Theotocodia siue Parthenodia opus eximium in laudem Deiparae Virginis. Auctore T. Prospero Martinengio Brixiano, monacho casinate

81쪽

Et simul torpicator ι Nee modo ipsi algore suro compta casti lapsuluit,

Seruolis,domatque tetrum fomum Iubidinum, Dico opum,ventrisque tarpis,atque honoris laudis,sian potea contractiorem dclitamμπιthm t et in P minis reor niualis,quae gen uicem P et a Neutiquamse nominabat, sed ministram paruolam. Nix item tandore nostra quod retundat lumina, i Virginem compescuisse dat iecur procacιμm, i an Nequiter nesse amarent,neu cupirent improbe. Porro quod facul liquatur,quodque tabescat cuo, ii Hanc eamdem adfectione dat pia reluitur, a LO

cludimque acerba li mi, sicuti maGdu D lis, Da Scilicet maturet opportuna adεsse emtinus, 3 Inclyti virtus Tonantιs,qui.mm albae praecip-ttiavi sat per descendat amplam terram ρb oris get ris. Hic niuis sub voce Diuam tu Mariam mi ge icim ico de more nostro,porro terrae nomino, 'Te rea compage cret saeculum nostrum accipe. Sic Deus proles beatae Virginis matri suae .mperat nobis adesse,so pilaraque anatos,

82쪽

storiam vix comprehendi,viaque pssse Iercipi. esriferunt fulsisse tantum donicum nobiscum erat, Vix ut illam posset ulla contueri pupula, Quid putandum sempiterna nunc locatam in glar. . . Trassitur venisse is ipsam patricium Minerm-, - . . Nausi alumnum,ae viso honestae Vitainis miraculo, Conspicari luculentum clamitasseinstar Deὶ.Aeprofessum tantum honoris illam ab ore emittere, 'Quod nisi exploratum haberet de desui νnici, Credidisset esse numen uniuersis praesidens. 'IIlius sagaci bonorem mente conspicabilis Viderat nivis Sacerdos Muj cognominis Ante 'u' Nigeret jus in orbemsaeculis Ergo vates fi inali praecinit se de nive.

Gloriam candoris eius vi=s admirabitur, crebritatem ninguidi imbris corstupescet intuens. ..

Queis quidem verbis retexit quam seu spectabili

Virgo compta puritate,quamque sit largistra Gratijs impertiundis in genus mortalium. Quod niuis natura in estis,o iocis sublimibus Gignitar minuta,signat Virg-m essehumillumam Ment quamvis constet ortam regio de sanguine. Decidens candor nivalis integit prata herbida, Et satorum laeta culta,tum pruina tegmine Tali operta non perurit,nec Eoreas depasiatur. Sic fauorsponsae decensis, atquesuDagatio, Ne Dei nos perdat irafacta nostra ob impia, Protegit nos a periclis cladium ingruent Ita Ninguis ex longo incubatu terra pinguescit macra, Linditam fit laetum, buber, c seges terrestrium

Mentium de virginali exbuberant consortio. .

Fod Notispiranti fata Iiquitur via algida, Atque humum Decandat viam, dictat alia Spiritus

''Diuam a ore adflatam opimis nos begre dotibus.

Sed cedo alias qualitates Musa parabiles,

83쪽

cuar Hera ches nostra habere nix aquosa creditur, Hincque capta occasiones cons endi carminIs.

x deorsium lana ab altανeste sordias candida

Occuli Ometaque atra,Diua nostra typra Trobra mater' velat exeusando,ne compareant

Tamsuae tando res teli vestit innocentiae. 1 Haud enim patrottiando nos terat tantummodo, TSed suorum ditat ad res de bonorum scrint1s. Tanit id propheta in hymnis inquiens,Lauda tulimVI

Nec quid insuetum videri debet,aut cuiquam nouum icopiis verami dos posse mortalesyus, 'd v tuae Deum immortalem amictu desuo m nu induit Edice amictu vidit olim tectum eum Iates sacer, Ipse,ait,sator resedit temporum Diespiter, I lliusque Iaena candens tamquam erat nix albida

Nix quieto lapsu ab altose profundit aere, Et niuale ponit aequor sic benigna aequalιter Exhibet se virgoiustis exhibetque noxijs. De mue eductum liquorem vim ferunt compescere Aluum habere dissolutam ubricosque idemtidem Olma stipat atque luxu nequiore peTditos.

Molliori aestate pendist poma quot rubentιa I i , Desuis ramis, seuero tot facitque sobrios,.δε - . - ura qui diffluebant turpiter lasciuia. v. ' Ἀγ..

Nix feris inuisa prodit quodpedum vestigia, Iobtegitque punionesse latebras daemonum,isio Machinasque Virgo pandit,eripitque pabula. icuod suiniis laxitate non secus qWamspoli . Huberem roreinvapessinsignat almam Virginem , iri Et Dei suisse dona, dona adeptam pluria in N.

84쪽

Cand dasque has usque reddit impetrando viritus.. 'Gratiam sancti, nivis quam cana signat claritati :Sicut inu dixit olim Romulae urbis Praesuli. l. .iπNamque quom sibi Aesquitimo colle vellet ean i, , Sirisgagrante templum,ningue'sa desuper, et Quae locum tantum occuparet erigendi siri iris, , t Te tua quiit nava firma Uque eis seudabilem L. Ponit,rt confiat orsum tale primum, te a Rice, .ζTale opus, nemo quod ausus sit prius molirier. : ἰHic mihi implum exstruendum mando γbi nix mulis

Decidi locumque totum texit albo mellere, . γQ e quidem candore donum signat almi Spiritus. πHinc reor sanxisse patres hune diem obsiemabit n. i. , - Atque festu-νbique habendum, quo die miraculae r Tale factum,adfinis almae nix quod easscivirgim .i x Quippe fiant continenter mira in orbe plurima virginis irtute functae non celebrantur tamen i. Feria peculiari rite, ut istuc ad Dist.. lo, e Sic quotannis censuere publica lucem vice Hanc haberi fatra ubique nedum ob id miraculum, Verism ob id quod comparatur nix nstenti virgini. mauo Quis demum a licemus lubricum,ni laudibus sius, queis qui que quantum se,im re eam putat, Labitur tantum, e riti laude qrit comprendier. Aequd νti pilamis Ham si manaem mcoul-, 1 m ut tenere anga ilia tuarta , quanto emm iri Wyius Postules prefro, tanto Habituri ocius.bi s Metuanto enim quis plura dicit, plura restant dicier, Fine nussa terminantur illius praeconia ouuamlubet eunctis νbique pra dicet Arsecutis Bi cluente besauri opimi, quos Deus Iob arguens i Adpo meum re uti isse mentis arei indagine; ANumne,ait, nivis aui as tus isti candidaeeia ,st ι ior Hinc licebit que sumat quisque quantum optauerit, Haud tamen πυ- profumdum mplere tale quiuerin

85쪽

DE PARADISI TERRESTRIS NOMI

ne tinctae Virgini attributo. Gen. 2. Plantaverat autem Dominus Deus paradisum voluptatis , principio, &c.

P EM quoque adferebat huiussospitalis Virginis, Quod Deus Solis sub ortum seuerat pomarium Omnibus vitam referta commodis benitibus. Hocce enim horti virginalis cum suis virtutibus, uuae notantur rebus illis,queis refertum erat nemus,

Mysticum exemplare quoddam proditumst diuisitus. Troditum,ut speraret orbis quod figurae notio Praenotabat illa posse tamdem apiscisilicet Virginem tot compotitam munerum adfluentia. Tradit id scriptor vetustus exstitisse exordio condimus mundi,prius quam summa rerum existeret, Ante quam depacta moles terrei foret soli. uiositu excessisse fertur montium cacumina

Omnium,quo nulla posset nubilorum densitas,2Un pos terrae,nec atrae vis procellae attingere. Vnde quando dirus imber obruisse traditur Omnia,νt scelus nefandum plecteret mortalium, Usque eo non pertigisse pontus ingens creditur. uicsubitarinxit νetustas,nil vietum,aut marcidum Visitur,pulcra vigescunt sed iuuentute omnia, Quidquid intra tale saeptum storei aeuo perpeti. ciataque amnem temperasse laeta amoenum proditur, Qui refusus insonantis quatuor mox Nortices, Irrigaret νniuersae terga terrae quallida.

86쪽

iFloridum fabris tepentis haud parum iucundis Et fratera pulcra miti recreabat stamine. Herbidis comis virebat suave trera olemtibus Floribus msm micabat discolori in gramine, is frugu bubertim alebat quidquid Vqua proaemiis

Hic decus magnum enitebat arborum felicium ureis onusta pomis mitis arbos consita, E quibus,si quis comesset, esset expers funeris, Vnde de re adpellitatum congruo cognomine, Quod μο de fructu edentum prorogare nouerit Spiritumvitalis arbos, area Nisae perperisia Huc quoque accedebat arbos nobilis scientiae Dicta, quod coorta ibidem mentibus dementiam Demeret, scitaque fruge perspicaces redderet. Huc Deus sollerte cura quem luto compactili Finxerat,nouum colonum duxit, vila tabilem Possideret bonum, ilium cultiorem reddererum Tot bonis pollens heois partibus seorsum btum Huber almum erat Mariae forma Iolitariae Omnium ditis bonortim luculentis grati x. Quod manu Dei, quod esset consitum Jollertia, Suggerebat singulari florituram gloria Virginem,nec comparandam caeteris mortalibur Quod foret situm sub ortum Solis, ingerit nouum virgine alma Solem ortiri Difugata inscitiae Nocte, caecis dulce lumen mentibus praepanderetia Quod foret porro ante rerum conditum natalia, Innuit fuisse mente destinatum in numinis, Vlaginem ut talem crearet primo ab aeui exordi. Necdum, ait, voragoabys facta erat, nec fontium Eruperat latex perennis,nec cacumen montium Arduum stabalsub astra, quando ego prognata sum ἀQuod nee id turbo proteruus,nec vapos perstringeret, Virginem exsortem futuram terreis adfictibos,

tibusque turbulentis exprimit cupidinum.

87쪽

aμὶρ r erat pra clarus ille, qum beata Terris cluserat sera perenni,saepseratque grauiter, Hortulus, ne posset imum periis ulla inuadere. Huinc patris summi potestas contra iniqui daemonis Mun)t vim,contra oe astus callidos sollertia Filii,contra malitiam Spiritus benignitas. Nempe ea decebat illam, cui Deus concredere Viuicum suum volebat, sanctitate excellere, Qua sitis ipso nulla maior quit Deo inuenirier.

uod situ nil hic fatiscit,nil putri corrumpitur Tabe victum, signat alma nil fuisse in Virgine

obsoletum,nil veturio rancidum peccamine.

Miscatens binc flumen ingens suggerebat filium, n quidcm lymphis aquosis temperante humsi arida. Sed sacris fibras quaternis cordium siermonibus. Ipse,ait,felici at horto more silani expi,

Quem sator mundi expoliuit daedalis nitoribus, Huberemque fecit omni gratiarum copia. uin potest amoenus amnιs denotasse buberrimam, virginisque exhuberantem gratiae clementiam, Quam refundit per quaternor orbis ampli cardines. Optima ipsa testis huius proditat sententiae; In meatus morem aquai profluo fonte buberi, Trinuo, nostrumque flumen ad mare usque adlabitur. Tertinet quid vero ad almam lenis aura virginem

- clamitat fuisse sancti perviam solatio

Spiritus aestum leuantis, labores anxios,

clamitat fisisse septem compotem charismatis Ipsius,donisque opimis,quippe sponsam propriam

Omnibus benignus auxit luculentis dotibus. Quin viror comaratis herbario flosculorum gemmulae. . . Atque ibidem fructus ortus buber ipsam delitat Omnium νirtutum homstis floruisse insignibus. Arbor at ximus ista praeferebat Uirginis Vrit m natum, cruentae mortis νltorem inchrum, M a Et

88쪽

- THEOTO CODIA.

Et repertorem salutis, luminisque perpetiit Hunc adumbrabat quoque illa planta dicta scientiae:

Nam cluet Rex noster onmis notionis arbiter, Et rationis font,'Omnium mentium verum iubasta

Hic fidei se erigebat eedrus altum in aethera, Pullulabat hie cupressus vividae spei simul,

Tum rosa ardens caritatis purpuranti murice.

Hic oliua index virebat lenitatis huberis, uuaeque nulli palma cedit impotenti turbini, AtqAe lato ad protegendum nata tegmine platons. Deus noua m inquilinum denique hortum in haere Duxerit,puellae in aluo non viri de femine, Sed Dei virtate dictat gignier magnum hospitem, aeZderet qui fructuosau virginalem clausulam, cultibusique ornaret amplis florulentae gratiae, Et simul florem pudoris contuereturfacrum. ἰHisce lucus congruebat cum nitenti virgine Symbolis,rebusque sacris,pluribusque idemtidem Discrepabat victus, infra quae retexam nauiter. Primulum terrestri in horto de virili condita βDegener Demella sexu,virginali agellulo, Virque Hrus pullulauit, O Deus verus simul. 3 Patuit ille perditori, qui colonum,ac posteros Interemit,angui atroci, at hic salutis principi Se reclusit sempiterrae, clausus angui perstitit. et in oe a guis virulenti,qui priorem focminam Tabido infecit veneno, O nos per ipsam obnoxios Fecit omneis morti, ct orco,obtriuit impium caput. Sicuti truci draconi dictum erat diuinitus. Bella te inter saeua pora foeminamque mutua, Inter Hriusque semen haec tuum obtexet caput. Illo ab horto extrusus Adamst protoplanus turpiter; si honeste in hocce princeps collocatus Cbrinus est, . Matris inquam cum pudore cretus Adam postumus.

Sic obex constatus illic nosque, o inter caelites,

89쪽

Et maceria ducta in altum diruta est ble denique, Inuicemque copulata sunt procul distantia. Ac licet semel per ortam corporalem hunc hortulam Exiit di: ira proles, hanc tamen per saecula Incolet diuinitatis templum autum regiam. creuit illic fructus atre, qui necem mando intulit Imbuens malis π=ems,fructus auspicabilis creuit hie, mortale saeclum quo reuia it denuo. iarbores terrestri in horto quaelibet iuxta genus Proprium fructumferebant,virgo scd supra suum Protulit genus, Deum quae intacta nobis edidit. Nam supra genas muliebrest, virgo qhod conceperit, zonulaque cum pudoris quὸd sit eni xa integra, AtqM qu)d iurgo educarit lacte pignus proprio. Sed quid est sirma quod que virginalis hortulas .

Hic sera claudi fratur,quodque forti pessulo

Cantico in sacro asseratur semper oppilariere Hortus otalusus vocatur, non v)d visos gratia Arceat sua benigna Virgo,sed quod istius candidum florem pudoris nemo delibauerit. Quin oe ipsa dicta opertus hortulus,qu)d neutiquam. rcvlara cordis hubiuit tetra cogitatio Sive sponte obortasiue immissa ab hoste callido.

Huic nequit phaeacum amoena I3lua compararior, Nec solo semper virenti laeta tempe Thessala, Aut nemus Solis, quod ales picta phoenix pascitur. Haec enim numquam adtulere culta germen floridum, Quod tulit claustum perenne virginale pratulam, Arborem tollentem olentis saeculi putredinem. . Hic oriri mala cernas pro luexter omnia,

uuae rubescunt suave, auri flore flavent luteor Nec genus quod fertur quam cumque desit nobile. Bine ct illae em ponesprodeunt amabiles suae replent iucundo odore quidquid usquam tegmine clauditur caeli patentis,quidquid extra extenditur. Dp .

90쪽

yrus, ct necta lubre nardus halans naribus, Tum croci colos rubentis,cinnamumque nobile, Atque myrrae planta odorae,planta alo fistulati

Quin ferunt arbola gemmis bie virere lucidis,

Iugiter scateresonthis aureis liquoribus, Et iubar nostro exoriri Sole luculentius. Hoc vireto insingulari regia sato manu Maxumus Pater parauit omnibus conuiuium Gentibus, quo nemo lautius vidit,aut prolixius.

Quippe in hoc agno nitenti, qui scelus mundi cluit, Omnibus sponsam iugoit adfluentem dotibus, Vc thorum taedis beatis strauit idem 'oribus. Hic sacrata nuptiarum foedera auspicatus est, Vnicum gnatum coronaque induit spectabili, Fulgido aduelauit ostro,regiisque insignibus. aris queat tot explicasse ferculorum milia. Qui e massici, caleni, caecubique poculaqi is adparatus gloriam admirabilemρ His nequit folaris illa mensa compararier, Quam ferunt cunctis patere,qui velint accumbere, Omnibus cibis refertam sponte suppetentibus. Hic supra circumque obumbrant carbasa intenta aurea Russ ferruginea,fulua,per columnas lygdinas, Et trabeis per aurulentas, lectulos argenteos. Quis pauimentumsuperbumgemmeis emblematis Explicet consertum,elenchis undique albicantibase vive picturae lepores,atque opus toreumatume Ter beatus, ampliusque qui vireta indugredi Haec quea Rege adnuente,mysticasque sumere Hic dapes,numquam esuribit,numquam egebit postea.

Hursuum praeclarum Amorem casta amica, vi carpcret

Poma, caeli deuocauit lucidis cubilibus, Et comisset carpta ramis arborum felicibus, Admit porro iste votis gratiosae amiculae

crebra se imitantis,atque praeferacis hortalit Hori.