장음표시 사용
91쪽
Est oratoris bene dicere,Dico,loquorque: Hinc Dicto,vcscribas: est Dictuo inarro frequenter.' Dicere, proprie en oratorum, eloquenter σfacundὸ loquentium: Ῥt Quintilianus,Nam mihi ne dicere quide
Uidetur, nisi qui disposite ornate,copioseque dicit. A quo
Dictio id eris, oratio facunda. Saepe tamen Dico, pro lo Dictio, quom dinde Dissiopro Ῥocabulo habetur. Dictare vero e F dicere, i id alterscribens excipiat, σ manust loque notet. nde Dictatro omnisermone intelligutur. σ Diacti olim sequenter narro. Adoro & Supplico. Cap.3ῖν. supplico voce deos: sed gestu numen Adoro Supplicare, licet a plico Ῥeniat, P tamen sine plicati ne tenuum, se non sine νoce: Ῥnde homini tantum com petit. Adorare Nero,effigestu corporis σ non Ῥoce honorem impendere, σad muta etiam pertinet : t, Elepta flem adorat. Assurgo. Cap. 3IO Assurgit quis,quum surgendo impendit honorem.
Aburgere, E quouis modo ad exhibendum alteri ho norem se erigere,ideoque fere adiungitur dativis: M,Acia
uenienti magistratui omnes assuetimus. Tollo. Cap.3II. Nutrio,submoueo,capio quoque,Tollςre signat. Todere, bubmouere, π in altum ferre: Quis ne
eet AEneae magni destirpe Neronem Sustulit hic matrem, sustulit illi patrem.id efhhic Nero occidit matrem, i is AEncassupra humeros si 'patrem. Tollere pMtem ea,en educare: t Terentiu Quicquid peperisse decreuerunt tollere. id e Leducare. Item capere: Ex Ῥxore
92쪽
prouoco & Laee . Cap.3I2. Vel bene vel male dic seu Prouoco siue Lacesso.
Prouoco σ Lacesso, in bonam G in nudam partem sumuntur,id significantia quod ad pugnam iis comoe Nationem tento: ut Cicero,Tuis amantisi is uteris sum prouocatus. Virgilius,Eoiciam,posthac ne quenquam oce lacessas. Hio&Hiseo. Cap.3I3-
Histere signato humanum os aperire,loquique: Sponte vel externa vi,dic diffindere Hiare.
Ηissere,in tantum oris,m quidem humani accipitur etiam pro loqui,aut os aperire ad loquendum: Ῥt Coram te non audeo hiscere. Hiare Ῥem,in aliquidsu ponte, σ externa aliqua Ῥi diffindere Testus aestu, ligna ariditate hiant. Do fidem,Habeo fidem. Cap.3I . Est promitto,Fidem do: Habeo,sed dicito credo. Dare fidem ess aliqui ancte promittere. Sed Habere fidem, est credere: GAccipe,daquesidem.
Praese ferre. Cap.3Is Prae me,le vel se,cum duco,ser ue, gerόque, Iudicium dicto aut facto,gestuve,fatentur.
Pne si ferre, ducere'gerere,en dictosam auu
',animi qualitatem aut opinionem de aliqua re indic re dit Quintilianus iduciam igitu ruest erat orator.
1 Rationem habere & Ratio constat. Cap.3Iς. Cum patrio Rationem habeo, respectum habeo fit: sed Constat ratio si quando ostenditur aequa. Rationem habere,cum geniti ,ea habere restectus, in bonum Habenda estjalutis ratio.Sed habere nutionem,cum ablativo,en habere commercium: t Cicero,
93쪽
Rationem halet cum terra, quae nunquam recusat impe rium. id en negotium seu commercium . Rationem Ῥero constare, en quam legitimamque rationem autostende re,aut apparere ostenui posse. E republica,Ex tempore. Cap.3IT. Ex,quasi non capit si vocalem saeptus optat. Ex dictionibus ab r incipientibus, raro iungituri crepublica dicimus id ess,pro republica: π non, republica. Ex tempore Ῥero refli dicimu sero ex improuiso. 9Estimo Existimo:Cogito, Excogito. Cap. I 8 Estimo,Cogito sert: Existimo,iudico signat. ἁ imare, E considerare. Existimare ero,iudicare prius enim aestimamus,secundo existimamus: sic di cendum en de Cogito π Excogito. Coniurare&Conspirare. Cap.3I'. iuro & Cospiro, malu mque bonumque notabunt. Coniurare π Constinum, fere in malum accipiuntur. sed si legitima en ratio,etiam in bonum accipi debent. Cordi est,& In animo est. Cap. 32O. Quod placet, Est cordi: I nque animo est, quod constituit mens.
Cordi en,id est, telectat σplacet: Ῥt Terentius si inbi hae nuptiae sint cordi. In animo σὸ en, idem en quod diolo'constituo.
Inuertere & Interuertere. Cap.32I. Is tandem Inuertit,qui rem in contraria vertit:
Ast Interuertit,qui fraude negare videtur. Inuertere,en quasi in iatraria Ῥσrere,,t interiora , stisautpestis,extremm facere. Interuertere vero,e Frem immodata,aut deposita, aut credita,casside,doloque,
ne domino restituatur,efficere: M Marcellas, i duo haere
94쪽
LIBER V. 'Ides rem apud defunctim depositam,dolo interuerterint.
Compertum est,Comperi & Exploratum est. Cap. 22. Inquirendo scio: Compertum est,Comperit, aiunt.
Compertum eri, exploratum eri, Comperi Expi nuui,idem en quo cio per inuestigationem. Constitutum est,deliberatum est,decretum est,constitui, decreui: id est, cogitando firmium est.
Foenero & Foeneror:Mutuo & Mutuor. Cap. 323. Foenero,ad usuram do: Foeneror,accipio fert.
Fornem, id est,ri ad Nuram: Famemor ero,accipio. Esc de Mutuo Mutuo intelligendum est. Nam qui pecuniam mutua δετ mino: qui mutuatur pecuniam, mutuo accipit Gradum sacere. Cap.32 .
Ipse Gradum facto,si quid facio quasi scalas. Gradum facere, est aliquem gradum,Cr quasistatim ad alia facere: Ῥs in arbore andere Ῥelim igno aut alia re gradum facio.
Certum est. Op s. Certum est,decretum designat,vel manifestum est.
Certum est,id significat quod manifestum est. Saepe tamen pro deliberatum cir decretum est,ponitur: laque' cum dativo π infinitiuo: Ῥt, Certum est mihi ire in
cassiam. Liceor, Licitor, iliceor. Cap.32ς. Cum Liceor,Licitor,pretium deserre notabit.
Liceor π eius frequelatiuum Licitor, significalprelisi deferre in reditione quae publice sit: sic tamen proprie, i qui licetur, emel, auolae respectu alioru,pretiil dese nux. qui licitamur,stequet enor cu respecitu.A Liceo com-
95쪽
yr ELEGANT. ponitur Polliceor,quod en, liro aliquid promitto.
Exorare tamen, res est orando tenere.
Audire iis Exaudire, indisserenter auribus percipere significatsimul re peteti annuere cedere. Audio tamen, requerer pro credo, π interdi; pro fateor accipitur
morarepraeterea, F orando impetrare obtinere. De Perlego,Perscribo, & multis compositis a Per. Cap. 32S.
Effectum signant quaedam formalia per Per. Verba composita cum Per,sectum. suae significationis consummationem important: Ῥt Perlego, adfinem sque lego.Pernocto,totam noctem duco i omnem. Pe
De Per, Prae & Re, praepositionibus, & earum cum nominibus compositione. Cap.329-Per mediii,snque malam parte valde quoque signat: Ante,magisque notat Prae,vel pro simplice dicas, Aut iterum signat, vel non composta,Re, mutat.
Praepositis Perila compositione multis modis accipis let. Primo Perimedium ignat, Ῥt Vitrumpesimum: ide Fler cuius medium Ῥidemus. saepe in malam partem. ῬtPerium Perfidus. Interdum pro valde pumitur, H-que cum positivo: t Periucundus id ess, Ade iucundus. Prae vero,ante significat: LI praesequar. Aliquoties ma gis auget: GDiuites multi Upe possunt praediuites pauci. Praeclari,Praedulce Nonnunquam a simplici differre non Ῥideturi Ῥt Praemorior,Praeludo. Re autem sepe iterum signat: t Reuiso. Plemnque compositum non mutat, H cubo,Reseco,Repugno.
96쪽
LIBER V. Prosequor & Persequor. Persequor, i nsectori sed Prosequor,aspicio fert.
Persequor idem est quod insectori GPersequor hostem, Persequor studium. Prosequor ero cum ablativo, idem fere quod afficio signat: si Prosequor te odio, amicitia,
Impartio saepius quam Partis, cr Partior deponens erbum, pro impendo, Ῥel in partem do, plerunque reperiunturi t Cicero,Ηuic rei aliquid temporis impartias. , Virgilius at focios partitur in omneis.
In manu & In manibus. Cap. 3 r. Corporis est membru Manus, & plerunque potestas. Manus, duobus modis sumitur. Primo ,pro corporis membro: GE E in manibus laudatio: id e hinter manus. Secundo, pro potestate: nde Manumisiis: t Lucanus,m Manumissio. manibus Ῥestinis,quantus sit Caesar,haletis. Praeditus de Affectus. Cap. 3I. Praeditus, Affectus,signanto bonumque, malumque.
Praeditus σ scias, π in bonam in mesam pamtem si mutum GPraeditussum bono, Praeditus sum mago: id e F, habeo bonum, habeo malum: σ, Asseritus sum Singularis. bono, σ sed insum malo.Simili modo,Singulari No- Notabilis. tabilis,Nobilis,Insienis, Eximius tam in bonum,quam NobiIis. in malum capi possunt: M, Singularis stultitia, Nobilitas Insignis. singularis. Eximius.
Descendo in campum. Cap. II 4. In campum quisquis descendit,praelia quaerit.
Descendo in campum, inpraelium,in forum dicimus, non de loco superiore in inferiorem, scd de loco tuto in
97쪽
94 ELEGANT. locum discriminis,pugnandi π defendendae liis ista
Amare & Diligere. Cap.sss. Diligimus leuiter, magis ast ardenter Amamus. Diligere,huius esi quam Amare: Ῥt Cicero, Sic igitur facies, Cr me aut amilis,aut, quo contentus sum, diliges. Adamare,en amatorie amare. Amicus tamen res e Fh nesta. Amica,quando ad Ῥirum refertur,inhonesta essc ius Ῥir Amator dicitur,non Amicus. Declaro. Cap. 33s Facta magis quam dicta putes Declaro notare.
Declarare,frequetius ad facta pertine quam ad dicti Ῥt Cicero,Declarauit modo id temeritas Cati Caesaris. A
liquata etiam in dictis. Interdum pro significo accipitur: Ῥt, Psi Ῥerbum ess,quod ide declaret: id ea significet.
Ingredior. Cap.337. Ingredior,quartum & quintum petit,In mediante: Cum sexto,incedo est:cum quarto,denotat intro.
Ingredior quando ad locum dicit, significat intro, accusetiuum Dabet mediante praepositione In. Quando Ῥero in loco, ide esi quod ambulo, incedo, π ablativum
cum In possulat. Consulo tem Consulo tibi. Cap. 338. Consulo te,peto consilium est:tibi Consulo,dono. Constere cum accusativo, e si petere consilium: Sed cum dativo, i dare , Consulo te. id en,peto a te con Llium. Consulo tibi id e hia tibi consilium. Qusndo eronusium casum regi ponitur pro consulto: GFoeneratorex
consulundi id e si co stant. M COUulto, duo nascuntur, Consultor σ Consultus: Consultor, en qui dat, is qui petit consilium Consultus autem si homo prudens,a quo consilium petitur.
98쪽
LIBER V. sAgere,Habere & Referre gratias. Cap. Is'. Grates nos agimus verbis, animo sed habemus: Nosque Referre decet facto dictinue iuuantes. Agere gratias, Cr raro gratiam, E ,erbo: quod quidam barbari dicunt Regnatior. Habere gratias, CT r rius gratiam,en in animo CV mete memori. Referre ero
gratiam, Agratias, es acto Areipsa beneficium reddere: interdum dicis,quando dicendo pro sumus aeque atque faciendo.
Gratulor & Grator. Cap. 4Q. Gratulor ipse aliis superis Gratorque poeta. Gratulari cum dativo tacito aut expresso,est edo is
flarigaudere de faelicitate, aut fortuna alterius, aut tuaedit, Gratulor tibi ob filium natum, Gratulor mihi Grator ero id significans, reicu est,er historicum In poetis autem Er historicis Grator pro gratias ago sumitur,sed
tantum diu immortalibus. Fingere & Effngere. Cap.I I. Qui Fingit,sormat:qui Emngit,ad aItera sormati
Fixere proprie en more figuli aliquid componere,fled transtertur ad caetera, quae manu ingenioque hominis fommantur. Esngere Ῥero, esi ad alterius formam fuere
repraetentare: nde Effigies, quae eri fixura fila ad Essistis, tuam alterius similitudinem. βObire,Defungi,& petere. OP. a. Perficere officium cum quarto signat obire: Casu absente, mori est:Defungor & Oppeto iunge. Obire accusativo casu, semper est exequi Cr perficere munus,aut officium vi, Obeo prouinciam id e hexequor lycium prouinciae Obeo mortelen Olersicis mortem.
Qbndo ν ero sine casu ponitu significat mori: Ῥt Obun
99쪽
id est,mortuus e F. Defungor autem cum ablativo, π Oppem cum accustiuo, et Ῥtruquesine casu eandem signia scationem retine qua Obeo: coefungor scio. peto mortem id en,perficio. Defunctus enia enhmortuus e LVestigo Peruestigo,In uestigo. Cap. I s. Quaerere Vestigo est,sed cum per,& in reperire.
Vestigare, en inquirere, π inquirendo inuenire. Per uestigare autem oe' Inuestigare,significant acquireresim
reperire. Ali&Nutriri. C P. I A. Res incorporeas Alo,verum Nutrio corpus. Nutrix. Nutriuntur parui, Ῥt crescant, Ῥnde Nutrices. Nutri untur etiam Uulti l luant: quomodo adi etiam dicumtur. Sed in rebus incorporeis, Alo frequentius dicitur: Ῥt, a re facundiam: id e F, vires augere eloquentiae. Spero & Confido. Cap. 's. Spero& Confido nonnunquam credere signant.
vero re Confido visi e pro credo ponuntur: Ῥr
Cicero, spero iam probatam amicitiam nostram. Inter dum Sperare pro timere reperituri t Ouidius, si genus humanum σ mortalia temnitis anma,
Dico sententiam, Fero sententiam, Dico ser que legem. Cap. 66. Legem serre suis Rex debet,dicere viistis. Dicitur a docto sententia,iudice fertur.
Dicere leges, ad Ῥictos referturi Ferre Ῥero leges,ad suos. Dicere autem sententiam, ad doctum consiliarium pertinet Ferre Ῥero sententiam,ad iudicem. Circunsto &Circunsisto. Cap.3 7. Circum cum sisto,inuado est:circundare,cum sto.
100쪽
terrificatione Pt Virgilius, Armati circusi unt. Interdum pro circundo. Circunsto Ῥerosignat circundo: ψ Virgialius,circunstant animae dextra lauaque frequentes. Vsurpo. Cap. I S. Vsurpo est utor, crebro pro dictito pones.
Vsurpare, in tum dicto tum facto Ῥti, siue a Pari: γt a Cicero, Quodsimper burpamus in omnibus dictu σfactis. Aliquoties tamen Vsurpo capiturpro dictito.
Praesto sum,& Adsum. Cap.3ψ9. Advenio, auxilior, praesens silm, Praesto, vel Ad
Praestosum Ad um,tribus modissumuntur.Primo, pro praesens sum. Secundo ro auxilio seu praesidiosum: hsanctispiritus adsit nobis gratia.Tertio, pro aduenio: Ῥt virgilius,Huc ades ὸ formosepueri
Flere . Gemere, Plorare , Plangere, Lamentari. Cap. is Nos lachrym is Flemus, Ploramus voce rogantes. Pectore nos Gemimus, nos Plangimus incutientes. Sed lamentari,querier sit voce dolente.
Flere,est lata mis, propriu hominis . Gemere, est in pectore: Iument ub nimis pondere gemunt. Plonarcis Ῥoce flebili opem orare. Plagere,spem ione pectoris.Lamentari, est Ῥoce querula σtristi oratione cladem restari uam. Praeterea Elulare, est oceflublatast Elulo. re, σ proprium mulierum.Vociferari, E,oce esse ara Vociferor. dolorem indignitatem ostendere.
Existo & Exto. Cap. 3s r. Cum motu Existit,sine motu ponitur Extat.