De interesse, ad L. un. C. de sent. quae pro eo quod interest &c

22쪽

Vanta sit varietas ustis instrumentorum vitae,quibus nostram indigentiam satagimus explere,quotidiana edocemur exprerientia. Nonnulla enim eorum deprehendimus, quae praeter usum proprium,&communem fructum etiam habent, tum proprie dictum, tum etiam accesssionem, sive natu raliter, sive per arte ni sive sorte fortuna. Alia itidem pro diversitate temporum, locorum etiam, aliorumque accidentium dijudicanda yeniunt, quorum omnium rei edtu,tu lucrum acquirentium & commutantium, tun idamnum Ddetrimentum augeri infinitis modis manifestissimum est Alia demum ratione etiam diverso rugi hominum distinctissimum praebent usum cujus ratione diversis hominum generibus majus vel minus danti num infligi apertissimum est. Iane Studioso aliisqye ejus sortis hominibus, libri longe alio modo testimantur ac rustico: Rursus huic ligo rastrum Malia instrumenta rustica,quam nostro ordini Praeterea internos ipsos una eademque aestimatio librorum locum habere non potest. Codicis enim quem recense bibliopolio proniimus, haud est id pretii,quo aestimamus eum, quem diu legendo familiare nobis reddidims, multis subinde adscriptis notatis,quae nobis qui deni insignem usum, reliquis vel nullum, imo impedimentum praebere possunt ut vero in his paucis rem se habere, apertissime constat ita si de abis, quorum infinita est multitudo, idem dice

23쪽

Propter hanc erg5 instrumentorum eorumque usis ra. tione utentium, temporis,loci c. diversitatori, exstruxere nostri Interessessita loqui liceato quod Re obiicere posse eum,qui in Contractu vel alio aliquo negotio, aut ex deliberato animo aut neglectu quodam, vel cunet bunda socordia ignorantiaque illius, laesus fuit, aequum justumque visum est. Haec autem spinosa satis Inter Smateria,cum necessitatem maxima eum utilitate conjuncta propter frequentisisimu ej in foro usum in lac tineat, prae reliquis mihi digna fuit vise, quae diligentiori animi trutina examinata,disquisitioni publicae subiiceretur. Ingenue quidem fateor, hanc sublimem materiam ab ingenio meo primitus non esse excultam , optim&e

nim constat.

a valeant humeri nostri, ita em

Sciat tamen B. L. me hoc saltem annissum esse, ut d de hac materia apud Dd. hinc inde sparsa delibarim, in hane disputationem collata certo ordine sub titulo Exeriseitu Academici saltim ad disputandum proponerem Age ergo a quo omnis Salu aeternet Eus,4 hisce Cona tibus ex alto benedicere clementer dignare

Erum quidem potiorem, nominum tamen pruorem esse habendam rationem , tritissimum est L. a. 4. 'β0 λ ζ0QΠ possimus,nisi siqnifieati

verbi distincta, quod semper obatha ui,

num fore putamus, si istorum vestistia Iezentiri , t

24쪽

vim vocis eruendo intrinsecam , hujus rei recessus ali quatenus patefaciamus. In natales quidem hujus vocis interesse facile penetrare licet. in autem latine dicatur interesse proselsant , non multum refert, id quidem existimant Fumam scorasi Miselgas. Forcat. Diale ψι in ρr quos sequitur Tr. GL 2. I tb. l. it. ibiq; Hun ex eo,quod dicitur latine, in in sti e tuum, vere,seum velis e Fulos tamen Amat S alii, quos adducito sequitur Bach adae L . hanc dictionem interes-s nominalitercsset stantive positam, impuram ineptam Lbarbaram autumant. Sed cum apud ICtos receptum

sit, ut pro eo, , . interest, interesse die arit, non usqiadeo superstitiosi esse debemus, ut hoc vocabulo uti

cum Interpp.addubitemus,licet verbum hoc Interesse eo modo ac sensu,quo vulgo utimur,in jure nostro vix usurpetur juxta M. in lib. re eo quod interes. Donest in Comm. ad Lun. Cont. quae pro eo quod inter es c c. Osen. mTr. d. eo quod interes citin I. alii quos allegat Hunn.dLII. De illo autem dubium non est quin,ini L. etiam nostris Interesse verbaliterinatur , more aliorum iocat, itorum, quae raro in nativa sua significatione adquiesscunt, sed ad res varias significandas transseruntur, varie usurpari soleat. Primo enim accipitur ita, ut idciri

st, quod diversium vel Nostitim s merentiam

spo ut in .si. s. d. Uur. J7 msr daed. Contr.empl.O . IV. O. f. a/4. d. V. S. Liar drid. R. J. Sed hanc vocabuli ae-eeptionem cognatam nostrae intentioni plane non agno .

scimus.Deinde paulo elegantius Interesse ponitur pro eo, o Dodpertinet adutilitatem vel publicamI totius

Reipublic ex L s. g. II. a .rate probatur, totius publicae rei interesse, debere se rerumjudicatarum autora- ratem servari, velfiminis Atessam conserum ut lia

25쪽

bemus in lege spartan curgi divino adinventa genio

has enim non perire publice interestp. . . MEM cum dotatas es se seminas a solemprocreanae in . e- pDndam Herta Civitatem maximὰ necessarium emio o-mus mus au Et in hac signiscatione illud voeabulum etiam adhibetur m l. s. g. dae admium Treber ω M.

III. In lac autein acceptione qua se uriti atem de, notat aliculus privati, rursus duplicem habet rati onem: ptaino enim hoc dicitur laetδρο αiιὰ, complectatur rem principalem omnemque causam &accessionem,sive producta ex re, sive extrinsecus me gentem, quogenerali modo variis in loei, adducti, e .

oecti'e ad differentiam rei s debiti rincipalis, se ira acce ne extrinseca, damnum aeremum σίὸ dis ra

lem, sed etiam aestimationem eius excludit Ethare significatio specialior in jure nostro frequentior est&habetur in I. II. g. p. . d. ista γωλ,

pavientes damna interesse non eris i Eriapum principalem. Qua in siqnifiea -- '

IV. Eicqssis nunciis quae ad nomalologiam spectant

26쪽

mus jam quidem esse prolixi circa ipsa pare fana

rerum spicilegia,in male audiremus Latir. massa. Lelegant.

cassidum ipse maleas; tat Cras in descriptione testamenti, Hec noli prolix illos arguit rata cuiustam gnorantiae, quasi haesita,ediit in definition us ogici, dandis: sit ita, ne que eo corruEi pia juris substantia, dari vix semper possit tam'acEurata ii, jure nostro definitio,.l .etoLaecis IraeveI minime curandum quod proponit eloque. tissim is MM Lla.d oras. Se lib.1.LLL. non essecumfructu mensis iuris; quae circa stillicidia vel γiiste; si dissicilis, o que solos legulejos qui negligant Eobilibrem ejus partem. Harum ergo in definitionum explanati οἱ , cum ex infra positis satis emerserit, Κ, nofi est, ut diu es moremur. Perdendum potius Ebbi, erit ad divisiones jiqio. diueres vulgares&fres is ensistititas. .. . V. Dilucidius enire per divisionem apparere inuativod tractandum siSi quisqvam sumit,prudentissime in

vit Rom. Fontis in ea Q. Ext.d. Repip . Et quae distinguntur facilius percipi solere nori latuit Paulum,nec Accursinu. Add.ddon excepi. E coiutra vero non ali unde obscuritas oritur, nisi ex conturbata .indistincta tractatione. Primo autem hie sese offert communis illa

Dd. Distinebo, ova id in olens dispescitur in com-

27쪽

mune, Conventum&. Singulare me harum autem specierum expliciation ut apparet ex Ba d. MDiadae can. instr. Cyn. ibid. n.f. inter Dd. non satis convenit. Communiter tamen primum ordine vocant, q- excommuni valoreret,seu ex utilitate c es matione omi num communi duritur. Adtera ordinis species Doctoribus dicitur , quoties aliqua respitis vase uni quam his omni ιι seropter qualitatem aliqυam inhaerentem, qua non est transvisibilis adatior. Hoc itertim dupla x factu iura

munem reιvaorem etiam utineatem contine . Prioris lge

neri Gnteres, quod eritιonis si ticu Interesse appellatur,exempla proponunt ipsit Dd. citati m. Salicet. aliique l.36. .d boniM7. Edserv. expore. Posterioris specie exempla ponunt in libro, quem habet tu diosus, valentem communi aestimatione . flor. sed quia longo tempore in eo legit&bonas appostillas manu pro pria cribendo adjecit atque in eo localis, non venderet fumia. stor hoc dicitur iis Interesse uulare propter aliam qualitatem quae Studioso competit, non aliis. Denique Conventum Interesse vocatur de cujus vantitate

me partes conventum βιt, ac proprie Poena dicitur.

VI. Hanc autem divisionem reuesumDonesi in m de eo po interes cs Alciat de eo quod inter.g. quaero Iob xstribus Ctis&a quibusdam Interpretibus Juris dem

28쪽

excogitata madinventa. Nec enim Intere communis singuiaris conventi ulla rei fieri mentionem in LL. nostris. vid. Hun. ad Tr. d. D. I. th M.tit B. QVares nos hanc divisionem, utut magni nominis Viris probata sit, a Ba-ὸhori imprimis d. &ab aliis communiter recepta , cum tamen ad veritatem juris Civilis examinata subsistere vix

poterit, ex sent. ante Cit. Aut reiicimus.

VII. Praeter hane, restat ad huc alia , quam Dd suppeditant ejus quod intereri in Extrinsecum' intrinse-

eum Subdivisio, quorum membrorum explicationem etiam accensebimus, deinde ostensuri, quid veri seisiq; contineant. Bit,impcu nergo dicunt communem aestimatione eius quodpraesari debet vigore obligationis inita inter partes Extrinsecum, quod ex re,de qua agitur , provomit,prout es augmentum rei castimatio quantiptarimi. mereructus ex re, qui omnibus debentur. D nlδ. d. d. iis

libur. n. 3. Sed quicquid dicantilli qui hane divi fionem admittunt, vix certo possunt consisteres damento, novam plane vocem .distinctionem fingentes, quae prorsus etiam nec ex jure, nequed. l. un. C. intellectu, dici potest,uel si possit, minus ad ejus explicationem conduceret, ut in Astiata Tr. de ante eurim Fulgos in L I. r.eo 4.daeae . Ni maxime cum etiam contra mentemiuiis agat,quia recte jura pensando, non attenditur, an aliquod interesse sit intra rem per clar texi in I. ι. g. d. d. Adi. Empt. Quaec.autem utilitas proprie circa rem consistere dicitur,ea extrinsecus venit. Eam ipsam etiam reiicit Aisbus in sua Dieaeolog. lib.r. c. φή. n. a. Tandem Glossa alias in Schemate add. l. v. subiicit M. Species eis ιρον interes,aestimabile de inaesimabιle petibile, convenis tum,certum&incertum, mutationis fori' persen , ultionis xhonoru sc quas vid ibid. Sed quam male haec omnia dicuntur ostendere, nunc non licet. 8. In

29쪽

. Π Interim etiam cum alleg Autor nullam plane divisionem ιρ- interest ponere , quam earum aliquam arripere, quid vetat. Sit itaque es unicum,quaa non nisi ope tire interest, ut tamen id non ex speciali&tenera nimis opinione petentis, ex qua nemo locupletior, maginariaque affectione, sed ex rei veritate ponderetur, quatenus nobis pecuniariter a nostro patrimonio seu revera,non opinione nostra ab est lis. . De M Atqui hactenus explicata ea sunt quae ad desiviti

ne &diu ueni pertinere videbantur.

. ' QD Philosopliorum duplicem na

re debitorisve rei. Et quidem quod moram attinet, messe,praestatione quod

DbqVando vero committatur eadem ex interpellatio-

. rpi etiam constat, quod damnum

summam esse asseri

30쪽

intereeptum est, restituatur. De contumacia iure mi rei, ex his quae jam diximus,res clara est. X. Causam efficientem proximam Dd faciunt,damnum datum cae lucrura interceptum L aspril dae L. N Nam ut quid nostra intersit, hinc pendet, si quid amissimus ob id quod factum non est, quod fieri debuit. aut sit quid lucrari potuimus,si factum esset, quod promissum est, quod, quia factum non est, lucrati non sumus. In

eo ergo quod interest aestimando non damni tantum, verum etiam lucri ratio habetur.Ideo etiam Imper. Iust.d. l. un. C. inquit sta ex luero ineres puta Labeonem Julianum La. g.ult. dee)quod certo loco&Ladm.Trem. Fican. I.

M.Locati Paulum ae L .ad L. Aquim idquod interes 3atuerunt id est definiuerant interesse omnem utititatem qua nobis resea abest. Atqui utile nobis aliquid est duoburnodis: primum,si nihil decedat de nostro tum,si, quod licite&vere lucrari potuimus,nobis accedat. Donermae,

XI. Unde igitur nata dubitatio, an ex Iucro vero cessante causetur etiam Interessera ex eo forte,quod ICt1 alibit latam interdana num&lucrum constituunt disterentiam Lassidaeaedam. infect. 4. praecise contradictorie'negant eius inrepresse,' vi lucrum facturus quidam sunt loci, quibus lucrum ab eo quod interes diib aserte removetur ut in Eug.3.ὰ - Empta iit in eris. com rei venae lassicida damn.inue .g.aI. . AEaq. ARMrc. i. ga .d. fure. Quid igitur ad hasce instantias respondemus Nimirum Imperatorem vocem lucr α. LMn strictius accipere, Mintelligere lucrum I. revera impe

ditum' uod juste ae sine alterius injuria, secus si cum praeiudicio alterius ut in Zιπ.sd . aff)&quidem . ex re amissasola,none ijam liunde facit d. ιιl. S.I. . . Ac