장음표시 사용
211쪽
REM BERTI DODONA I. 183nt muliercu .nos Oedematodes appellare posse-
CAP. VII. Tanta insania est delirium absque febre i in quovit dictum est, a phrenitide differt. Causa oua: ue es biliosus humor sanguina permixtus
te ex bile doloresci vel 1giliae vel labores vel clam inedia taliosus autem humor aliquando latior aliauando malignior.ut supra dictum est: sic'
cum risu alia vero vehementio veluti quaelibile eia' a stat oi itur, omnium autem gi vitiam cri
assato ac adulto originem habet. stri
demo maxime ferina mania ab hoc proce tape diuturna ac curation rebellis evadit, cun uari frequenter maligno , spiritus commisceri continoit.Transiit verti mania quandoque m melancho iam quando videlicet biliosus aut mel. humor
dem quum non multus fuerit vitiosus humor citius accidii quam quum copiosus.Differt autem . melancholia accidentium magnitudie 'vitianam in mania adest vel multiloquium,vel clamore , motus&iactatio Acorporis Ordinata, temera a iudacia spectus torvus: inverecundus. In meta
212쪽
PRAxis MEDICI HIEboli vero metus aut tristitia absque causa, tacitnitas, quandoque amor solitudinis Curatio autem maniae initio quidem quum pers cipit&redundantis signa anguinis Psint fit heseos is e dextri brachi vena detractionem sed post diuturnas vigilias, labores, vel inediam super Venerit an in Met 'ioni parcendum erit Somnus vero omnibus modis in utroque casu pro vocandus deinde reliqua facienda quae in cura Qtiando autem mania aliquandiu d erit u
. Quare neque acinus morbus, ut phreninis est De inama consensum non dicit ut quod illa nisi bis febrilibus non oriatu
usici Ois. Aggrippa nullos facilius a daemonibus obsideri quam melanc holicoq. i tyro te perpetuam mentatis a lationem, qui quum in alia ex aliis ii iter co- Pando transiliant torvh impudenterque iniciun r
mcdicum poti simula ex accibari maligni ac li thalis moror 'mum est Luci an in abdicato Q l - dum donec viderimus sanguini r undantas signa sunt qui nullo modo secari vo-int. verum hoc probandum non est rarium an uis 'RLum pravis humoribu , de ebri -'DVias Mandandum ministris ut eorum errores quo-cta in conscia D ac Dentes corrigant, ne aut omni rus
213쪽
REM BERTI DODONAEI. I sInsentiendo augeant furorem eorum isa confir-iantes aut rursum repugnando asperent pastionis nugmentum sed inducti, nunc indulgeant conentientes nunc insinuando corrigant vana , recta monstrantes Caes. Aur. l. taedar. c. de Mana.
NICO L. FONTANI. Annotati VII, ad caput VII.
Duae sunt Maniae differentiae. Una 'u e Melan holica dicitur, altera, vero, haec est, quae Latinis di citur furor, d Auctore Galenia de catis. Ompr. est mentis alienatio citra febrem. suuandoque cum risu Haec Mania est longe securior, ea, quae fit cum studio, Aucio: e Hippocrate phor. 3 3. lib. 6. Pituitosus humor eam numquam parit ed
Pulci ira de hac re proposuit Thomas a Terga 3 de Locis cap Amorem insanum adjicio,& est etiam 4 amae species, quae accidit frequentius juvenibus. a me clijs aetatibus, dissicile autem senibus difficilius pueris remulieribu affrinante Aureliano lib. T. 1. 6ων cal . in cuj iis descriptionein curatione strenue insudavit Valleriola I. obseret'. Len. II. Octob. 6.
Aro 3 sive subeth profundus' est soporci nat . bsens ames motus cellatione, illaesa permanen Ie respiratione abs tu febri. in quo a lethargo 3 ca-
214쪽
,8 PRAXO MEDICINAE taphora differt nam 3 Cataphora febribus supe 'enit Lethargus ver6 febrem habet ab initio cor junctam. Differt vero ab apoplexia quod respiti tio liberast non impedita in apoplexi enim re spiratio laeditur ac impeditur.deinde per poplexit
membrum aliquod ,vel pars corporis .esolvitur: ir caro vero nulla pars Differt vero etiam a Catoclic quod catocho laborantes oculos habeant apertos, i vigilantibus similes appareant in Caro verb oculi sunt clausi sicut dormientium. Accidit autem Carus quandoque per consensum a vaporibus ad cerebrum perlatis quandoque vero propter nimiam e
rebri refrigerationem , quae fit vel citra humorum affluxum,vel cum humorum affluentia. Accidit autem carus cranio contuso , vel sic percussi, ut cerebrum vel mei loges laedantur. Supervenit vero Scal: quando carus a virium imbecillitates . Per consensum fit carus veluti ab ebrietate propter vapores ad cerebrum perlatos aliquando vero propter armes, ut in pueris,ex humoribus putridis generatos,pra sertim frigidis ac pituitosis, unde va
pore ad cerebrum crassi ac frigidi perferuntur. Eit
vero tonnunquam carus per consensum mulieribus ex utero laborantibus. Refrigeratur autem cerebrum inuidem citra humorum affluxum per narcotica med. vel intro asia sumpta, foris applicata: ut sunt Opium, mandra-8Oras, hyosciamus, cicuta coriandrum recens similia , quae intro assumpta gravem soporem adducunt,& similiter cum oleis, unguentis aut cataplacpermixta capiti temporibusque admota.& nonnunquam etiam ex solovi frcquenti odore. Potest vero
215쪽
cerebrum refrigerari a frigido aere ventoso vel oso, vel simili de causa. Cum affluXu autem inorum refrigeratur cerebrum quando ad caput illi pituitos frigidi humores perferuntur, atqueae factus Carus facile in lethargum transiit quan- videlicet humores putrescunt febris accedit. Ad Carum autem ab ebrietate non priu reme-ium adhibendum quam praeterierit tempus quo ietas solvi solet i . atque sit tunc patien non e cinefat uncutiendus agitandus et temulataOlue provocanda aliaque facienda quae infra dicen
Si ex vermibus factus Carus fuerit adhibendarunt quae adversus eos conducunt eXcitato tamen
rius puero nisi sint quae ventriculi regioni Velim - ilico admoventur quae etiam puer sopore deici applicari possunz. Ab utero autem si Carus factus fuerit adiunt c- letionis signa Dcies rubet ac in isto casu, si ouae ab utero laborantibus adhiberi silent,non profuerint, sanguinem ex vena pedis interiore detrane et multum prodest. Si ab usu narcoticorum Litupefacientium sarum quis inciderit ter pus przeterierit intra quod narcotica concocta esse potuissent temporibus ac fronti admovenda cru t Xcalfacientia ut oleum de euphorbio, de caitorio, de piperibus ruta una, vel simile aliquod Naribus etiam adrnovenda Odorata calida ut calamenthum in aceto crocus cum aceto acerrimo Accii etiam vapor ac fumus e nare receptus aut attractus osculi caecitat,
216쪽
188 PRAXO Enica NAE semnolentiam expellit. citatur fumus quando per laminam vel lapidem acetum funditur. tnutatoria quoque naribus indenda Poliunt Theseca Vetus , aut mithridatium vetus temporibus moveri, naribus il iniri, et ori infundi disibi in aqua vitae aut pulegij. Afiigere vero cucurbitu las cum scarificatione humeris, convenit, non mustum tamen sanguinem detrahere, sed loca caris, Mi aceto tu sale abluere ut dolor excitetur. Ligaturae quoque doloros a conveniunt acres glandes cum
olis gemma suppositae Aod si hoc modo pa
tiens excitari nequeat de vitae pitur periculo Vbi autem excitatus fuerit sunt nonnulli qui pii tent provocandum esse vomitum ut narcoticur
assumptum ejiceretur vel ad minus en at i ciendi ut deorsum pertrahi posset sed ustra hoc se
quando tamdiu narcoticum in corpore haeserit, ut jCOncoqui potuerit quia posteaquamjam concoc fuerit a natura superatum, evictum nocendi vires amisit possunt tamen nihilominus exhiberi calefacientia ut vinum generosum piper si, compositiones ex pipere, Theriaca vetus cum aliquot agranis ' castorij convenit vero inapeos ac nasturti usus , qua dantur ut si aliqua mala qualitas narcoticis relicta fuerit emendetur corrigatur. Quod si vero a sola frigiditate cerebri Carus su- perVenerit velut a Di jdo aere vel simili causa ex 'terna, utilis quoque erit calidorum oleorum de unguentorum usus,sed ab aceto ab linendum. Conveniunt ver fomenta sicca luti ex inbllo panico in sartagine munda frixis, captiva&
217쪽
REM ERT DODON I. ros uando cro capite multis frig. humoribus im-m carus factus fuerit , ut quam minimum aeger mire permittatur omnino Npedit. Corpus vandum est,in omnino si remedi s utendum qu1 sin capitis dolore ex frig. humoribus contracto. Que cessandum est a remediorum illorum usu. 'contusione autem rani carus aut proptertinera capitis factu, requirit ut bene vulneri aut inlusioni consulatur Casus autem hinc factus sub- se magnum indicat periculum mei Ingescereti laesa aut cerebrum p in sphaccio laborare. uirium autem debilitate propter corporis delirationem ab excrcitatione aut vigiliis aut va-ua ponem aut a morbi comitialis accessione si uavior aut profundior sonor obrepat periculo ca-i . nam ab exercitationibus aut vigilus subinde metior somnus succedit vero propter caloris atingi paucitatem vires debiles fuerint ut val- e senibus contingit, tunc gravis sopor imminere vitae exitum ostendit neque datur occaso muli tentandi aut faciendi propter virium debilitatem nisi cui velit Theriacen cum aqua vitae rectificata, Mel aquam vitae solam ori infundere, ex eadem tempora: nares illinire, aut aliquo oleo ex praedictis tempora inungere.
senuitur ut de morbis ex causis frigidis capitis aramus. Ouidam ωComa appellant verum generi Ina arus coma somnolentui Catochus
'' fh hoe naturali differt. ac sopor quid
218쪽
rso PRAxis MEDICINAEnrigis quam somnus videtur.Unde Virg.Tum consanguineus et hi sopor. 3. De qua egimus quum de sympi sebrium a
. Ut quandoque vidi solos oculorum musculte solutos, vel etiam musculos masse teres. s. Post vigilias ac labores diuturnos vel in se nectute e XV ucsto calore naturali cum pulsus parvitate,&est signum lethale. 6. Rarum quidem est vidi tamen: curavi. R.l . Non statim, sed diuturnitate.
8. Veluti si quis frigidam multam quam r.
quenter infunderet capiti. 9. Nisi sorte placeat. ni necessumsiit, remediu. quod Amphis apud Athenaeum probat: nempe triasiit iam incutere eo ni inc. i. Di pilosoph. in fine. io Pulsus est magnus, menses sistuntur. 11. itficile est enim aliquem excitare ante quam concoquatur. Quod exemplo mulieris quan Mechliniae vehementer tortam nullum doloris sig- ἐnum dum torqueretur edidisse memini, confirmari puto vehementer autem tortam collegi quod san nomem in urinain in fecibus in vomitu rejecis iter, quae si ante concoctum narcot.excitari potulis L . doloribus excitata fuisset. ra. Quamvis meliora fumus aceti reliqua prae M.
i 3. In qua vis opi jam fermentatione non itas
i . Exactius enim anus sentit quam reliqua omnia intestina Tum si mandrogorae siccus iii balano suppositus hypnoticus est soletinum inducit, quid Contrariae acu tatis remedium ano submissum dormientem praerier naturam excitare poterit. s. Praecipue contra cicutam valet.
16. Maxime contra hyosciamum, papaverin reliqua. I. Quod
219쪽
REMIE ET DODONAEI- 19 Ii . Quod pretestans ad omnia narcotica re meis
'is Aut ejus loco semen phalaridis vulgo canalij-
aet. his fomentis quendam curavit R. D.
Memini in aut . sic mortuos leviter vulne atos. ita tamen quod membrana cramum tegens c ars ossici sent laesa linterior enim pars ossis porosa. unde acile frigus penetrat ad interiora. o. In pomis enim accesJIonibus est morbus acu 2 tus ut ait Cesius nihil tentandum, quod natura tum se colligat. . . et Sic uendam Ant*erpia dc quandam Me chlin. mortuam suisse vidit Dodon remedia pro ducunt sed non restituunt vitam.
NICO L. FONTANI. notati VIII ad caput VIII.
carotare subeth primo loco posuit deinde prosequitur Lethargum . Utrobique peccat materia phlegmatica rigida whumida ideo cura amborum una est eadem medicamina debent apponi supra diversa loca. In Subeth, supra anteriorem partem cerebra quia Damoestanteriuris. In Lethargo supra partem posteriorem , quia est apostema partis posterioris.
AP. IX. Ethargus quem LatiniVeternum appellant gravis A altus etiam sopor cum febre non tam D
220쪽
acuta,Iedlenta. Cessant in hac aflectione princianimo functiones imaginatio. memoria cosegne est facies saepe pallet. extrema res uera Decubitus est supinus urina sponte ignoranti effuit quum moriturus i est,inquit, Hipp. tum liquidum inferne merit. Duplex autem est lethargi origo, ut Archigenapud Aetium refert. Vel enim septum transversu viscere male atfecto cerebrum per consensu afficiunt , vel cerebrum primaria affectione ab rat Et incidit quidem primaria affectio vel stati Sc ab initio,vel ex alterius morbi, mutatione siccedit veluti phrenitide quando per stupefacienti medicamenta nimis refrigerati sunt aegrotantes. tunc enim transiitus is ad lethargum.Laeditur auten in primaria affectione cerebrum,non quidem: cui dum ventriculos , sed secundum suam propriam substantiam, quidem cerebri pars, anterior. Origo autem ejus quando ab initio invasit ex frig.
hum pituitoso est humore corrupto ac putrescente. Avicenna tumorem esse vult cedematis de partim infammationis naturi in referentium .i esse Cedonia plegmon des ex pituita parte plurima, sanguine collectum. De lethargo autem per consensum facto videtur scripsisse Hipp. in lib. de Coacis praenotionibus Quicunque,air CZ lethargicis Nervantur plerunque pectore suppurati fiunt nam idcirco suppurati riunt quod circa septum transversum ira cordia asse esto constiterit. Gravis autem S acutus ' mori, lethargus est. nam ut Hipp. in j b. de morb. Lethargicus in p. lie-btis