeat; deplorabat eundem Orbis aeternitatem ;Deumque a prouidentia alienum, asserentem. Etl quis, aiebat Bernardus,ctae stes Orbes, rotasque lucis
78쪽
lucis indelasse versat, astra rotat, esementa moderatur, terras tuetur, pugnantia nectit, viventia temperat, vasta coercet suis limitibus maria, ne
suos fines praetcreant, nisi ille, cui curuantur, qui portant Orbem,nisi admirabilis ea sapientia, quae attingit a fine usque ad finem sortiter, & disponit omnia suauiter Miserebatur, quod Deum prLmo illi stelligero caelo, quasi argenteis clauis susexisset, quod Intelligentias a corporea mole seiunctas, ad caelestium Sphaerarum numerum, quibus eas conglutinauit, redigisset; & tamen, teste Iob, non est numerus militum eius. Deplorabat, quod haesitanter, & ob sc urissimis captus tenebris, de nostris animis disieruisset. Applaudebat postmodum Platoni, quod naturae afflatu, cuius author Deus, caducas caelestes rotas dixerit,& peritura omnia, nisi Omnipotentis brachio , a quo efformata suere a sulciiςRxVI' Fia, iaci,
Quod pro suo arbitratu creatorem assirin adorit laetia, oi o. Deum, animosque mortalium hominum secerit ritati . ., a
mortis expertes, quod caelestes orbes acto in Iri, gyrum sestiue fassus fuerit musicos edere sonos, quasi illorum concentum didicisset a Iobo. Quod I b. a . omnia sub lunae conclusa concavo fluctuantia, & indefesse vicissim pugnantia dictitauerit. Cum feodem Philosopho Idaeas, sed in mente Summi
Opificis rerum omnium , collocabat aeternas, ad quarum typum, imaginemque uniuersa, statutis temporibus,libero eiusdem decreto, efformaren tur. Arridebat Bernardo magis Plato, qua Aristo
teles ut,&ipsis Sactis Patribus magis arrisere illius
79쪽
arantur ιε lillas No fuistare pontis
Astransmici, moralibus , theologi cis discipli
lius dogmata, e quibus, si perpauca demantur, aiebat Augustinus Platonici haberentur ex nostris. Seligebat studiosus iuuenis ex utroque Philosopho quidquid pietati, quidquid religioni colanum, rerum naturalium scalis ad supernatu ralium fastigia conscendebat. Aquilas Christia nos Philosophos appellabat, Noctuas Ethnicos; si Aristotelice disserebat, Aristotelem sonabat, si Platonigabat Platonem credidi fles , sic argute, eleganter, & inoffenso semper pede, per illorum vagabatur doctrinas. In iure Psitificio,& Caesareo,Dei omnis aequibtatis authoris, maiestatem rimabatur,& quam arduum esset regere homines ijs, qui non quid at
lius supra humanum captum contenderent, Opti- line dignoscebat. Callebat etiam eam, quae para- retur corona illis, qui vitia poenis premerent, vir- ltutem eveherent praemijs, Deum imitatibus virtutum remuneratorem copiosissimum,culpae vindicem seuerissimum. Viceni dolebat eorum, qui corporatum Numen non agnouissent, &impia carnis lege ducti, in omnia sese scelera diuinis as-iligendi legibus, proruissent. In praecipiti motu caeloru, ct sphaeraru influxibus hauriebat diuini gratis diuinaeq lucis afflatu, & quomodo, dempta Dei prouidentia, uniuer Iahaec sterilescerent,& ad nihilum pristinum redige-lientur. Moralibus disciplinis seipsum moderansi ad virtutes omnes aptabatur, eorumque miserebat, qui homines cum essent,serinos mores induerent. Theologiae, fidei hic in terris umbra salutari
80쪽
contectae, inhiabat,eamdemque clatiori luce no uisime inter superos exsuspirabat, ut in Deo, o in 'ruum scientiarum staturigine, intellectus,summa tandem tranquillitate , & dulcedine conquiesce
Ex aliarum vero litterarum elucubrationibus mel caseste sugebat, tanquam ex odoris flosculis apis operosa. Assiduas Deo agebat gratias cum Ethnicorii perlegeret errores, quod inscrutabiliae ternar Sapientiae consilio, multa essent reuelata paruulis fidelibus, ct abscondita iis, quos stultus Mundus sapietes appellat. Hisce meditationibus, scientiisque spiritu auctior, & locupletior reddebatur Bernardus, eratque virtutis candor ad eam dem virtutem nobile calcar, talique pacto adolescens scientias , breuissimo temporis gyro, profundissime comparauit; maiori etenim doctri- . na erat praeditus, quam aetas pateretur, sapientia magis e caelo potitus, quam in terris imbutus. Hinc sectuna , ut Bernardi nomen percrebesceret temper,illiusque rumor complurium dissitarum , gentium peregrinas aures gloriose occuparit ; Nulla sunt virtuti confinia, gloriae nulli termini, famae carcet nullus