장음표시 사용
161쪽
cviii TRACTAΤUS HISTORICO CHRO NOLOGICUS
A extat is bibliotheca frenissimae Suetorum annos nongentos scriptus , ut periti reusienti litteris quadratis oe nro insculis Re. Nunc vero scut refert Brunus eadem pag. est in bibliotheea Cardinalis Ottoboni. Ainitio hie titulus en manu recenturi . teste laudato Caedinale, Gothicum , I homasius Gothietim e Gallicanum vetus illud nuneupavit; Gothiacis seu Gothie Gallicanum Mabillonius x quo videlicet uti fuerint Galli Visisto: horum imperio subjectit & vero Gnibu Gala caκati s ede notat Brunus ex Sanctis Gallieanis eidem inseripti siquos ibidem enumerat; non autem Hispanicum, propter tres dies Ronationum ante Astentionem iouos serius in Hispania dieit receptos, & post
- s s Missale alterum Thomasius inscripsit Iusale Frocorum 1 ei rea quod Brunus pag. ars notat ex ejus lanis , Gallieanum quidem illud extitisse; sed Romanum etiamnum potiusquam Gallie anum diei posse indieat; cuius aetatem cogitat usque post se eulum vi II medium diis mendam . Aliud denique Missale indieatue apud Cardinalem Bonam eap. supr1 eitator quod 1 Thomasio Gallieanum Qetus, 1 Mabillonio Gallicanum dieitur et 8d de quo pluri-hus tractat Brunus page. 23 &tatis quibusdam ritus Galli eant, uti dieit, characteribus . Atqne haee quidem ita hactenus exposui , ut pervenire queam ad statum praesentis quaestionis a videlicet an ex libris istis liturgi eis praesidii quidquam sperandum sit, ut probetur liturgiam Gallicanam tam sam exemplar ae formam praeluxisse veteri Hispanicae. Ex iis , quae mox subiiciemus , eo, ni fallor , loci controversia haee dedueetur, ut ex ei ratis Misalibus nihil vero sinit te. nedum prinhabile conficias , quod facere utcumque possit satis. . ... 1 - 36 Honoratus a S. Maria supr, laudatus tom. 3. Dissertatione et , lib. art. 3 ., de antiqua Milia Gallieana tractans , ostendit propendere sese in illam opinionem, quae cen seat , quod antiqua Missa Gallicana fortε eadem sit cum Gelasiana . Materiam hane pluribus ibidem prosequitur idem auctor. Circa
tria Missalia , Thomasio & Mabillonio produ-
nimirum Gothitum . Francorum , ae GaIli-egnum vetus, quae appellantur, nulla ab eis sa -cta mentione de Getaiano ; ei rea tria. inquam ista Milialia observat , duobus istis seriis ori-C bus , uti & Cardinali Bonae adeo parum con stitisse de distinctione, quam illa inter Mid lia ponunt , ut ea confundant inter se , aliis , ut ibidem dieitur , alio nomine utentibus: qua de re postquam Honoratus latius disseruisset, coneludit pag. tqs , quod illud sit totum
fundamentum istorum auciorum, nomina adeo
diversa dandi uni eidemque Mitrali , atquα ex uno solo Gelasiano faciendi tria; neque u ro induci se posse, addit, ut credat , quod isti scriptores dare queant vadem aliquem seculo ultimo anteriorem, qui liturgiam jam inde , s eulo π in Gallia ustatam aliquo ex iam dictis nominibus nuneuparit. Contra vero , quod libit Misi alea apud Gallos usitati, initio secuti ixdrcerentur Gelasiani, ex testimonio irrefragabi .li eonficitur.
μνει a SIT N. In indescriptione seu reeensione ho-H daνe ciam norum Centu lenss monasterii, anno Christi 83tεa a facta. . atque impressa apud Dacherium tom, 4.
Spici legit. libro 3. ea; ite 3 texuntur istat Delthris sacrarii , qωι ministerio ulterii deseri iuuit salet Gregoriani ιν ei ; II. Olis Gregoria f. Gesolatus modernis ιι ribas ab insis ore, natus r. cuigales Gelasiani x x. Iuxta hune ha- Dque textum Missa tune celebratur in Gallia ri- ritibus tribus diversis: Romano videlicet , qui eo erat introductus tempore Caroli Magni; at necdum adeo generaliter stabilitus , ut antiquus ritus Gelasianus ibidem esset abolitus . Itaque spectatis dicti istrumenti terminis. Ομdo Gelasianus tune temporis ibidem adhuc obistinuerit, solusque cognitus debuerit esse, anis tequam Carolus Magnus in Gallia Ger mania receperit Romanum i eum in isto mo nallerio essent novemdeeim Missalia Gela sana, non Obsoleti , non abrogati , sed usitati tune moris i eum de iis ratio habeatur , tanta uamve libris faeνarii: qui ministeris altaris deserviunt . Ceterum ea , quae hie ex laudato Honorato in compendium contraxi , dimisius deducta apud eum eonsuli possunt . Et vero non alium ritum in Gallia extitisse ante tempora Caroli Magni . quam Gelasianum, suadere prosequitur Honoratus 1
y38 Ex hisice autem Cardinalis Bonae verbis inter se.
noratus pag. I98, sapientem hune Cardinalem certo aberrasse et nam , seut subdie , lituet a
G ollicana . quae similis est Hispanisa , non es liqua Gali cana; sed Gothica Galluana . quae
ita vocatur , quia usitata erat lasso:iniat, Gaia
licuae Franeia. Sic mima Gallicaηa , quae similiseu Cel ealom, quin Hi*auorum, nos est aut qua G.illisana, aut Gesesiana . sed Gothica Galli- ωηa ; quae eontinua appellata suis Gothiea . quia Gothi dominatantur in Hispania; nominata nque Gallicadia , quia populi isti posJebas GaIliis Narbonensem. -t quando Gothi ex Hispania 4 μauris fuerunt Oecti . liturgia uti non fa ι amplius avellata Gothica . aut Golbiso
tus pag. p8. quod Thomasius erediderit Ili Gaiale. quod Gothicam appellat, usitatum fuisse in Francia , antequam ritus Romani inidem suo rint admissi, qui admodum, ipso judice , erant diversi ab his, qui spectantur in isto Missali Gothico. Sane . inquit Thomasius in praefatione ad librum suum quem inscribit Codices n-eramentorum GaIgitanae Ecclesia vetus hae /sse t Male, antequam Romanus ritus ab eo lon- Letos,s admitteret , mihi penὸχ non miasie ut legitur apud Honoratum ' exploratum habetur. Jam vero, ut pergamus eum Honoratoeertum esse dieit quod Missale apud Francos usitatum ante Caroli Magni tempus, non fuerit illud, quod auctor ille appellat Gothicam, sed illud , quod alibi appellat Gallisa tim vetus; quia hoe sit, quod animadverto, inquam, ad ηρ.aanos ritur propius aceedere . Ae Mabillonius Li- turgiae Gallicanae lib. 3 in praefatione etiam conissentit, quod in Gallicano veteri ordo ex mans Gallitano mixtus exhibetur i id quod de Missili Gothico, quod ab ordine Romano umo-diim sit diversum , intelligi haud posse, observat
. o Perspicis, lector benevole , quam V riae μιν ι ἐdis erepantesque inter viros illos eruditos inveni. p .
162쪽
DE LITURGIA ANTIQUA HISPANICA. dix
antur ei rea libros saerae liturgiae usui destinatos sententiae; quamque implexi, omnia sine tricis Inroluta. quae tamquam prinei pia assa muntur, quibus eum aliqua si non probabilitate. saltem verisimilitudine perveniri queat ad determinanis dam veteris liturgiae Hispalateae 1 Gallieana antiqua originem. Retuli autem ex Honorato ea, quae in rem meam dixit, unich securus , an omnia dc sin uia secundam exacto justae eriti-ees leges diei debuerint, prout ea dicit ; ne enim mei eii iniit tuti , examinare nedum dirimere ut is eo atroversias. quae longε nimium dueunt 1 pra fixo mihi seopo, & dirimi Dr- te neutiquam sitis tuto potiant. Satis quippe mihi est, vel retul ira ex iis . qui tricis liti ceveram na arunt, incominuda ae dicteultates; quibus fiat, ut nec ipsi inter se e cordent, nee Leil ε suaderi possit , , qua parte illat potior pro veritate ratio. Ma leat itaque fixa ιua ex aniε dictis conelusio, non satis probari, quod oecon ina vetetis liturg ae Hispanicae Originem trahat ex antiqua Gallieana tauidquid Brunus ex utriusque analogia con-ncere illud voluerit; neque ex intricatis, incertis ae controversis adeo prinei piis, quae ab antiquis Missalibus assumuntur , quidquam superaddi tanti momenti; ut in aliam nox inel Nnet Opinionem.
HI Nune extremum hune, lector benev le, mihi permitte laborem. quo notitiam tibiiuggeram tomorum manu scriptorum Morara bicorum, qui asservantur in bibliotheea ea pitulari nietropolitanae ecclesiae Toletanae, ex eo rum deseriptione , cui sequens & ultimum printentis huius Tract-tus praeliminaris subseruiete/put . Obserrationes Mrro, notitiae isti inter
speriae, eo etiam conducere poterunt, ut O casionem tibi praebeant memoriam refricanditrici γ' decursu superista
Notitia rimorum Μss. Mora rabicorum, qui Toleti
asservantur. q. I. Eorum descriptio; una tuis tariis obferiationitar
Eseriptionem hane volena lubensque eum grata, ut debeo, memoris animi testificatione,
aeeeptam re isto Viro longe mihi eolendissimo, ae superius laudato, D. Petro Camino Uelasco , S. Inquisitionis Tole, - Commisi pio. nec non ecclesiae parochias. Sebastiani Morarabum in eadem urbe Rectori; qui eam ge suapte manu deseripsit, &hue direxit . Ex Hii pani eo itaque memorati Viri exemplari praecipua delibabo, atque ea in ejus fide reseram, non invito, uti confido, lectore; delibabo, inquam, inde praecipua , quae convenire potissimum judica . Iecior ut noverit: nam individua omnia, etiam minutillima istorum eodie um adjuncta, quae accuratissimε ae diligentissime notanda sibi censuit laudatus Caminus, hue dissa in transeribere supersedeo; ne plus excrest i sermo , quam resipla postulat. vim, hi Must ima ista membranaeea sunt, - --, Tomos octo seu eorpora dividuntur; quae laudatus Caminus ex eorum inseriptionibus Latinis, quas subdit nosque ex ipso ita , dispeleimus. Itaque hisce verbis ab ipso datur de Ieriptio Tomi primi r Anearab. Pars αι bis. eontinens Paschate . a Aue ad Nemetos. Num. i. Meundi: Migal. e goab. Fars aetera Gothica, eo itinens Missas de Tempore Soes. tertiit Misset. IIIuearab. Pars altera G
tbie. Quas resim. Hym.8.3 viues omnibus S sineulis horum libro - Me. rum M s. partibus nomen Gotoleum apponi quod lanina, si ideo apsisnatue , quia Gothica oinnes di singuli charactere sint conscriptit ut res illa eom binetur eum iis . quae eam s. k6 de abolitis secutori in eo illo Legionensi characteribus Gothie is stabilita sunt; oporret, ut omnes ficilii e iees ante illam abrogationem conscripti fuerint: neque enim in animum indueo; litteris illis operam eise datam; quando iam erant abolitae . In qua tamen re videtur aliqua eo d Ee ultas, ex direndis de eodice octavo. Uerum utcumque se hoe habeati nos exemplar nostrum secuti sumus, nolentes quid- quam detrahere venerabili dictorum Tomorum antiquitati.
Hs Dictae eodieum partitioni subdit harum
notitiarum scriptor observationes suas, quibus φ.sem eos elueidat. Ac super MLquidem quod numer Irimo signatur, dieit i. Quod inter eoopereu- Fum eius ae ssilium primum tolloeatus sit Tractatu, Missae& Offeti Gothiel , ubi referantur
eius institutio, ritus, ac caeremoniae , auctore
Franciseo de Pisa, qui constanter assirmet, de evidenter probet, uti censet Caininus, quod Missa,& Offeium ianctum Gothieum Isidorianum, aut Mora rabi eum manarit immediail ab Apostolis i quodque eelebrationis eius sermam, , multis deinde nationis Gothieae Sanctis illustratam. quales suere L Leander, S. Isidorus, S. Fulgentius, S. Illephonsus &α; quod , inquam, celebrationis eius Brmam invexerint in Hispaniam s. Torquatus, ae s ii eius ; quodque hae eadem sit, quo usi fuere Patres isti, liquo hodiedum utuntur Morarabes. At tu vide,
163쪽
ex TRACTATUS HISTORICO CHRONOLOGICUs
A lector, quae obseuritate litia iniarum primis quatuor aerae Chri ilianae seculis dicta sunt cari; ubi di de S. Torquato ac Sociis eius dixi ii teca quae eap. s, k Io. Laudatus avior affirmata. Osiod . si v v c. ae vidi et istum Tractatum Barcinius, quando An ' nate, seribebat ecelesiasticos. dubium non sit, quin omnem istam antiquitatem tribuisset Oct..cio Gothieo, retractassetque opinionem suam,
uod eiusde in auctor merit S. Isidorus . Conisulciis, quae praemisi cap. 3 , 3. Diligens noster codicum illustrator eenset 3. Eminentissimo Cardinali Bonae haud futurum fuisse satis,
et armando ex elarissimo testimonio Verborum
ora: io:iis Post nomina in Mi in Gothica S. Martini, episcopi Taione , quod istud Ossicium
iam esset usitatum annis Christi Ma. De hoetelliinonio si pra actum est ea pite 3, iani jam designatis; quod item postea i ii is da-hitur antiquis characteribus expreisum . fio da, Progressius Caminus ad manu scriptum numero a notatum, in quo exstant Mira de
Tempore & Sanctis. dicit . in eo haberi Minfam de Carhedra S. Petri Antiochiae, c quod festum esse unum ex antiquioribus ab Eeclesiaeelebratis observat. Vide tamen ea, quae, o casione mihi oblata ex fragmrnio aut qui Kalendarii Gothici, jam praevi si eam o, sis veris alis finem 6c in eiusdem Milia oratione pri- tua, quae voeatur Misa; atque ineipit: Diem in quo Beatissimo Petro 3 c., litteeam istam initialem D inter omnes tam huius quam reliquorum Manuscriptorum adeo singularem esse observat, ut ad graphicam illius expressionem sese sateatur adduci i id quod fideli si me exsecuturum se addit, exprimendo eius formam, magnitudinem , lineas , characteres ae color s, prout exhibentur in originali ; quamque nos hie aeri incidi curavimus. In quo DFGων hocee ectypo, ι, e imitationem e emplaris huc missi , expresei ua cernis.
Id quod in littera illa est singulare, exhibetur in
eius inscriptione, quae eamdem cibit in citeu-lo superiore, Gothicis , inquit , eharacteribus expressa, qui ad Latinos translati, sie die unit
Quae epigraphe si talem notit .am dedisset anni, quae epigraphe si talem notitiam dedisset anni. quo scripta est, qualem eat aeriptoris, qui eam manu exaravit, indicat auctor noster, quod potuisset lupei sedere labore revolvendi multos εeodicibus bis . istius biolio heeae; at vero neque
in illis, neque in subieriptionibus, quae de a batibus Hispania leguntur in collectionibus conciliorum Hispanorum apud Illustrissimum L isam. Ad Eminentissimum Aguirrium. -- currere fatetur notitiam de isto Eleno abbate; atque adeo non posse se dare punctum fixum antiquitatis Manu scripti istius; etiamsi magnam esse addit, prout ex isti ν, atque ex characteribus Orationis. Deus qui mirasilii es&e. eonfici censet. η' In Mss. autem, quod numero s notatur. ubi habentur Missae, seeundum ante dicta, , S. Il- s si si dΨhonis e inpositae ad honorem& gloriam beat immae Virginis Mariae, inveniri refert notam, Joannis Baptistae Peterii ; primo Canonici Tot tant , deinde vero episcopi Semrbiensis manaad seriptam i me liber in maena preιio babendiar Sc.; de quo testimonio dictum est supt, num.
i a. Vitam quidem S. Ilaephon si , 1 Cixila,
prout fere illud testimonium , eompostam, fatetur Caminus, se non vidisse; at vero senis eat, posse se assirmare res duas, ad maius illius testimonii robur aecomodatas ; quarum una sit, quod Missae de Annuntiatione . Nativitate, &Airum ione Dominae nostrae, quae inveniuntur in illo codice, ordinataeae compositae sint ot nes ex sententiis ae elausulis integris libri De illibata virginitate sanctaeae glori Oiae Dei Genitri- scis Mariae , quem scripsit S.Ildeptioni us . & qui
reperitur tomo s Bibliothece verεrum Patrum,1 Margarino de la Bigne, doctore Parisiensi, in lucem editae. Videatur, inquit Caminus, iste liber ac conserantur praedictae Missae, quae tametsi non eo ordine ae forma sicut in codiee Gothieo, in oeniuntur insertae Missali MOZarabico; brevi res quidem, at plenae tamen torrentia synon v--rum , quae dulci & devoto calamo S. ude phonius emadit. 3so Rex alia est, quod e ex iste Iittera ae Dua. ρων =ν larma adeo i reliquis ut diversus, ut sine majore robatiotie duplicatam prae illis antiquitatem tia.
ere eum censeat. Characteres etenim sunt m j res, atque adeo rudi modo formati , ut sine maiagno labore ae vigilantia INi haud possint, Seriptura duetu continuo conitat, sine ulla separari ne. praeter illam, quae datur ab una linea ad aliam. Neque in eo currunt lusus quidam calami et iis aliis rudes , qui Oeeurrunt in aliis eodieidus r nam, uti in exemplari notitiarum praemittit Ca- minus . in oris ad manum sinistram , ubi incipit Nissa. Omium. Psalmus, Hymnus &c., apparent Variae aves, Pisces, animalia, stores , & quaedam etiam seurae hominum, monachali habitu vestiis
totum &e. omnia Denique solia adeo denigrata
sunt ae mal ἡ habita, ut manu tractari non possints ne attentione N cura. Haeetames, quae ex Camino pro antiquitate istius bis collegi, non usi que adeo ipsi faciunt satis, ut asserat, illud esse idem . quod S.Ildeph suseonscripsit; imo vero quamquam praedicta antiquitas indicum prinbeat, neque inveniatur memoria in istius bibli thecae indicibus aut registris. 1 quo , & quando hoe in illaeolloeatum sit; totum hoc nondum susseere fatetur ad sormandam conjecturam quod S. lldephonias illud manu sua exararit, dicique dumtaxat pore, quod sit copia seu exemplar tranis
scriptum ipsis immediate gloriosi sancti temporibus. si bis. numero signatum octavo, & ex Octo antia ultimum , minoris eme antiquitatis profitetur Ca. Maasia est Mominu ,ex perfectione characteris, coloris nigri aerubri, quibus solis conscriptum est, claritate, ac latiorum membrana nitida, recteque tra at a. lixe
164쪽
DE LITURGIA ANTIQUA HISPANICA. mi
165쪽
exu TRACTATUS HISTORICOMHRONOLOGICUs
ssa Idem saei ius laudatus Vir. qui ccxlieum
Mor rabieorum ideam nobis tu egerit, nisx prinduciam. N ex antiquo exemplari 1 se delinea orationem, aliunde illam nobis exhibet; prout eonitat ex hac in seriptione, quam eidem piaemittit: oratio eadem ex Missali editionis Larisa vorerabilis o Eminenti vi DD. μοι scixiuienez de Cuirer sS. E. Carrisolis, arι hiem letari, m*aniarum me alis . qnd ad eeis brondtiis obesum Lan in Galbicam xtimaryre, byteri e Unaarases Tolet i 1 quae subditur his verbis:
aei: ur. lxtexta oratione te poscimurn tit bus diem
to. Cum sciatur nou mar no martyrium 1 sed murti rio defuisse mar Num . Oramus dam ne ut qui tantum potuit tuis δε equari virtutibuli ut viseni Dbor: nis redderet: dignetur etiam δε- suus irrim spir laus consolarit ae vive aues tu tν
ss4 Et mox subdit sedulus huius nostri Tractatus praeli minaris allaborator a Hahetur haeoru spagin. O 4o; et Iem Milyalis. Variantes utriusque textus lectiones notare super- ledeo, quas quilibet per se satis in servare poterit, unam eum alia conserendo. Illa vero . quam ad marginem adieei , desumpta est ex Eminentissimo Cardinale Bona lib. I . cap. Ialleri litiirg. i ubi illam quoque orationem excutiat reperies.s.s Atque haee quidem sunt' praeeipua . de
quibus circa deseriptionem antiquorum eodi- eum Mora rabicorum, in bibliotheea ea pitularieeelesiae m: ropolitanae Toletanae , Hispaniarum lytimatialis alservatorum, instruendum me censu ii V.Cl. i et rus Caminus Velaseus; qui famo- D sani ex M isa S. Martini, episcopi Turonensis, Orctionem, folio primo eiusdem suae deseriptio- 'nis reprae lentatam, aceu ratissimh ae fidelissimh a se expressam fuisse secundum verum , Mnuinum ae primigenium Missalis antiqui Morarabum exemplar, constare voluit; prout conficitur ex testimonio ejus infrascripto . Fam sam dixi orationem; quae utpote eruditis amprime sit cognita liturgiographis , Cardinali Borae . Mabillonio, ae Druno ; quibus addi potest P. Honoratus 1 f. Maria in coservationibus super regulis & usu critiees t O g, pag. ao . Interea dum ego , Iector , hic te mitto ad superius caput a , q. 3 ae 6 , subji-eio testimonium Latinum, quod huie eodicum jam datae descriptioni adiecit eorumdem deseri
liquis septem etiam membraneis scriptιι , O t tum Div. num Oscium Got Meum eo minentibus, sematur is friisse numaci biblio beea Capita toris, bu M S: Ecclesia Toletana , Hispaniaram ΓνImat alis, o mihi eum septem praedictis ex
166쪽
CAruri. origo liturgiae Hispaniex ; qualis ea fuerit quatuor primis aerae Christianae sareulis, pag. r. i. status quaestionis ἔOrigo liturgiae Hispaniae S. Petrus apostolus ἔalii in hae re ipsius adjutores. ἔ: a. oesica ἀprorsus atque ineerta sunt, quae quatuor primis Christi seculis , eum de aliis liturgiis tum de Hispani ea inquirunt, An liturgia aliqua quatuor primis Christi seculis seripto exarata fuerit. Sententia negans , 4. si Sententia affirmansii turgiam aliqua tune temp.ris extitiise; seu diseseultates sententiae id negantia, . si s. Reliquae in hae materia dissicultates. An aliqui huius moli
liturgia qitatu rimis Christi seculis 1pud H Dranos, 9 ἔ 6. Commenta quaedam liturgic in
pseud Clironicis notata 1 eertiora quaedam ex concilio Toletano primo anni Udi liturgiae vete ris apud Hispanos vestigia eruunt ,1 . CAPUT ι I. Status veteris liturgiae Hispanie
Deuli ν & vi, i a. si 1. llispania a barbaris oecupata ; summ1 rerum potiti Gothi i liturgia tunc ibidem duplex ; disti plinae eeelegaslieae observatio. si a. Plurima ad res liturgieas spectantia pr sdruntur, t .hq 3. Liturgia Romano-Hispanica
ex Orientali commixta, ILCApin 1 I. Acta ei rea res liturgieat seeuto v M. ις. ζ t. Multiplex earum notitia ex dureistis eoncilii Toletani I v. qa. Aliae ex deeretis eiusdem e ei lii Toletani a notitiae. 2o. g r. S. Isidorus, Archiepiseopus Hispalensis, de Ussicio Gothico Hispano optimε meritus; an novi fuerit conditor, ar, k Orationes in Sacrifieio Nissiae . tempore S. Isidora ; nonnulla e ueta liturgiam sacram ex variis Hispaniae eonciliis es eta, a . sis. Viri illustres in amplificanda liturgia saera auratores, unde Gothi ea illa nuncupata sit,
16. k 6. An vetus si turgia Gallica sit antiquior quam Hispanim, 28. g 7. Alia quaedam ad diciam antiquitatem ferta uentia, Io.CApo I v. Christiani eorumque liturgia sub Saracenis saeculo vi it , 3a: si t. Hispaniae ab Saracenis subiugatae notitia generica ; rerum liturgi earum singularis; quo tempore tragi ea illa eat strophe acciderit. 6 I. MOxarabes, eorumque
ossicium cierum; qua lege, εc ubi illi exerce-xa permissum; nominis etymon , ΙΑ. h a. An de quousque liturgiae Mora rabicae exemplaria , F lieis Urgeli iam & Elipandi Toletani erroribus
rupta, 36. CAp υτ v. Monumenta quaedam ei rea ritum Morae abi eum feeulis ix & x ad posteros transimi Gia, 38. ζ r. in id actum sit de Morarabibus in urbe Cordubensi. si a. Ossicii Mora rabiei integritas secuto x comprobata, o.
CApuet v I. Variae osse ii Morarabiei viei studines secuto xt, 'I. t t. Quid in non ullis i cis eirca illud sit actum: decreta abrogatio in Aragonia, approbatio ejusdem ab Alexandro PP. II iacta. ν a. Ritas Gothieus seu Motarabicus , concilio Mantuano probatus ; acta eontra eum in eonventu Barcinonensi , & in Aragonia, 43.5 3. S. Gregorius P P. Vn ritum Morarabicum abolere conatur in regnis CHellae ae Lisionis .
aliisque Hispaniae locis, 4s. si 4. S. Gregorii PP. VII, eoneilii Bur ensis, At Alphon si VI eesta pro abrogatione Oiseii Mora rabici; res duello commissa , non dirempta fertur. 47. si possicium Mora rabieum igne probatum , deinde abo. litum in regno Castellae, Legionis Stat in locis quibusdam partieularibus retentum, o. 6 6: A oliti in eoneilio Legionensi eharacteres Gothieliind.. lium ab Alphonso Ui Morarabibus in abrogatione sui ossicii temperamentum, CAPuT WIt. Privilegia Morara bibas indulta seculis xii, x Ii t, xiv. xν; Eugenii ΡP. III contra eos epistola. 13. q i. D. ploma Alphon si v l. regis Castellaeae Legionis ; iubentur ab Eugenio Pi'. ut obedire archiepiscopo Toletano , ri tui Romano se conformaret alia privile i illiseoneesta si a. Alia quaedam ab resibus Alphonso Castellano. de S. Ferdinando indulta Noga
rabibus privilegia, s s: 6 3. Diploma Alphona Sapientis, s . 3 4. Aliorum Regum Hispaniae diplomata secuti xiv& xv ; quibus Morarabum
privilegia eonfirmantur, Ss. CApur vi ir, ossitium Mora rabieum ineunte seeuto xvi mirificε illustratum; confirmatio priavi legiorum seeuto xvii ι status rerum Morara-biearum hodiernus. 6o j i. Eminectissimus Frane istus Ximenius Cisnetius eiusdem restaurator Breviarum ac Mirale exeusa: fundationes, s cellum. a. Authenticum instrumentum Cardinalis ximenii, & Capituli Toletani. circa bona Morarabum fundationi annectenda , 61. 6 3. Coissensus sedia Apostolicae ei rea bona praedicta, Molarabum fundationi annectenda. Alia ejusdem Sed is bulla, unde, , quo, qua fide transcripta, 6 . 3 4. Alia ista sedis Apostoli eae bulla hae datur, cy. 6 s. Fundationes in favorem ritus Mori rabiei Salmanti eae de Ualli soleti; privilegia ab Hispaniarum regius& tandem . Carolo II eonfirmata; status rerum Mora rabicarum TO leti hodiernus, 66. AppsNDix r. Personae illustres, quae Missam Mora rabi eam Toleti suis praesentia hoaotarunt
usque ad annum MDCcxxi II, 68. AppaNOIx ALTERA. Viri virtute ae litteris tu lustres, quos congregatio pastorum ae benefici
torum Morarabum Toletana habuit, N. si s. Eorum Catalogus usque ad initia see uti xvii. F. a. Reliquorum virorum illustrium series peris
texta usque ad annum MDC VI, I.
CApur tr. ossicii Mota rabiei ae si neularum eius partium no tia, 72. g t. Quaedam tenera tim praenotata I Horae Canoniem , a. Mi se Dominicarum Quadragesimae, seriarum inadragesis mae. Vigiliarum totius anni, ae pro Desun-cti Linaedam spaeeiatim notatu digna ei rea Missam Mora rabieam . orationes pro Eminentissimo uel
zarabum fundatore. Sancti. 74. β 3. Liturgiae Morae abicae Ilumni , 7s. si laedam pecu itaria omio Missae ac festis Mora rabie is reseruntur, 7. , y. Kalendarii antiqui ad alia expensistas entum ς antiquitas eius , S. v 6. Alius quidam praedicti Kalendarii antiquitatis id imisimus; Salicti in eodem signati , 8m k 7. Kale dirii Mora rabici hodierni primum semestre, ga. q8. Kalendarii Morarabies hodierui semestre al
167쪽
retum . 8s. s. Praeparatio proxima neerdotis e da antiqua consensax ae dir nsus Genu mem,me Musam; eiusdem idea, ae ceremoniarum tione p4ritum, Ita . si 3. An ex consensu at deseri pilo, 18. offerentium usque liquae liturgiae Gallicanae cum Morarabi ea eonia ad orationem Post nomina. si . si It. Reliqua eludi possit, hane ab illa exemplar seu larmam Missilis offerentium usque ad finem. s6. si la, accepisse . io Φ An ex Mi Talibus, quae sub Horae ae Missa Morarisbiea illustrantur exemplo, nomine litureiae Gallione excusa sunt, eonir versia ista in ravorem liturgia eiusdem deeidi pose C puet x. Variae ei tra Migale iussu Timenti st. io . arch epi pi Toletani editum, ritumque Mor Capur xi. Notitia Tomorum Μra Morar rabi eum eum Gallieano collatum observ/tiones. bieorum . qui Toleti affervantur, i . ε i. E icta. 6 1. In Missali Mora rabieotypis edito plu- riim deseriptio; un, eum variis obsera attonibus. ra sunt non purh Mora rabio i quae videntur ac- , x. Antiquitas Miralis ML Gothi ei seu Mor repta non ex Migali Romano, sed ex Galli eo, rabiei in inemve exhibita, tir. seculo Ti. a. Liturgiae M arabicae cum Gallia
168쪽
In sequens Orationarium Disinorum o Ioram Gothis Vspanum
Breviarium secundum regulam B. Isidori dictum Mogarabes maxima cum diligentia perfectum & emendatum per Reverem dum in utroque Jure Doctorem Alson sum Ortina Canonicum Toletanum, impressum in Regali Civitate Toleti jussu Reverendissimi in Christo Patris D. Francisci Ximenes ejusdem Civitatis Archiepiscopi, im Densis nohilis Melchioris Goricii Novariensis per Magistrum Petrum Hagem hach Alemanum anno salutis nostrae Iso2. die vero mensis Octobris. Exstat
in nostra Bibliotheca Uallicellana sub littera E. VI. 4. Ad Reeterenae .mtim in Christo Patrem G Dominum Domin οὐ ervam s. irim Francistim Timenes Archiepire tim Toletanum , Ab si Ortim Dodioris G Canonici Toletani prefaciunctita Incipit.
l Everendissie in Christo Pater & Domine prestantissime Beati Hymdori Ecelesiastica Omeia nocturna pariterque diurna dignitate quidem egregia, cognitione autem & castigatione dissicilia tuo j j iissu aggressus sum reformanda . Operosum profecto studium .
ardiu multumque recognita , illustriora me reddidisse, tuae diligentiae , & licitudini clerici annumerent . Antea namque con fusa penε omnia in libris veteribus , atque hactenus incognita iacuisse penes er ditos palam est. Nunc vero suis locis quaeque reposita Osticia, aptaque reperies, caracteribus atque periodis distincta , verbis atque sententiis dilucida. Ncmpe in primis Dominicalia , atque Quadragesimalia ossicia ordine priora se se osserunt . Subsequenter Psalteriuna , cum Destinctorum celebri ossicio , atque Commune e postremo luc Sanctorum Legendae occurrentes : quibus peractis, tandem ad calcem optatum perventum fuit, non sine labore Alsonsi servi tui vehementissimo . Tuis igitur industria , & impensis diu senio periclitata Ossicia Isidoriana1egcntur: quae in omnium notitiam perventura apud posteros , charitatis tuae studia, ct meos labores recensebunt. Videbitur insuper diligencia nobilis Viri Melchioris Goritii Novariensis , cuius opera exactissima hoc opus laboriosum est impressum in Urbe Regia Toletana . Vale , & gaude , qu5d annositate deleta Sa ctorum Osticia , tuo munere renovata suerint: atque sine dissicultate tegenda n stria Saeculis tradideris . Iterumque Uale .
Sequi tir Kalendarium m. Dein baec Regula.
INcipiunt Florae eanetusae vel recitandae eundum Regulam Maximi Doctoris Hispaniae Beatissimi Ddoti, ae erregii Conse ria Illelansi Tolet ni Praesulis magistri , non prout antiqui ea Regula fruebatitur simpliciter.
sed secundum quidi nam antiquitus duodeeimeraat Horae assuetae in die, ut in Libris antiquis ossenditur; praeter quaedam alia , quibus ipsi Antiqui utebantur in nocte , stilicet in prineipio noctis, S ante lectum, & in aequino.ctio tive in medio noctis , in surrectione lecti ν quae quidem apud modernos abiecta , dcresecta sunta sed eo modo , quod moderni cm, proseeuntur , α exercent , prout In processu patebit. Et quia pauei sunt , qui ordinem ip- Iarum Horarum eustodire . & ordinare seiant propter negligentiam , & multorum incuriam aeo quod non curant nisi de redditibus Ecelesiae reeipiendis; Et quia plura bona aedifieiade faelli eorruunt post multum temporis lapium, nisi sibi remedium adhibeatur , idcireo quidam imperitus elericus 6c indignus , considerans istud opus sanctum ae plenissimh devotum, &a tanto Presule divina mente gratia editum , ne evanes eat i sed in memoriam hominum re deat , tactus motu & instinctu pietatis, ad gi riam & laudem Trinitatis, εἰ Iesu , & Mariae Matris. & honorem Summi Praedicti Confessistis, & ad illuminationem praesentium clerico ruta, dc futurorum , juxta suae scientiae pau
169쪽
pertatem. At sui intellectus imbec si a tem , Diis vino auxilio in Wocato eorum praesulgenti hane normam. prout sequitur , condete laboravit,
εἰ de luera Gorica hune Coatrem transtulit,& reportavit. Regula sequitur talis . Dies, sive sit Fetii valis , sive privata , semper horae in eipiunt in vesperis, ante diem e & initium live principium , fit per invocationem Iesu Chri isti , Oratione Dominie a praecedente , submissa voce se dicendo . Drie uison. ctri Ie. Xyriis Dyson. Pater noster. Et alia vince . In ut m ne vomini nostri suo, isti lumeo cum pace C. a circumstantibus. Deo gratiast de Presnyter dieit i Nominas fit semper vobisium. u. Et com Spiritu tuo. Et ordo Vesperorum,sve sit Festum . sive non , se a uitur per hune modum . Primo dieitur Psalmus, sive vesperistinum . quod idem est , quo finito , presbyter dieit: Dominas sit semper vobiscum. ae. Et exm.& statim dieitur ibitus, si sit Festum et quia dies serialis earet sono: nisi in tempore Resurrectionis , qui propter solemnitatem dicitur. o finito; Dominus fit semper, ut supra se immediatε dicitur una antiphona sine alleluia. eum verse illo sibi adiuncio . & eum GDria Fatri ut inserius in suo loco patebit. Iterum , Dominat sit semper &c. de eontinuo dieitur alia ant phona , eum alleluia, quς lauda dieitur , eum verticulo sibi adiuncto, de laria μι it quibus peractis , sequitur hymnus. Ipso finito, sequitur depreeatio, seu suis plieatio &e. Ου ι, Redemptorem. Statim servitur C pitula oratione Domi olei succedente,
cilicet i Pater noster . Et ne nor . Sed liberata nos a malo nos liberi et & dicatur, ut scriptum est in ordinatione horartim. Et statim si iii-tur Benedictio , antecedendo i Humiliate benedictioni 1 et eontinuo sequitur Laudat eum
verseu lo sibi adjuncto. in Iesuria. ina peracta,
debet dici una oratio de Matutinis , quam .cunque recitans voluerit, excepta prima. quae jungitur Matutinario, quae nunquam mutatur de suo proprio loco . Et statim fiunt eomm morationes, quae sunt in consuetudine, vel a
eidunt de novo. Et scias , quod in Vesperis debes tu . vel quicunque voluerit istam Regulam, vel oscium huius Rigulae execcere, in modum praedictum procedere; licet plura sint Vespertina , Soni , Antiphonae, 6e Laudes in ordinatione historiarum. Non debet diei nisi unum Vespertinum vel Psalmum . quod idem est. & una Lauda. Antiphona est, quae dieitur sine Alleluia Se Lauda, quae eum Alleluia dieitur. Et hoc intelligitur in Festivitatibus, quae nonh bent proprietates; quia in illis, quae habent, oportet ita dicere, sicut ibi ordinatum est ; quia aliquae Festivitates sunt , quae excedunt istum modum in Alitiphonis, & orationibus. In Matutinis similiter est incipiendum . ut in Vesperis i 6 sequitur matutinarium,'& psalmiis. Miserere mei max , eum orationesbi iuncti. 8c tres antiphonae, eum suis Ora tionibus. Matim sequitur . in aliquibus Festivitatibus eum oratione, se ilicet solemnibus imitea Cantieum a postea Benedicitur ; postea Simus; postea Laudes . Statim sequitur ρω- I bellai si eontinuo hymnus: At inde sequituruplicatio . scilicet, Oremas Redemptorem l p
it ea Capitula, postea Lauda, quae dicitur istos ne vespero rumi de statim dicitur Z nedictio. quae in Vespera dicta fuit; At statim fiunt com-
commemorationes . quae sunt in consuetudinet
nisi sint solemnes Festivitates. Et vesperis solistis, diei tu e r Vespere mane , em meridie, cum sua Orationea de in Matutinum , ins anno elandum mane, eum oratione sequenter ει in completoriis, Custodi nos, Domine. ut pupillam oculi, eum oratione sibi iuncta i & se implentur praedictae Horae . exceptis Domini eis diebus ; quia in prinei pio Matutinorum alia est ordinatio; quia, dicta oratione dominiea , 8c, Lanomine Domιni nostri Iesu chrim o e. , incipimus de dicimus hymnum , AElerse rerum eoaritor, eum sua oratione sequente. Et statim sequntur tres Psalmi, scilieet i Domine, quia muti beati suηιλ es ferere ruet veas , secunda, dc miserere mei MXVI. eum suis antiphonis; dc inde , Oratione quae sequitur ; 6c inde, omnia alia, ut in aliis Matutinis . Et, si in clie-hus Domini eis prinei palibus. qui quasi histori
tes habentur, utpote in Adue utu, vel in madragesima, vel in talibus quae mutari non possunt, aliquod Festum evenerit , mutetur
stum. Si alia die sequenti celebretur . Et si λαε sequenti die aliud Festum magis solemne evenerit. de eo dieatur; Sc proximiori die privato eelebretur aliud . Et si illud Festum, de quo praesenti eelebratur, valentius sive maioris stilemnitatis fuerit , quam illud, de quo debet fieri Glebratio . de isto priueipali Festodieantur Vesperaei ita quod Lauda ultima, eum oratione Matutinali, ut de Festo futuro celebrando. vel de eo , quod sequen i die debeteelebrari. Et, si talia Festa evenerint , quae habent octavarium secundhm Regulam Gese sorianam , utpote Festum Sanctae Mariae, Acb. Iohannis. 8e Apostolorum Petri de Pauli. Ac sim lium, ob reverentiam ipsorum , diebus privatis interpositis , de solemnitatibus illis Horas celebrare oportet i lices non ita solemniter ;praeterquam in octava die . Et si in illa die octavarii fuerit aliquod Festum , dicatur de octavario in praecedenti die. Et si forte in una die duo Festa aequalia, vel quasi . evenerint; ut sunt Festum Philippi At Iacobi, Festum S. Torquati, vel similis; FHiuin, de quo habetur proprietas , debet eelebrari ; nisi fuerit vocatio illius Festi in illa Eeclesia λ quia , illud debet solemnitari, de quo habetur tio; fit in sequenti, de alio. Et, si Dominieis
diebus coneurrentibus Festum evenerit, pr
termittatur dies Dominiecisi quia satis habebit locum per annum. de Festum ipsa die celebre. tur. Item de ieiuniis in suis locis vid bis. In nomine Patris. 6t Filii, & spiritus Sancti. Amen. Ineipit Breviarium ad debit 8 pet- sol νendum Divinum ossicium secundum Reguiniam Beatissimi Isidori Archiepiscopi Hispalentia. In Dominico primo Adventas Domini.
Ad Vesperos. Ineipiat presbyter eum signo erucis . Mi Omine Nomini nostri Iesa Christi ισmen eum paee. N. Dis grarias . Dieat Presbyter .
sit semper vobiscum. κ. .Et eam stiriιοι tuo. Isto Ordine incipiatur Ece.
me retulisses sciat de edito Hresiario secundis Regulam Mati Isidori.
170쪽
' Goth et Musarabum , excerptus & in Latinum sermonem conversus ex Hi L. ' pani eo libri de vita & gestis Franc. Ximenti S. R. E. Cardin. ab Eugenio, Robleso, Toletano, ex Biblioth. R R. D. Renati Poterii Episcop.
mbra δ'e mauo fusius exposita, de Me ordine scire optaveris . Prodiit tem liber illa Robust excusar Toleti ex o ina Petri Roderici Upographi Regii , ann. I 6 . . C A P. XXIII. - De auctoritate hujus Suncti O cii ,
hita exercere munia, tam Curiones,
ratissime Doctorem Francis ti in eum a Pissa, in loco iam an o S tea eitato . nee ab illius Veris
I nus a quamvis Pater Ioannes 1 - -Maraeta ordinuPraedicatorum . in sua Sanctorum Hispaniae historia. praeeipue quo libro aci. secundae partis cap. s. iisdem pe- αν. ει ne verbis idem argumentum persequatur. I autem edisserit agitque de ovatio Cone illo
ipso nimirum, de quo Ver, . secimus. quo cautum est, atque decretum, ut eo
s. i. Iduz rabis ossi eici universa Hispania uteretur Piae fuit autem huic sanctissimo Patrum eonia. serui Sanctus Isidorus Alchiepiscopus Hispalensis, ejus amplifieator, & expurgitor reis gnante in Hispania Silanando Gotho, & A chiepiscopatum Toletanum obtinente Iusto, qui quidem tuit ε numero praesulum , qυi huic sacro Concilio, in templo sanctae Loeadiae existra Toleti muros, atino salutis 63 celebrato,
His suppositis, eum nemo possit istius os- fieti vetustatem inficiari, quippe cum iam nongenti anni numerentur . si a D. Isidori, &quarti Cone illi Toletani tempore sumatur exor.eium i eumque tremo sit qui de illius tum pie
t te tum authoritate ambigat, eum a Sanctis
institutum. ab iisdem provectum miraculisque μερον. fuerit confirmatum, nemini etiam dubium est; Hi an . . quin illud summi Pontifices, Ecclesiaeque erri vis. silea suis approbationibus , & ωihabitionibus stibilierint atque firmarint. Enim vero si temtora Alphon si sexti repetamus, compertum subito nobis erit , quo pacto; dum rex iste r ut attigimus , hoe officium tollere statuisset, postquam maiore & aeis curate rem Gregorius leptimus tum Pontifex intro exisset , a sue discussisset, eonfestim arprobatione sua dignum officium hoe eensuit, illudque sanctissime eonfirmavit et mandans Richaedo Sedia Apostoli eae delegato , qui tune temporis ecenobio sancti Victoris Massiliae praeerat, ut in Hispaniae templis usurparetur ae- permaneret . Praeterea Joarines VIII. Pontifex Romanus , ei rea annum Domini 8 a. ni fallor , idem studiose curavit, in Hispaniam mit - tens prudentissimum presbyterum Joannem,
u Marietam sequi velimus Ianellum i qui
eum singula exquisite retulisset , mox a Ponti fiee eonfirmatu, est ordo Missae hujus . totius que divini officii, ut in Hispania inu in evit, celebrandi . Neque vero reeessit ab aliarum sententia Alexander II. anno Ios . quando quidem missus ab eo fuit ad Hispanos eadem de ea usa Cardi- 'nalis Hugo Candidus, ut refert Ambrosius M rates. qui quidem id hausit At transtulit e libro quodam Conciliorum regii Monasterii D. La reniti Escurialis.
Postren o nostra aetate Paulus Tertius Sum --Πι
diu, Ponti sex. ut videre est apud Alva remo hia i Gomesium. in historia nostri Cardinalis eum se s i. postulasset ab hae Melesia, ut sibi Missale, At
Breviarium Murara,eum mitteretur ritim illisaee tis visitque , ea iussit asservari in B. bli theea Vaticanat qua in re visus est id omne quod non abiecit, imo apud se haberi voluit, appro.
bis . . Itaque iuxta ea quae iam praetiti sumus posisunt libere, liciteque tum Par hi, tum beneficiis , At aedieulis sieris addicti seu Capellani Mutarabes c, is a boossietum eiusmodi celebrate, nihil ad haec ob 1 Atias. stantibos Pii aginti eoastitutionibus motibusque Is Tr. propriis, Breviariis, Sc Missalibus Romanis, iuxta relarmationem insertis. Ut autem rei huis iuste veritas facilius elueestat, innititur id quod
asserimus non modo antiquitati quae praetergreditur annos ducentos motuum propriorum , quo niam ea ex pariet fuit alia quaedam deela ratio fretalis; verum etiamsi mentem adbibere velit quispiam , statim contuebitur illi e juberi ut celebrentur o ia iuxta usum Romanum recens relarmatum in Templis aut Monasteriis, inquibus primitus de secundum institutionem diei vel debebant. vel solebant , iuxta ritum Ecelesiae Romanae, Apposta sunt enim illi e ho verbarin sitas alias incisim divisum Roma.ae Ee infirma diei cons. Ait , ao debeti quae quidem ver
ba indieant voluisse Pontificem ad unum, idem- . que Oscium reducere caetera , quae I Romano olim , s. Gregorio instituto manarunt. Neque vero ideo visus est prohibui sie vel suppressisse Gothi eum officium , cum noluerit Greeis aut Mediolanensibus templis ossicia subdueere a Basilio, vel Ambroso divinitus instituta a quia nunquam Melefiae istae, ab altioribus primordiis Romanum vel Gregorianum ossicium susceperunt, aut celebrarunt. Eademque de Causa satis , patet quemlibet peculiarem elericum Mura- tabem, vel huic incio celebrando destinatum munus suum egregie obiturum , de praecepto quo jubetur horas canonicas dieere absolutissime assequuturum, si eas ordine Murat abieo, vel