Desiderii Spreti Rauennatis Libri 3. 1. De amplitudine. 2. De vastatione. 3. De instauratione vrbis Rauennae. ..

발행: 1588년

분량: 79페이지

출처: archive.org

분류: 전쟁

2쪽

SERENIS S. PRINCIPI

FRANCISCO MARIAE FEL TRIO

DE RUUERE, URBINI&c.

. Duci ampliss. Domino suo colendisi. E N Υ Ε s I M V s iam agitur annus , cum

D si ius Spretus lutino flo de antiquitate, ac dignitate urbis RaΗnna scripsit, ut eam partem sui ortus patria tribueret, qIam im sibi mendicarat. In quo munere ita dia genter , deliterci. veritatem Jectauit, ut omnes, qui deinceps de hac diuitate H ferunt, tam externi , in Leanhr Alerius , quam nostrates , inter quos fuit I oa es etrus Ferretus scopus Lauellinus , τὰ singulari do trina, rijsq. litteris eruditus, O Hieroumus Rubem; cui paucos, ne dicam paucissimos , hac tempestate do brina practantes cogno

scimus ; ipsi ius Desideri criptasnsecuti: Ipseq. Ruleus, qui la

bore incredibili, O grauissima eruditione, latissime, ad haec nostra tempora, latine item scripsit de eadem re libros decem , non solumbae eum Lude non destaudat sed veridico, eleganti moq. elogio praeclarissimis titulis extollit,atq. eommendate tantiq. illum facit, ut cum proximis diebus Venyias se contulisset, qui decem illas Historia sua Rauennalis libros, decem iam σseptem annis V eanetist quoque imprissos ,σ amplissimo, ac sim per ab hac nostra ciuitate,amabili,aclic mabili, Auginis οq. sardinali Urbia

natium, belsitudinis tua patruo, dicatos, rursus prσlo ι raderet, a cum Appendice posteriorum annorum, voluit etiam, rara, a a σ

3쪽

re plane bonestio a noliti animi, ae virtute praediti ingenuitate permotus , vi hoc Desiderij opus, ante praeso tra irretur, edereturque , quam suum: Ausi autem sumus , ego, cN PONonius frater , necnon σ Timotheus, ac Ioannes, qui omnes recta linea Θι ipse Desiderio ab auo nostro Lfendimus, Serenissimo Celsirudinis tuae nomine hoc opus obsignare, atque illustrare, sterantes fore, ut quemadmodum summa tuorum mmorum in nostram familia nsmper fuit beneuolentia, ita tu quoque non dedigneris benigne, ac hilari vultu accipere eam sigmficationem ei um cultus, quae nune prahetur hoc edendo libro: qui licet per se exiguus est , tamen cum maximam prae se ferat nostram , in celsitudinem tuam, o mantiam, sit . eius auctoris , qui, uti dictum est,primus fuit, qui reuocauerit ex abissima obliuione, ambiudincm huius patria,σpar deerit ceteris aditum, quipos ipsum titius sirisrunt, longe maiorem haleri posse existim mus. I ergo a cepitudine tua summopere contendo , nostrum omnium nomine, ut humo beni o bu accipere ne dedignetur: Hq. eo magis contendo , qu)d propinquis his meis placuit, et i ego perinde ac Pandiore inter ipsos aetate,qquia Romae, in icta .fe

licissima Ditisne tua, σabbi, in familia amplissimi ipsius a

dinalis benigne ab eo,amanterq.complexus, vixerim, hunc librlimselsitudini tuae dicarem, ac dederem: ZJd libentis e facio, Deumq. t. Max. rogo, ut omnia Celsitudini tuae fortunet, ac fluiter vertat; Quod σ Spre rum omnis famiba tracatur. Raucnna. Κώ. Iunij. 11 D LXXXVIII.

celsitudinis ira Serenissima

Humillimus seruus

Bonifacius Spretus.

4쪽

BRVNI GIARDINI CIVIS,

ET CANONICI RAVENNATIS. I s T o R I A Spreti, tunc umbris condita , surgit Nunc lucem praebens cultibet arte sua . Hanc omnes venerantur ubique, ut gramina Solem , Prouenit ex cuius lumine qui ue vigor.

DONATI MONII TORNANIENSIS.

V i o post funereos rogos Extentum Aeacide Magnanimo Duci

Magno Anchsiadae: fero Regi Threicio: Si phidae: o Phrni

Amum 'rotulit relictori p.rio nostra b.ec tetigis Gracia seculata Besto lethfbro insolens' Ad nos exti tum quid lacrymabile Vrbis Dardaniae tuliι ρAn non id calamo tu trisuas sacro tum, qui are perennius Ipsum perpetuo quod retulis, facit 'Aa si quae cecinit Maro, Et quae Meonides, non lubricum terra Tempus: vita perennior Te Desiderio sit patria tua. Nec te ferre per arduos Agrorum celebrem fama beatior ne et vaea limites Nostri ingens decin , o gloria seculi.

FRANCISCI CAMERANI RAVENNATIS.

T Sprefas patria hictorias desideret omnis, Has Desiderius Spretus ubique legite Munera quis Orett ρernat psternendus at illi ,

Mi putei a Spreio streta legenda dari.

5쪽

Magnifico, ac Clarissimo domino

NICOLA O FOS CARO

PATRITIO VENETO,

Iacobus Franchus Rauennas. S. P. D.

V M eam HIloriam , Vir Magnifice, quam superioribus annis conciuis noster De Dius spretus vir, mea sintentia periti mus, multaq; O doctrina, Oscientia praeditus de Urbis non Origiane,ac de nonnullis eius geIlis eleganti niti conscripsit: eius filius

Ioannes Tastissa Iureconsulsus haud incelebris imprisendam esset traditurus , me variis alioquin, multiplicibusq; tum curis, tum etiam negociis districtum, maximo fluuio rogauit, atq; adeo orauit, ut vellem prius hunc libellum diligenter recognoscere, deinde aliquando inter se, dum imprimeretur rnequaquam una, qs solere multa in libris ab impressoribus deprauari, immutari, corrumpi, atq; inuerti. Quorum indiligentia non mediocrem Latinae lingua leni iacturum ut nam mea sal iactaret oratio. Homini ego amicissimo, quem unice diligerem, cuiq; me ca issimum esse sentirent,non potui quicquam denegare,praesertim iusta petenti. Itaq; eam historiam accurate recognoui abhibito quantulumcunque in me est iud cio,intermi sq: interdum laboribus et curis, qua assidue animum meum Ofatigant, O impediunt: dabam operam, ut ad em castigator, O eorum, quae in primibantur recognitor nequaquam indiligens. Ergo cum iam esset ad cati em operis ventum, cumq; labori suprema maηκι imposita I coepi egomet mecum c irare, unaq; Ioannes Baptiua, cuinampor Pimum ex amuis hunc librum mitte emus t endum, cui futurus esset non iniucundus. Inter cogitandum autem succurrit, te eum cse, quisemper W- bem nostraem summo amore suetis pro ecatus: nosq; maxima charitate foueris, debenderis, tutatus,atq; amplexus fueris. Te item cuius Auo Venetorum Principe existente Urbs non ra Rauenna fausti omine in Venetam venit mdem ac vitiose senatui victro obtulerit, diderit, ae dedicat erit. De qua re larius apud hanc noBram historiam si legere. Te igitur unum ex omnibus Vir Magnifice , simul o doctissime delegimus: cui hunc libetum duximus mittendum futurum testem , amoris, fidei , Obseruantiae RauJnatis populi erga te, ac auum tuum quocunque tempore de nobis, ac de Repub. nostra optime mei Arum : et ius manibus nunq am desinet quisquam nostricis debere quoad erit vita superΠes: Suscipias rogamus hanc historiam nostram libenti animo, cum per ocium licet eam ne graueris perlegere. Videbis ibi, ac cognosces de Murn- natibus quos velim tibi persi dera esse, sivinosq; perpltho tibi, tuis omnibus dediti mos. I nprimisq; ego ingenium Fantulumcunq; en, operam, curam, diligentiam incutem , totum denique me ipsum tibi polliceor, atque offero. Vese vir Magnifice, Iacobu6que Franchum tui m dirigas. M. C CC CL xxx lx Olend. Ieptembris.

6쪽

AD EMESTRIS ORDINIS

VIRUM CLARISSIMUM DOMIN vli1

IACOBUM ANTONIVM MARCELLVM

O M sum nescius, EquesitIustris, quam grandem, quam q. humeris meis imparem pro viii, iam susceperim, qui Rauennae Vrbis antiqtiissimae amplitudinem , qui vastationem , eiusque init iurationem quam breuisti me reccia sere decreuerim. Quod arrogantiae tamen haud uelim adscribas: Verum incredibili potius pietati, quae me nuper ad patriae reliquias inuestigandas , proq. ingenioli mei tenuitate illustrandas impegit. Quod sane munus eo mihi libentius obeundum suit: quo id maioris & iocunditatis, & operaeprccij fore legentibus animaduerterem : ubi qtiis uelut in speculo quodam uices conspicaretur humanas, disceretque quam parum secundis in rebus confidere liceat, quando quidem Urbis amplissutiae cadathera, ac ruinas aspiciet, nec desperandum aduersis, ubi eandem illam hoc tempore in dies coalescere, ac revirescere senserit. Verum enimuero cum circumspicerem quem potissimum donarem hoc munere, Tu occurristi uir inprimis amplislime, quem alterum ista in repubi Scipionem,aut Priscum illum tui generis Principem M. Madcellum audeo dicere et cuius ductit, & auspicio, ut cetera tua longe praeclariora facinora sileam, nostra haec ciuitas. e crudelissimis tyrannorum faucibus ad augustum Vene iam descivit Imperium. md tam & si paulo post tuum hinc discessum contigerit,

7쪽

gerit, id tamen tua singularis Industria, ac spectata prouudentia optimum quemque subleuando,ac prauos deprimendo ciuiumque Dinnium beniuolentiam alliciendo nimirum effecit. Qua ex re Rauennatem illum esse profecto negati sunrim , qui uenerandum hoc Iacobi Antonij nomen suo in corde calatum non habeat. Quo quidem munere nostro eo libentius te donare constitui, quo & laborum meorum iudex existas, & amorem meum erga te praecipuum,& summam in Venetos obseruantiam, fidem, ac deuotionem recognoscas. Accipies igitur Urbis huius nostrae, immo uestrae, immo tuae monumenta uetustissimis deprompta codicibus. Accipies & una hunc animum , qui dignitati tuae semper ab ipsis, ut aiunt, unguiculis deditissimus fuit: qui nuper has lucubratiunculas nomini tuo ueluti cuidam numini suo dicavit: quibus amplitudinem tuam plus sane splendoris,& nominis, quam ceterorum omnium,uel doctissim ruminditium daturam confido. Vale.

8쪽

DESIDERII SPRETI

RAVENNATIS

De Origin &litudine Urbis Rauennae b LIBER PRIMUS. .

A v a N N A. Vrbs antiquissima, loco quiadem delectabili sita est, atque agro sane fertilissimo eorum, quae ad usum hominis pertinent: frumento, scilicet ac pecori quam maxime accommodato: alicubi uero saltuose, & aquis munito: per quem & amnes non exigui, & nonnulli pro moenibus ciuitatis labuntur, suburbiaq; disterminant. Aliqui uero aliunde per agrum decurrentes, Adriaticum in fluunt mare: unde commode potest se interdum uenationibus & piscatione exercere iuuentus. Plures autem,dum ma .re irrumpunt ea sumina, portus efficiunt. In primis spatiosum illud ostium Spineticum . Quod nominis mutatione :Primarium dicitur. Secundum illlud Pirotoli.Tertium quod inunc Sanctae Mariae in portu denominatur. Quartum uero

9쪽

λ. LIBER

consueuerunt. Ex quibus permulta commoda,ac utilitates non mediocres incolae capere possent. Fossam item habet nauigia ferentem, quae in fluuium Eridanum derivat , per quae Liguria, & ex aliis I taliae partibus mercium, & multarum rerum copia Rauennam ratibus aduehitur. Habet praeterea Vrbs ipsa aerem satis humanae naturae conuenientem: qui maiorem quoque in dies temperiem suscipit: fuerat aut olim saluberrimus, ut antiquissimus orbila descr*tor Strabo de Rauenna locutus,his uerbis memoriae prodidit. Cum a mari fiunt in nundationes, non mediocrem accipit maris partem , adeo ut uniuersa coenositas: hinc si uetu marino, hinc fluminibus alluentibus,tetrum medicatur odorem. Hoc igitatur pacto saluberrimus comperitur locus, unde gladiatoribus cducandis, ac exercitatione erudiendis, hunc idoneum lanistae locum designauere. Inter caetera eius loci mirabilia,

illud est, quod palustribus in locis, aer innoxius est, quemadmodum ad Alexandriam Aegypti, paludis uitium aestate propulsatur propter amnis incrementum simul etiam eua nescente coeno. Huius autem loci salubritas L. Vitruvii, in libro, qui de Architectura inscribitur, ubi plures innoxij aeris causas affert, lucidissimo quidem testimonio comprobatur. Caeterum bellis uigentibus, atque hominum negligentia, ager ipse partim palustris, partim dumosus effectus est. Unde crassis in aerem sublatis uaporibus, prisca illa salubritas facile corrupta est. Quid quod uitibus euenit; ut idem ait Strabo; quam admirabile ξ eas palus creat, celeri- ter perficit, & multum fructum edit. Omitto pinus ,& qu dam alia arborum,& fructuum genera, quibus selus ager il- ' te multipliciter abundat: quae nec Ligy'iae, nec Etruriae, nec Piceni, nec aliarum fere Italiae prouinciarum ager uspial gignit. Elae spaciari nimis uidear quam ab initio instituerim, omitto Elatia, de oblectamenta plurima, quae uenando, aucupando, & piscando ex paludibus, & toto Rauennati agro comparantur.

10쪽

Nu Ne autem de nomine, ac origine ipsius Vrbis dicendum existimavi. Sunt enim qui a ratibus Rauennam, seu a

nauibus Nauennam denominatam uolunt. Nam Vrbis con ditores ad haec loca ratibus uectos autumant. siue R ivuenna, quod sorte uerius esse creditur, ob aquarum congregationem . sic enim id nomen significare uolunt. A qua sentcn tia non discrepare uidentur ipsius Strabonis uerba, qui hunc in modum scriptum reliquit. Intra paludes Vrbs maxima Rauenna posita est, tota ligneis compacta aedificijs, aquis diffusa, pontibusq; , ac lembis peragrata. Aliqui narrant ab , ,

Nembroth filio Cus filij Can ex No e progeniti eam fuisse

conditam. At quoniam id sine annali um, scriptorumq; auctoritate asserunt, ipsis minime assentior. Verum Strabonis diligentissimi scriptoris opinionem magis sequor, qui eam a Thessalis conditam suisse testatur his uerbis . Rauennaa κThessalis condita perhibetur : cum autem Tuscorum iniurias ferre nequirent, Vmbros quosdam ultro assumpserunt, qui & hoc tempore urbem inhabitant, ipsi uero domum rediere. Multi dicunt, quibus Plinius assentitur, oppidum p stea fuisse Satanorum, quos ante urbem Romam, & complures alias tutic conditas urbes : antiquos quidem : potentes , armisq; praestantes, acopulentissimos, sicut historiar serunt, comperimus. Qua uero tempestate, aut per quos nominatim uiros , talis, ac tanta Ciuitas fundata merit , qui illam ab initio habuerint, non satis compertum habeo. Aucta est autem Rauenna spinae dudum ciuitatis uetustissimae,ac opulentissimae occasii ab ea mirabile habuit increta mentum. Ita ut apud Ra lanates maris imperium extitisse,

quod apud Spinenses olim teste Strabone fuisse legimus, non immerito suspicandum sit a qua quidem ciuitate, & ostium illud Spineticum , quod nuper Primarium dicitur denominatum , non dubitamus. Nam locus ibi quidam Hlta spinae etiam in hodiernum diem nuncupatur. Fuit autem eoin loco Dina quidem ciuitas , quae, ut constat, non pa-

SEARCH

MENU NAVIGATION