장음표시 사용
41쪽
ar commentarius praevius studia profana dilacerabant) videns qubdillam facere renuebant, iratus in cos, induxit ad fenicem innumerabilem Paganorum multitudinem : qui gloriosiam Civitatem Tripoli obsidentes, tandem eam amno Domini millesimo ducentesimo Ochu gesimo nono obtinuerunt, & tam Monasterium quod Fratres hujus Religionis habebant , quam ipsam Civitatem diruerunt, captis in ea, & interfectis infinitis utrius. que sexus Christianis . . . Proinde . contra Tyrum ascendentes, munitissimam Civitatem illam, eodem anno caeperunt, in qua multorum Christianorum sanguinem cia fundentes. Civitatem illam cum Monasterio hujus Religionis, quod in ea erat, destruxerunt. Biennio autem fere lapso, Saraceni contra opulentissimam Civitatem Accon venerunt, & post multos actus bellicos a Saracenis peractos, qui eam desoris impugnabant, dc a Christianis qui eam im 'tus defendebant, tandem Saraceni in me se Majo I 29 I. Civitatem obtinuerunt: in qua fuerunt ultra triginta millia Christianorum caesa dc capta, praeter eos qui per mare evaserunt, ex quibus fui ego unus. Scripsit igitur hae suthor qua ipsemet vidit. Consequenter Christus de Turcis sermonem infert.
42쪽
ΣΙ. Nec multo post universa illa mundi Pars, quae minor Asia dicitur, in ditionem
Mahumetis, Othomano Duce, deveniet. Id contigit circa, ct aliquanto fost annum Chri- D. Ture si 13oo. quando res Turcica ita aucta fuit, ut ri Imperii exinde Imperii Turcici initium sumatur. Primus secremen autem eorum Imperator fuit Ottomanus prout latius infra g. qui invasit Bilbiniam, Can doctam, Pamphiliam, Siciliam, Regiones opulantissmas. Ejus autem Successores Graeciam,Thraciam , Thessaliam, alias, quamplurimas Provincias obtinuerunt, atque tu hodiernum usque diempsident. Christus ad S. sngelum prassistionem
Indeque terra, di mari indies magis potentia eorum augebitur, dc terrebit fere omnes gentes. Id, heu l nimium in hodiernum Et ampliusque diem experimur Christiani: in tantam enim rudine, Mamplitudinem Turcicum Imperium excrevit, ut o Europa, Africa, ct Asa permultas Provincias. D Regiones complectatur : absumpseriti duo Imperia, B et antinum jeu Constantinopolitanum, expugnata Constantinopoli anno Domini I 3 3.
ιῆm stetisset Vrbs ab ejus conditu , seu dedicatione
per Constantinum magnum facta, annis mille cen-rum viginti tres.) Et Trapezuntinum anno Dominica Incarnationis 166 I. quod exordium habuerat anno I 2O4. complectens fere Cappado
43쪽
Consequenter Mitylenen, Rhodum , ct C prum suis potestatis fecit. Habent igitur nunc Turcae in Europa Hungariam sile cum frequentibus vastationibus statim majori ex parte Romaniam, seu Thraιiam , Graeciam , cum Insulis maris Maei, Staronia partem , Bosnam, Serviam, Rasciam , , ct Bulgariam. In Africa obtinent AEgyptum totam , Tripolim, algerum, Tunerum. In Asia poses eiit Natolium squa dicitur Asa minor) Babyloniam, A rabiam omnem, cum A rmenia, Dprum,
Palaestivam totam, qua pasiim Terra Sancta ct
Terra Promissionis nuncupatur. Hinc patet quam versem tillius S. Angeli vaticinium de amplianda Turcarum potentia per alam, Africam, ct Europam. Etiam Ismaesitarum Dominium ad Turcos transferendam Christus sancto angelo pra-
2.2. Hierosolymam cum universe Ismaelitarum s id est Agarenorum seu Saracenorum) dominio Othomani obtinebunt. Id impletum Dit anno Christi Is 16. Tunc Selimis triumphans de Mammaluchis ct Sullano M pti, universa Syria, ct AEgyptὸ potitus est: atque ita Olcmani si est Turci) omnes Ismaelitarum , seu Saracenorum ditiones obtinuerunt , usque in praesens psidem. Tum iterum de Christianis ct Hungariai: Christianorum propugnacula expugnabunt. Huscemodi propugnacula olim erant seura um , suda , alia, muniti a
44쪽
ad Vitam S. Angeli. asDω in Hungaria de qua statim ct alibi.
23. Ungariam pluries invadent, & fere desolabunt eam. Primus Hungariam ingressus sepiissim- ct adorsus fuit Bajacetes anno Christi 139 . quip tin is is tu Pannonia inferiori Sirmiensem agrum misere ψορμ'
depastauit: ct sub idem rempus Bulgariam ct ma- C M.L
lachiam, Hungaria finitimas, ct olim attribu- impletur. ras, occupavit anno I Is. Turci Regnum Bosna ct Hungaria aggregi; rabies eorum crudelis ct impia copiosam multitudinem Nobilitatis IIungarica depicit ac prostravit. Cladem illam des ribunt istius gentis Historici, ct referunt Bazopiis ac Spondanus ad dicitum annum. anno IAM. Imadi aus IIungaria Rex contra pacta inter Turcas ct ipsum intra, exercitum ducens , victus ct interemptus fuit, D ejus exercitus profligatus
ita ut vix tertia pars evaserit. Dicitur autem A murales Turcarum Imper ator, cum foedus juratum super Euangelia a Christianis, ct super Alcoranum a Turcis, violatum videret, exclamasse ad Christum: Si Deus es, tuas, measque hic injurias, te quae , ulciscere. Ita Bet ovius,
Spondanus, ct alii. Rursus anno I 73 . incursionem facientes Turci in B ungariam , magnam, ejus partem vastarunt. Anno autem I FZI. mense Septembri Sol manus Turcorum Imperator exercitum adversus IIungaros ducens, primrtias expeditionum suarum; Belgradum diuum etiam Albam Graecam, ad confluentem Sapi ct Da-bii
45쪽
26 Commentarius praevius brii inci ori fluminum situm) munitissimum
tollita Hungaria oppidum , ct palidomimi Chrisianitatis ea parte propugnaculum, rebu3 omnibus necessariis tunc destitutum , post bime frem obfidionem expugnarit ; una cum Sabbatia, aliis, nonnullis munitionibus.
24. Post quinquennium , ann) scilicet isas. idem Sol manus ingenti collelio exercitu ,expeditιο-vem in auugariam ulcepit sub sine Augusti. Illam praepropere nimis aggressi IIungari ingenti clade coi sunt. Ludovicus Rex fuga sibi consulturus, in palude , equo cum sessore in dorsum corruente, suffocatus interiit. Inde Solymantu Budam versus morens, primariam Hungaria civitatem sine ullona idio relictavi reperit ct combust. Deinde in omnes Hungaria partes praedatoribus, omnia ferro ct flamma vastuta fuere. De illa lubuosa Huu- garorum caede adhuc in sequenti biu mentio recurret. Mortuo itaque Rege, niιssa prole relicta , de succesiime contentio magna exorta est, inter Ferdinandi Archiducem Austria ct Ioannem Val-xodam, adhaerentib:u Procerum una parte huic , altera isti. Interim, Turci bis eorum digidiis in commodum suum usi, Iaiciam , munitomam primariam Bosinensis Regni urbem ; pro qua totollim tantat bellorum certamina contracta fuerant , socordia Praesecti Ferdinandi, cum majori parte Regionis, nec non Θ Croatia patiem, iustium potestarem redegerisnt,nemine opem ferente.
46쪽
Iterum post triennium anno 13 29.) idem
Sotimanus, cum numero si imo exercitu in Hungariam venit, ct Civitates Q linquecclesiensem, Albam regalem, Psensem , alias', multa sese stonte dedentes recepit; deinde Budam, ejus j ar-cim dedentibus se pariter militibus contra Ducis Poluntatem ; quos propterea Solinianus neci dedit, or Ducem honoravit) in potestatem accepit: ac subinde Strigoni ὀ , altenburg θ, aliis oppidis munitisimis castellis a i Danubium tis, sese simi- .liter ei dedenti bis; Viennam Austria die pigesimo sextὀ Septembris obsidione terra ct aqua cinxit, ac multis d ebus gravi lime oppugnavit. Sed illa, forti propugnatione Phil ppi Palatini Rheni, Nicolai Comitis Salmen is, Guillelmi Rogendosi, ct altortim generosorum Ducum defensa , soluta est obsidio decimo-quarto Odtobris : qua die Sollimanus ab it, amissis illic circiter sexaginta millibus hominum ex ducentis millibus quos adduxerat: utrumque numerum alii palde augent, alitiva de minuunt: ct praeter ingentem praedam, captivis abductis, aut foede cos, totidem aut amplius miseris Christianis ex iis Regionibus. Denuo post triennium sanno is Hungariam venit idem Sotimanus cum exercitu trecentorum missium equitum: sed post ignobilis Oppiduli ministi terdecies oppugnationem, ct fortifismam ejus propugnationem, auxiliante S. Martino , baud longe inde nato , nequaquam vi capere potuit.
47쪽
Vngaria frequentes vastationes per Turcas. a Ad ann. IIA .nu I.
potuit. aliquam a post , non ausus ulterius progredi adpersus florem imum Caroli V. Imperatoris exercitum , per devia hinc inde errando vagatiusne ullo opere-pretio regressio est. Rursus anno Is I. Hungariam petit, ct circa Budam casis viginti Christianorum millibus, tormentis omnibus , atque impedimentis captis , Budavi ibi pendicavit Biennio post san. Is 3 ὶ
Sol manus in Hungariam cum magno exercitu penetrans, Quinquecclesias , Valpoviam,Strigonium,
albam- regalem, subi Reges coronari ct sepeliri consueverant amplas, ct munitas Vrbes, alias non pauca oppida occupavit; totassi Regione dire vaflata Constantinopolim rediit: nostris interea Principibus cum suis magniloquent imis jactantiis inter se ludentibus in reliqua Chrsianitatis perniciem, inquit Spondanus. a 2. F. Postea anno per suos Duces magnam reliqua Hungaria partem sibi subjecit interceptis aliquot praecipuis urbibus, ct quamplurimu oppidis, ac arcibus. Denique anno 66.
initio Iunii Constantinopolii dissedens expeditionem in Hungariam movet, Zigethum seu ge- thum) ad Pannonia, ct Croatia confinia situm, totius, Pannonia firmisimum , in dura partes, duplicemi arcem di si tum, oppugnatum, nec expugnatum , sicundo obsedit, ct cepit. In
Commendationem Comitum Seriniorum quorum inclytum nomen etiam hoo tempore per orbem
48쪽
cum gloria dipulgatui) Historiam memorabilem de gloriosa sne Comitis Ser inii, modernorum avo, seu abavo, memorasse haud puto Lectoribus ingratum fore. ad disti Oppidi obsessonem, ct op pugnationem; cum Dravus sapius superandus esset, pramissὸ ad Hamsam Quinquecclestarum pra- Memora
re variis locis tentata, ob inundationei aquarum fis Tudiea- operam perderet, as Solimavo se fer nuncium ex- rum,
cusaret misit ad illum Solimanus linteκm , seu Hμω mantile Turcicam, in cujus extremitate aureis titreris scriptum erat, ut pontem quocumque in loco, O quacumque ratione, conssim supra Drapum Iungeret : qui nis ad suum adventum extructus
. esset, isse ipsὸ linteo in ripa suminis sustendendus
esset. Cujus rei timore perculsus Havisa, celerrime eὀ ipis momento manum operi omni diligentia admovens, incolis, militibus, nobilibus adhibi-ris, interdiu, nec noctu conquierit, donec duodecim
dierum statiὸ admirandi veris pontem per fluvium , paludes ct flagna, in longitudinem uno
milliarii, latitudinem quatuordecim cubitorum, deduxit. Tavium potuit certitudo supplicii, quod ei imminebat. Superato igitur Drapὸ , Solima-nim Sexto Augusti ad Vrbem castra metam est; in quibus dicebantur esse ducenta armatoru millia. Propngnationi Sigethana praeerat Nicolaus Co- Comitis mes Zirinius ita nanissi Hungari scribunt, quem plerique ceteri Zerinitim, vel Serinium Vir nobi-
49쪽
3o commentarius praevituac forti mus , plurimis, pugnis cum j
Turcis consertis pictoriis partis valde inclytus, au- num tunc agens aetatis cum duo biu milubiis. O quingentis militibus , minore omnino uti me ὁ, qβanquam 'renuo rima virorum , quam pro loci amplitudine, hostitim multitudine. VM post noram Civitatem , deinde veter m, rumanteriorem arcem gravissimis pugnis, magημqυς b tum cade, nec parva suorum , amisia: dcinum igne etiam in interiorem arcem inject), qui nusia arte, ob venti vehementiam extingui potuit, iumedio ejus , ct hostium magno impetu oppregnantium constituitu , ad mortem inevitabilem solli imὸ appetendam se adornans, velibus pretio spro thorace, galero gemmis ornatu pro galea sumpto, armissis aureis manibus aptatis , centumia reis marsupi θ ingestis in praemium interfecturi, ηa cum claribus arcis ; gladiὁt paterno accepto, septimo idus Septembris vigilia Nativo tutis beatiis Da Virginis , post suos qui supererant trecenti circiter, vel paulo plures, magηa parte saucii, ad fortiter occumbendum potius quam turpi servituti se dedendum animatos, acclamato nomine
JESU , praviὐ vexillo casareo , una cum ipsis tu
confert imos hostes in arcem irrumpentes irruit: magnaque illorum frage edita , Omnes una clim
ipso occubuerunt , quatuorsolis exceptis. Hic Diti forsan extra metam excesiisse videbimur , si pau- lulum adhuc exstatiemur, veniam, puto, Lector
50쪽
dabit. Sub hoc temptu Legatus quidam Caesaris ad Sol manum de inatus, redux retulit, quatuor se miracula vidisse in exercitu Sol niam , videlicet
innumeras copias, ne unam quidem mulierem , earum.
nullam vini mentionem, ct quod vesteri omnes alta voce exclamato Alla, hoc est, Deus, ideinceps tantum servarent flentium, ut nec tu tentoriis, nisi submisia voce quis loqueretur. Quantum distat Christiana militia ab istat Et miramur si in tam ordinata disciplina pro stere res agantur φ an enim expectamus, ut in immoderat imis, incompositisesmis, is effrenat imis Christianorum ca ris. Deus, cujus nulla in eis fere mentio, nisi ad blasephemiam, quotidie miracula patraturus t ' Ita Spondaniae. M a Ad ann.
25. Ex hactenus dictis manifesta est veritas - I 166. n ricinii ius S. sngeli: Ungariam pluries inva- dent, & fere desolabunt eam. Quod confr- matur quoque ex iis qua praecedenti ct hoc praesen-ri anno in ea gesta sunt. Plura circa hac videri poterunt apud Isbuanssium , siet arim, Natalem , Leunclavium , Sambucum , Stephanxm Brodericam ct alios rerum IIungaricarum Scri
27. Terrebitur ic in stabitur Europa. An non sape territa ct infestata fuit Europa per Othonianos seu Turcas, dum ejus nobilissima illae Regiones Graecia ct Thracia, seu Romania, siu rua Constantinopoli ) ct Regna adjacentia impe-