장음표시 사용
111쪽
sum celerrime complaum. Sed licet sibi & patri belli
suscipienai sinailis, ac potius eadem causa subesse videretur, haud 4imili tamen & lalhore certatum sine coiistat elle completum.
Pipinus si quidem Haisto fum paucorum dierum obsidione ait id Ticinuim compulit & obsae' dare, des erepta Romania oppi a at
que castella restituere, atque ut rςddita non repeterentur, sacra
mento fidem dare. C ROLUS vero post inchoatum isse bes
tum non prius destitit, quam Desiderium regem, quem longa obsidione fatigaverat, in deditionem susciperet, & filium eius Adalgi sum, ii quem spes omnium in linet' 'idebatur, noniolum regno. sed etiam Italia decedere compelleret. mnia Romanis er pia restitueret, Ruod idum Foroiuliani ducatus praefectum re novas molientem opprimeret, totamque ita iam suae ditioni sub iugaret, subactaeque filium Impinum regem in 'n iet. italiam intranti qubm diuicilis Alpium transitus fuerit, anto i Francorum labore invia inontium iuga, Sc eminentes in coelum scopi tu atque asperae cautes superata sint, hoc loco describerem, nisi vitae illius modum potius quam bellorum quae gessit eventus ii emoriae mandare, praesenti opere animo esset proposuum. Finis tamen huius belli fuit subacta Italia, S rex Desiderius perpetuoexi-
lio deportat bardorum regibus ereptae, Adriano Romanae Ecclesiae rectori re stitutae. Post eius finem Saxonicum,quod quasi intermissum videbatur,repetitum est, quo nullum ne Me prolixius, neque atrocius Francorumque populo laboriosius susceptum est. Quia Saxones, sicut omnes fere Germaniam incolentes nationes , de natura ser ces, 5e cultui daemonum dedi nostraeque religioni contrarii, neci divina neque humana jura vel polluere, vel transgredi inhone stum arbitrabantur. Suberant oc causae, quae quotidie pacem conturbare poterant termini videlicet nostri de illorum penὸ ubique in plano contigui, praeter pauca loca, in quibus vel sylvae maiores, vel montium iuga interiecta, vir unaque agros certo limite distetaminant, in quibus caedes & rapinae & incendia vicissim non cessabant. bus aded Francisi tirritatr ut iam non vices resedere, sed apertum contra eos bellum suscipere dignum judic, enta Susic aptum est igitur contra eos bellum quod magna utrinq;
112쪽
animositate, tamen maiore saxosium ii iam Fratachrum da j per continuos triginta tres annos gerebatur. Poterat siquidem itus finiri, si Saxonum h0c perfidia pateretur. D issicite quoties superati,ac supplices regi se dedi. int, imperat, ea uiros solliciti sint,obsides qui imperabantur. absque dilatione dederin , legatos qui mittebantur, susceperint. Aliquoties ita d6thiti de molliti,ut re cultum daemqnum dimittere, & Christianae religi oni 'se subdere velle promitterent. sed sciit ad haec facienda aliquoties proni, sic ad eadem pervertenda semper fuere praecipites. Vt, non facile aestimare ad utium horum faciliores verius dici possent: quippe post inchoatum cum eis bellum , vix annus usexactus iit, i ta in ab eis huiuscemodi facta sit permutatio. sed magnanimitas regis, ac perpetua tam in adversis quam prosperis mentis constantia, nulla brunt mutabilitare vel virici poterat, et ab iis quae a re coeperat,de satigari. Nam nunquam eo, huius icemodi aliquia perpetrantes,i inpunὸ serre passus e i, qui ii aut iple eper seducto, ut per comites suos mitta exercitu perfidiam vicis ceretur, & dignam ab eis poenam exigeret: t donec omitibus qui resistere selebant profligatis, &jn suam potestatem redactis de- , cem hominum millia ex iis qui virasque ripas Albis fluminis in- colebant, cum ux'ribus&liberis sublatos transtulit,& huc atq; illuc per Galliam & Germaniam ii itinio la Hi .itione distribuit. Eaque conditione a rege proposita, & ab iliis suscepta , tractum per tot annos bellum constat esse finitum , ut abjecto daemori ieultu, & relictis patriis caeremoniis, Christianae fidei atq; religi
nis sacramenta susciperent.& Francis adunati, unus cum eis P sulus efficerentur. Hoc bellum licet per multum temporis spa- . cium traberetur , ipseMon amplius cum hoste quam bis acie consistit, semei juxta montem qui Osinetai dicitur, in loco Thies 22
melle nominato: &iterum apud Asam fluvium , &hocvrio mense, paucis quoq; interpositis diebus. His duobus praeliis hostes
aded profligati ac devicti sunt, ut ulterius regem neq; provocare, neq; venienti resistere, nisi aliqua loci munitione defensi, aude- lures tamen eo bello tam ex nobilitate Francorum qui, ns, onum, & functi summis honoribus viri, cons impii sunt: tana anno tricesimo tertio finitum est: cum interim tot a tau-
113쪽
Ioata in diversis terrarum pactibus bella contra Frincos x exorta sint, Se silertia regis administrata , ut merito intuemibu in dii-bium venire possit, vician, in eo aut laborum patientiam, aut felicitatem potius mirati conveniat. Nam biennio ante Italicum hoc bellum iumpsit exordium: & cum sine intermissione gereretur, nihil tamen ex iis quae alicubi erant gerenda, dimissum, aut ulla in parte ab aequξ operota certamine cellatum est. Nam rex omitium qui sua aetate gentibus dominabantur,& prudentia maximus, dc animi magnitudine praestantissimus, nihil in iis quae vel suscipi- erida erant vel exequenda, aut propter inorem detrectavit, aut 3ropter periculum exhorruit. Verum viii quodq; secundusecundum suam. qualitatem & subire de sert; doctus, nec inversis cedere, nec in prosiperis falsb blandietiti fortunae assentire solebat. Cum enim assiduo ac pene continuo saxonibus bello certaretur, dispositis per congrua confiniorum loca praesidiis, Hispaniam quam maximo poterat belli apparatu aggreditur, sabilique Pyrenaei superato, omnibus quae adierat oppidis atque castellis in deditionem acceptis, salvo atque incolumi exercitu revertitur. Praeter quod in ipso Pyrenaei jugo vas conicam perii di m parumper in redeundocontigit experiri. Vam cum agmine longo, ut loci α angustiarum ui ou isti, ibis p iactus iret ex ercitus, Vascones in summi montis vertice positis insidiis est ea nim locus ex opacitate sylvarum, quarum m ima est: ibi copia, insidiis ponendis opportunus extremam impedimentorum partem, & qui novissimo agmine incedentes, subsidio praecedentes tuebantur, desuper incursantes, in subiectam vallem deiu
ciunt: consertoque cum vis praelio, usque ad unum omnes inter
dicolis impedimentis, nobis beneficio, quae jam instabat, protecti, summa cum celeritate in diversa disperguntur. Adjuvabat in hoc facto Vascones ac levitas armorum ,& loci in qu es gerebatur situs. Econtra Francos & armorum gravitas, Mloci iniquitas per omnia Vasconibus reddidit impares. In quo praelio : Egliartus regiae mensae praepositus, Ansbelmus comes palatij,&Rullandus Britannjci littoris praesectus, cum aliis c pluribus interficiuntur. Neque hoc factum ad praesens vindicari
Poter quiahostisre perpetrat ita di jersus est , ut ne sinia quis
114쪽
dem remaneret, ubinam gentium 'quaeli potuiss- nomuit Brittones, qui ad occidentem in extrema quadam parteGalliae si per littus Oceani residentes, di audientes non erant: mi adneos expeditio te, qua e obsides dat',&quae imperarentvrs fa
cturos polliceri coacti siunt. Ipse posteactim exercitu Italiam in- .grestus, ac per Romam iter agens, Capuam Campaniae urbem ac cessit atque ita postis castris, be lum Beneventanis ni sese de Grent, comminatu, est. Prae enit hoc dux gentis A ritus. filios suos Rumoldum & Grimoaldum cum magna pecunia ob vi 'ri r si mittens rogat vi filios obsides , scipiat, seque cumgente imperata facturum pollicet : praeter hoc solum, ii ipse ad conci de uiri a ire non cogeretur Rex utilitat gentis magis quim animi eius obstinatione considerata , & obsides sibi oblatos suscepit,eique v xi
ad conspectum venire non cogeretur, pro magno munere conces- st, noque ex filiis, qui minor natu erat, pro obsideretento,in ciorem patri remisit, legatisque ob sacramenta fidelitatis a Belam. ventanis ei, nda atque suscipiet a cum Aragis o dunissis, R inam redit, An sumptaeq; ibi in sanctoriani veneratione locoruui liquot diebus, in Galliam revertitur. Pamaraeum deinde bellunt & repente ortum, & celeri fine completum est, quod superbia simul ac siscordia Tassionis dii cis excitavit: Qui hortatu uxoris, quae filia Desiderij regis erat . ac patri. exilium per in uum vi ciscip0sse putabat . iuncto soruere cum Hunis, qui Baioariis sunt ab oriente contermini, non solum imperata noni acere, sed bello
regem provocare tentabat. Cuius contumaciam, quia nimia videbatur, animositas regis ferre nequiverat, asi proinde copiis un-
dique contractis , Patoriam petiturus ipse ad Lechum amne cum maximo enix xe citu. Is fluvios Baioarios ab Alemannis di. viditi Cuius in ripa castris collocatis, priusquam provinciam intraret, animum ducis per legatos statuitexperiri. Sed ille pertin
cito agere nec sibi nec genti utile ratus, supplex se regi subiecit, obsides qui imperabantur edit, inter quos&filium suun Themi, donem data insuper fide cum iurame to, quod ab illius pinestate nemini desectionem suadenti aisentire deberet. kcque bello,
quod quasi maximum suturum videbatur, celerrimus est finis impositus. Tatao tamenpostmodum adregem evocatus, ne ii redu
115쪽
re permissus neque provinciae quam tenebatulterius praeesse, sea Comitibus ad regendum commissa est. His motibus ita compoti risis lavis, qui nostra consuetudine , propriὸ vero, hoc est sua lingua elatabi dicuntur, illatum est bellum: in quo & Saxones velut auxiliares inter caeteras nationes, quae regis signatii. se sequebantur,quanquam fi a & minus devota obedientia militabant. Causa belli erat . quoi Abotritos, qui cum Francis olim foederati erant, assidua incursione lacessebant, nec uisionibus coerceri poterant. Sinus quidam ab occidentali oceano orientem Versus porrigitur, longitudinis quidem in ompertae, latitudinis ero quae nusquam centum mill ia passuum x 'dat, cum in multi locis contractior inveniatur. Hunc multae , circumsedent ntiones. Dani siquidem &Sueones , quos Nordinannos vocamus,& iei tentrionale littus, & omnes in eo insulas nenti At littus australe solavi oc Aisu, & aliae dive Coincola. ationes: intecquos vel praecipui sunt , quibus tunc rege bellum inserebaturi elatabi, quos ille una tantum, α quam per se gesserat expeditione ita contudit ac domuit, ut ulterius imperata facere minim: renuendum judicarent. Maximum omnium quae ab illo pesta sunt bellorum, praeter Saxonicum, huic ello succe stit, illud videlicet, quod contra ille &ani- .inosius quam caetera, & longξ majori apparatu administravit. φnam tamen per se in Pannoniam nata hanc provinciam ea gens
tum incolebat expeditionem secit: caeteras filio suo Pipino ac praesectis provinciarum, Comitibus etiam atq; legatis perficiendas commisit. Quod cum ab iis strenuissim ὀ Dii t administra,
tum,o'avo tVdem anno completum est. Quot praelia in eo gesta quantum languinis effusum sit, testatur vacua omni habitato e Pannonia,& locus in quo regia Cagani erat, ita desertus, ut ne v
stigium quidem in eo humanae habitationis appareat. Tota inhoe bello Hunorum nobilitas periit,tota gloria decidit, omnis p cunia de congesti ex longo tempore thesauri direpti sunt. Neque ullum bellum contra Francos exortum humana potest memoria recordari, quo illi magis ditati de opibus aucti sint: quippe cumvsq: in id temporis penἡ pauperes viderentur, tantum auri & a genti in regial compertum, tot spolia pretiosa in praeliis c blata.
116쪽
ut merito credi posset, hoc Francos Hunis iustὶ Disse, quo a
Muni prius aliis gentibus iniustὰ eripueranti Duo talitum lex proceribusFrancorum eo bello perierunt ,Ericus dux Foroiulianu in Liburnia juxta Tarsalicam maritimam civitatem insidiis
danorum interceptus,& Geroltus Baioatice praefectus in Pann mia,cumcontra Hunos praeliaturus aciem instrueret, incertum , A.,quo,cum duobus tantam qui eum obequitantem ac singulos illo itantem comitabantur,intersei stus est. Caeterum incruentum peneTrancis hoc bellum fuit, depro per imum exitum babuit, tam etsi diutius sua magni me iraberetur: post quod de Saxonicum ae prolixitati con mentem finem accepit. Bohoemicum quoq; ' M t Hilinonicula quae postea exorta sint, diu durare inon po-etuerunt: quorum v runq; ductu CA R OLI junioris . celeri une
cc inpletum eis. Vltimum contraNordmannos, qui Dani vocan-
tur,primo pira cameXercentes, deinde majoriclasse littora Galaliae atq; se rinai ae vastantes, bellum susceptum est. Quorum rex Goderodii adeo vana spe inflatus erat, ut totius sibi Germaniae tomitteret potestatem . . Frisiam quoq; &Saxohiam haud aliter atq; suas provincias aestimabat. Jam A botritos vicinos sios ita suam deditionem redegerat, jam eos sibi vectigiles fecerat. lactabat etiam se brevi Aqua rani, bi regis comitatus erat, cum maximis copiis adventurum. Nec dictis eius quamvis auissimis:omnino fides abnuebatur, quin putaret tale aliquid inchoaturus, ni si festinatasuisset morte praeventus. Nam 1 proprio satellit ei tersectus suae vitae & belli , se inchoati Enem acceleravit. Haee sunt bella quae rex potentissimus per annos xxvri tot enim annis regnaverat: in diversis terrarum partibus tum ma prudentia atque felicitate gessit, quibus regnum Francorum, quod post patrem Pipinum magnum quidem de sorte susceperat, ita nobiliter ampliavit, vi pene duplum illi adiecerit. Nam cum Prius non amplius quam ea pars Galliae quae intra Rhenum & Ligerim, oce, numque & mare dalearicum jacet, pars Germaraiae quae intra Saxoniam & Danubium, Rhenumque ac Salam fluvium, qui T ringos & Sorabos dividit, posita, ac a Francis qui Orientales ducuntur, incolitur, &praeter haec Alemanni atque Baioarii ad re-sni Francorum potestatem pertinerent : ipse per bella memorata
117쪽
sprimo Aquit niam & Vasconiam , totumq; pyremes montis rumgum,& vique ad Iberum amnem , qui apud Navarros ortus, de fer tilissimos Hispaniae agros secans sub Dertosae civitatis imoenia Baleatico mari miscetur: deinde Italiam totam, quae ab Augusta Praetoria usq; in Calabriam inferiorem , in qua Graecorum ac Beneventanorum constat esse confinia, decies centum de eo amplius passuum millibus longitudine porrigitur. Tum Saxoniam, quarquidem Germaniae pars non modica est, i & ad eam quae a Francis incolitur , latitudine dupla putatur, cum longitudine possitellia consimilis. Post quam utranque Panno i iam dc oppositam in altera Danubij ripa Daciam, Histriam quoquc & Liburniam at Dalmatiam, exceptis maritimi civitatibus, qWas ob amicitiam , junctum cum eo foedus, Constantinopolitanum Imperatorem h. bere perinuit. Deinde omnes barbaras ac feras mones, quae iii teri lienum ac Vistulam fluvios, Oceanumque o Gai ubi uti stae,lingua quidem pene similes, moribus vero atq; habitu valde dissimiles,Germaniam incolunt , ita perdomuit, ut eas tributarias effecerit: inter quas fere praecipiti sunt. Velatabi, Sorabit A triti, Bolimini. Cum eis namque conflixit, caeteras quarum multo major est numerus, in deditiones' suscepit. Auxit etiam gloriam regni siti, Miniciae per amicitiam sibi conciliatis. Adeo namque Adel sensum Galeti atq; Asturicae regem sibi secietate devinxit, ut is cum ad eum vel lueras vel legatos mitteret, non aliter se apud illum qu in proprium suum appellari jubereti Scolorum quoque reges sic habuit ad suam voluntatem . per sitam munificentiam inclinatos, ut eum nunquam aliter quam dominum , seque subditos ac servos eius pronunciarenti Extant Epistolae ab iis ad eum missae, quibus huiusmodi affectus eorum erga illum indicatur. Cum Aaron rege Persarum, qui, excepta Indi totum pene tenebat orientem, talem habuit in amicitia concordiam, ut is gratiam eius omnium, qui in toto orbe terrarum erant, regum ac principum amicitiae praeponeret, solumque illum honore ac munificentia sibi colendum judicaret: ac proinde cum legati eius,quos cum donariis ad sacratissimum Domini ac Salu toris nostri sepulchrum locumq; resurrectionis miserat, ad eum venissent,& ei domini sui voluntatem indicassent, non solum quae
118쪽
, caroli M. anipetebantur seri permisit,sed etiam sacrum illum ac Mutarem a
cum, ut illius potestati ascriberetur, concessit,& revertentibus logatis suos adiungens, in er vestes&atomata & caeteras o lenta lium tetrarum opes cingentia illi dona transali sit, cum ei paracusante annos eum quem tunc totum habebat. roganti mitteret ele phantem. imp atores etiam Constantinopolitani, Nicephorus, Michael& Leo, vitro amicitiam & secietatem eius expetentes, complures ad eam mi sere legatos, cum quibus tamen propter fas ceptum , se imperatoris nomen, de ob hoc quasi qui imperium. eis eripere vellet, valde sordus firmiuimum statuit , ut
si ulla inter partes slibet scandali remaneret occasio. Eru G, im seni per Rom s & Graecis Francorum suspecta potentia. Vnde& illud Graecumaextat proverbium Q se com tantus in ampliaud regno & subigendis eum amiscoteris nation ibus existeret, & in huiusmodi occupationibus quotidiς versaretur, opera tant en plurinia ad regni decorem de utilitatem pertinentia , divςrsis in locis inchoavit, quaedam eta iam consummavit. Inter quae praecipua serε non immeritb via
deripo supt, basilica sanctae Dei genitricis Aquis rani opere mutabili constructa,& pons apud Moguntiacum in Rheno quingentorum pastuum longitudinis nam tanta est ibi fluminis latitudo
qui tamen uno antequam decedet et anno, incendio conflagravit:
nec refici potuit propter festinatum eius decessum: quanquam in ea meditatione esset, ut pro ligneo lapideum restitueret. Inchoavit & palatino peris egregij, unum haud longEa Moguntiaco juxta villam cui nomen est ingetheim : alterum Noviomagi seper ahalem fluvium , qui Batavorum insulam a parte meridiana
praeter statio Praecipue tamen aedes secras ubicunque in toto regno suo vetustate collapsas comperit, pontificibus re patribus . ad quorum curam pertinebant , ut restaurarentur imperavit, adhibens per legatos curam, ut imperata perficerent. Molitus est cla semcontra Nordinannos, aedificatis ad hoc navibus iuxta flumi na. quae & de Gallia Germania septentrionalem influunt oce mim: & quia Nordinanni Gallicum littus atque Germanicum antidua infestatione vastabant, per omnes potius de ostia fluminum,
qua naves recipi posse videbantur, stationibus de excubiis di j P i ruis,
119쪽
sitis, ne qua hostis exire posset, munitione prohibuit. Fecit iadem' parte meridiana in liuore provinciae Narbonensis ac Septi
inaniae. , toto etiam Italix littore usque Romam , contra Mauros
nuper piraticam exercere aggresses: ac per hoc nullo gravi damno veli Mauris Italia, vel Gallia atque Germania Nord mannis diebus tuis affecta est 2 praeterqubd Centum cellae civitas Hetruriae per proditionema Mauris capta atque vastata est. Et in Frisia. aedam insulae Germanico littori contiguae, 1. Nordiannis de-- praedatae sunt. Talem eum in tuendo de ampliando , simul i; ornando regno futilia constat. Cuius animi tes , ω summam in x qualicunque, & prospero& ad verso eventu: e 'nstantiam, caetera
que ad interiorem atque domesticam vitam pertinentia ,hinc dic re exordiar. Post mortem patris clim fratre t gnum partitus, ta ta patientia simultates & invidiam eius tulit , ut innibus mirum. videretur, qudd ne ad iracundiam quidem ab eo provocari potuisset. Deinde cum matris hortatu filiam Desiderη regis Langobardorum duxisset uxorem lacertunt qua de causa post annum re- ,
pudiavit, & Hild zardi m de gente Suevorum praecipuae nobilit tis sceminam ini matrimonium accepit: de quae tres, filios, CA RO L V M. videlicet Pipinum de Ludovicum , totidemque filias,. Rotd rudi in Berom nilis Malisit, filiastres, Thmdradam, Hii arvaim & tbaidem. duas de Fastrada uxore, quae
de Orientalium Francorum , . Germanorum. videlicet gente erat: terti de concubina quadam, cuius nomen modb memoriae non
occurrit. . Defunctat Fastrada, Luttgardim Alemannam duxit, εqua nihil liberorum tulit:. Post cuius mortem quatuor habuit concubinas, Math algaesim scit quae peperit ei illam, nomine Rothil dim ri Gersuindam Saxonici generis, dequa ei filia nomine Adel-drudis nata est : & reginam, quae et Drogonem de Hugum genuit: de Adeliuidam , ex qua Thederichum. procreavid Mater quoque eius Bertrada in magno apud eum honore consenuit. Colebat enim eam cum summa reverentia, atavi nulla unquam inter eos sit
exorta discordia , praeter in divortio filiae Desiderij regis, quam illi suadente acceperati Decessit tandem post mortem Hild ardis, . o im jam tres nepotessitos, totidemque neptes in fili j domo vidis siue quam ille in eadem basilica, qua pater situs est, apulsanctum.
120쪽
Di sivini, magno fecit honore humari. Eriit Munica sorori . . Imine Gisia a puellaribus annis religiosae conversationi mancipa- . ta, quam similiter ut matrem magna coluit pietat quae etiam paucis ante obitum illius annis, in eo quo conversata est monaste tio, decessit. Liberos suos ita censuit instituendos, vitam silij Imnanuscri:
quam nepotes primo liberalibus madiis, quibus & ipse operam
dabat, erudirentur. Tum filios, quam primum aetas patiebatur, more Franco resin equitare armis ac venationibus exerceri fecit: fi lias vero lanificio assuescere, coloq; ac fuso, ne per otium torpe ,rent, operam imperi ere ' atque ad omnem honestatem erudiri
Dissit. Ex iis omit hvi duos tantum filio; de vitam filiam priusq'am moreretur aesisti CAROLLIM, qui major natuerat,dciurinum, quem regem Itilli praefecerat. Rothrudini, quae filia main eius primo nata, & Conit antino Graecorum Imperatori de-Donsata erati rum, Pipinus unum: siliuni suum Berialiartum,ntias aut n q'inque Adelhaidem: Atalam, Gundradam, Bemlaidem ac Thedradam perstites reliquid. In quibus rex pie- atis suae. praecipuum documentum ostendit, cum filio deiuncto, nepotem patricccedere, ac neptes inter filias suas educari secis
set.. Mortes filiorum ac filia: pro magnanimitate qua excellebat, . minus patienter tulit, pietate videlicet, qua non mini tu insignis erat . compulsus ad lachrymas. Nunciatoetia sibi Adriani Romani Pontificis obitu, quem amicum praecipuum habebat, sic fis vitae si fratrem aut charissimum filium amisisset.. Erat enim in amicitiis optime temperatus, ut eas de sacile admitteret, de con stantissime retineret: colebatque famissime quoscunque hac assinitate sibi coniunxerat: Filiorum de filiarum tantam in educando curam habuit,. ut nunquam domi postus sine ipsis coenaret,
ntinquam iter sine illis faceret: Adequitabant ei fili j , filiae vero,
pone sequebantur, quarum agmen extremum ex satellitum numero ad hoc ordinati tuebantur. Quae cum pulcherrimae essent, dc ab eo plurimum diligerentur , mirum quod nullam earum cui-- quam aut suorum , aut exterorum nuptum dare voluit : sed omnes: iacum usque ad obitum suum in domo sua retinuit, dicens se ea mann contubernio carere non posse: ac propter hoc licet alias se lin, adverta fortunae malimitatem expertus est, quod tamen iitai