Leonis Allatii Animaduersiones in antiquitatum Etruscarum fragmenta ab Inghiramio edita

발행: 1640년

분량: 227페이지

출처: archive.org

분류: 로마

21쪽

dant, satis abunde demonstrant.Non desuli ergo desiderium, non facultas, qua vel exhibitores, ac

bene mento remunerarent, vel contumaces,

quemadmodum heri seruos,&captiuos plecterent; ab inuitis etiam per vim extorquerent. Idque facilius obtigisset, cum scripturae illae, acre- una memoriae, eaedem, vel alia non uno in loco, aut ciuitate, sed pluribus diuersae, ac sparsae paterent singulis. IV. Adde Etruscorum hi illis asservandis paruam, aut nullam, unam si excipias Prosperi, dili rentiam illisque cuilibet concedendis, aut exscribendis liberalitatem pag.2. Tro ero conceis

sum est a sanctissimis Auguribus , visecum, quas vellet scripturas , de rei, qui misi huc illuc multas detulit, paucasque pratias, qua Uulterra in cyordo custodiebantur, illi restabant. Et pag.zi6. Concessum illi est,m Augurum

serapturas, tum ipse velletinarcem deferre, nec alicui exemplar transcriberetsine consensu Co le . Ergo cum consensu Collegij exemplaria e tentibus transcribebantur, huc illucque non tantum copiae, sed autographa ctiam transserebantur. Quomodo itaque Romanos sugere potuerunt quomodo custodes illi tam multi tam vari ex ingenio Prosperi fuerunt, ut omnes RO-manis inuiderent aliquis exaugurum illo tam

22쪽

s LEONI ALLATII

sacro Collegi diceret O sanctam, o religiosam

scribarum custodiam, nullo auaritiae, nullo in digentiae crimine , nullo fauore interpellatam An ubi culpam etiam ingenui admittere potue'Iunt, soli scribae erunt innoxii si Fesulanus ipse non fuit,qui in gratiam Amici, Pag. 13. iustam legem transgressus est,ri asseruata Augurum Collegio, quae nulli fas erat videre, nec reuelare reposuit, ideoque honorem suum , postquam eum legis violatione contaminauerat, amico commendat quid ab alijs, quorum minus intererat, expectandum erat 3 Quid a seruis non semper bonis, sed ut plurimum ad comminiscendas fraudes aptissimis, subdolis, astutis, perfosse foribus parietum iuribus, perfidis , sacrilagis. Quorum malitiam Pag. II . Fesulanus quoque dctestatur en verba cui aurum forsitan post mortem meam aut ipse diripient, quod potius vellem, aut Romanis tradent, quod iniqui mum s immane acrilegium lice acramento promiserint amen seruis non credo.quare hunc librum multo preci orem auro quod tibi necessarium astrapromittant,solus in viscere terra bene obsignatum condiciam. V. Solent Magistratus Vibium, irincipes multa imperi sui, quae ipsi vocant arcani, non omnibuS, neque cuilibetproloqui sed quaedam

23쪽

consilio sanctiori, alia nonnisi ex intimis amicis, plurima etiam sibi reseruare. Ea namque cum periculum sibi, at regno, si palam omnibus in notuerint, inerre possint ves commoda, quae inde proueniunt, deturbare , pro incolumitate sui atque imperii, silentio obtegenda sunt eodem conatu, quae hostibus prodesse possunt,

regno consulentes suo, tacent Ast ubi vel conditio illa temporis cessit, vel rerum status immutatus est, parum illis curae fuerit, si, quae ipsi occultarant, palam in aures omnium veniant. Interea dc Historiae nonnulla pars locum habebit, si quid sorte, quod Principi non arrideat, in se continet quae etiam mutata rerum facie, sine suo picione volenti patet. At omnes unius regni scripturas, at Historias, dessecreta artium, perpetua

diligentia, in latebris, ac munitiutinis carceribus mancipasse, ita ut nullo tempore, etiam longissimo, lucem viderint, neque Augures ipsi dicent.

Scripturae, quas hic reposuitFesulanus, de Historijs loquor, nam de alijs nugis, nugax ipse essem , si negotium Lectori darem' quid utile

Romanis quid Etruscis damnum important Annon summae Etruscorum gloriae erat, apud

omnes monstrarier,& dicier,Hi primi post aquas, regno, eoque praeclanissimo potiti sunt. genus humanum adeo pro garunt, ut non in Italiae

24쪽

tantum partes, sed longissimas etiam Orientis, atque Occidentis plagas , colonias deduxerint;

Hi inculta, atque horrida, nouarum artium, d disciplinarum inuentione mollierunt Hi Romanis antiquiores, Romanis ipsis nomen, impe- Iium propagarunt:&tam multa alia, quae Lusbrcongerit 3 Annon viceversa Romanis, de orbis imperio, cum orbe ipso decertantibus, summae

ignominiae erat, ab alijs originem suam cognoscere, ab alijs etiam nomen mendicasse, ab alijs Reges suos expulsos recuperaue ab alijs , quidquid ipsi praeclarum obtenderent, accepisse,Dionysius Halicarnasseus, Romanum sermonem,®ionis literas edocu us, per annos duos de viginti , partim ex doctissimorum hominum colloquijs, partim exlaudatorum virorum Commentarijs , quos superiora tulerant tempora, Porcij

Catonis, FabiiMaximi Valeri Antiatis, Licinij Macri, Elij, Gellij, Calpurnij, aliorumque non

ignobilium scriptorum Historiam Romanarum antiquitatum concinnavit:is similes Etruscorum antiquitates, aut non vidit, aut non audijt vel visas, auditas tamquam utiles, nulliusque auctoritatis scriptione, uti nonnulla alias, Omnino laudasset, vel contempsisset. Quod de Dionysio dicimus, de alijs etiam rerum Romanarum scriptoribus assirmunus. o Haec

25쪽

Haec itaque scripta, vel similia, qualia multa fuisse verosimile est, nullus ex Romanis, nullu3 ex Graecis, nullus ex alijs Historicis , vidit, aut laudauit, neque Etruscorum Imperio florente, neque eo excis, probabilissima illa causa erit, quia ea tempestate non fuerunt. VI. Et vicina ir eam Etrusci si seruandum sibi quicqua constitutissent, nihil aliud maiorevi, dc opibus carius custodissent, quam ipsam vaticinandi artem,qua caeteris nationibus praecellare se existimabant ea namque multa sibi comoda, hostibus discrimina comparassent. Pag.l.Vrrum inter ea, qtιa natura homini prastitit,primas habent auguria nam ex his, quid atria ui

nobis quid amicis quid filiis, parentibus, salijs 43 iam post mille annos N plures suturumsit, nouimus si uid astra quid coeli bonum, aut malum portenuantos Dirive per aura suam voluntatem palam faciunt. Non tamen cogunt hominem augurii nam Maximus S ar, cum hominem re eumsua moluntatis liberum possessorem constituit quid mali astra, coeli fulgura fulmina, auesque aut bestia se

monstrant, prudens posiis tua voluntate vitare; mera i quid boni promittiit, te tua nequitia, s stultitia prauabis. Quis adeo intcmperans fuerit, quis adeo sibi, suisque male volens, ut exteris et

26쪽

co LEONI ALLATII

quibuscum magnas rei familiaris controuersas exercet, tam pretiosum effunderet, nullo compellente patrimonium Et tamen Etrusci Romanis et ruderunt. Divinandi quippe artem, augurrandique disciplinam ab ipsit Romani imperij

incunabulis Romani ex Etruscis- - δῆμhauserunt, causoris ipsius aetate hauriebant. Aliinimium tinniant. Ego ex Cicerone de Diuinatione lib. I.&et. De Legibus lib. 2. Servio in s. Virgilij. Festo Pompeio lib.i8. Ouidio metamorpholeon lib. 13. Valerio Maximo lib. I. cap. I. δίrecentioribus Rosino, Dempstero, Brissonio, ab Alexandro, Tiraquello,Calcagnino,&alijs,apud Romanos sicut iura dare, M apere, itari diuinare

Regum munus fuisse,ac a primo ortu Vrbis eosdem Reges de Augures, qui futura praedicerent, desiura darent Denique Romulum hoc sacerdotio praeditum optimum augurem affer, idque ex more aliarum gentium didicerunt Romani. Nemini Regem Persarum esse licebat, qui non ante, ut Cicero testatur, Magorum disciplinam, sententiamque percepisset sicut& Scythae olim Reges, d Sacerdotes ex praestantioribus Philosophis secretorum naturae gnaris creare consue uerunt. Annon item proditum est, Romae optimatum filios sex, ut Cicero, vel decem, ut Valerius scribit, Etruriae populis, ut augurandi artem

27쪽

ediscerent, ex decreto senatus in disciplinam tradi solitos, ut Romae augurandi scientia,&ars in Dotesceret, quae quidcm incredibilis . plane diuina Fesulis praecellebat, ubi domicilium Au- uarum esse fatebantur, quod ex veteri lege sancitum erat in haec verba Prodigia portenta

ad Etruscos rustices insenatus iusserit, est runto: Hetruriaque principes disciplinam difcunto quibus diuis decreuerintprocurant , dei ulgura, s ostenta pianto auspicia seruan Io afriuri parcnto.Oc. a.dc Legibus Liurus lib. V. de Fabio Caesi,nc,siue de C.Claudio Ceue educasus apud hostiles, Etruscis inde bieris eruditus erat e linguamque Etruscam propen ueras. Habeo uctores,etulb tum Romanos pueros scut nunc Graecis, ita Etruscis literas erudirisolitos. Frustra hic aliorum testimonia emendicamus pag. 126. Praesectus cornesharue Arcis uniuerso populo, feminis ipsis tamquam rem notam in certillimum id idem proponit. Vt et os omnes scitis, ipsi Romani hostes nostri, quamuis semper curauerint scurent uos, nostramque oriam deprimere ad discenda cien tias huc conueniant. Ab antiquo itaque aeuo inter Etruscos, Romanosque non negotiorum tantum, sedi disciplinarum in praecipue augu- I rum commercium intercessa, a quibus diui-

28쪽

r LEONI ALLATII

nandi item,& munera sibi conquirebant,neque ex iis aliquid Romanis denegabatur, quae cope' re, scripto Romani ipsi proferti sunt: nec eorum notitia aliunde quam a Romanorum scriptis haberi potest. Num ergo Historiolas, quas hic con 'gessit Lusior, vel similes rerum narrationes e Romanorum manibus exemiisent ii tunc temporis crant, profecto Romanos non effugissent rac Romani ipsi eorum potiti, dum antiquorum Historias recenserent, eorum quoque vel tacito, vel expreiso nomine, metationem fecissent.

VII. Sed quid moror 8 publicas Historiarum editiones, tritasque omnium manibus ex Lusiore ipso colligo pag. ari ait namque primos Collegi Augures pro excitanda sopita posterorum sobole ad virtutis semitam, statuisse, ut Magistri eligerentur, quae Magistri postea proposuissent in libros referrentur ideoque Etrusclapsi in Latinam eorum linguam vertebant, ne tam praeclara Etruscorum monumenta perirent,ob iacturam,

quam patiebatur Etrusca lingua pag. O . a . Aulus Cecina aedificationem, cum arx, ut ipse ait, a Lucio Sylla diruta esset, ne periret Latinis literis scripsit.&Collegio Augurum donauit,&pag. 9.Elbius Maurus Etruscorum egregia facinora, ex diuersis antiquorum monumentis Hebraicis,&Hetruscis breuiter Latinis literis in compen-

29쪽

dium redegit, ne Etruscorum gloria penitus evanesceret Nolo hic Lusoris pag. io . male comptam argumentationem exagitare Auorum enim virtutes, quibus posteri ad gloriam excitantur, non in thesibus , ac sententij lingua tenus prolatis, sed facinoribus egregie pro Penatum, ac patris salute, necnon incolumitate imperij praestitis, consistunt. At hic, quae praecipua erant silentio inuoluit, reliqua minotis conditionis, Magistrorum nempe sententiolas in libros digeri, a Collegio tra est imperatum fuisse. Si dicat

etiam Historias, inuorum praeclara facinora in libros digesta fuisse, quibus poster virtutem ediscerent , nil refert. Illud tantum necessario

concludo, Libros'. ce , siue de Historijs iue

de sententiis compilatos, sine ullo discrimine volentibus patuisse: ut earum lectione postrem homines ad virtutis gloriam inuitarentur, haberentque maiorum cst , quae cum opus esset, possent aemulari. Quae itaque omnino communia erant, quomodo Romanos, cum intc eos,&Etruscos continuae severae, iocosaeque congressessiones essent, communitas vitae, atque victus, latere potuissent Reclamitat, ut finiam, istius

modi antiquitatibus Bonaventura Castillioneus in Gallorum Insubrium antiquis sedibus, qui ait, in Castro Septi marmora esse characteribus, ut

30쪽

14 LEONI ALLATII

ipse arbitratur, Etruscis insculpta, quae nullum in praesentem usque diem intellectu admittunt.

Ea ab aliquo Etrusco Aruspice apposita fuisse,

non tamen ab illis, qui ante Bellovesum hic regnabant, ut aliquorum erat opinio 'uando fidem omnem excedat marmor ab illis ad haec usoque tempora durare potuisse Galli vero in Italiam Prisco Tarquinio Romae regnante, sub Bel

loveso ac Sigoveso Ambigati sororis filiis, circa

annum ab Urbe condita uer, mundi O7 ante Christum nempe 9s.Mae Vulterranar,22 63,cum non integra, neque inuiolata, sed confecta iam aetate, imperium illud senesceret, transierant. VIII Quemadmodum ergo planissime demonstratur, has scripturas nulla. temporibus,quibus finguntur, fuisse, euidentis; ma quoque ratione. confirmatur non fuisse, ut Luso fingit, rerum plurimaru plures compositores, sed unum compilatorem,qui omnia ista eodem genio,& sermone dic stauerit, ac calamo scripserit. In illis enim nullast Ii diuersitas, nulla sententiarum varicta S,. nulla inuentionis, nulla denique ipsius compositiona differentia, quae hominibus longo temporum interuallo disiunctis, tempestatum ipsa con ditio, rerum publicarum ratio, d doctrinarum tenor immutatus non concedit modo, sed

laniter. mutatione haud percepta ingerit,

SEARCH

MENU NAVIGATION