장음표시 사용
421쪽
Fere omnes practici,qi' os ego legi, sub uno, code in capite de Nausea, di vomitu cisentias, cau- as, tigna convenientiam, desilii Terentiam conscrium Dilo tortassis ducti, quod tanquam prius, po erius se habere certum teneant, Xta illud Galeni, b. a. de sympi caus. l. Veluti autem vomationes nauseae raecedunt. Sed cum certum sit, atque experientia conspi-uum quotidia unum line altero videri, quod ipse alenus paulo inferius testatur, ideo auctor levem inter has species, di itinctionem recte fecit.
'Entriculi imbecillitas ejus dicitur afleetio,per qua cibus alium Rus aegre i retinetur ac dissiculter tardeq; conficitur,d, subinde si exigua appetentia concupiscitur sic, ut non nisi modicus as umi eat languor nepe Verri culici viriu ejus exolutio. Hujuscemodi autem imbecillitas non arto X orbo convaleientibus deit,quandoque vero cX ejus intemperie humida ipsum laxante,contingit, S talem quidem at Tectum veteres appellant, sive supinitatem quod Videlicet resolutis ejus viri bus quasi supinus jacet. a. Huic proxima est i dicta seu subversio P Ven-
422쪽
ventriculi nauseos assectio conatus quidam vomendi, sed ab assumpto cibo in quo a nausea differt nausea enim jejuno accidit ventriculo: - M: verbiost cibum assumptum. Accidit haec propter ventriculi facultatis reten tricis debilitatem quando viaelicet plus cibi ingestum est, quam commode ventriculus amplectia iacoquere valet. Hoc autem modo affectos, sto
Lect 8 . Martu 16. a. Reperitur vero de alterius si apud Galimentio lib. 8 secuta l. locos qui in cognomi natur interpres, Volvulosam stomachi, subversio nem vocat haec cum magno dolore contingit, a priore differens est. Superioribus autem duobus malis annumeratui etiam ventriculi πτυ me sive salivatio quae est liu mida s ipsius constitutio cum dulcis pituitae in eo re
dundantia quae deinde sensim ad fauces sursum fer
tur,ac per frequentem creatum expuitur. Curatio horum affectuum in bona victus viven
dique ratione potissimum consistit.Resiccantium,ac inediocriter astringentium usus utilis es, Et si fri siditas adsit,moderate calfacientium. Exercitiui non vehemens si sudorem non movens , jejuno corpore, conducit, exigui temporis 1 cibo absti Dcntia. Post cibum sumptum quiescendum ' est praesertim quum ventriculus subversione laboret
ac suo tempore fori nus admittendus Cibum oportet c facilis concoctionisci ut sunt ova,carne vi tutorum,& Volucrium inter quae laudantur avicul
silvestres montanae, longe a locis pastustribus versantes
423쪽
REM BERTI DODONAEI. Mites. i stat autem cibum assum, magis quam exum edere, Mastringentibus nonnullis conditum uva immatura, uva crispa, baccis Oχvacanthoe seurberis,mali punici acinis, vino Omphacite, quod aphacium vocant quibus claromata admiscene sunt; fulgingiber, cinoamomum, caryophylli, es etiam piper aut alanga. Possunt de olivae muria ditae dari, tum cappares; quaecniaque suntia '.qua vel statim initio,vel cum ipso cibo assu- re prodest. A cibo laudantur astringentia,ut sunt 'ne Cydoneoru inter quas praestant aromata ad-uxta habentes Dantur vero Sc utiliter tragemata
, edam post cibum ut ex rosis rubris, sena co-andri,Cinnamomo, de alijs nonnullis cum saccharo mixta quae cum particula panis tosti in vino ma- facti aut aliter X hibentur. Vnctiones autem ex s. astringentibus tum Malia localia, qualia in vir icta sunt,conveniunt.
Quod si vero adeo multa sit ventriculi humittas ut praescripta ratione non OX OrriSatur,
unda erit pili una ex hiera picra, vel alephang. radere 3 9 si bis terve in hebdomada , mane uno ventriculo quae ad humiditatem resiccanam , c roborandum venit iculum prodesse po-irit.
Subversio autem illa, uete volvulosa dicitur cu- tionem requirit, qualem crudi humoris cum do- ore vomitio de qua ante dictum. Commendantilla ac veteres pastillum magonium ' quum CXl didis, aliquot med. componitur, quibus additur tum hujus loco nostra aetate diagIanges, diacyninum , dc similes compos receptae sunt. C-
424쪽
396 PRAXI MEDICINA que alijs cetimur, nisi magnitudo doloris ad opi, iii pellat.
i. Nescio an stomachi solutionem dicens Scribinius non hunc affectum intellexerit. Vox i, nάζceisatio in denotat apud Polluc. l. R. c. 2, .
a. re ventriculi cum alijs corporis partibus dibilitato. 3. Videtur sic appellare, tum appetitus perditinem, tum nauseos a dispositiones, in quibus alquando quid si vomitus contingunt fiunt, si post a sumptu cibu paulo vehementius moveant. 8. . Acr. cap. de vomitu sic appellari dicit vomtus concitatiores a serosis ac malignis humoribus. s. Hic major humorum copia quo priori bidissert. πλο author lib. qui Medic. inscribitur calde humoribus appellat. 6. Quia omne, quod vires dejicit, etiam ventricli robur frangit. . Ut concoctio melius perfici positi. 8. Quia levi motu ad vomitum incitarentur.' Dicit hoc etiam Gal. . meth. q. ac Paucuetiam vult esse. πλαῖ, ventriculi re siccat ξηυς αμα absinthi potus In med. c. de humor. io Praesertim si frigidus ventricii has , ne frit: idis offendatur. Prosunt vero dc quae bene oleo nam odore 6 κυτω - quod inter verticem a que umbilicum est imo dc quae infra, ut mat cena 'ram, ἡ προυν , ut scribit in Timaeo Plato ii. Sic caro falsa harenga, Imilii, jus ob rum ratione salis re siccantia. ia. P. Rosar rubr. sem coriandri praeparat cinnamoni an ij mastich. aryophyli set anisi ana iῆ sacchari quantum est pondus omnI3. Magnamcnim quantitatem no asert vent
425쪽
RE11sTRTI DODONAEI. alias & si non statim purget tempore id facier.
i . g. Sem selini et vj. nisi vj absinthii si pii cris 3 ij myrru ea j cinnamomia vi. ij xij castorii xij. an cum q. trochi Dosisitegras j. Stomachicis cum vini protropi iij. et bibetur. 8. Secundum loca Gai ex Asclepiade.
NICO L. FONTANI. nnotatio XLI, ad caput XLI.
Ex intemperi humida. J Calida intemperies etiam ebilitat stomachum: licet enim calor sit amicusiaturae, tamen cum excedit, destruit mediocritatem aloris innati, spiritus dissipat, sanguinem resolvit,onum symmetriamque hujus morbi omnino proernit . ut placuit Galeno libro de inaequali incet , cap. 3.lioqui febricitantes melius concoquerent , quodalsum est, nam caliditas velut flamma major absuit minorem, nimia si sit, superflua. Corriges frigeris eris exhibitis intus assumptis, dcxtra ventriculum admotis. Insuper ex calida .sicca intemperie homines cillime resolvuntur quia semperiori sunt aperti. per has patentes vias continuo calidum evaporat. ideo dicebat Galenus lib. o. Metb. cap. calidi m siccum corpus, cum febricitat oportet viribus u valentibus V cap. i. ejusdem libri calidissimis corporibus adzer-ssimam esse inediam. Quia ex inedia corpora resolvuntur, praesertimi adsit calida,& sicca corporis intemperies. Frigiditatis autem in ventriculo praeter aliasi; haec est adjunge da causa, e Galeni doctrina desum pia, nempe omenti abscisio , vel Extenuatio jam omentum ventriculi calefactionem juvat multum. idcirco calefaciendi gratia factum est ab ipsa na- ara, ex Gilan lib. . de,su pari. cap. 9 DE.
426쪽
CRuditas facultatis concoctricis ipsius i vent euli frustratio est. Triplici haec acciditis π1. Quando cibus assumptus omnino non alterati quae dicitur. χAtrema est cruditas. a. Quod cibus quidem alteratur, sed tarde dissiculi admodum, sic ut nullo tempore vix mutation suscipiat. Dicitur laec cruditas, non tamen pris tionem, sed vitium tantummodo significans Graea βωδυπιο ιν A. tardam concoctionem appellan 3. Quando assumpta non ut oportet mutantur,s non corrumpuntur,sic ut concoqui nequeant, at i in substantiam idoneam ad corporis nutritione converti non possint. tale quidem concoction
vitium cruditatis etiam nomine comprehenditur. anullum nomen proprium ut Gal.ait,obtinet. Causa autem cruditatis duplex est vel enim illius ventriculi facultas laesa, vel aliquis externus ecror inaeditur autem ventriculi facultas vel per i
temperiem aliquam frequentius frigidam, subin tamen limis calidam; quandoque absque humore,quandoque cum humore vel propter inflari imationem, erysipelas aut similem instrumentalei limorbum in eo consistentem , per quem faculta iejus laeditur. Error auteri extrinsecus adveniens concoctio
nem impediens tripliciter fieri potest. . propte humo
427쪽
REMEERTI DODONAEI. 399 amores vitiosos in eo contentos. a. a cibis,3 pro- er exiguum ac breviorem somnum. Et frigida uidem intemperies concoctionem impedit,vel tariorem eam reddit Similiter existentes in eo frigii ac pituitos humores concoctionem assumptoruemorantur. Nimis etiam calida ventriculi intemeries cibos facilis concoctionis corrumpit , ac inravam substantiam convertit.quod litiosi ac vi-iosi humores in ventriculo exilientes,faciunt.PraVi em ac vitiosi cibi lonam concoctionem impetunt licet nullo affectu ventriculus laborci. Impe- tu vero & concoctio per immodicam ciborum tionisque quantitatem quando videlicet tantassumptorum est copia, ut nec retinere COS Ventri-ulus queat tunc enim assumpta subinde vomitu re-ἰciuntur, vel multum temporis quietis ac somni ad Oncoctionem requirunt . Mala vero riualitas
in amplorum non raro causa est,ut non concoquan-
ut cibi corrupti, male cocti, adulti, de quos na-ura Odit i aut ventriculus fastidit. Sic nonnullorum substantia concoctioni rellis est cui sunt vinacea, tolliculi uvarum, Cap-
ares, aliorumque fructuum membranae,furfureS,R lura alia, quae non permutata cum excrementi,des
zendunt Ordo quoque in assumendis cibis praeposterus,ut Gai ait, quandoque truditatis causa eli: veluti, inquit, si quis exempli causa,aut cotonea, aUt mala punica in primis ingessit, mox olera ex oleo &garo .Potest libus intempestive assumptus idem efficeres quum videlicet ingeritur priusquam ante 'cedens concoctus sit,aut descenderit. Et totidem
quidem modis per cibum concoctio impeditur. Opus
428쪽
to in Axis MEDICINAE Opus ero est ad cibi probam concoctionquiete ac somno .Si itaque somnus impediatur, brevior sit, cruditatis quoque causa erit, nullo ventriculo interno vitio existente , ut Gai csciliis est.
Curatio cruditatis pro cauta essicientis conditine perficitur. Si frigiditas ventriculi sola concctionem remoretur,exhibenda sunt aromata caliper se,vel cum cibis permixta vel compositionisi miles deinde inci iones,emi in sacculi ut in cur utione ex causa frigida Conducit vero de fotus ti spongia ex vino forti, fulvo veteri, non dulci, se austero. Iamin catellos viventes extrinsecus ad moveri ventriculo non parum prodest.Gal. puellii u carnosum per quietem admoveri consulit. Quod si simul adsint fri humores, purgaria eos oportet: Veluti in appetentia canina dictum. non usu oxymelitis aut lyr.acetosi concoctio emeri
Intemperies vero calida absque humore eadecuratione, qua cibi inappetentia simili causa Luvidelicet actu ac potentia res rigerantium. Humores autem biliosi, ac vitiosi concoelione depravantes expurgandi sunt,ueluti ante dictum. Circa autem cibi exhibitionem solicitudo senda est, ut non detur nisi post mediocre exerci tium Sc non nisi optimus ac facilis concoctionis, qualis ante diectus quies ac somnus non impe diantur. Vitiosa vero ac corrupta alimenta quana pcitissime vel vomitione rejicienda sunt, vel per alvum deducenda. Si immodica assumpto in
429쪽
REM 3ERTI DODONAEI 4ortuantitas offenderit , quies Sc somnus imperanda int. Eadem facienda quando praepostere , vel inempestive cibi assumpti sunt. Magna autem cruditas ventriculi diu consistens, et ad lienteriam, vel ad hydropem laborantem e lucit. Sed quae ex vitiolis humoribus, aut ex pravisit cibarijs, facile febrem inducit .
Ventris haud segne ministerium , nec magis r. itur, quam alit , reddens in omnes corporis pares hunc, quo imus, vigemusque divisum pariter in 'enas maturum consecto cibo sanguinem Agrippa Ionen apud Livium de c. i. i. a. Hunc regem totius orporis dixere quod huius validus firmet tenorimnia membra At contra ejusdem frangantur
uncta dolore. Sammon. Hunc quidam omnes moros, quod Onanes ex stomacho Uriantur , uno rem c-io curari post scripsit. Multos sane propter erro- es in victu cominissos, oriri illosque uno ventre in eo nerantium genere curari, vertim. a. Siquidem accedat intemperies. alias novimus liquem, cui ob an eurisma nulla ventriculi, in quo rat,aestio laesa imo ob calidum sanguinem auctum, orte etiam melior fuit, eo tamen rumpente subiton ortuus est Nun in antea bene pinguis, bona ratio-ie victus, factus eii et . 3. Sunt autem tales vel sua natura: ut Fungi, ex tuorum usu etiam non medicatorum qualem Clau-
ius sumpserat post quem uihil amplius edit quam
lurimi quorannis moriuntur di vel vitium exterius putredine , aut lava praeparatione contra
q. Ranta est gula quae sibi totos ponit apros.
430쪽
4o2 PRAXI MEDICINAE turgidusin crudit pavonem in balnea portas. Hi subitae mortes, atque intestata senectus. Iuvenia Sat .l. Hinc illud Plures necat gula quam gladii.
γ 's V caseum sic quendam novi, qui ita odezbvaccinam carnem ut etiamsi ex bove comedisset lquis eum ex vacca comedisse diceret, omnia evom rei. Nil autem refert, an propter ωwσιοι cibaliquem ad horreat, an vero η τουτα , ἄσονοιο ilturbet . quod Asclepiades Menedemo quondam tprobravit.
6. Cujus loco nos oleo Maceto condimus cibi di Varietas etiam per se laedit: Neque verum est, qui sab Asclepiade dicitur , facilius concoqui cibos, trios eduntur enim lacilius. ad concoctionem aut imateriae genus,& modus attinent. Cels. l. 3. c. 6. i. ivel ob id ipsum vitanda, quod non esurientem in comedendum invitent. Varietas itaque cibor et mali condimentorum pessima reputanda est. I. Nam calor, cujus opera concoctio sit, intro p isomnum fertur. Itaque quod Pliri ius dicit Per, tgilio praecipue vinci cibos. l. II. c. R. non aliterrum est quam quod a ventriculo quem gravant v semicocti facilius descendant vel jam cocti acalius distribuantur ad habitum. Eodem sensu, illii lAeti capiendum ire ostior de cubitus , siquid aliuconco tionem adjuvat. s. q. c. o. 8. Si coactus fueris in epulis surge permedi una transiens, vome, quiesces. Ecclesiastic. c. aio a . h. e. refrigerabit te corpori tuo non addubces infirmitatem ut additur in vers. vulgari. 9. Quae dato medicamento quam citissime des nil calor enim nondum in sanguine haeret.