In D. Remberti Dodonaei praxim artis medicae / ... Sebastiani Egberti Cos. scholia, cum auctario annotationum Nicolai Fontani ...

발행: 1640년

분량: 613페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

241쪽

Pos quam autem invisus supera effactus in agro Haerebat miser ipse suo, solusque dolorem

Consumens animo, atque hominum usura vatans. quaerat quispiam quibus notis discernatur Melan-zlia a phrenitide, quibus a Mania Dic: quod phrei citis sit alienatio mentis cum febre, cum quodam urore, aut incomposito metu. Mania vero furor ne febre, timore,& maestitia. Melancholiavero, de nentia, aut si mavis desipientia, sitne febre cum me-

u maestitia. De hisce lege Galenum a des mPl. aus capite ultimo. Vel ab H pochonditis per Hypoc bondria. nte lino partes omnes sub costis statas, sive arse Ctio sit in entriculo live in jecore, leuis venis lenis, Vel Me

uam ris ci Melancholium vocant est citritio 1iti necit esubito neque a jatimsolvatur, Sc. Ex quibus iique cerebrum ut similarem partem,

non ut instrumentalem iii Melancholia Lesam esse Sed cum meatibus obstruuntur ut instrumentalis, cum vero temperamentum ut similari pars ditur. marmorrhoides ut iterum fuant quod attestatur Hippocrates. lib. 6.aph eodem. 2I. per hae' verba Malancholicis, s obriticis Haemorrhoides superet emen tes, bonum. Et insaniis varices, vel Haemorrhoides1t er-zenerint,insaniae,1eu Melancho Laesolutio. Lycanthropian Paulus locat Haec I , Canthropla, VO-catur in qua propter corruptam imaginatio iu'm depravate imaginatur homo se in Lupum mutatum eis e .deinde diu absconditus in agro, noctu ad monumenta, sepulcha recurrit isti opinantursu in canes conversos & hujusmodi alia. Sicuti etiam ex melancholicis quidam se in , feras Gallos, aut reges fuisse conversos putant. Huic vero a finis i etur Incubus De licubis, succubis

242쪽

ai PRAxis tDICINAE succubi musta essent pertra standa cum Dioo Augustiuobb. s. de initate Dei . sed cum medici simu

m edica tractamus.

Dicimus hoc esse symptoma Thoracem oppri mens ponderi instar,inter dormiendum subortuni ex fumi nimirum: latibus , qui tunc excitantia i pulmonem, .septum transversum infestantibus praesertim cum non tam libera sit respiratio per somnum, quam inter vigilandum. Quod autem in eo laeuatur imaginatio quae est ii prioribus ventriculis , id sit per consensum ut ii Malancholiavi ochondriaca ex Galeno lib. 3. de Locu

DE COMITIALI MORBO.

Comitialis' morbus sive epilepsia est unive

corporis convulsio cum principum operatio nuin laesione ac oppressione sed non diuturna,in quo b reliquis convulsionum generibus differt Con tingit autem hic morbus frequentissime ipso cere bro primario laborantes in ipso flectu consistente interdum vere, ab ore ventriculi cerebro pericolas 'nsum laborante fit etiam sed raro ut Gai ait, in orbi comitialis species quum a parte aliqua cui id forte accidit rincipitas tectus, qui sentiente aegro cerebrum usque ascendit . Cause primariae affectionis cst humor pituitosus vel ii tu vel crassus. interdum vere, crassus melancholicus quales si in meatibus vel triculorum cerebri live is medius, sive postremus sit, retineantur, comitiale in morbum efficere solare Gai testitur. Pr,

243쪽

REΜEERTI DODONAEI. as Primario autem cerebrum affici cognoscitur dando non propter Cris ventriculi sensibilitatem,

it non propter alicujus partis magnum dolorem pol non ab aliqua parte vaporosus spiritus ascendere

latitur.

orripiuntur autem hoc morbo facillime suet Geinde adolescentes ac juvenes.rarita aetate ha- bres.Pueris I autem plane infantibus a naturali in

perie hic provenit, quando cerebrum valde hu- nidum est desinit vero in his cito ac facile aetatis onversione sed qui in aetate aliquousque progresia

exare inceperit ob peccata in ictus ratione com inissa, vel aliam quampiana causam externam eX- ortus est atque in his aetatis conversionem eXpectare, non convenit, sed morbosum affectum discutere idonea adhibere remedia priusquam invalescat. at quoque autore. Qui autem in majore aetate su- pervenit post a D annum fere ad mortem usque im comitatur nam , ut Hipp. quibuscunque morbi comitiales ante pubertatem fiunt,mutationem acci piunt: quibuscunque autem in as commoriuntur. Quicunque vero senes apprehendi incipiunt maxi-

Gravissimus autem Vis illimus est morbus qui

capite orituri cerebro primaria 1 Sectione labo rante qui ver ab alia parte veluti' a ventriculo, aut a manu, aut di pede initium sumunt maxime fa nari possunt. 1 Quum autem primum morbus iste aliquem apprehendit a tus magnus est,& subin- de diuturnam habet accessionem, nec cito ad se ho-l Oredit quando autem frequentius invadit minus ravis est accessionem minus diuturnam habet. cum

244쪽

appendi potes quae pueris gestata maxime prode Quod si vero alicui majoris aetatis morbus hi super Venerit cura diligentia major re qairitur aerem calidiorem sicciorem perducendi sui S ad exercitia S labores ejuno corpore. In vidi ratione ab tincndum est ab omnibus quo crassian

i rigidum lentum ingenerare succum queant. Atto nidantia ConUeniunt ut carnes volucrium quae non itaquosis aut circa aquas vetiantur inter olera sinapina turtium, eruca probantur ex herbis hyss origim; Orana,ros arinus,thymus, betonica. Quod ver aetas sanguim detractioni iurgatioro suffecerit non erit haec praetermittenda. Et statin post morbi invasionem vel vere aut autumno hae a facienda Quando veri, post as annum morbus hic priminuasserit frequenter initio morbus acutus est atqui tunc si vires erant sanguis ' quoque detrahendus aut acri nemate alvos irritanda. quando aeger aliquantum ad se redierit purgans medicamentun non negligendum. Victus ratio ad calidam xsiccam mutanda ut pra di tiam. Prodcli non raro his tum iunioribus

id ue di

245쪽

RrΜBERT DODON EI. IIram retinere potest vero simile in uno brachio ut Uno crure acere quod diu apertum manerexpedit Laudat Rh: is lib. . ad Almai Z elect. luoddam quod valde utile est in morbo comitiali, ujus loco sumi potest aliud compos o Mithridatio conserva majoranor additis cubebis, cardamomi, retri radice, paeonia radice aut semine cumjr ex stoechade permixti S. Gestare vero Moxo ungula alcis vel annulum

ita et aliud quiddam subinde tum his tum&al suti

le est. In senectute autem sit quis hoc morbo corripiatur ab hoc convaluerit idonea Victus ratione continendus cst, danda qua cerebruti res iccant ccorroborant,Veluti qua 'am diximus. Quod si vero ab ore ventriculi morbus comitialis fiat , id quod ex oris ventriculi dolore tensurosionis praesertiis ab inedia ac fame cognosci potest ventriculi ac oris ipsitus ratio habenda erit. cibus tempestive exhibendus qui ut bene concoquatur Urandum.Si aliquo humore gravari ventriculum colisti gerit exhibenda erit hiera picra exterius vero admovenda ventriculum roborantia. Si autem propter alterius partis affectionem vel 3 dolorem acciderit parti laboranti curatio debetur.Si ex crure vapor aliquis esterri sentiatur qui ad cerebrum perveniens allectum ingeneret mo vinculo priusquam ascendere vapor queat membrum strinae radum deinde parii atracientia χXulcerantia adhibenda ut sint medicamenta eX thapsia, fanapi,euphorbio.

Seba

246쪽

ai PRAXis MEDICINAE

Sobastiam Euerti Sebosia.

x. ἰερον νοσηua ia sua ob dissicultatem dici tur. item ἐπιλη a quod subito apprehendat: vel quo Densum atque mentem pariter apprehendat. Caelius Aar. Sacer, quod divinitus immittatur, seu quoci sacram ammam, vel sacrum templum partis animae in corpore dominantis, contaminet; sive ob

magnitud nem passioru ael. Aurel. VideApuleium a. apolon a Contagiosum vetustas credidit hinc illum des ruebant, h. e. contagia regerebant. Plin. Eo laborantes fugiebant. Horat. ne familiam iniicerent ruablegabant. Apul. r. apolog. Sic ab uteri suffbetatione comitialem ortum vidit. R. Dodon. Ego etiam in parturientibus. VidCael. Ause l. l. 1. Tard. 3. q. Ad quem semper refert Hipp. Ad quos etiam refert Gal.& Plato in Timaeo. 6. Ab uno ventriculo ad alium. . Qui comitiali vatici solent corripi jam adventare valetrudinem intelligunt si calor summa deseruit. incertum lumen nervorumque trepidatio est si memoria sublabitur,caruitque versatur. Seneca de ira. c. o. Splendores instar iridis oculis obversantur odorem foedum sentiunt, aures sonant, bilis

praeter rationem accenditur. Aretaeus. l. I. c. s.

8. Hinc puerilis passio dicitur. Cael. Aurel. o. Etatil, melioribus4 pulchrioribus viget. cum aetatis fore saepe evanescit sed cium abiens,quasi pulchritudinis invidia quosdam deformat, aut manum mutilem reddens, aut faciem torquen , aut sensum aliquem auferens, quod apud Aretaeum repertum in praxi verum esse aliquoties vidimus. io Potissimum tamen illi quibus cersbri sensus exactior . ut maximi quique hanc passi sint Livius

Drusus

247쪽

REM BERTI DODONAEI. I9trusus Iul. Caesar alij que Mahumeth forte armel lius h. e. Deo plenus videri voluit. De Carolo v. ,stis Galli commentum puto. Ii rex Lunae radijs quos Anthyllus medicus ud Stobaeum .serna Iro. dicit quod humidist reddent cerebru. idem etiam

ia. Quia oportet causam esse magnam qua cirre-urum jam per aetatem siccius humectari r Quod ni ramilia propria, non a ras, non medicus dii cutere il-nim valent Pallas. 6.epi d. s. I. aph. . 13. Aut aliqua parte leviter syderat istunt aut non moriantur cito liberabuntur. 1 f. Ac talem in quadragenariis quandoque cu-

u. Ita ut quandoque per triduum laceant. Cl uandoque diu maiient in sopore seu caro soluta ou vulsione. sit autem hoc ob magnitudinena caul Aquae sanum ante hac potuerit assicere. 16 Elasiij dicebantur qui hunc propulsarent, Arois erant autem ex posteris Alexidissiliae Amputarat. Plutarch in Hellenic. Menecrat qui se pro Iove gerebat quos a sacro curabat morbo variorum deo-um habitu circumducebat. Athena us. I. 1 in Oasii non solum nulli comitiali morbo cor ripiuntur sed, qui aliunde illuc veniunt, ab illo morbo liberantur propter aeris maximam temperiem Olympiodor apud Photium in bibliotheca. leto notro contra frequens quod irmi a bum; daque redi Osiit,quam auster. ventus minim Cla lubris perpetuo a filat. Laeli l. a. c. 3. Adde quod cibis cratu succi ut plurimum utamur. 18. Metui enim posset ne in apoplex in fieret transitus . . 30. Is morbo recenti in quadragenariis vidi Pro suille in invetera o non antiam pro de it dic Hur vul-

sontanetis videtur 3ppuleius meminissequum tox rapum rani uti l cd o alligat mi curare co-

248쪽

22 PRAXI MEDICINAE Zo. Non primo, ante ulcus in cervice nec illuc claudendum antequam in brachio vel crure ape rum, quod diu, imo quandoque per totam vitai apertum retinendum. 2I. Exteriore dextri posterioris pedis Parac post alios Viscum commendat qui suo more Vir delium appellat. 22. Ut in Diodoro Grammatico, de quo Gai. V, contra Erasistrataeos. 23. Dolorem calculi vel etiam coli intestini.

NICO L. FONTANI.

Annotatio XIII ad Capti XIII.

Dilepsia, quae invaso seu comprehensio est,etiam appellatur, morbus Caducus, a causa quae fit in pa

Secundo, vocatur Peditio, ab immoderato motu pedis,in paroxisino. Tertio, Vocatur Hieranoxium, ab Hiera, quod est fisacrum,& noxium quod est nocens. Quarto modo dicitur Commensalis, vel Convivatis, quia multoties in convivijs plusquam in alijs locis evenit propter saltum tinnitum, qui sunt in talibus :quare tunc mala materia incitatur ab illa fumi vpravi elevantur. Epit se vereditaria in . Haec non suscipit cura .

Si non haereditari cerebrum primo assicitur dissicilis est curatu praesertim si aeger sit nactus XXV annum ut recte ex doctrina Galeni notavit Auctor.

249쪽

DE VERTIGINE

Ertio, sive scotona inordinatus est spirituuin cerebri ventriculis motus, propter quCmmnia duae quis videt sibi is orbem conVerti a cir-ulariter rotari,stas apparce, de ut itans nequeat conssistere atque in terram concidat nil aliquo ulciatur quemadmodum sanis post multas corporis ircum irationes accidit. Non solum autem stanti us aut tantibus, sed subinde in lecto decumbenitibus ac quietis hujusmodi accidens supervenit quod quandoque adeo a num est ut tenebras Ocu lis mundat,quod nominant. On- tinoi vero lanc affectione quandoque per con- sensum fieri, quandoque vero cerebro primari la

Per consensu fit quando e ventriculo acres sa- dique adores efferuntur cujus signum Ventri Uliatque ipsius osti morsus ac rosio, quandoque nausea Cerebrum vero primaria affectione sive peressentiam laborare ostendit dolor capitis, prae -PUCa2Zravans, tum somnolentia, stupor sensus Odoratus,aurium tinnirus, quae in capite frigido redundare humores tellantur, unde cram Vapore generantur spiritus cerebri perturbantes, ac inor

nato motu concitantes . .

Quando et itur vertigo propter Ventriculi ac p-

his os affectionem accesserit providendum it

250쪽

ara MEDICINAE ventriceso ut supra dictum est, ii multo humor vitioso gravatus fuerit iter picra exhibenda. Sed quando propter crudo humores in capite re dundantes vertigo facta fuerit cito ad corporis va cuationem se:tinandum, aut sanguis detrahendus, aut purgans medicamentum dubendum . prout conditio aegrotantis suaserit,aut postulaverit dei de vero apophlegmatissimis ac sternutator utendtim. 9Od a cro etiam saepius recurrat necuefactis vacuationinus cesset cauterium etiam cervi ci admovere utile fuerit, veluti in comitiali morbo Tempor vero accessionis cum vertigo molest est si non cito cellaverit friction ,ligaturae,innites que diversiones faciendae, Modore rornatum aegerri reficiendus,ut cinnamomi, car Ophullorum, Sc.

Non est autem ha affectio negligenda nam ut Hipp. in Dacis ibus capitis sunt dolores

nitus aurium citra febrem tertigo,& vocis tarditas,& manuum to orieos aut ' poplecticos, aut lethargicos,aut pilepticos Ore,expectandum.

Sebastiam Egberti Scholia.

I. Scoloniata linges, congeneres Epilepsiae sunt, ex ijsdem causis in circa eadem loca fiunt su-

3. Quod spiritu sani malis perturbatus, cum humo libus confusas, ineptus ita ad suscipiendam s

SEARCH

MENU NAVIGATION