In D. Remberti Dodonaei praxim artis medicae / ... Sebastiani Egberti Cos. scholia, cum auctario annotationum Nicolai Fontani ...

발행: 1640년

분량: 613페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

91쪽

REM BERTI DODONAEI. 6 3 a natura cili dorii, itaque febrici, illius Erysii e pronata Lipyria, quali deiiciens dicitur. In ses, licet non potiri Elyn Pelas, saepi supervenit, Sig-tque magnam debilitarem facultatis na ura- aque non debet mitti sanguis; maxime in seni ne itu Urgatio Hus aut ut uin aliud magnum

tedium convenis.

Main: Mium quidem rigorem inducit at non , anis stom servorem, quod . ipsum nomen ..cat. λει n. rino πυρος, oi μης, ix Actuar scribit. In nulla enim febri alvum adit rictam esse uti-

Vox enim pω, aqua νφωδες derivatur , idem ii quod κιώω .uro, a quo, significat. An a cavae flammationem iubsequens morbus Arctaeum l .c. q. desci P u , Typhodes febris idendum Gai certe Causor, a veteribus dictos ruenti sit me ex hepatis aut Ventriculi φλχω,yri Aristi, inuidem vehementi istinos . quique fre- nter in Marasmum desinant, supervenire refert. Loc. asse is c. 6.' κρο- , ouod idem quod κρομ significat, haec deducitur. Vide Hippocr. de Affect .in Gai de ais l. q. cap. 6.

NICO L. FONTANI.

Annotatio XIII ad caput XIII.

Hoc camat excusari poterat,quia inflammationes erum particularium luis capitibus proponuntur, febris. oua originem ducite Pleura inflammata. orde, Cerebro Herat in Septo, Ventriculo, quae in minariones vacuario e attemperamento cu- η 'ur, Ocipiis per sanatis, sebres quoque evanes

anta

92쪽

DE HECTICA FEBRE.

Ap. XIIII.

HEctica febris est calor praeter naturam c solidas partes diutius occupans, in quibsit comprehensus est ut in vel habitum seu csuetudinem Venerit nam aegrotare aut febricitas aeger non sentit,omnibus partibus ejus aeque . factis. crpi tuo autem sui similis haec febris ei nec invasionem, nec augmentum, nec vigor nec remissionem habet faciei color vividus hanc febrem perit frontis cutis arida sicca roditur nares fiunt acutae, iculi concavi tempocollabuntur universium corpus macrum ac siicculapparet, quod Sc aridius ab eo qui ipsum tam sentituri; a quo calor initio debilis,sed immo do ac diutius manum applicando tandem acris mordax percipitur Pulsus parvi sunt,frequente celeres, pro corporis 3 conditione duriores. Hae liebras si diu constiterit, ton prius aeger Vel curetur , vel moriatur, in non curabilem Marasmus

transit.

Duplici autem modo Hecticae oriuntur, vel diuturnis ardentibus Febribus succedunt, vel Matinab initio invadunt. Qua ardentibus succedunt magnitudine differunt quaeda enim superveniunt non dum omni cordis, ac solidarum partium humiditat; absumpta aliae vero omni cordis humiditate con sumpta generantur; quod fit quando febris arden diutius prorogatur, tales non solum hecticae sunt,

93쪽

RΕΜBERTI DODONAEI. smarasmodes,ut inquit Gal. Quae autem sta- is inicto non praecedente aliqua febre ardente ho-h ais corpus occupant initi Ephemeris Febribus reges evadunt , sed diuturnitate temporis ab ipsisnserunt.

lecticis febribus caeteris magis obnoxij existunt calidi ac sicci, temperamento, labitu corpo- gracili sunt tales enim si vel inediam diutius uouerint , vel sub solis fervore diu versati fuerint, e labore immodico aut vigilijs defatigati vel ab

mi motibus ut ira ac tristitia, aut moerore velavius affecti,vel univcrsiis,vel pluribus conveniens, inlecticam febrem facile incidunt, praesera late,ac coeli statu calido,siccoque , nisii arden- febre corripiantur a qua etiami evaserint abica tamen tuti omnino non sunt.ardente enim res in hosticam mutari quandoque contingit.

Curatio Hecticarum in hs quae qualidum corpus

firigerant ac humectant,constitit. Duple autem Drum materia eth. naedam enim intra corpus sit. iuntur alia foris admoventur. Intra corpUS conUC-iunt Alimenta refrigerantiari humectantia,ut pli-

cremor, ipsa vero piis ina Se in omni cibo uti- cit,sicut far ex hordeo,aut avena. Veluti Sc re- igerantes herbal ut lactuca,portulaca, violaria, Sc ictus nonnulli praesertim qui non facile corrumantur Aqua potio ij qui hac assueti fuerunt utilis que est sed non multa simul danda, sed paula-rn inferenda. Cujus loco&commode exhibetur a decoctionis piis anae . A melles vero, isquasse,omnino abstinendum,3 omnibus calafacien-bus orcsiccantibus, absunt aromata, quae in ta conm

94쪽

c6 PRAxi s MEDICINA . conficiuntur. Febre autem hac moram trahencommodissime exhibetur lac asinae , quod bimuliebri quam aliorum animalium similius est

minus cito in ventriculo corrumpitur quod a exhibendum , initio quidem non amplius, vati ut Gai suadet, postea vero etiam ampliuS, quani videlicet compertum est in ventriculo non corruipi bibendum autem istud lac mox ut mulctum e Extrinsecus convenit inprimis aerem contempeire, ut non calidus, sed frigidus sit, quemadmoduin curatione ardentis febris dictum est. Conveniu

ejusmodi Epithemata laudatur autem a Gai

Ung. refrigerans, ex cera tota, it rosato, omphacino etiam loto composito, addito pauxiaceto quod non toti pectori,aut Oti ventri erit amovendum, sed praecipue partibus in quibus caliresidet, cordis videlicet,autjociuoris regioni Baneum ero etiam commendatur aquae dulcis gelidae, in qua si malva, aut bismalva decocta sui

rit,tanto erit praestantius.

Sobastiani Egberti Scholia.

1. Sic dicitur vel quod ut E EM: diffiniter solvatur; vel quod ing sic enim solidas ab humori bidestinguentes appellant)consistam . de disser. sebia. Non solum Humores, dc Spiritus, sed etias corpora quae , habent, ut Gal. l. de inaequali

temp. h. e. - εα, ut Paul. l. a. c. r. loquitur. o cupans neque enim fieri potest ut non Spiritus Humores incaluerint.

3. Nisi putredo humorum ideoque putridas bris conjuncta sit aut pars aliqua circa cor inflama rorio, aut erysipelatio affectu laboret Gai in sine I

95쪽

Hesticae cognitionem reddit. Pro ut aegrorum corpora natura sua magis mite sicca, ideoque magis minusve dura sunt. ius iidem magis minus e duri sunt, fibri licet talis gradu laborantium, ac Belgarum in He ti-ulsus minus duri quam Hispanorum percipiun- . Rarissime tamen id fieri solet. Gal. a. de prae- exini lib. c. . Sunt pestilentes ab initio Hecti- moerorem, aut iram interdum sequuntur. ali an ulla ab inimo ne et rca fiat nescio laxes . Ablia etiam in cal. siccis corpora bus ab initio fie- statur o meth. c. q. Propri ea quod partes nervosa carne nudataeli. ideoque aqua frigus integris adhuc viribus peritiscant: frigus autem nervis inimicum est Caro

. Timeteus, Plato, ex illis Alcinous. . Quod facile, in corporit, praesertim cal. i is, qualia Hecticorum iunt, in bilem vertantur. . Quod tenue admodum est, Mi nullum seri ha- .Quum vero id apud nos vix haberi possit vaccisorte praesertim q. ro lac vel aboquin commu- quarta parte permista non incommode elus locou'remur . nam Sc per se. propter pascuorum uberem, hic apud nos liquidius multo, quam in regio iis calidiorib siccioribusque, existit.. Cyathus continet cochlearia quatuor, seu

NICO L. FONTANI.

notatio XIIII ad aptit XIIII.

Febris HeElica Habitualis dicitur, quia est firma,

In habitumseu consuetudinem venit ioc est in asse a ctu

96쪽

ctu dissiculter solubili, ut inquit Galenus. 8 mi

cap. I.

Per partes, non solum intelligimus partes ioculis rubjiciuntur quales sunt musculi cum ci

ut ait Galeuinari med. cap. 1 O.

Sed solidas: ut oppetnuntur humidis, per quastelligimus humores.& spiritus, quae partes caruo adiposae libro is, menbranos a solidae vocant 1. dij in b. i. cs a. phor. 7. Interdum, partes solidas vocat Galenus perim: cas, ut constat, T. Meth. s. Scio. Meth ulti/mo. Egrotantes nec dolorem, nec aliquam molesti sentire docet Galenus de inaeq. intem.

Pul his parvisunt, frequentes Nam in omni bre IIectica, cum sit intemperantia facta, langue italis virtus, ut probat Galenus lib. Io depraes ex ricap. . ubi dicit: nullam Febrem Hecticam pos his pulsum magnum, o vehementem. Sed in febre tabida pulsus,propter maximam citatem. durus est valde, propter languorem ntaimum, Virtus valde debilis est. In Febre quae media est inter tabidam.& non ilbidam pulsus medio modo se habet. Inquit auctor Celeres si ita sim significat vii refici,s corpus nutriri a thor I 8.

Causam hujus incalescent ae in Hecticis Gai in praedictis locis reddit per haec verba sicui ebullitio in calcei lapidibus calefactis, affusa aqfrigida, ita si nutriatur corpus in eo idem Munum ut Physici docent rerum naturalium studiosi nam; praesentiam humidi calor siccus ebullit, servi git a mere siccis Vel, dic quod sicut frigidit aquae per Anti heristasin calorem calcis reddit magunitum sic rigiditas alimenti cogit calorem sol id

rum, unde unitus calor excandescit.

Quod si in putridis haec recalescentia saepe colspicitur, non ita est manifesta, ut in Hecsticis . lege Glen m a Feb. cap. Thomam a te ea. In Commeni

97쪽

- inars muliebre Quid de Lacte sentiam,

estis in Furilegio meo, quaestione 26.deiectica.audatur a Galeno Vngentum refigerans Etiam su-liorsum,in lumbos Iecur ungatur Ceroto Santa- cujus descriptionis formulam in Insitutionibus i Pharmaceuticu descriptam habebitis, sub serie torum refrigerantis vero unguenti descripti apud Galenum lib. I . Meth. cap. IO. alneum Si paretur ex rebus nutrientibus, multo istantius erit , ut si ex solo lacte paretur,aut X gallinarum arietis bubuli. in minus ex decoctione capitis arietum, aut bu-u,aut eorum X tremitatibus. it tepidum nam frigidum usitatum antiquis non ri Hodierno usu frequens, quoniam frigiditate ali, imbelles hect cae tres enervantur. ebenthi ex intervallis uti clysteribus, nutrien- sex solo lacte cum saccharo, aut jure gali ma- butyro recenti, cum vitellis ovi, Moleo aliquottigerante, quale est Rosaceum, Violaceum, e

t harinum.

se autem in Clysterium usu spem sanatio in reas tabidis enim alvi profluvium malum, quod u erueniat,eos ad interitum ducit.

DE ARAS MO.

CAP. XV.

Arasmus est courrupti corporis, ventis siccitate. Duplex autem Marasmus est. Jui- m enim aetate contrahitur , qui est ipsa mera se-l eius alter vero hecticis Dbribus succedit, quum delice humidum primigenium, calidum inta inlccticus febrilis calor depopulatus fuerit tunc

98쪽

o PRAX MEDICINA diu redditur,& talis quidem Marasmus senectus imorbo appellatur quamdiu autem calor extrante sentitur, non Marasmus, sed Hectica arasmo dicitur nec enim prius quam deficiente calore Irasmus est. Est vero iic quandoque, non perfectadhuc videlicet ad majorem corporis CXtenuat. Dem tendens aliquando vero plane absolutus Milum autem perfectus arasmus est quum ea tali inam do quorum substantia ex humore concreconstat sicut caro adeps iquata sunt. Major vequum propria humiditas unde partes nutriunt omnino consiumpta est Absolutus vero Marasim est,quum etiam solidarum partium substantia re icta ei siccior In hoc Maraim a notis luna frons tessi sicca, oculi supra modum profundi, temporcollapsa ' cava,extremam immodicam extenutionem o siccitatem Ostendunt , sed adeo quo ii

contracta sunt praecordia ac Ventris musculi cor

sumpti,ut nihil exij praeter fibras, cutem . supelsit. Et talas,curationem non recipit.

Qui vero ad persectionem nondum perveniti rari debet extrinsecus quidem Balneis humectantibus,ut ex aqua dulci,aut ol dulci ut est amyodalarum dulcium, quo nonnulli senes sicci , qualidvitam suam produxisse dicuntur. Intrinsecus ver optimo cibo ac potu ali ac refici corpus debet, Ue t ijs, quae facile ac cito concoquuntur Sc alimen plurimum conferunt lactis usus non est improba dias sed praeter hoc,conveniunt quoque ova rece tia,mollia,& praesertim ipsorum lutea Vina dulcia flava jura carnium musculosarum, pulli gallina cci , carnes vitulinae, riuum vires imbecilles admodum

99쪽

REM BERTI DODON A I. II sunt,decoctarum carnium succi, ut carnis aetnae,aut Vitulinae,aut caponurn .

x fructibus utiles habentur nuclei nucum pinea-ic nuclei pistaciorum,qui contundi ac juri car- admisceri possunt, aut cum saccharo in morsu- digeri. Ab acidis Mausteris omnino abstineno est,& ab aquae potu.Saepius autem aliquid exhi- dum hoc ipsum in non inagna quantitate. lxpus enim refeetionem postulat sed vires debi- opissum alimenin non ferunt.

Sebastiani Egberti Scholia.

t. Quum viventia tria sint, animalia, plantae, a Clio in a& ru tus, de his proprie metaphorice etiali alijs quae siccitate corrumpuntur, haec vox usur- i solet. Gai de Marasmo. φλρα vox hic late ac-lienda, etiam pro illa corruptione quae line putre ne fit, quemadmodum arbor carie cor I umpitur. Extenuatis ita musculis, interaneis pulsus,rtae lumbis incumbentis fere ad xiphoidem carti-ςinem usque nonnunquam percipi potest. Aristotelem in vivi calentis olei lavare soli Diogen Laert refert. ViXit autem an uos sep - , inta. Duo utar, inquit Plin. liquores corpori-hnmanis gratissimi ratus Vini, foris Olei, arborum enere ambo praecipui sed olei nec eis artus. l. q. a a Pollio Kenulus qui centesimum excessitan iam corporis animique vigorem servalse se dixi r,l eum ris, vinum intus a ahibendo. Tali etiam bal eo Paulus 3. in Pontificem a X imum anno aetatis 7 electus ad annum 83 vitam produxisse dicitur. . Non uius, sed trium aut quatuor mensium, alium enim ju validius nutrimentum habet.

s. Simplici modo parati nam qui majori artifi-io fieri solent, nidoris multum, imo putredinis

4 aliquod

100쪽

PRAxis MEDICINAE

aliqu0β veluti initium habent; quod ex pustiato, odore suputrido facillime depra hendent qui natem unctas, palatumque tersius habent. Succus aut i qui e carnibus elixis, aut semiassatis exprimitur il nutrit, ita debiliores etiam magis gravare siet Medium quid inter haec duo quod colatili uisa ierculae vocant, atque ex concisa pullor. agallinarum pulpa, superfuso ejusdem jure ac per stacenio, aut linteum trajecto,conficiunt. 6. Ubi refrigeratum fuerit. alioquin mixturali grata redderetur.

arasmin es corruptio corporis, entis exsecitat Optime, nam ad corruptionem humidi nativi, sequitur semper siccitas,& ideo omnes dicunt a inum, aptam Cis siccitatem. Tres sunt Marasmi gradus, ex Galeni senten. Meth. in nec non libro de Marasmo . ut inlebre hectica. Pitinus est, cum exsiccatur humiditas illa roscida secundus, cum exsiccatur humiditas adiposa car nos a Tertius, cum humiditas nativa consumitu ladeo, ut sint vere tres gradus , seu tres arasmi escies. . Plura si de curatione Mara sim scire aves , e Nereurialem libro t ebrium, cub. de Hectica.

DE FEBRE SEMITERTIANA.

CAP. XVI. SEmitertiana ex tertianaera quotidianae , in stura componitur L ex duob constat humo ribus

SEARCH

MENU NAVIGATION