장음표시 사용
81쪽
Quarto, quod nemo est iudicandus usurarius in sero eonscienfiet pro pter prisumptionea per hanc extrauagantem inductas, si contrarium coecam Deo est verum:quia nulla lex sundata super pr sumptione ligat alia quem in sero conscientit, seu Dei, si contrarium eius,quod presumitur. in coram Deo verum,cap. tua. de sponsin cap. humane aures. 12. qui. 1M cap. is qui . cum eis annoti de spons Io7 Sexta quaestio, an omnia contenta in hac extrauaganti stit iuris elucdem species ρ Ad quod respondeo, quM non rq dam enim sunt in ea exprella praesupposita, vel insinuata , que sunt iuris naturalis & diuunt, quς certum est ligare omnes etiam laicos Regnorum non s abiectora quoad temporale dominium Pape, ut primum dictum qu stionis Droxiis m et habet. Quesam vero sunt, quς non sunt iuris naturalis, neque diuini, sed humani noui per extra gantes I .& a. de emptio.& per hanc clarius noue inducta ad prisumendum aliquos contractus centualis esse usura. ticis:quae probabiliter dici potest ligare uniuersos etiam laicos, etiam quoad temporalia Pari minime subiectos. Quaedam tandem sunt, quς nec continent ius naturale diuinum, neque modum presumendi censum esse usurarium;sed riua, & digna, quq in eo sementur; qualis est prilatio, quq datur censeario in emptione rei censui subiectet; qualis item denunciatio, quam redempturus censum debet ficere ante bimestre: S illa. qua tenetur denuncians velit, nolit redimere censum insta annum post denu.ciationem: hic enim non declarant aliquid esse peccatum , nec prisu mi esse tale; nisi dicas mentem Pij Hisse, ut census praesumamr usurarius, si
hcc omnia non seruentur: quod tamen non videtur rationabile; cucensus ante decem annos contractus seruaris seruandis, & toto illo tempore iudicatus iustus, nulla ratione possit iudicari usurarius, eo solo, quod reis dempturus illum non denunciauerit ante bimestr: vel post denunciatio. nem ante annum lapsum non redemerit, ros Septima quaestio, an h extrauagans possit in totum, vel partem tot li per contrarium usum vel non ussim eius, sicut& alie leges enervantur, ac tolluntur cap.inistis. Jeges. . dist. per of lennem capit. I. detreug. & pace. S per late desucta ibi per Feli. Ad quam quidem questio.
nem respondeo primo, quod non potest tolli, quatenus est selum decla. ratoria iuris naturalis. & diuini: siue quo ad ea, que expresse, vel tacite definit esse iura naturalia, vel diuina, cap. quo iuret.8. distin. dc cap. fin. de
Secundo, quod potest tolli per contrarium usum, vel non usum eius quoad alia omnia noue inducta, etiam quoad presumendam usuariam prauitatem e quia illa sunt iura humana ,&omnia iura humana per non viam, vel consuetudinem contrariam tolli Possunt, silum Papa sciente,& non contrad icente, d.f.leges. & d.cap. fin .de consue. Tertio, quod iuste posset omitti eius obseruantias extra terras Pari AE . I subiectas Diqitigod by Goosl
82쪽
lectas quoad ea, quae non sunt iuris naturalis, nee diuinimeque hum, L ni inducti ad praesumendam usurariam praestatem; sed solum tangunt
iustitiam vel iniustitiam constitutionis census: quoniam illa non tangunt spiritualia, nec continent vitationem periculi animarum plusquam avet Ieges factae super emptione & venditione aliarum mercium t quia c minius est meta, & res temporaliso de se prosena:& constitudo eius non estres magis spiritualis; quam emptio, & venditio aliarum mercium; cum vere sit venditio ex parte constituentis. & emptio ex parte illius cui con
stituitur secundum omnes: & ita lex super iustitia vel iniustitia illius lata, est lata super materia temporali, & communi, tam iurisdictioni Regum. quam Papae; & consequenter sicut lex lata ab uno Rege super iustitia, vel iniustitia eius si non continet ius naturale, vel diuinum, non ligabit alios iasibi non subditos; sic lex Papae facta super ea, si non continet iuS natur le, vel diuinum, vel non inducit praesumptionem . qua praesumatur ale , non ligabit Reges, & Regna temporalia Ecclesiae dominio non
ros Ensua debitor satisfacit eredendo indubio, γδέ debet illum rar
contractu censities, edi non emphyleutico.
1 os obligatio censitici mitior, quam emphyleutici. xi o Contractus censiti ε H dissera ab emphytorieo. Iro Poena exacta ob non solutionem censuae an restituenda. iit census an vendi possis madoris,vel minoris, quam sit creat Metili Pretium census, per qua crescit, ct d rescit . . rvi Censua super censu constitui potest.
Qx Frugifera est res apta fructum ferre, lieti non ferat. II 3 censua unus super pluribus rebus e Risui potest. ' LCT A V A quaestio, an qui soluit aliquem censem, ob aliquod
praedium, & nescit, an eum debeat ex contractu emphyleutico, an censuali, utrum eoriam potius in sero conscientiae credere debea I iacum plurimum reserat, utrum illorum credat nam si credat, censum illum se debere ex contractu emphyleutico, tenebitur credere, se perdia dilla praedium non soluendo censium intra duos annos si debet Ecclesiae, cap.potuit. de locativel intra tres si debet persone laicae,l. 2.C. de iur. eminphyte. Ad quod dubium videtur dicendum, primo quod eodem modo videtur resoluendum quoad Brum terius,ac quoad interius; cum non agatur de interpretanda lege sendata in praesumptione iux. not. in cap. i qui. & cap. tua .de sponsas, Secundo, quod nor, tenetur credere in dubio, se debere illum ex con-' ὐ r V, Κ , tracta Diuitigod by Corale
83쪽
tractu emph terni sed satisaest eredere, se debere illum ex contractueensitico, argcap.ex parte. de censit. dc notatorum ibi per. Panorm. in notis.& l. semper in stipulationibus.m de vel b. l.& gde reg.tur.& capcin obscuris. de reg.tur.lib. 6xum alijs smilibus,qira tenus probant obscura, ct dubia , ita interpretanda esse, ut quam minimant obligationem indincant,& praedictum p. ex partos bat decensu debito ex vom,quod vinrum soluendi senarium frumenti est intelligendum de sextario minore . si duo snt sextaria. Et constat, mitiorem esse obligationem debendi colam ex contractu censitico; quam ex emphyleutico. cu m ut sirpin tactum est debens ex illo non perdit praedium non soluendo censum cap. Cum dilectius,cum glos.& Innoc. ce Ae religios domi.debens autem ex e phyleutico sic daeap.potuit.de locat.& d.l. 1.C. te ivr.emphyt t. I. Nona quaestio, an liceat post priddielam tranagantem tradere alicui praedium valoris mille dncatorum, reseruato fibi annuo censu, adieci poma, ut cessante illo soluere per triennium, possis recipere praedium tra.ditum e Ad quod respondeo, quod sic.Tum, quia exuauagans insponit de censu ; quem quis imponit, & vendit super re sua, &non de illo, qui tradit rem suam alteri ,ut sibi aliquid annuli in siluat, di a diuertis non fit illati l. Papinianus. F. de minoraum quia non suit intentionis Pij U.
prohibere locationes pd tanga tempu&nc conseqireriter Contiactas emophyleuticos, ut supra dictum est; & praefata traditio dicenda est locatio ad longum tempus, vel certe contractus emphyleuticus, qui similis est illi, . adeo. Inllit. de locato. ut colligitur; ex disterentiis, quas ponit glossi
I .in l. I .C.de iur-emphyleui. & triant Doctores, maxime Iason super illa.Tum quia , ut contractus dicatur emphyleuticus, vel locatio ad lo sum tempus , non est necessarium, ut iri expresse dicatur ; sed satis est . ut colligatur tacite, ex his, quae aguntur: adeoquM aliquando conu git, vi in instrumento dicaturdari aliquid in emphyleusim i attamen e tractus non sit emphytauticus Ud cen liticus,ve post Imolen. in cap. ad am idientiam. de reb.Ecclei non alie n. tradit Ial. in d. l. r. nu. 48. & seq. p nen&exemplude Ill indiceret . tradere se aliquod ptaediam in empnyteusim pro certo annuo censu; ita quod omne ius, quod haberet in eo, transferret in illum. Cum enim per contractum emphyleuticum non transferatur dominium directum; sed tantum utile, secundum omnos cumque simul acquis transfert, omne ius quini habet in re vidcat transferre dominium directum,videtur nolle facere contractum c phyleuticum sed tensiticu et tradere pro annuo censu, ne dipositios cum pugnet contra Lubi replignantia af. de regu. ivr.cap. solicitudinem. de appellat. Tum denique quod praedicta extrauagans nihil disponit decensin praeseruato in traditione alicuius iuris, vel aliquorum iurium, dotquo est texti cum glossi solenni in dicto capitu. cum dilectus . . de reli- .giniis domibus .. sed tantum de noue coniiuulo , vel constiuiendo sinu. t a per te,
84쪽
per re, quae retinetur a vendente illanam non est eadem ratio de utroque; quia in illo nulla cadit taudis usurarum suspicio, in hoc autem magna , ut palam cst. III Decima quaestio, an qui exegit poenam ob no solutum censum per nouam constitu tionem debitum, tempore praestituto , teneatur restituere iulam in sero conscientiae Respondeo, quod sic, si fuit constitutus post. p 'falam extra uagantem per dicta supra in glo. 9. Si autem fuit ante illa constitutus, distinguendum est, an si talis, & tam moderata, & in absque mente semerandi ficta,ut iuste potuisset poni quo ad forum conscientiae,
an non . Priore casu non tenebitur resti tueret posteriore vero sic, argumento l. si pacto quo poenam. C. de paci. & l. nudam. C. de contra. vel conanini. stipulat.l stipulatio ista .g. alteri Ge ver b.oblig s. alteri. institide inutii stipulati cap. suam. de poenis.cap. si saeculi leges. &sequenti. I 1. q. 2. IIa Vndec ma quaestio, an liceat ei, cui debetur censu vendere illu inceristum tempus, vel ad vita ipsius,vel emptoris λ Riideo, quod non, per dicta supra in glosi r6. an aute vendere possit censum ipsum simpliciter λ Rm deo, quod fici modo eodem pretio vendat,&non maiori, neque minori, quam fuit emptus, ut liaec extra uagans exprimit . quod quia videtur sta. tutum suilla ad euitandam Daudem usurariam ; fit, ut arbitrer licere in foro consilientiae habenti censum septe aureorum emptum centu aureiss egeret, & no inueniret, qui vellet totide emere: sed aliquanto minoris, polle vendere minoris, saltem quo ad serum consilientiae, modo nullamus usurarum interueniat, sed solum diminutio valoris: aut ex eo quod venditor quaerit, & rogat emptore, & merces vltroneae vilescunt: aut, quia multi sunt venditores talium censuum, pauci emptores, propter quae Valor rerum vedendarum minui solet, ut dicimus in Manuali Con- fellar .cap. 2 3. nu. 78. Arbitror etiam quod e contrario, si multum ros, retur is, cui debetur census ut venderet illum ille nollet, & adessent multi emptores, & pauci venditores, posset vendere aliquanto maioris, quam centu, saltim quo ad forum conicientie . Tum quia iustum pretiucesuum non videtur in pretio indivisibili constitutum, sicut nec c terarumercium,ut diximus su p. not. . nu. S.& latius post alios in dict.Manuae C ap. 23 Mu. 7 0.& vdetur licere, intra illam latitudinem pluris, vel mino.
ris vendere, aut emere. Tum quia multitudo volentium vendere, & ra. ritas volentiu emere potest minuere pretium.& contra multitudo volentiu emere,& raritas volentium vendere potest illud augere, secundu omnes . Tum quia passim videmus in urbe eos qui habent census emptos in motibus Pietatis,& alijs vendere maiore pretio eo,quo emerui, si rogatur multis vendere r& contra minoris quam emerunt, si quaerunt,&r gant emptores & multis inueniuntur venditores, & rari emptores.
Dixi supra bis, saltem quo ad forum conscientiae: quia non ta iacile po. test id asseri, quo ad Bru eaterius, ob hanc extra u.quae expresse vetat illu
85쪽
vendi carius, vel villas, v m sit constitutus:nihilominus tamen ex bono, de aequo idem posset dici,quoad sorum exterius limitando eandem extra uagantem, per rationes praemissas ne procedat, quando pretium census creuit, ves decreuit post illivs constitutionem,sed solum quando pretium non fuit auctum,nec diminutum. Quod quia quotidianum est memora. tale esse duco maxime consessarijs. Duodecima quaest. an super censu, vel alio iure capiendi aliquos redutus,valeat constitui nouus censuse Responde posse, ut dictum fuit in prima gloil quoniam annuus reditus pro re immobili habetur, per text. --gul. in clam exivi.3.cumque annui reditus. de verbor. fignih. ibidem ci
ri 3 Decimatertia quaestio, an quaelibet res immobilis,quae R pretio aequa, te censum ad humanos usus locari valet, censeatur fructi sera lices locari nunquam soleat, quales sunt aliquot turres non consuetae locari λ Respo-deo,quod Q. Tum quia non solum praedium,quod actu seri fructum,dicitur fructi serum: sed etiam id, quod de se aptum, natum est serre illum. argv.cap. quid per novale.de ver .sgn. Ze l. sylva ced ua. fc de verbo sugni. Tum quia modus loquendi pene omnium qui seruandus est l. L
id habeaum quia spolians tenetur restituere fiuctus,quos spoliatus percipere potuit,lices actu non perceperit. rex. & ibi gloss. recep. in cap.grauis. de restitu. spoliatorum. Decimaquarta quaestio, an vendens cessim possit partem pretij pro eo accepti dare alicuisa lege,ut partem census, quae illi respoder, soluat eius emptori Respondeo quod non. quia id effectu est mutuare pecuniam, ut siquid lucretur: & ita ad usuram dare, quod omni iure vetitum est,iux
Decimaquinta quaestio, an liceat emere censum constitutum super diauersis praedijs separatis, expressis tamen finibus eorum Respopeo, quod sic. Tum quia haec extrauagans quatenus ait, quM census non poteti cinstitui nisi super re immobili in non intendit excludere pluralitatem rerum immobilium : sed res mobiles. Tum quia dispositio loquens de uno h bct locum in pluribus, quando eadem ratio militat it illis: ut colligitur
ex text. adiunct. os prima communiter recepta,cap. si compromssatius. de elect.hK6.vbi hoc adnotat Domin . communiter receptus. Tum quia a iure antiquo non est recedendum, nisi quatenus dictat nouum , l. praeciis Pimus. Q cle appell. & ante hanc extrauag. licebat constituere unum cenium super pluribus rebus;& haec non vetat illud.
86쪽
t EN sv ARIU S poten pluribus vendere rem erasualem. ii vi census totus soluendus a popessore partis rei censuaria. t I s Censuarius non tenetur pacto redimendi censum, casu quo partem rclalienet.
III census ante hane extrauagatem creatus an pereat parte rei perempta. 216 Cenfuarius,an possit obligari in forma camera. Ii censaarius vendita re censuali liberaturιir Praedium non sit ex parte infrugiferumeo quὸd reddat minas. 17 Tradium reddens minus non sit ex parte infrugiferum.
III Census non perit refecta sterili.
1 Is Censuarius detinens rem Ni tenetur.
ii 3 Censum ponens super re aliena ut tenetur. II 6 Ecimasexta quaestio, an liceat diuidere rem, super qua est consti. I tutus census, & vendere diuersis diuersas partes Respondeo,
quod sici quoniam haec extrauagans vetat,ut nec per pactum libertas alionandi rem censuariam,quam habet constituens & vendens censum tolla tur, vel restringatur. Cum ergo ante constitutum censum posset diuidere rem censui subiectam in diuersas partes, & eas vel aliquas earum dia et uersis vender poterit idem facere post illum constitutum. Decimaseptima qo,an redito qui vedit aliquas partes fundi cessialis pse selus teneatur soluere totum censum,an et illimi eas emerunt Rndeciqubd is,cui debetur cesus poterit illum totum petere a quolibet illorum. Tum quiaconditio creditoris non debet fieri deterior ex haeredum muLriplicatione, l. 1. g.ex his. Ede verb. oblig. &l. plane. E famil. ercis ergo eadem, immo Ertiori ratione, non debet fieri peior ex venditione paristium sundi vectigalis. Tum quia perfundi vehigalis diuisonem non diuiditur vectigal in praeiudicium illius , cui debetur : immopotest po-rere aquolibet possessore illius vel partis eius, i. communi diui undo. E. commvn. diuidun. Tum quia gloss illius i. recepta habet, mortuo emphyleuta , relictis duobus haeredibus , neutrum illorum tuendo partem pensionis, quae illum contingit, liberati a poena lucitatis siue perditionis pariis emphuteusis in quam successit: immo aero illorum
non siluente suam partem totam, emphyleusim perdi ab utroque,Vt latEpost multos alios a se citatos tradidit Iason in l. 1. num. 37. C. de iure emphyr .ai 3 Decimaostiua quaestio, an ab initio constituti census liceat pacisci,q d casu, quo venditor census vendiderit sendum vel partem eius, i neatur redimere censum Z Respondeo, quod non: quia haec extrasag. in vere Disiti Coosl
87쪽
vers. pacta. etiam vetat, ne in venditione census possit apponi pactum :per quod 1 vendente censum inuito pretiu possit exigi ; cui consequens
est, non posse apponi pactum , quo vendens redimere cogatur. Decimanona quaestio, an quicunque census etiam ante hanc constia tutionem creatus super re certa, ea perempta, vel pro parte in fructifera effecta in totum vel pro parte cessetfResponde quod census ante hanc constitutionem creatus non perditur in totum, nec in partem, ex eo solo, quod pars praedij vectigalis censui suppositi perdatur e quia id
nullo iure videtur caueri nec ulla essicaci ratione probari : cum is, qui debet illum, relicta parte, quae superest censuario , cui debetur census, liberetur nam ut probatum fuit notab. 2 2.census etiam ante hanc extra-uag.non poterat. constitui in perisna; sed tantum in re ipsa, qua perempta, vel derelicta liberaretur venditor.' Uigesima quaestio an cessis super certis definitisq; rebus constitutus,&super omnibus vendentis sicaliatibus,pereat in parte, parte illorum per empta λ Respondetur, quod non, si census fuit creatus ante hanc extra-uag. per responsum, ad quaestios eiae n. Et quia post hanc extrauaga-
tem non potest creari census supet omnibus bonis indesignatis ; sed tantum super designaris suis finibus;& de tali idem dicendum est, quod dustu m est supra quaest. 27. de censu super duabus rebus designatis con.
ri 6 Vigesima prima quaestio, utrum hanc extrauagantem transgrediatur, rui vendit censum obligando se ad solutionem in serma Camerae λ Re. pondeo,MM sic. Tum quia constituit, & vendit censum, in alia sermaquam polita in illa. Tum quia obligat se ad poenas ct incommoda,
quae incurruntur per obligationem in forma Camerae, & haec extrauag. irritat omnia pacta & conuentiones, ad qu- vendi tor iure communi non
vigesima secunda quaestio, an venditor census desinat esse obligatus ad soluendum illum vendendo, &distrahendo rem censui subiectam e Responde qMd sic; modo requesito censeario illam vendar. Tum quia onus reale transit cum ipsa re, cap.ex litteris . de pignorib.Tum quia cessante caussa cessat essectus, cap. cum cellante. de app.& caussa cur debitor census tenetur soluere illum, est dominium vel possessio quod, vel quam habet in re super qua constituit censum ,&disini rilla habere per venditionem & tra itionem eius, toto titu.ssi de pericul. &comm . rei vend. Τum denique quia census non constitumir, nec constitui potest super persona, ut late probatum Hii sup. in notab. 2 2. IIT Uisesima tertia quaestio, an res censui supposta desinat esse in parte frugifera eo selo, quM non reddit tantnm quantum tempore consti trutionis ,& venditionis eius reddebat Respondeo, quod non . Tum quia nullo iure videtur probari, quM aliquod praedium dicatur in totum vel . in par-Disiligod by Corale
88쪽
ea paretem peremptum eo solo. quid desinat serre tantum hucin qua
nam antea serebatet de ita non est dicendum,argumento cap. consuluisti. R. q. 4. Tum quia non obstates icore.,quod de a quipollentibus idem des cxnsendumλωαGnandat.cap. licet ex quadam.de testst. dc quod pariadi aequipollentia videntur, partem praedii perimi partem fructuum nos serre. Non inquam hoc obstat, quia negari potest illa esse paria ,de aequipoli uitia simpliciter, licet secundum quid sint talia. Vigesimaquarta quaestio, an Propter sterilitatem sundi multorum annorum extinguaturcensus Responde quω non.Tum quia nullo iate id cauetui. Tum quia debitori census relinquendo pridium illud cen-
ui subinctum pro derelicio liberatur ab onere illum soluendi, ut pret. rdictum est .s i 3 vigesim umta quaestio, an casu . quo molendinum se per quo est constitutus census destrueretur a domino eo quod aqua mutauerat cum sam. &aedificauit aliud ex materia prioris moledini a censusdebeatur ex secundo molendino Respondeo,qudd secundum molo inum nouerit subiectum censui: quia non fuit impositum illi, di certum est illust esse aliud a priori. Tum quia nauis constructa ex materia alterius nauis penitus dissolutae .est alia , priori, 4. inter stipulantem. F. sacram . vers &nauis. g. de verbobigat. Tum quia etiam domus, s usque ad aream deis fruatur. licit ex dem materia restituatur etiam in eodem loco, alia d mus dicitur,l quid tamen. g. r.ff. quibo davsus . a it. & d. s. sacram. Tum quia aedilicii constructum in vivo lac ex materia aedificii destruis oti in altero, non solum est alitia abo , sed etiam frequenter est alterius domini, ut colligitur ex F. cum in suo instit. de rerum diuisione. Secum do dici lubilccnssiarius quia destruxit molendinum, enisitur ei cui deis hebatur census constiturus in eo actione de dolo, vel alia, iuxta ter in hoc aptum in l. repeiL aditincta magna glos. Equib. mod. usu sfamittaAcap. m. cum ei adnoti de iniuriis A aut ad minus cogetur reddere psorum, quod pro censu accepi, aut constituere illum sirper nouum molendinu,
et aliam rem suam immobalem. -
igesimasexta quaestio , an qui emit censit m super alia re non libera, vel sit per qua D po erat vendi lor eum consu mere, quia tamen emptor ignorabat, possit emptor ex ere illu absque peccatoῖ Respotideo, quod sic, pro tempore quo id mo bilucr ignoravit. Tum quia sic ignorans debet excusu i damno,cap. a.de costit. dc sua fraus dc dolus nemini debent prodesse, cap. sedes,deres crip.l.itaque fullo. K de surtis. et conse. quenter emptor praefatus innocens non debet perdere censum , nec veruditor dolosus excusari ab eo soluendo . Tum quia venditor celans vitia,ec desectus rei venditae tenetur emptori ad intereste, L Iulianus. R de
Vigesimaseptima quaestio, an in casu praecedenti quaestionis possit -- L ptorco
89쪽
ptor compellere uAlitorem ad restituendum pretium)Responde viridaia. Tum quia datum ob causam , ea non secuta redire debet ad dantem, toto titde conditio caul.dat.caus non secu.dc C. de condiob caus A prae fatus emptor dedit pretium ob censem super re libera constituendum , quod non fuit secutum. Tum quia venditor praedi j seruituti subiecti tenetur emptori id ignoranti ex empto a mone,l. I .ff. de acti .empl.& ad interesse si sciens vitium,aur ad suantum minoris, fi ignorauit,iuxta distinctionem positam in l.Iulianus.ffeod. Vigesi octava quaestio, an ab initio constitutionis census posset fieri
pactio, ut vendens teneatur soluere censum, lonec pretium reddat, casu quo res non esset libera, vel esset alii censui subiecta λ Respondeo, qubdnon.Tum quia census cum huiusmodi pacto constitutus videmr esse contra sermam praefatae extrauagantis. Tum quia aperiretur magnum bstiuexercendis usuris:nam volentes sub eis mutuari, constituere pollent cere sus super alienis praedijs, & volentes mutuare sub usuris emerent illos cum huiusmodi paeta per quod secure acciperet usuram nomine census,& huiusmodi ostium nullatenus est aperiendum,argu .l. conueniri. ff. de Pasa.d talita& cap.ex parte. de consuetud.Tum quia non obstat, quod expressio eius quod iure inest, nihil nocet,l. 3.ffde legat. I .cap. fgnificasti.de electio. si tantum eo modo quo inest exprimatur,iuxta gloss. & trad. ibi utiliter a Felin .in cap.ad audientiam a.de rescript. & quod contentu in ipso pacto videtur tacite inesse per allegata in quaestione praecedenti. Non inquam hoc obstat, quia licet tacito iure insit, quod constituens, dc vendens censum super re aliqua, vel non libera teneatur reddere pretium& ad interesse, ut praedictum est;non tamen iure inest, ut teneatur soluere Gnsum male constitutum donec reddatur pretium. quia hoc esset vere, vel praesumptiue usurarium,arg.eorum,quae supradicta sunt.
Iis Censua positus in alia re, quam pecunia numera ta, an ad eam reduci
debeat. Iro census creatus alio pretio,quam nummis, ut licitus.
Iar censua cum quo pacto perimendi constitui possit. I 2I census an valeat eum pacto repetendi pretium;recipiendo in partem solutionis eius census antea solutos. ixa census redimi potest etiam sine numerata pecunia. I 1 3 censua pro redemptione quale amplius liceat accipere. h a census ut redimitur per compensationem.
90쪽
risv Y Igesimanona quaestio, an iuste possiit accipere censum emptor,qui V nouit rem super qua constituitur sibi census esse alienam,vel ncm liberam, & simulat te id isnorare, ut possi quando voluerit, cogere Vem ditorem ad reddendum sibi pretium, ea ratione quod eum conitituit super te, quae non erat sua, vel non erat libera,& apta ad constituendum i,
lum Respondetur,quia non.Tum quia illa simulatio dolosa non debet
ei prodesse, algumen. a contrario sensu cap. utilem. iunaglosi 22.q. 2. Scamum. tositit.C. plus valere quod agitur,quam quod simul.concip.Tum quia simulatio dolosa est peccatum,ut probat S.Thom.recep. 2.2. q. III art. i. quibus est consequens, non polle ipsum bona conscientia recipere eensum illum sic impositum:&quod si reciperet, teneretur eum restitum . Te, vel computare in partem solutionis pretis, quod pro eo dedit, &hoc in soro interiori conscientiae. In foro autem exteriori, si non confiteatur, nec pro uir,obtineret. quia in illo foro de non existentibus & non apparentibus idem iudicanu .duo si int Titij.isde testam. tutes.& glos. cap. si sacerdos. de officio ordin. sed si probaretur pollet puniri poena usurari rum ultra id Ad quod in soro conscientiae obligatur, eo quod usuram palliatam admisit per supradicta in notab. I .num. .rio Trigesima qo,an census coititutus in alia re,qua in numerata pecunia puta in tot modi js frumeti, vel tot amphoris vini, vel cadis olei debeat re duci ad pecuniam numerata,quae iuste r cat pretio pro eo dat si pretiustumenti, vini, vel olei adeo creuerit, ut excedat pretium pro eo datu,
licet cum daretur esset iustum Ad quam qiraestionem respondeo, primo quod pro parte negante iacit; quia non debet augeri, vel minui pretiuxei venditae, quod erat iustum tempore venditionis, eo quM pretium il-lliis postea creuerit: alioquin omnium fere rerum immobilium venditio num pretia essent angenda um sere ubique longe maiori pecunia numerata valeant hodie,quam rempore venditionis valebantc quod estet absur. dum, & ita non dicendum,lviam quod absurdum. is de bonis liber. Secundo,quia iustitia pretu ad mercem est assumenda secundum tempus venditionis;& non secundum tempus suturum vel praeteritum,iuxta
.retia rerum s ad legem Fal. . . si
Tertio,quod si pretium frumenti,vini, vel olei esset valde diminutum, non propterea vendens esset cogendus ad restituedum aliquid de pre io, quod erat iusti tempore venditionis accepto : ergo nec ementi censum dedet diminui qualitas eius, qliod fuerit auctum pretium eius;quia quod operatur oppositum in opposito operatur propositum in proposito, l. e t si contra tabulas fi de vi,'g. & cap. sciendum.8.q. I. Pro parte autem affirmante ficit primo,quod in multis Hispaniae Re gnis,ut praedictum est in q. 3.facta est praefata reductiαSecundo,qudd cumitur census alterius rei, quὶm numeratae pecuniar,maior respectus h
betur ad pretium eius , quam ad ipsam rem: δcita magis videtur poni