장음표시 사용
101쪽
s putrescentibus, bile videlicet,ac pituit, qui es ac sequi potentes fuerint exquisitam faciunt
itertianam quod si vero alter exuperet tunc sininora quam alterius sunt symptomata. Velu-ile superante accidentia Tertianae majora sunt: Lituita, quotidianae continuae affictus firmiores
vadit Semitertiana cum Horrore, qui mediusnter Rigorem frigus ab Invasione aeger inscit,idque ratione Tertianae , sed propter Quo anam ex pituita , calori augmentum interrum- r sit c ut quum febris proprecitatum accessionis, in medio augmenti esse existimatur, horror ur- ccedat, pulsu tardiores, ac minores fiant, ac ab extremis partibus recedat circa Ventrem i,ac Thoracem haereat.Singulis diebus accesso- invadunt,sed uno die febris magis invalescit re- licato etiam horrore alter, vero mitior est. tales quidem sunt emitertianae quum aequivae fuerint humores , tertiana quotidianae alis .Quum vero tertiana praeValuerit, horridior
ebris, aliquid Rigoris associat, caloris plus et,& magis fellina ad statum accessionis; ali- d bilis per alvum aut per vomitum excernitur,& res fiunt copiosiores scd quum pituita potentior
frigus vehementita diutius extremas parteSupat horrore pauciores,tardius etiam accessio valescit, longiori tempore consistit, nec sitiς, rc ardor excedit.Accessiones autem Semi tertianaim quandoque horarii sunt Viginti quatUOr, UaT. 'que 36. longissima quadraginta octo horarum. laitar extam intcgre tamen non perveniunt nam
102쪽
PRAX MEDICINAE nullam ex ij quae ad apyx iam evadunt, Semititianam Hippocrat ' appellavit. Generatur autem emitertiana quando Tertiana ' producta aliquando per se incipit. Mibus longus eii, omnino periculosius. Frequenuero corripit virilemo aetatem , laetatem vi proximam: tempore i quidem autumnali.
pocr. phthisico eos qui longis morbis denentur, hac praecipue refert aegrotare. I. Epides comm. .aph Affigitur autem a litur thanc febrem ventriculus,&is inae nervosa, partes offenditur ver hepar non exi oue. ibinde lethargicio consequuntur affec us Vigiliae si molestae sunt, lingua quoque subinde ada ac sicca Dissicilis autem hujus febris agnitio. vix non nisi post aliquot dies cognosci potest que idcirco curatio ejus difficilior.
Semitertiana si prorogatae diuturnae tertim successerit, vel alijs longis morbis supervenerit, luti phthisi, sanguinis detractionem admittit. vero per se inceperit,non minus quam alite putria sanguinis missionem requirit qui tempestive vii bus adhuc constantibus,detrahendus est. Medicamenta talia esse debent ut utriusque hi moris putrescentis, flavae videlicet Bilis ac Pitui consideratio habeatur. quamobrem nec multum citida,nec valde calida haec esse oportet; sed incidet tia,aperientia, abstergentia, talia qualia in te tiana puri conveniunt, sic tamen ut ejus humori qui amplius redundare videbitur, major ratio h beatur. Ad praepalationem igitur humorum con
103쪽
REM BERTI DODONAEI. scra herbis cassuta. Eupatorium vulgare cichortu,
das leonis, 'uibus decocta parari possunt,in qui commode diluetur 1 r. acetosus simplex velam de succo limonum , addito etiam syr. deci reo si bilis amplius redundet uc syr.deByzantiis O aceto,vel imili aliquo copiosiore existente pita Laudatur ab Avic abs thium Ponticum , o statim, nec in initio morbi, ed apparentib in concoc ionis signis quod a Gai. Etio, Cineta in curatione ertiana non exquisi ae, Π moratur ab tergit vero bilem, S robur ventri-lo conciliat. Humores vero peccantes expurgari convenit per quae utrunque ducunt,qualia in curatione tertia- on exquisit e thens mi Avic suadet etiamandoque Vomitorium exhiberi X a l. alia nidis
ira lyr a CCtos . Victus ratio non debet esse nimium refrigerans,
temperata cum cibis coqui possunt hyi ibi iam, is num petroselinum, vel similes herb radi , quae incidendi Sc aperiendi vim habeant, lauda- ό ptisanae usus cum pipere A in abit in Cre
Venit,aut e parce ac modice utendum,ne caput
Providendum quoque est ventriculo unctionius egit mastichino, nardini, o Cytoniorum. cinoris cura quoque non negligenda cui, si vehe- acntius calet, Epithematis ii ccurri poterit ut in
re ardente Avi C. pii quoque praescribit claudat ex aliae, mastiche, myrobalanis cytrinis, habὶ b. hepatocij, succo absinthi j. rosis rubris, sin-,ulorum aequalibus portionibus qui exhibi posJunt
104쪽
6 PRAXI MEDICINAE cum decocto, vel aq. vel syr alcujus refrigera velut cichorij,verendiviae Lut contemperem lor pil quae calidae sunt, sed alioqui jocinori triculo utiles. Et talis est curatio Semitertiana per se incipientium. Quae vero alijs morbis Iuperveniunt curari dibent pro ratione morborum quibus succedunt.
x. Quod mediam ipsius partem Tertiana , media m. otidiana constituat a de differ febr Alioquin si multitudinem Minali nitatem sympto matum spectes, non haecd: mi dum tertiana'. sed tertiana dimidium huius dici deberet i .Epid. se l. 3. 2. Continuae et de differ febr. c. r. nam qui utraque intermittente , ideoque intermittenter fieri posse putant, ut autor libri qui Memcus inscribitur, c de humorib contra mentem Hippocr. . saciunt. 1 Epidie et . aph. c. Neque X utraqW Continua componi potest, quod cu horrore invadat 3. Quia turn sola in Vadit Quotidiana. . Quod tamen rarum est. aequalis enim mixturi una est; aeqnales infinita . Ium bilis exuperet quum pituita quam tu quales 36 horarum paroxysmi fiunt. 6. Videri Epid. secl. R. apb . Si pituita sub illa colligatur ex cruditatibuis Imo Agat itinus omnes tertianas vocabat; quod a non probat. Quod complicatus affectus remediorum occae.
9. io qua bilis ratione artatis . pituita eae prau diaeta colligi potest. Io. Quod Aer tum gravis. ωvarius esse solet. 11. Quia magnus in corde illorum calor est propter
105쪽
REMBER I MODONA. I. Tririmi eo iram respirationem Multa vero pituita
pie ἀπιψίαν in diis coacervatur. t a Semit crtiana X qui sua Romam is colent 1ispissim oboritur Gal. d. l. comm. Σ -&de ri, temporii circa rinem. 13. Hinc non solumcla ausea dc vomitus. sed dc si1nitus oboriuntur. 13. Quoi ex tumore pedum constare potest.
is. Si pituita feram ad caput. 16. Similis caput impetat. II. Propter vires iam prae debilitatas. i8 Lati folium , seu vulgare illud enim Pontim veterum est, ito quod vulgo Romanum di
tur, di pro Pontaco habetur, magi S roborat, o meis ad illos affectus qui non aperiens, detergens te, sed stimul roborans auxilium requirunt.
19. Quia saepe lethargus, aut vigilae superveniunt. utroqne autem casu vinum malum est , quod hu-orum ad cerebrum metastalii augeat, illiusque vi-: sexpultrices debiliter .ao. Quod Melinum Gai vocat. 2 i. Proprie quando materi phlegmatica est ma- is vincens. Addit autem Avic dimidiam croci parem Crocum autem sorsan satius fuerit ommitte equod caput feriat.12. Aut acetoso, inquit Avic. qui pil. has ad . Sis. xhibebat, non in hac tantum febre, sed: in alijs in- ue omnibus morbis chronicis in quibus viscera lae-iuntur.
NICO L. FONTANI. Annotatio XVI. ad caput. XVI.
Periane Febrem Laeditur ventriculus, S maxime nem 'U Vim partes hepar Ideo jure merito interie iliales a me numeratur, Haec
106쪽
8 PRAXI MEDICINA Haec saepe onerat in Hecticam,&Hydropei propkermagnas obii ucst iones. In hanc Febrem propensi sunt Ecclesiastici
biles aulici juvenes,in desides opipare viventes mi genio indulgentes, quique calidas regiones' colunt ideo frequentes sunt in thiopia o Itali Ex Herbis Cossuta dicitur ossicinis usu a LeDodonaeum cap. as. Decuscula. Formulam ex isthic praescriptam do. Rad. Apij. Asperagi, Foeniculi, Rusci, an a J.S. Herbar. Eupatori vulg. seu Cannabit Cichorei, Cham e trios,ana, M. . Cuscuta l. l. S. Sem nisi Ti.
Coquantur omnia S. A. in i q. aqua hordei lib. ij. Calaturae adde Syrupi Byzanthini simpl. Sy rupi, Acetosi sinapi an S Misce f. potio. Avicenna, suadet vomi rorium ex radicibus R. phani, cum svrupo Acetosi simplici, sed ego illupraesero, quod Ic Agarici albi uim iiiiij Rhabarbara pulWil. S.
Macerentur simul per noctem in S. Q decoctradicum Raphani mane, colaturae Sij. S. fortiter ex P. admisce
Oxyni Scillitici, Vel, Oxym simpl. Jj-
Laudat pilutas , quas omittendas judico, obn mium calorem, quod sicut Crocus caput feriant
107쪽
DE MORBI PUBLICE GRAS ANTIBUS.
Vblice grassantes sunt ex genere eorum qui Graecis Pandem ij, seu communes dicuntur. Du- es autem hi sunt quidam enim sunt Endem ij Epidemi j. 1 demi dicuntur qui in aliqua re- ne frequentes consueti sunt; omnes fere ex D corii piunt, causamque habent communem,lem ij vero sunt quide multis simul obvenien- ed non familiares ac frequentes,sed praeter Con- udinem supervenientes. Dirierunt autem ab his limbus qui Sporades vocantur genere hi diversita,nec Omnes simul invadunt, sed modo unum hic. alterum alius morbus corripit. Epidemilautem Q populares morbi duplices sunt quandoquem non pestilentes, sed mitiores existunt ut sunt Te acutae,dysenteriae peripneumoniae, talu te, , quos contingit nonnunquam populariter istari aliquando vero Epidemi Pestilentes , actiales sunt, ut qui cum bubonibus, carbunculis, it nigris maculis invadunt. Causa autem Epidemiorum communis quoquel qua est, veluti Aer quem omnes, qui si in aliqua alitatum modum excesserit, taesertim , in calo ac siccitate morbos parit,non tamen pestilentes. od si vero idem corruptus Sc inquinamentis qui-sdam infectus fuerit humanae naturae repug ntibus estilentiales ac exitiales inducit.COrrum pitur
108쪽
pitur autem Aer vel a causis Superioribus,velat ferioribus A superioribus inficitur , si aliqua: intemperies perniciosa diutine constiterit 'iest calida tumida ac austrina caeli constitinam sub aujusmydi constitutione vapores pulnon solum continentur, sed generantur, ac auitur. A causis vero Inferioribus vitiatur aer vel conclusus sic non diffletur vel ex re quapiam iida,ut ' a cadaveribus mortuorum insepultis,acacis, paludibus, vel terrae hiatibus corruptaerem exspirantibus Inficiuntur autem ab aerestilenti maxime qui apti ac dispositi sunt uti ciantur,ut calidi ac humidi superfluis humoribias dundantes Contingit vero 'uandoque ingrupopularem morbum vel ' a cibo corrupto,aut paliquo vitiato,ut tempore famis evenire potest. Acris vero pestiferi conditio multorum ligin incendio,praesertim ab ea parte qua venti flant rigenda est veterum enim medicorum experier compertum , pestilentem aerem igne repuri Hippocr. quum exAfrica ocis pestifer aer Atinis inveheretur ', ignes construi fecit, atque ita vitatem a lue pestifera vindicavit quod Acron philosophus Agrigenti consuluit. Corrigi vero Aer odore ac vapore aceti,sed intra parte citius quam alibi sic vestes,stragula,aliaque sisti aceti rore conspersa, vel vapore imbuta, a ciseminarijs repurgantur.
I. Qui semper in aliqua Regione sunt , ut butus in Hollandia,Frisia Dracunculus in Guineaa. Fi
109쪽
REM p xRTI DODONAEI. 1 .Epidem iam suo tempore sutis e Podagram nar- pithermus apud Athenaeum a dipnosopli quum
inti annis mora ad matutit rem pervenire non tulissent, qua non solum viri, sedi pueri, puella: e, atque evirati, insuperin mulieres correptae fu- .Pausan. in Corinth. aliquando Omnes praegnan- aborti jsse refert. Talis fuit&Sudor Anglicus qui anno Isa', 'erdamum primum attigit infe et vero suere a Iovis ad Dominicum,duo hominum millia; contiatis plurimum aetatis minores , ac valde senes attigit. pauci moriebantur postquam scilicet ne dia a vicinis civitatibus communicata fuissentaus enim ut violenter sudorem exprimerent, mul-lidine stragulorum,vel charissimos sibi, veluti suset abarit. . Nimietatem frigoris, aut caloris, vel humoris, i siccitatis pestilentias gignere Philosophi Millu-ies Medici tradiderunt Ammian. l. I9.
c. Hinc Plicebus , qui sol est, Pestem veluti telaittere creditur. Hom. I. Iliad. Heraclid. Ponti c.
mi anusi Tyr. Maxim serui. 2. Clem. Alex. I. om Philo mor rem aeris, Pestem esse vult, pro-am istam siectionem in animata quaevis ad perciem illor. diffundentis. De Mundo. . Praeter qualitatum intemperiem Instrumenis causa est, qua Seminaria nobis communicata e cum illo inspiramus , sive intempetatus , sivei sit. 7. Quia faepe iniicitur at ut pestis ad quaedam. tum animalia perveniat; riuum homines pe-unt saepe animalia non assiciuntur sic peste per ollinem Graecorum exercitui ad Trojam immissa uti primum canes deinde etiam homine mo-bantur. 3. Iliad. Miasmata a risinstar veneni, imo in enum sunt. hoc vero aliud ali animalium generi.
110쪽
8 PRAXO MEDICINAE morerentur in illa quae anno 3 8 grassata est,ui. gus in alia annicis 6 o. quam plurimi nobiles Vii
8 Quidam recensent Mellarum dispositionei et medicus ad causam proximam respicit astrorudispositionem mutare non potest acrisin potes . Vt in obsidione Amiaena , quod cadaverum ultitudo humantium officia superaret. Animu
io. Inuntationem Tyberis subsecuta est pes Inguinaria, quae Pelagium papam tantamque militudinem perculit ut ex inaestimab li nnmerox
pauci superessent Paul. Dia c. . I. Ut post magnos terrarum motus, emittenterra aerem pigritia, aeternorum ignium, terraruia litarumve vitio corruptum Senec. 6. nast quae
Ia Agens enim non agit nisi in pallium praedis situ in Socratem in nobili illa Atheniensium pestem peramenti probitas ac spirituum vigor a contgio servavit. Elian uar. hist. l. 13. Anno qui nostra pestem secutus est, to3 paucissimi aegrotabant i quod ob in emperiem , humorumque vitia mors apti limi petie sublati essent pi 3. Sic a corrupti frumenti usu corbutus an ri primum vagari coepit. In obsidione Mit de burirenti quod lini semine fame sustentassent, init: ti distentique plurimi moriebantur. Hinc illud H
i . Ex lignis quercinis aut uni perinis qui filii ignes alijs utiliores sunt. Frequens explosio aene crum tormentorum ornacensem aerem a seminari j pestiferis aliqoando expurgavit Lemn. l.2. c. Sunt qui incenso pulv. pyrio aerern aedibus inclusum ab inquinamentis liberent. Calore aucto quando sol leonis signum ingreditur in Syria , Palestina, atque aegypto pestis mitigari solet ut apunos Hyeme. Rat Zevit in itinere Hierosolym Pro pe