Theotocodia siue Parthenodia opus eximium in laudem Deiparae Virginis. Auctore T. Prospero Martinengio Brixiano, monacho casinate

91쪽

Floridum saeptum petiuitsicut ipsa concinit. In Dum descendit hortum dulcis iste Amor meus, Et procul spirantum adluit areas aromatum, Vt sacris pascatur hortis, colligatque lilia. o mihi concedat huius mitis horti consitor, Et satus felici in horto fructus horti floridus, ut feracem ingressus hortum dulce pomum colligam.

92쪽

DE PALMAE NOMINE MARI AE

triumphali Virgini attributo, propter eius inui- Ictam fortitudinem, per quam cunctas vicit aduersitates,& contriuit caput serpentis antiqui. Eccl. 24. Quasi pab dΙnter has eis palma dici gaudeat retexere Nunc velim,sita docuitas terret alti carminis, Arduumque opus sed ipsa fretus auspice ordia r. , Ergo palma nuncupatur in sacris oraculis Palmeum quodgestet instar proferens suavissumum Dactylon,quo loeti amaTor coepit edulcescere. Palmeo nam comparatur pignus almum da Iovirginis,lum propter olli dulce nectam inditum, Tum rubrum propter cruorem, quo madescens occidit. Quod nee sequam cest atro principi caliginis Mentesummo intenta caelo semper,s caelestibus Sed caput diri draconis ealce forti contudit.

Adde quod vesaniente flexa numquam es impetu Turbidisaecli sed ipsum cum Dis terroribus, Cum suisque virulentis perculit pellaciis. Quippe enim Cades beatis educata in saltibus Creuit Uque sanctitate careeris felicius Em cans, nec quivit vlla vi maligna infectier. Unde clara praedicari voce victrix se audVt Arbitri pugnae issona tis. Dia Virgo baec indoles,ma exaltata sum in cades. tur caeteris.

93쪽

Et tua haee natura palmae comparata en arduae. Hic crucis palmam vocavit Rex triumphalem arborem,

et naturam forte robur mentis usque in exilis, Tectorisque vim potentis nescii pandarier. vn velut nostri bacta Regis fixa nisu perpeti crux steti dum vindicaret saecula ad frementibus

circum ea supraque magnis hostium tumultibus. Sie Mariae mens fidelis, caeteris lapsantibus, Firma mansit more rupis pasonis tempore, Quam graues procellae adurgent turbulenti marmoris.

et iam licet quot Christus ipse semiuiuo in corpore Volnerum gerebat ictus,tot quoque ipsa sauciis

virgo plagas ferret intus anxia in praecordiis, e licet confossa acuto cor doloris spiculo, Sicuti senex prophetes antea praedixerat, Quo die dilectum Iesum paruolum Patri obtulit,

Haud locum compleuit omnem questubus muliebriter, Nec genas carpebat Vngui prouoluta in puluere, ut scidit comptus reuols virginaleis crinibus. Nilque prorsus indecenter egi aut incondite, Nil malo extemata tanto turbidum ore protulit: Sed suum moerorem acerbum temperabat fortiter. Et quidem prorsus decebat caeteris materculis, Impotenter quae suorum filiorum in funere PEiulant,dictare nostram singularem virginem. Nam perinde ac gnatus almus, aestuans incendio Flammiganti caritatis indolebat acriter Pessum abisse mancipatum tartaro nostrum genus.

Idsciebat veste patre velle ct imum lium,

Spiritumqne Nesse sanctum,Hlle cunctos ordines caelitum resarciendos,velle terram, O aethera, sicque sub crucis valenter stabat immota arbore, Et suum Patri obferebat candidum agnum ouicula Innocens,piacularem,rictimam placabilem.

94쪽

Nesciam tanto malorum ponderi succumbcre,

Ceu phalanx armata no aris horrida es facta hostibus,

si trucum te infe la circum turbaseisit daemonum, iVt procellat inuocato nomen almae heroidis, ., PEt fugabis monstra tetra, ceu fugat fulmen cruci .i riam valet perinde nomen virginis fortissumae Ad fugandum quodque tetrum, quodque ioauspicabite. Atque signum insigne nostri Riens inclyti fumi.

Ergo agonum censor illa primitus iaeteritum Arboris fortis vocamen detulit viragini, Ante quam prodiret orta puis in orbis aream, Nil enim decus Mariae norat aeque oste' ere, Atque palmae insigne robur firιίbus decens viris, Quod ferunt quoque infecutum, quom migraret saeculo. uippe νbi almam sospitator maxumus feretrius i vellet insecreta caeli templa Matrem adsumere,

Etsupra coetus beatos conlocare caelitum. 1 .

Tum citis comptum decenter legat alis Gabriel Angelum in minus, quod orbis seuεrat primordio, Ac iubet spadica ferre Virgini duellicae. Nempe uti virtutis index eius esset omnibus, Qui facrum funus viderent virginale efferrier, Et decus pracsigne adeptam noscerent adoreae. QIsque adit nemus νolatu praepeti, edi ramusculum Palmeo de crure carpit praenitentem argenteis Frondibus, defertque divae lectulum ante caelibem Talibusque adfatura orto de geniali termitem bEn tibi fero Alma palmae iussu amati stir, Quem seretrum ante imperabis ferrier functae tuum.

Te deci te praeter omneis Virgo palma nobilis. Mille te decent coronae milita res laqreae, ciuibus quae liberasti tum tuis cunctum genus. Disce dictis laetus ales tranat im ensum aera,

Seque berosistit supremo, expedit quid egerit, Iili agitsubmissa aratra mammas Patri Deo.

95쪽

Moxque in viam ex riuuersis Rex sodales congrega, Partibus vectos per aethram Matris ad limen suae, ut fuant praesto emigranti, ct iusta soluant funeris. Nam ferunt optasse Diuam tum Nidere, ct alloqui, Ante quam defungeretur saeculoque excederet, Quidquid in terris manibat illius sacri chori. mare ei sinuntur omnes pro suo voto ad fores Insimul diuerso ab orbe rapti in altis nutibus, Decubantemque introeuntes repperere lectulo , n quidem febri acriore,pignoris sed unici, Quem diu defyderarat, dulci amore languidam, uod pati nequiret eius amplius diuortium. Id palam testatur ipsa sponsa sacro in cantico. Qui tenetis pacis urbem ferte Dilecto meo, Quod misella amore flagro, quodque amore langueo. Huc item celebriore de nota complusculos Tum simul praeter relatos conuolasse proditur, empe stas hierarchis cum suis lectissumos. Te quoque ex Areopago facte noster municeps Cum magistro interfuisse scriptitas praenobiri, Et Dei Matrem extulisse per vices aptis modis. Haud enim Sanctam putastis prosequendam naeniis, Luctibusque praeficarum more,sed concentibus Rite factis,quae salutem perdito mundo intulit. Ergo ut hos Regina vidit, consalutat singulos, Omnibusque adgratulatur Gnati alumnis Helyti, Sed iubet Doctorem auere nominatim gentium. Mam,ait, dilectesili Paule,noui angustias, Quas tulisti veritate pro tuenda fortiter, compedes, lagas,labores,milleqise aerumnas graueis . sed tibi preti parata palma inaestimabilis, Et corona promerenti fempiterno in Iumine, Quam manu sumes benigna filii victor mei. 1icque conlautabat omnissingulatim Apostolos,

uuasiq*e poenas Pisique passis , exprimebat grauiter R et Pro

96쪽

ioo THEOTO CODIA. Trosuique bonore Nati, ct pro salute gentium. Tum venit quoque ipse Christus cum choro immortalium Tollere in caelene regnum Matris almae spiritum,

Mox reuersurus receptum copulatum corpori. . .

Sic domus candore miro coepit exsplendescere, Et nouos stu olere aromatum caelestium,

uo refectus iubilabat coetus illa nobilis. At Deo illa gratulari plena inexplicabili Gaudio, quod hora adesset iam migrandi Vaeculo,

Atque ouanti dulce carmem illud ore expromere. En tibi Rex confitebor summe princeps caelitum, Te meaesalutis auctor,te canam decus meum:

Et tuum sublime nomen grata tollam laudibus. Quod mibi adiutor fuisti, quodque custos optumus vindicasti a clade triui corpus tam meam, cassibus de linguae iniquae, tristibusque opprobri δε- Atque contra me insequenteis obstitisti fortiter,

De molaribus leonum, pro tua clementia, Liberasti ruglantum, oe omnibus me angustiis. Rex sub haec amimam euocare coepit,ut praesul chori, Praecinens mea electa adesdum,cura ades mea νnica, Te meum thronum esse crevi, Virgo ades de Libano. Illa ad haec, Deus paratum, corque promptum adest me

Gestio dudum emigrasse,'t gratias agam Patri, Et tibi benigne fili, Spiritusque numinitiise pro mihi adtributis splendidis honoribus, Caritas paterna sponsam,quod sibi me adsciuerit,

Tuque praestas dulce germen,dicar H mater Dei. suodque me fecit suum ardens spiritus sacrarium, unde cuncta me beatam propter istaec muriera, Nemini collata ab aeuo,praedicabunt saecula. Ergo ades plexa corona vinciam tendere

In meo regno nitenthem me in orbe taeniis

Virginali cinxsti, O almo corporis gestanime. Te b propensa Patris e volunt fun

97쪽

Spiritusque praestolatur. te videre exercitus caelitum praeteriit omnis,laudibusque tollere.

Hisce dictis exiliuit gnati in amplexum sui

Spiritus candens Mariae luce Solis clarior, Quem lubens excepit Heros summus ulnis obuiis.

Sicque treis remansit ortus illa Solis candida corporis compage cassa,prolis exemplosuae, verum ubi Masura fulsit ter ,resumptis artubus Gloria auctis sempiternas recepit ad Deum omnium stipata nube luculenta caelitum, Tum patere coepit illud peruetustum oraculum

Editum iam retro multis sub figura saeculis,

Foederis sublata nubes clara de tentorio, - Ter suasque iere turmas cuncta pubes Israe Trgeuium ductum sequentes nubis admirabilis: Porro ea in Pharan resedit monte solitario: - , clara, asit sublata nubes foederis tentorio st.2 Ne Virgo pura ab inoc mundiali tegmine, Israel sequente turba,scilicet caelesibus, Quae Deumspectant, choreis circum eam stipantibus. conquieuit rorro nubes in Pharan secessibus, Quando sancta in luculentis aetheris septemplicis Diva campis collocata'R per manus sui Vnici.

Hanc Dei nubem coruscam subvolantem ad I era, Ac nouo complentem odore templa caeli lucida,

Caelitum stupens caterua fudit ore talia. Quae nam humi desertae ab oris Diua surgit inclyta, ceu columna celsa fumi de vapore thureo,

Deque myrra ducta, omni pulue pigmentariiqTum Saba est Regina felix sacra Idumes moeria cum frequenti ingresa pompa, nempe virgo caelitum cum choris caelum subluit,propriisque dotibus. Nec tacet vero ipsa claris quomodo successerit atriis caeli patentis,sed manu sui unici Se refert deductam bonore,quo decet matrem optuma.

98쪽

Tu quidem inquit, care fili dexteram tenens messe, Me lubens deduxti in mespia caelitum palatia, Inquesedem ebricafisi maxuma cum gloria. Iam supremas lucida arreis laicolosummi aetheris, Igneae in uubii Polumma stat meus nixus thronus, Quae iubaer caelis perenne feci oriri in arduis. Huic item R Cthae honori sub typo praes erat, Intumum quom limen aulae pulcra Edissa regiae Tota diti compta cultu tertia intrauit die.

Si uo cum corpore alma Θεοτεκει deducitur

Praenitens caelectem in uulam, sic decoris adcipit, Et preti virtutis e 3 palmam inaestimabilis. Ipsa erat quippe illa victrix palma, qua e dixerat, Ante quam progerminaret,velle adire filius, Atque fructum laetum opimis carpere d spadicibus eddidit demque dictis, quando se exinaniens aetheris demisit arte matris in sinum piae,

Seque conuestiuit almo corporis velamine. uare ct hanc putamus esse margaritam nobilem, Quam bonus mercator olim, venditis rebus suis Omnibus, tandem repertam comparasse proditur. At 1iegotiator ille quis foret nemo ambigit, Nempe qui migravit ad nos de patris senu abdito, Visalutis nostrae obiret arduum negotium. vendidit porro Ibas ro, quando se exinaniens Induit mortale corpus sumptum ab istae Virgine, Nos siuae vi velaret immortalitatis lumine.

O nimis felix relictis qui caducis reculis, Huncsibi indagarit unam gemmam inaestimabilem, Hic erit profecto m aeuum diues, ct fusterfluens. d puer gigantici da germinalem ad palmulam Praescius saecli futuri nos reuerti praemonet, Hic νbi confert parenti praeuirentem filium. Hodsecus 'orescet, inquit, Iunus iste insignior,

Atque palmae lacta planta, quae suis felicitas

Frona

99쪽

. Fron ibus semper virescis fructibusi' e eatasierat,iHinc tibi palmata vestis Imperator v iee Chri te te xta, qua protervis fispatis h tibus,

Hanc triumphans samptam rigiam. Quam chori sacri intuentes ciuitim cael stis m, Quis scanunt quis ine: Idutues qui venit definibus Dux sagum resperium amictu, punicasnopid 'Hocce erat scutum istud ardens, quo coronacti tuum Viuicum Pater supreme,ut dimicaret fortiter, Vtque fictu acri petito pestem ab orbe expelleret. Hocce eum Psaltes rogabat ,hoc pctcbat cingicti .. Incinens scutum capesse,scutum oe ancile aurcum, Ac mihisbccurre presso,fersalut em perdito.

100쪽

DE ARBOR Is PVLCERRIMAE Noe

mine sanctae Virgini attributo. Leuit. I. Sumetisque vobis fructus arboris pulcerrimae.

VA M bene inter alia nomen Ne quoq; addunt virgini Arboris semper νirentis, conferuntque

floridae

Arbori, rivos aquarum quae secundum consita

Porrigit fibras sequaceis ad fluores perpetes,

Nec verens ortum aestuosae torridum camiculae

Germinat siecur flores fundit, fructum buberem. Vnde visium laeta mulcet fronde delectabili, . . Lassulisque amicam in aestu praebet umbram feruidri Et sapore blando amoenat frugis ora edentium. suippe Virgo intenta legi,patrioque cultui corde sancta cogitaresanctaque ore proloquii, Et manu sollerti obire sancta quaeque munia. Arboris nos imperabat sub figura vescier sis ille fruge opima emancipator Israel, Quando eos promissam agebat nobilem in prouinciam. Vos,ait,nouos colonos, quom potiri praedi s Fecero,vostris spopondi quae bonis parentibus, Tum mihi septem diebus feriari sancio. Quippe messe iam peracta,iam noua vindemia, Ferias edico sacras inchoandas protinus Septimo de mense in ipso nempe plenilunio. Atque ne de mente vobis, neve vostris posteris Incolas olim fuisse, inquilinos excidat,

Moxque me domum reductos,patriamque vindice ires volo diebus extra tecta commoremini subin