장음표시 사용
61쪽
D. Chrisiano Vmbellare usu. , qua Graecorum Presbteri, o Diaconi utebantur . teste Simeone Thessalonicensi. salia ea in Templis Christavirum suspensa. Vmbracuh a Sergio PF. in Baslica Salvatoris appositum. Dono missum Pippino Regi a Paullo I.
Item Alexandro III.-Federita I. Imp. ab Anconitanis oblatum . a spis Episcopum merens equo mcti . feris Umbellifero comitante, dilacidatur. Summa BENEDICTI XIV. in antiquitatibus Chrisianis eunitis , ctr mira accuratio . De Flabellorum usu in Gra/ea ac Latina Litur a perbrevis obsematio. HAEC indoctorum animis offusa caligo est . ut saepe miremtur nos tantum operae, ac temporis in his studiis pon re . ex quibus putant illi , nullum Religioni incrementum accedere, nihilque ex iis confici ad Christianum populum eru diendum . At sermones ejusmodi disseminare . hominum est parum considerate loquentium . atque in maximis rebus erram lium . Quis enim est, cui non perspicua sint illa , quae pluribus verbis commemorantur ab immortali Baronio. qui antiquis Christianorum moribus patefaciendis, aut Ecclesiae disci. plinae constabiliendae ,r monumentis marmore, & aere scal ptis sapienter usus est 3 Quid enumerem viros plane summos, ac singulares Thomasivm . Clampinium, Mabillonium, Norisium, Blanchinium , Mamachium, aliosque, quorum attenta erudi tarum Antiquitatum meditatio Christianis ritibus, ac Dogmλ- tibus tantum contulit firmamentum , tantumque splendorem pNullus serme est qui Ecclesiasticae Historiae illustrandae curam impenderit, quin in hisce monumentis maxima praesidia, atque alumenta invenerit , sive ad origines expiscandas, sive ad Chro- nologiam restituendam , sive ad hostes Catholici nominis resutandos . lare studia haec qui vituperant, haud sane intelligo . quid nam sit, quod laudandum putent. Sed longiores sorte sumus , quam necesse est ; jam ad instituta pergamus . Ordior autem ab eo, quod Simeon Thesialonicensis Archiep. in libro de
62쪽
Sacramento ordinis a Cl. Morino ex Codice Bibliotheeae Vaticanae edito scribit de Graecorum Praesbyteris , & Diaconis .
m nta induunt his imatiis superae similia, ct Umbellas in eapite ceteraque gesari solita, omnia Crucis figuram exprimentia , ut 9 ipsa -- bella ' Haec tamen Vmbracula nihil aliud esse, quam Pilei genus aliquanto latioris, & Cruce insigniti, quo viri Sacris faciundis addicti utebantur. liquet apertissime ; neque de ejusmodi Scia.dio pluribus disputare , est nobis in hac oratione propositum. Propiora huic argumento sunt lassarea in Templis Christianoru n suspensa . quae primitus soli arcendo nimiaeque luci prohibendae inveeta creduntur. Dicta sunt etiam Appellaria , dc
Aptaria ; atque sic nuncupari asserit Butengerus vel ἀπὸ is ἡλίου, vel ab ηλη . quae vox lucem significat . Nam etsi Templa tunc essent obscuriora quam nostra aetate, ea omnia ab Altari removenda sollicite curabant, quae intentum sacerdotis animum vel perturbare possent, dum sacris operam daret. remque divinam 1aceret . In modum cochleae filisse efformatam scribit Du-Cange '; vereor tamen ne pro more suo nimium tribuat vocis originationi. atque evmologiae: quamquam nullum suppetit schema , quo rem deliniam . nam quae Conspicienda protulit Clampinius , recentiora sunt. Altaribus, maximeque Araea principi superne incumbebat A are , nisi vice ipsius fungeretur machina illa fastigiata, quam , graeca voce, Ciborium nominamussa De saeris ordin. Parisus Iass. h De Templis ιιb. 1 i I. cap. xl x. Apellaria , seu Apuliarea e veteres Christiani diu assileti in Cryptis ,
sacellistiue subterraneia saera pertractare , Pena-stras sacris aedibus perpaueas admodum indiderunt . Firmata subinde Eeelesiae paee Templa aedificarunt lamiatica . Documento est S. Paulinus Nolanus . qia quum tenebricosam Basilicam in Pineis a S. Damia exelisiniti in spleniadi xem sortuam redegisset , de eo magnifico opere tu itabatur . furant vetera nova n-e extarovidentur.
273α sa Bingamo fidendum , vocem hane per peram interpretati sunt reeentiores librorum Ritualium seriptoreε nonnulli. Verum D ne
Diui Amiserus Digis ostendit VMBRACULUM
63쪽
in s ; quod etiam per hoc tempus faciendum monent libri Ru
tuales '. Neque id tam munditiei caussa, quam Divini Numinis praesentiae declarandae , indicandique dominatus . Eam ob rem Pontifici ac Regibus ultro permissum Iegimus. Sergius Papa, cui sacrorum caeremoniae imprimis cordi fuisse videntur , ut est apud Anastasium Bibliothecarium, in Basilica Salvatoris posuit in avide super sedem Apellariam argenteam pensantem Iibras centum viginti . Itemque Paullus primus vix summi sacerdotii honore auctus, in epistola secunda ad Pippinum Regem data, in qua accusat Desiderium Langobardorum Regem, quod promissas Ecclesiae Romanae Civitates non restituat ,
oratque ut opem serat, illumque ad has reddendas adigat; munera aliquot dono mittens, ita eum assatur. Pro verae Benedia
Et ionis caussa direximus vobis Appallaream, unam spatham Iigatam in gemmis cum bastheo suo, annulum habentem bacinthum, soracinum pallium ecte. Nonnulla , quae de Vmbraculi usu vulgo Baia
rm qiιoddam altius eductum totam ream mensam eontegens . me informa Turriculae erectum quatuor eorumnis ad Ataris eornua exsurgentibus incumbebat .... Suprema Cibopii pars formam Spherae referebat. Bingam . Orig. , Antiq. Eccles rom. DI.
cf. v I. xv III. Areae in tertiari
horum umbraculorum quandoque penicillo super indueitur , vel acu pingitur Columbae species ;unde mos sit prosectus, ignorata plerumque res est . Indocti in ea sunt opinione Spiritus Saniacti symbolum apponi , ut ille praelio sit homini.
hiis rem divinam i,perat tiris . Verum aliam prorsus esse originem admonvit La Earus B acquillot
quot hie adnotasse haud erit supervacaneum . Saera I iicharistiae repositoria fuere antiquitus etiam ad inflar Columbae , prout legere est in Conciliis Constantinopolitano sub Metina Ania
militer de Perpetuo Episcopo Turonensi habetur apud D ' Aehetium c vicit . to m. Ii Amalario Presbytero legade Columbam ad Repositorium . Quae quidem columbae , sue aureae,sve argenteae sub thol, Ciborii suspensae dependebant . Sed quum huius generis repositoria in usu esse desierint, ne istius cosuetudinis omnis memoria interiret, Vmbraculis , quae Ciboliasuecessere , Columbae insculpi , vel piari eoe
a Super altare appeniatur Vmbram umqvod Balda chinum votimi, eosperiens altare . . . quo non erit opus ubι mlest οἱ orium . A Pile ara Castaldus Praxas Caeremoniarum lib. x I. section. II. Ne . icas. De dupliei mabraculo altero super altare aut Episcopi sedem appendendo , altero supra Pontiseem in publieis stipplicationibus gestando , multa erudite scripsit I. Caralanus in caeremoniali Discoporum
b Anastasus de vιι. Ponet cum Romanorum. Edit . Blanthinii . Tom I v. Romae ITIS. quidem concestum omnibus Epistoris in s gnum celsitudinis ac potestatis , ut aduolat Mauricius
Lugduni i6 3 o. De Cathedra Episcoporum non solum gradibus elevata , sed velo etiam adornata consule eumdem CI. Catalanum Pontificale Roman. Prolegom. ev v. rom. I. Romae 73 P. e Codicem Carolinum eomplectentem epistolas Ponti fieum Gregcirii IH ., Zaehariae,Stephani II.. Pauli I.. Stephani III., Iadriani de e . a s Carolum Martellum . Pippinum , Carcilom annum , & CR. rolum Magnum , a Sebastiano Tengna gelio Caesareae Bibliotheeae Praesecto aee epit Iacobus Cretiarus , qui illum in Iueem edidit Ingol stadii 16 3. , reserente Petro Lambeeio lib. II. Biblioth. Caesar. es. v. pag. 31 a. Epistola Paul H I. , de qua sermo est , legitur etiam apud Lab-bcum rom. um I. collem Conciliorum edit. νου-neri
64쪽
Ba Idaebiuo) intra Templi ambitum in quaestionem veniunt , libens supersedeo disputare' . Verum eidem prorsus usui , cui in sacris aedibus Apallarea dedicata fuere , extra illas Umbetalae destinabantur. Hinc in Christianorum supplicationibus aliquando deserendas adnotat Marte ne de Antiquis Ecclesiae Ritibus . Hinc viri principes . quo majore honorificentia in publicum prodeant, privilegio gestandae Vmbellae decorati. Praeclare huc faciunt verba Andreae Danduli in Chronico , ubi PP. Alexandrum III, pace composita cum Federico I, Venetiis Romam revertentem describit . PUtea die decima sexta
Octobris Dux paratis decem Galeis, juxta condi rum , recedentem Papam, ct assumptum Ravennae Imperatorem . sociat D rιe Anco nam . Anconitani Sero duas vMBRELLAs praesentant , tinam Pa pae , Imperatori alteram . Tunc suminus Pontifex ait: deferatur temtia Duci Venetiarum , cui merito congruit . qui nos ab aesti turbationis liberans, in refrigerio pacis posuit: quod bene vΜBRELLA significat. In cujus rei memoriam Duces Venetiarum volumus in suis sol Iemnitatibus uti R.
Praestantissimum denique mihi sors obtulit monumentum, quo nostra omnis disputatio aptissimum habeat exitum. Dum vix ratione animoque lustrarem ea, quae de Vmbellis in unum colligi possent, illustris Fr. Victorius Ord. S. Stephani Commendator, idemque veterum omnium elegantiarum cultor at
que aestimator eximius , dono mihi dedit perbenigne ectyponjaspidis antiqui ex sulphure fuso apteque coagmentato, quod adhuc apud me est . Imaginem refert Episcopi sacrificalibus ve
net. 171 o. Lectionem ita restituimus i direxi. mus vobis Anauaream . unam spatham nee securi sumus Greiserum , aut Labbeum , qui omnia verba indistincte eopulantes, nostro iudi-glo a effecerunt, ut nulla inesset iis apta significatio . a V. Barbosam is o . Potestat. Dis pi . Megat. κxar. parte III. Catalanum loricis. SInoicum Beneventanum Cari ι Us-ni r a 3. Merarum in adnot. ad va rum . Hi omnes ex Constitutione Clementis VIII. an. 26o 3. de S. C. Decretis doeent qua sint Episcoporum Iura hac in re , quidve Dynastu vetitum βις.b De antiquis Eeelasia Ritibus lib.ti par. t I. yd. xxxx. ex Rituali Ambrosiano Caesaris Monistit. Edit. Rotomagi 2 cio. eui eonsonant Rituale Petri RodulpEI Aesii is νε. Verum de saero Vinbellae uia providentius omnia praeseripserat egregia virtute eonspicuus Pontifex Carolus Boris
65쪽
stibus incluti, equo vecti, servo Vmbellisero comitante. &Crucigero praeeunte. Litterae aliquot in area divisim scalptae sunt, ut videre est in schemate, quod hic iterum apponi peropportunum visum est. Exemplar alterum Gemmae pene similis subinde Florentia misit Ph. Baro Stoschius, deque interpretatione nos humaniter per epistolas compellavit '. Opus medii aevi esse monet aperto scalpturae ratio . nihilominus magni pendendum nemo est. qui non animadvertat. Verum quid de eo expresse ac tuto sit pronunciandum, non ita in promptu est, ut investigatione non indigeat. Facile tamen a firmaverim pertinere ad IohNNgMIII. Episcopum Papiensem, qui anno DCCCLXXXI v. Gui doni fuit suffectus, diuque illum Pontificatum obtinuit atque in hanc sententiam me primum impulit Carolus Sigonius, qui Berengarii I. gesta enarrans sic loquitur. Cupiebat Berengarius
66쪽
Papiam, ut qua Regni sedes erat, supra reliquas Civitates gerre. Itaque quoniam Ecclesiam MetropoIitana licere dignitate non poterat. jus atque insignia n o Episcopo conquisivit ; atque ut Anasasius Pontifex et jus indulgeret aribendae vΜBELLAE , equo aIbo vehendi, Cru- eis praeserendae cte. ' Ab uno Sigonio id acceperunt Baronius ''. Vghellus ', Ciaconius , qui omnes id ipsum perhibuere . Neque dubito, quin Ioannis ingentia merita in causia esse ponsent quo fidentius Berengarius ea privilegia exquireret, ac Romanus Pontifex lubens ea concederet. Sane tanta erat ille rerum laudabiliter gestarum commendatione praeclarus, ut Hadrianus III, accitu Imperatoris , Roma digrediens , Galliam
que petens, Iohannem relinqueret ut Missum Caroli Crassi in Ericellentissimi Imperatoris pro mitione Vrbis, quemadmodum scribit Guillelmus Bibliothecarius in vita Stephani V. Multis aliis
praeterea gradibus ossiciorum erga Christianam rempublicam ad hoc tam illustre nomen ascendit. Quare Lui randus levita Ticinensis ejus mortem ex animo complorans , quae miserontalique eo bello accidit, quo Hungari, Berengario defuncto, &Rodulso ab Italia absente, Papiam divexarunt, atque incenderunt, ait: Praesul in urbe sua hae moritur, sanctusque Sacerdos, Nomine, qui proprio bonus es, dictusque Ioannes f. Igitur quia gravitate, virtute, constantia adeo excellebat, dc honorificentissimo Pontificis decreto, tantam dignitatem erat adeptus, puto Ticinenses nomini ac memoriae ipsius devotos . Privilegia illi irrogata Gemmis etiam , quae omnium manibus teruntur, exsculpi jussisse. Qua in interpretatione conjecturam vero simillimam mihi blandior assecutum esse dum sejunctas illas litteras consero, atque in unum alligare instituo .
67쪽
Quid quaeso efficitur , nisi hoc unum nomen IANNIN. III . Vernaculo quidem idiomate , pro ut ea serebant tempora. in
scriptum tanti Episcopi nomen visitur; at quis nescit quemadmodum rudibus , barbaricisque iis saeculis hominum nomina inflecterentur , nedum in familiari sermone, sed in Achis publicis , atque inscriptionibus p Plena est exemplorum Italica antiquitas medii aevi universa, quae si hic percenserem , actura
plane agerem . Eccui non audita ea nomina Iani , Ianetti, nuοtii, Glanni, Iannini, Zanni, Zaneti, Zannoti, quorum mentio in chartis Donationum, aut concessionum dcc. post Barbaros in
Italiam invectos ZQua de re ipsa inscriptio infimae latinitatis , dc
Johannis aetati apprime consentiens,argumento est, nos de toto
hujus Jaspidis schemmate haud male esse divinatos . Quamquam haud mihi est obscurum esse aliquos, qui patrii decoris plus aequo solliciti, haec privilegia Episcopi Ticinensis altius repetant, quam ab ipso PP. Anastasio : in quo tamen, quia incerta, dc aliquando sibi pugnantia scribant, rem minime dubiam disputando faciunt Nullus erit proinde, qui ter Beatissimi Papae D. N. BENEDICTI XIV. sapientiam non admiretur, imo, verius dicam s
ait . Sed Elistachius a Santo Ubaldo de Metropoli Mediolanensesectione ri I. cap. I. . M. dioian. Isso. merito pollulare videtur , ut veIantiqvris Historieos recitent, vel Bibliotheeas . in quibus fragmenta illa delitescant. Quod naPlatinam , εe Sabellicum spectat , ii in vita Ioramictae . nee verbum unum habent . Tie in enses dignitatem Ecelesiae suae tutantur testimonio Iohannis PP. VIII. , quem aiunt Hormisdae Priavilegia novis litteris obfit masse. sed Ughellius qui eas memorat in ambiguo est, num fidem adisiungat hisee Iitteris. Aecedit inter omnes Io hinnis VIII. epistolas apud Binium tom. I r. a. haec privilegia non reeenseri . Ttistanua Calelius historiae parrrae lib. vi. eap. Wha rvm Privilegiorum' auctorem statuit PaschalemPP. II. an. 1 ros. mare de vera Privilegiorum Tle inentis Eeclesiae Epocha nim omnium una est mens. Nihil ego illi detractum voIo, ses ob ipsam seriptorum varietatem , atque inconstantiam saepe animi in contrarias sententias distra
a Ne quidpiam dissimvleui, sateor non omnia me esse asiae utum , quae de praestantissima haec emma lorent dicenda. Cl. Victorius , pro ea. qua in me est benevolentia , praeter Ectypon Iaspidis, delineationem calamo exaratam mi si alteretiis, ut puto, Gemmae, quam edidit
egregio illo libro i A Dorino ae oro Firente 7 38. In ea praeter litteras aliquot seiunctas in . urea Gemmae , in insma ipsius ora addita haee Inseriptio est. AM LANI. Quid sibi velit hoe
verbum , con te ra nulla prospieere potui 3 qua- se satius duxi nihil interpretari, quam inepta , di falsa aiiolando b De Privilegiis , quibus aiunt Hormisdam gohonestasse Papienses Antistites disputationem habere , hoe mea nullam in partem resert. CC. terum ea privilegia multis dubia 3e obseura sunt. Apud quem amabo I rirmisidae litterae aυτέγε. reperium ut 3 Ab antiquis Historieis traditum respondet spelta pag. sa . Rallata ad
Platinam , & Sabellicum mittit a Romualdus as. Maria novissimus seriptor Papiae sacrae p. y . Sae eum prodaeli r Meeus autem de Papiensis
68쪽
Cam , qui accurationem , acerrimumque judicium in rebus litterariis non suscipiat. Nam quum anno DI. sui Pontificatus . insigni diplomate decerneret Ecclesiae Papiensi jungendum per- .petuo Archiepiscopatum Amasiensem, innumera propemodum ipsius privilegia latifundiis sortunis copulata comemorat , ad Probatque ; verum a quo prosecta sint, quove tempore indu - sta, scientissimus antiquitatum Ecclesiasticarum Pontifex silentio censuit praetereundum '. Haec quum a me ea, qua poteram, cura ac diligentia sint disputata; finis huic Commentario aliquando constituatur. Unum sortasse instituta operis nostri ratio postulare videbitur , ut quemadmodum Capite VII. postquam de Vmbellae gestatione apud Ethnicos multa diximus , aliqua etiam de Fla- bellis recensuimus; ita nunc, quia de Christiano Vmbellae usu plura retulimus , de Flabellis in Graecorum ac Latinorum 1iturgia nonnihil dicendo complectar . Sed haec splendide enucleateque disseruntur ab Eminentissimo Joh. Bona '' a Goario Suareso ' Georgio ' Catalano aliisque . Quorsum igitur mihi de his iterum oratio suscipienda λ Colligam tamen de multis paucula. ut in cumulat imma traditatione quicquam potius as- fluat , quam absit. Ac primo damnanda , obeloque sodienda nonnullorum dubitatio ε de antiquo Flabellorum usu. Hujus ritus originem perscrutanti auctor locuples est Liturgia Iacobi, quam Clemens Primus Romanus Pontifex Constitutionum libris inseruit. J.o Διακονοι εκαπρον μερῶν - θυσιατη-
utraqrse parte Altaris teneant e tenuibus pelliculis Flabella . aut alarum Favonis, aut lintei, ct seorsum repellant parva UOIitan
a Litterae datae Ev. Februarii x 43. rid. eom. i. Avitarii BENEDICTI XIV. Rontiis
69쪽
tra an malia , ne ineuant in vas '. Cui quidem dies o fidem ficit , quod ea tempestate interdum pluribus uti Calicibus opus suerit, sive Calice majori. & ansato ac scyphis minoribus . quo ficilius a sacratissimis mysteriorum Dei dispensatoribus Christi sanguis plebi dc laicis propinandus porrigeretur V. Flabellum equidem adhibitum altari. & gestatum ais
Diacono dum rem divinam operatur Rom. Episcopus aevo Ag peti I. Papae Moschus , seu Sophronius enarrat. Ab auctore Chronici Alexandrini inter sacrum supellectilem numerantur pretiosa Muscaria, quae a Clericis relata traduntur in Sacrarium una cum discis . & Calicibus ' . Quodque unum usu Graecis venerat, id apud latinos etiam receptum fuisse. testata omnino res est. Ceterum adhibita haec ριπίδεα ne dum ad exigenda animalcula a Calicibus Altari inlatis, sed ad ea eliminanda a sacerdotibus sacra operaturis, argumento est pietiira Codicis Barberinii , quam extremae hujus libri pagellae adornandae huxo scalptam adjecimus ; in qua praeter Acolythum , qui Presbytero Missae sacrum ficienti orbicusari plabello ventilat, notatione dignissima sunt Penulae forma o & Calix velo eoopertus dum Sacerdos, quasi ingressus Sancta Sanctorum, cum
a similia repertes la Llturgiis s. BAEIII. 3e Adi Cetuler. ore. Lindat. rom. I. QxUI 1. Iohannis Chryλstomi . Apostoli eas vero Lisuris Paris his omnibus antepone sapien-gias , omnes ad unam reiicere tamquam subditiis tissimum , ae supra fidem eruditum BENEDI-tias viros doctoa compertum mihi est . V. Riv CTuM XIV. . eui in saeris Antiquitatibus nihil νum Critici Dari ιib. I. cap. a rL-tom. x I. non perspectum exploratuinque . De Sacrificio
Auctorumsacrorum lib. II. e. r. arti .eom.x. e Praeter caussas turries, quibus vetere.
γῆ νυ in Apparatu ad Biblioth. maximam. Impellebantur Fiabellis adhibendis , mmeasPP. m. r. Dissere. II. Ab hac tamen nota exis etiam complures recensent scriptores omnes a
uiplunt plerique Liturgiam Iaeobi . Altatius quos paullo ante eommemoravimus . Ep. a. ad Nihusium inserta Symminis. Bona d Codieem indieavit Simon Baliarinius Blis R. L. lib. a. Beluamin. Labbeus is serip. Ee- bIiothecae Barberinae Praefectus,vir doctissimus. Hef. in Iacobo , tamea fatentur multum Iois Continet autem eouectas, & antiquas ad Deumaupletatam ab eatraneis seriptoribus . Ut ut sit . preeatlouea in Synaxi recitandas . Fuit quondam uber antiquisninis Reeensendus. Idem sentias de Cardia ita Sanctorii scriptus initio saceHi a I II. Constitutionibus, quae etsi Apostolis abiudieanis signatu. num. I διε.
70쪽
Deo secreto loquitur . Adhuc haec erant sertasse dicendia: quamobrem , nihil eorum , quae hoc uno in argumento concludi, atque comprehendi poterant, me arbitror praetermisisse. t