장음표시 사용
451쪽
Ac no De iudicio,in singulari. idq; patet in lubricis illo titu. in lib. C. dc Digestoru , & in Decretalibus Se Ato,& clemetinis Respondent eleganter scribetes in rub. De ludi. quod ideo dictu est, quia duo sunt iudicia,aliud scilicet ciuile, dc aliud criminale. De quo dicitur in . l. dellitisse. n. de tuis di. c. dilecti. de rudi. dc c. at si clerici.& cap. cum
non ab homine. eod.titui. glo. dc communis in rubr. n. isto titu.
Contra istam rationem docto. iudiciorum diuisionem inducentem potest opponi unico argummento, quod huiusmodi est. Non debet fieri perplura id, quod fieri potest per pauciora. . quibus.
in . . consti. C clemen .auditor . de rescr. unde cum
iste terminus, iudici uin, generaliter sumptum coinprehendat utruque scilicet, iudiciu ciuile,& eti-minale, non erobe dictum est, de iudicijs: di consequenter glois. S communis peius fecerunt illo
modo exponendo,cum potius deberet in singu-,ari, de iudicio, dicere. Quod optimo corroboratur fundamento. Nam vis videre, quod si dictum esset de iudicio, sub hoc termino, iudicio, comprehenderetur de necessitate ta iudicium ciuile, qua criminale Quia in rubricis superioribus de iudiciis,visum est de remedijs, quae oriutur ta ex caum si ciuili,quam crimiaali: unde cum remedia criminalia sub iudicio criminali, & ciuilia sub iudieio ciui Ii discuterentur,merito si Iuris lator dixisset, de Iudicio, intelligeretur tam de ei uili, quam criminali. Solui potest, quod ita dictum est de iudicijs,ved illinctius, S clarius iudicia ostenderet, Nam si d xisset, de iudicio, aliquis redderetur confusus. cum multipleκ sit iudicium, ut dixi supra i n. i.
quaest. argum . te N. in. g. cumque hoc Deo. in Prooemi. Inllitu. Item quia sumus in rubricis, in quibus non versatur Pra iudicium, vel saltem inciis dicum, de quo non curat Praetor. Uel ita fuit voluntas Iurat consultorum. Et non abs re dictu fuit, De iudiciis.& non, De iudicio: quia terminus, iudicium, debet corret pondere legibus sub eo sitis, quae loquuntur de utroque iudicio,iam citilli qua criminali. dc sic in rubricis Digestorum. Codicis, Decret alium habetur de utroque, ut faceret ad titu uin illa iura dictum est, De ludi ijs. Quia deinbeiit e se col locata sub congruis titulis, Sc respondere rubro uillaquo in ieri posita. l. fi .s . de condi. indebi. ideo dixit, De iudici js, in ic sinite. Tum etiam propter nimiam facilitatem vel propter nimiam iubtilitatem nec reddi. nec ilitiens ri potest
vera ratio Illius quaestionis. l. non ominum. li. de
legib. Tertici modo iuxta praedicta. Quaero de alia diuisione iudiciorum, quae tiecinaria. S .id modum Vtilis est, viris potissimum praeticiis. Et haec quid sua est. Quot reperiantur iudicia Ad quam quin
stionem responde ex dictis in superiori qu. aestione. a. Aliud esse ciuile,aliud criminale , aliud mistum. Civile dicitur iudicium , quod petitionem
alicuius rei continet absque Origine alicuius cri. minis,ut eκ causa mutui, venditionis, locationis,
vel huiusmodi l. properandum. in princi. C.de iudi . Specula. de contuma. . sequitur videre num. l. Bald. inrub. deludi. col. l. l. 9.tit. q. Pall. 3. Criminale est,quod descendit eκ deliino .continens poenam contra reum inquisitum de crimine l. seruos. C.ad leg. Iuli. de vi publi. l.vbi. C.de falcin print. dc per totum Insti. de Publi .iud. I a. E. eod.c. cum non ab homine .cum simi.de iudi. dich. l. o. titu
Part. 3. Dicitur etiam criminale, quando poena pecuniatia est fisco applicanda, glo. In. l. 3 vcrb. au reorum. R. de sepulc. viola.& glos .in. 9. in istuma. verb.eVtraordinaria.Insti. de iniur. Et glol. ι .in l. aut damnum. ff. de poen. Guido Papa const. i 3 o. num. l .estque communis opinio secundum cutisti. iuniorem in .l. I. g.sed& si agantur. n. a. isdeiu
dic.Tenent Panorm. & communiter docto. teste ibi Ripa num .sa, de iudi. super rub. Et est vera,&communis opinio secunduin Robert. Marant a. in sua pract. t . distini'. iudiciorum. Du. t. pag. 3O. Quando autem poena esset applicanda parti, e Glit ciuilis,& non criminalis causa. glo. in.dich.l. 3. Verb. aureor u. Im l. in rub. R. de publi. iudi . Quae sententia communis est, teste Iaso. in rubrici C.
de iudi. Aliud iudicium est mistum . scilicet , quaa
do non mere ciuiliter, nec mere crimi maliter agi tur, sed causa eii inter ciuilem. S crimitiale. ut in c.tuae, de Procii. De cuius intellectu singularitet est consulendus Augusti. Beroi. in pu b. de itid. nu. 33. Et ibi Rip u. 99. Robert. Marant. loco cita. t .nu.23. Pag, ιο . Vt quando poena applieatur fisco,& parti.vt m. l. a. titu. 9. libr. 3. infra. SIn.La.titu. 3. libr. foro legum.
Subdiuiditur secundo modo iudiciu in ordina.
tium. S e X traordinarium Vt habetur in c.quoniacontra. Ibi,tam in ordinario , quam in eviraordionario. de Probatio. Ordinarium est, in quo eoncurrunt tres Personae, iudeX, actor, Ac reus. c. a. de offi-iudi.c. rus. de ver b. signi. Ioan. Igne . in repet l. r. m. II.C. qui admitti. Vel eli ordinarium, quando proceditur vel per viam accusationis,vel per viam actionis ciuilis, quae sunt remedia ordinaria.l. nihil aliud. st de actio.& obliga. S in prin. Insti. de public. iudi. Bart. in eXtrauag. Ad reprimendum. in ver b. acculationem. S in rubrae. E. isto titui.
Iudicium extraordinarium dicimus, sine seu ra iudici j, ubi duae tantum personae interuemunt, ct sie est iudiciu transfiguratum, in quomon est aduersarius, sed tantum iudex, ct petens, dc per
452쪽
consequens ubi igitur iudicit officio. secundum Igne uti ubi supra Ere quo potest inferri, quod iii
extraordinario tu dicio,cum non sit proprie iudiciunt,si us potest agere sine licentia patris, sed in ordinat io non : quia non cese tuc habete integram personam, propter Patriam potestatem. glos. in lγΠ.9. necessitate. C. debori quelibe .gl. in l. 3 j.causa cognita.& in t .si seruus. fide bon. poss. ct in l. cogi. 3.si pater. ff. ad Trebel. & in l. citin filius familias viaticum. F. si cert. pet. quam ibi Ponderat
Roma.& glos. in l. i. verb.cum ignorante. C. qui admitti.vbi col. 3.num. t 8.dicit veram,& communem hane sententiam Ioannes Igneus.
Quarto dubitari circa praedicta potest, V trum iudicium super erimine agitatum per viam inquisitionis, dicatur ordinarium.vel extraordinarium In qua quaestione Innocenti. variavit. Sed verior sententia est illa, in qua firmat esse eκtraordina rium, secundum Deci.& Aretin. qua prosequitur Beroius a num. .inclusiue, usq; ad 3 an rub. de iud.ubi videre licet. Innocen. opinio est in cap. ca
de probat. Probatur quod si extraordinarium ex texta in cap.quoniam contra. de proba. Sed potest euitari,dicendo, quod simpliciter loquitur de eκtraoedinario ad differentiam ordinatis . non tamen diiscit text.inquisitionis iudicium esse extraordinarium.de hoc enim nullum verbum: & licet glossi ibi de eo exemplificet. tamen illa opositio non est necessaria,eum aliter illud verbum,extraordiis
nario, possit intelligi.ut eκ glo. ibi colligitur.Sed
die, quod attento ordine inquisitionis, ordinariudici non potest, eum ordo procedendi sit eκtraordinarius. Nam ordo inuetus in hoc iudieio inqui stionis,lion dieitur solennis,nee pri cisus,quia cosensu partiu remitti potest. ln.ea. a. de accusa. lib. 6. alias enim a iudice nee a partibus remitti posset.ut habetur in i .prolatam. C.de senten. S glo. nota. in Clem .sspe. de verb. sign. in g' o. fin. v bihabetur, quod solus Princeps poterit remittere ordinem iudiciorum. est gl.ex prelsior in ver b. madamus. in d. Clem.Saepe. Sc glo.in eap.s n. de haeret. lib. 6. Lanfran. de Ocia. in . repeti dictae Clem. Saepe. in prin. nu. a. dicit singul.esse. Panor. inquit notandam in cap.dilecti .col. 3. nu. s. ibi Additio. deludi. Phili p. Frach. in cap .statuta. nu. a. de haer.hb 6. Augusti. Beroi.inrubr. de iudi . Du. 3 6.
in pract 0 distinctio principat . iudici. nu. 3. Pag. ig .Item suadetur. Nam signit, per quod cogooeitur Ouid esse eri traordinariu est, quando per ordinatiu tolli dicitur quia ordinariu facit extraotis dinariu cessare. l. in caussi.is de minor ib. I ait pietior,& l .elegater. Prin. sside dolo.l.si cu excep
tione. g. eum ciui. ff. de eo, quod uactus Gusa. l. in prouinciali.& ibi Barto n. noui operis nuntia Sed inquisitionis iudicium celsit propter iudiciu accusationis. qu od dicitur ordinarium,quonia luperueniet elegitimo acculatore, iudeκ, qui inquirere coeperat, ab inquirendo desistere debet glo. nragna ad 1in. in ca . qualiter & quando. a. de accula.& ibi Panor.ea P. S. q. S. Ergo fate dum csi ivdicium inquisitionis extraordinarium elle, & non ordinartu, quemadmodum Innocent. sibi contrarius tenuit in cap.dilecto.de senten excom. Lb. 6.
Quaero. s. Iudiciu quot habeat partes Respondendum est, quod tres. Principium.quod durata citarione, utque ad contestatione in litis inclesiue. Μedium. quod protenditur usque ad conclusiotiein causa. Fuus utque ad ipsam sententiam dilii niti
Pet. cap. quoniam contra. verb. citationes. l . , a.
de probat io.& Panormita. in suo proce si .iud. l. .col. ta& Robert. Marant . in speculo aduoca. 6. Part.num. I .lex.in authen. vi defuncti, seu funera eorum non iniur.=.illud, versi. sancimus etiam .collat. s. Est praeterea notandum iudiciorum eondiistionem in triplici differentia esse,est enim uniuersite,generale,& particulare. ut melius quam alibi explicat Zasi.ini. qua quisque .col. 2. nunti g. rususequenti. C. de edend. Quaero . 6. Vtrum ad boc quod possit veniri
ad citationem iudicialem,requiratur monitio eX-tra iudicialisὶ Respondeo quod non requiratur de necessita e iudicii,sed e X quadam honestate. tex. in L quidam Hiberus.fsside serui. urba. praedio Et est opinio communis ieeundum Sebastian. Sap.
in rubri E. de iudi. num. 9. Datur tamen cautela,
ut semper fiat ista monitio extraiudicialist quia si non fieret, non possent repeti eκ pensae, quae fierent in citatione iudiciali. Bald in l. non ignoret.
& in . sic itaque .col. 3. num. . inuit. de actio Ludovic. Rom.in singul. 3 96. Nici P. Alio sero dominus Manuel diκit inihi iubiiciens. Quod est meuti tenendum, quia mullies in faeti contingentia habebis. Dubitatur. 7. Utrum iudicium incipiat a citatione. vel a contesta iannuὶ Sit breuis responsio in. hoe dubio practicabili, quod iudieiu proprie sitinpium pro causa Sanstantia, v t in t itulo. De ludi.ΤOm. . Le s i..ci
453쪽
incipit a litis contestationer improprie autem in .cipit a citatione quantu ad aliquos effectus, quos operatur citatio. Sententia est Paul. Castrensis in
I. i. nu. 4.C.de rudi .dc in l. amplius no peti. ffrem ratam habe. communis secundum Francis. Curti. iuni. in rubr. num .il. 1sde iudi . l. 7 ait. 3. par. 3. dcteX. in ca P.e X parte. 2. de Uerb. signis. Curi. etiam tradit quot modis iudicium incipiat a litis contestatione. in repeli. rub. C. de in ius vocand.col. I.
Hic infertur declaratio ad dict.cap. gratum . de ossic. dele g. ubi habetur, quod ad perpetuandam iurisdictionem iudicis delegati, sufficit citatio. ca. si subde legato. de ossic.delegat. lib. 6. notatur in
cap. licet undique. eod. tit. Barto. in l. more malo arum. ff. de iurisdict. omnium iudicum. ubi Paul. num. 9.&Angel. col. 3. dicunt, quod ita indefinite seruatur,& tenent Canonistae, dc est vera dc comunis opinio secundum Iaso. ibi num. ς . & magis communis secundum Franciscum Curtium ind. rubr. C de eden .s . Panor. & Deci . in cap. relatum . num. 2. de Ossc .delegat. glo. in verb. litis. in Praecita.Cap.eX Pag.de ver b. tignis. AleNand. nu. 3O.& Deci. num. 46.εc Ioann. Baptist. quaest. 26. art. 3. num .6 .ubi ait illam esse communem sententiam Legistarum , ct Canonis arum . de Zasi. num 3s .dicit eam communem,ueram. dc indubi tatam opinionem in d. l.more. d. de iurisdict. Omnium iudic. Et per d.e. gratum. fuit Obie inii Azo. quum esset aduocatus in causa delegata, allegadomagno boatu.c. relatu. de offic.delegat. Alter aduocatus dicebat, Domine AZO,aperite oculos, respicite. cap. proXime sequens post cap. relatum; scilicet.ca. gratu. 3c aliud defendetis. Et ita Azon. confusus tacuit. Propterea inolevit prouerbium, Relatum,& Graium,fecerunt AZonem vituperatum .prout refert Ioan. de Imo. in cap. relatu.Col. de cistic. dele g. ubi testatur hanc esse communem opinionem etiam de iure ciuili. Et ad tex. in l. Et quia .s de .iurisd.o m. iud. respondent docto. dum duit, res geri coeperit. hoc intelligendum videlicet fore per citat ionem,cum citatio sit de proce iasu,& lit actus iurii dictionalis. ut notatur Per glo. in ca Prudentiam. in Princ. in verb. citra formam. de ostic. deleg. Sc probatur in ca. gratum. eod. tit. g.Ommu . initi t.depcen. tem e. litigat. Et est ipsa
veritas secundum Lanseanc. in re Pe.c. quonia con tra. ver b.ci taliones. nu. i de probat. Imo secundueum. ipsa citatio est primus actus es procellus. Barto. dc Angel. ita l. l .ffide in ius vocan. dc Probatur ex ordine titulorum .is. veteris. Nam Iuris. consultus volens agere de iudiciis, primo posuit iurisdictiones iudicu in: de postea appropinquando ad materiam iudicior uni , posuit titulum. dein ius vocando, ut designaret, quod ab eo incipit iudicium, ut declarat Bart. inrubr. isne quas cum
qui in ius voca. dc est fundamentum ordinis iudiciarij, ut testis est Specula.tit.de citati. f. I. Ex qua comuni opiuione insertur non bene dixi gegio. in I. dc quia erb.antequam. ff. de tu. man. iuvidi dicentem iurisdictionem iudicis uelegati per litis contestationem Perpetuari, non alias. Quam ibi reprehendunt communiter doct. Non obstat d.l dc quia . ut responsum est.nec teκt. in cap. relatum . de offic.delega. quia teXt. ille suppleri debet per teritum sequentem in cap. gratum. secundum φ Imola in utroque texta fatetur. Licet aliqui dicant, qu bd.c.relatum .corre num sit per Capit. oratum. Sed melius est dicere,i suppleatur,ut correctio vitetur. c. cum e N Pediat. de electio. lib. 6. Et etiam in terris Imperij estet seruanda ista opinio communis , si Ieκ regia non esset in contrarium, quemadmodum probat Ioan.de Imol. in dict. ea. relatum .col. fin .srctus tali fundamento. Nam ex quo sunt Opiniones inter Legistas. S reperitur . expresse decisum ide iure Canonico citationem sufficere ad perpetuandam iurisdictionem, flandu est iuri Canonico. per ea,quae notantur in.c. licet.de foro compet. S in cap. Rainutius. detesta. men.&in cap. t . noui Operis nuntia. Quae doctrina est optima in actu practico ,&a me copioleeri posita. in. 3. quaest.Prooemiali. COl. it. Ia.& 3. cum sequent. illius primi tomi. In nostro tamea Regno regia lege statutum est, per litis contes a. tionem, dc non per citationem coeptam litem dici .l. 39.& a .litu. . pari. 3. Alia est in contrariuiuimo quod per citationem dicitur literis coepta in l. 37. Iitulo. ig. pari. eadem tertia. Et huic opinioni gloss. in dict. l. & quia . accessit Iacob. Bu. trig. Cynus, dc Rayne. ac idem Iacob. Butri. in l. i. .de IItis contest. Fundant se in cap. relatum de Offie. de ega. Et ad teκ.sequentem. gratum. re
spondent, quod est seruandus in foro Canonico. Sed nulla est constituenda disserentia secundum communem, nec est correctio,si supples text. in dict. cap. relatu in .dum dicit. Si vero ante litis contestationem. Per text. in dicto capit. gratum. scilicet, & ante citationem . Sed etiam instat i po.
test conir a communem per text. in cap. me mi. nimus. ibi , quod si ante citationem iter arripue
rit,dcc. de appellat. Sed teri. ille procedit quo ad effectum deuolue di causam ad iudicem ad quem
Per appellationem,in causa nondum formata percontestationem. Si volueris videre opiniones in hoc magno dubio, vide collectas melius quam alibi a Ioanne Brunello in tracta. De dignitate& potestate Legati. conclus. 3o. l. so. Ec ibi siriamat Communem opinionem veram est e, dc citat aliqua iura ad eius confirmationem. Item lis dicitur Pendere per citat inem , ut ea legitime eriequuta, nihil nouari Possit. ut in clem. a.dc ibi
454쪽
su e nrobaui. ut lite penden. Ite ad effectu, ut percitationem praeoccupetur,& praeuenta sit iurisdictiomempe si sunt duo iudices ordinarii quorum ouilibet habet iurisdictionem in solidum,& unus facit citare,alius non potest amplius impedire, ut saepe in practica versaturigloss. in c. licet ver b. utino coeperit. de ossi. deleg. l. si quis posteaquam. T. de iudi. Ite citatio dicitur de processu ad effectu, ut non possit committi die feriata. ut in l. dies fessos.s .de ferijs. Fallit in Papa. Clemen. i. de iudi. non sic in oblatione libelli. l. miles .f.sexaginta. E. de adult. Itein inducit citatio interruptione praescriptionis triginta annorum. l. sicut. C. de praescriptioso. anno. Felin. in cap. illud de praescrip. Balb. in copio i&eleganti Praescriptionum tracta. 6. Part. princi p. quaest. . Princi P. num. q. Per istos tamen effectus nulla fit nouatio, etialn ne
cessaria, quia nulla qualitas adiicitur obligationi pristitiae, sed percontestatione in vere incipit iudex.& per eam plures adiiciuntur qualitates pristinae obligationi. queadmodum docet Paul. de Castr. in I. I. col. 3.Oppositio. a. C. de iudic. octavo. est praeterea dubiu. Aliquis contraxit in regno Hispaniae puta, Salinanticae cum Petro, nempe eκ causa depositi. vel inutui, fuit eNequutus in regno Aragoniae. Est dubiu in hac eNequutione extra regnum facta, quae leges sint seruan-
dae' Respondeo, quod quoad formam iudici j iura loci, in quo fuit facta exequutio, potius quam
Iocum natae obligationis seruanda sunt. I. viuum. in fi . ff. si cert. pet t. in hac. is de tritico . l. r. in prinicip. ss de usuri Bar in. l. r. C. desum. Trinit. quae str s.& quaest. 8. glos in cap. fin. de haeret. Sebastian. de rebus. in tracta. De iuris prudentia.tit. s. de statutis .num. 29. pag. 37. Sed in his, quae spectant,&pertinent ad substantiam contractus, vel obliga inctionis semper attendi debet locus. contractus ce-
debrati. & secundum illius loci iura obligatio di
. finienda cst l. a. C. quemadmodu. testa. aperi. ubi Bald:& communis. Bart. Paul. AleXan. & Iaso. in .a diuo Pio sententia Romae. ff. de re iudic. Bald. in I. t. quaest. 4.C ne fili pro patre. Ioan . Lupus in
introductione rep.cap. per veliras. folio. a. col. a. -versic. Eκ quo infertur. num. 23.de dona. inter virum S uxor. Roder. SuareΣ in l. post rem iudicaram .in declaratione .l. p. tit. 8. infra illo lib. 3. quae
ordiri. Tacri T. de re iudica. quam nota, qui est O. habui consulere in ea. Et sic obtentum fuit,& -- pissime contingere solet. Quaero. 9. Iudicia unde processerunt' Respondeo ouod a iure ciuili. l. a . in prin. ibi,olnniaque ma
men e N positio non habet saporem, nec utilitate: quia etiam hodie omnia reguntur arbitrio Re gum,d Imperatorum super orcin non recognOscentiu . .Sed & quod Principi placuit, legis habet vigorem. lnsiit.de iure natu. l. i. ff. de constit. Princi p. verbum enim, arbitrium , non importat nudam voluntatem, sed rationem regulatam. l. sdeicommissa. 3. quanquain. ff.delegat. 3. Panor.& Fcliv. in cap. i. de conuit. Et Princeps non Ii gatur tuis legibus necessitatis vinculo .sed tantum urbanitatis, Sc decentiae iuniculo. l. digna vota. C. de legib. l. exitu per feeto.ls. luc ga. 3. 9. sin Instit. quibus modis tellainen. infir m. cap. proposuit. de conccn. praebend. iuncto .ca innotuit. de electio. Ergo verbum illud, manu ,ut iacet, hoc est,poten
tia, est accipi edum, ut in . primo. lnsti. de liberi. ut sit sensus, quod in primis Romae cunabulis ius
reddebatur manu forti, S armata, qua hodie manu sunt exequutiones contra rebelles. l.qui restituere. st. le rei vendi c. Hoc idem probatur in dict.
l. a .f.deinde . iuncto. g. post originem. inducendo hoc modo. Dicitur in ρ. deinde. ivbd actiones processerunt a lege ra. tabularum, quae fuit initiu iuris ciuilis: in illo autem. g. post Originem. habetur,quod eκ post fuerunt in urbe creati certi Magistratus ad debitae eXequutioni iura demandandum,& sic actiones, & iudices ab urbe processerunt cum legibus. Certum autem est , quod iudi- . cium constat eX tribus personis vere, vel interpretatiue, scilicet, actore, iudice, ct reo, ut di Nimus in s.quaest. huius tituli. Et Actor dicitur ab actione, sine qua experitur nullus. l. si pupilli. g. videamus. ff.de negor. gestis . not. in cap. dilecti. Sin eapit.e Xaminata.de iudi . Quia igitur dias partes substantiales ex tribus a iure Romanorum processe isrunt, sequitur ipsa iudicia iuris ciuilis esse. Facit. l. nulli. ibi, cum duae partes essent. T. quod cuiusque
Uniuer. nomin.I. nominationum. C. de Decurio.
lib. io.cap. licet de vitanda. de electio. quod duae partes alicuius corporis, vel Collegi, totum ip-1um constituere videntur. Tenet gloss. in princ. Instit. de obligin verb. necessitate. ibi, cum Om. nia iudicia sint de iure ciuili. Et est comunior opinio secundum Iaso .in 3.superest. nu. 43. de actio. Et ibi Ludovi.Gomea: nu. 34. col. 4. firmat hanc communem sententiam doctor. & varijs fundamentis illam impugnare contendit. Et col. I 6.nu. 4r .dicit, quod utraque opinio in disputationis cogressu poliat sustineri. - Dubitatur. io. Iudicia ad quid fuerunt institutes Respondeo, i sunt instituta,& reperta, vel diis
strahendaru controuersiarum , vel puniendorum maleficiorum causa. Ita Claud. Catiuncula lib. de offic.iudicis. c. a. nu. 8. ubi ad hoc refert Ciceron.
sic centem, Omnia iudicia, aut diluatiendi rum
455쪽
controuersiaru, aut puniendorum maleficiorum causa reperta sunt:quorii alterum leuius est, quod& minus laedit, & persaepe disceptatore domestico dijudicatur. Alterii est vehemetissimuin, quod ad grauiores res pertinet, & no honorariam operam amici, sed seueritatem iudicis ac vim requirit. Quod est grauius , dc cuius rei causa maκime iudicia constituta sunt, id iam mala consuetudiis ne dissolutum est. Nam ut quaeq; res est turpissi--,sie maxime,& maturissime iudicanda est. Et idem Cicero. Hoc enim spectant leges, hoc volutincolumem esse civium coniunctionem e quam qui dirimunt,eos morte, exilijs, vinculis, damnocti ercent.Bonus text.est in Leonaruit. s. de ossi. Praesida. i 6.titu. q. pars. 3. Inter iudicium Civile, de Criminale sunt plures differentiae, qua nuis re gulariter sit procedendum in causis criminalibus ad instar ciuilium .l. absentem. st . de poen. Baldusin. l.qui crimen .eolum Q. C. qui accusa. non poss. lippolyt. in practi. causa. crimina. g. eripedita. numero. 63. ubi constituit Plures instantias, seu differentias inter utrunque iudicium, alibi latius
Undecimo inquirendum est, Quot modis iudicium perimatur Respon. quod quatuor modis sibi quaerit iudicium finem. Primo tempore, ut in causis eriminalibus, quae biennio finiuntur: & in
causis ciuilibus, quae triennio pereunt. Primum Probatur per l. 3. C.ut intra certum temp. Drimi. quaestio termine. L .ibi. Otrosi mandareos, qua πω
te.vbi ponit ampliationes, Selimitationes ad praedictam resulam. Nico L Boeri. in consuetuet. Biis
turicen. titu. Des costumes concernans los Iuges
de leui iurisdictions. g. 23. ubi plures doctores re feti in materia istius instantiae. Iaso. in l. i .ss. sol uinto Inatrimo.num. ao. August. post alios in cap. venerabilis. de iudi c. Ale Xan.consi 8 .inci P. In causa Sc lite. num. i .lib. 6. Paul. Paris i. consit. I SI. C
Est tamen quaestio, Si actor velit eNpensas restituere,&de nouo causam agere sinita in thantia Diennii in causa criminali, viruin posite Bal dus in l. abolitionem. C. de adulta respondet quod non. Cuius verba formalia liare sunt. Et nota hicrafum , quod si accusator patitur labi tempus instantiae , ct si hoe modo faeite desistit, quod ipse
non Potest de nouo aecusare. Licet secus sit m
causa ciuili, ubi sinito tempore instantiae , potest ipse idem de nouo agere per nouum libellum.
Per t. properandum. C. de Iudi. Secus in causa eii. minati. argum .l. nostrae. Idem tenet Salicet.in l. i. C. ut intra cert. temp.& in i properandum. F. fin. C. de iudi. Ioann. de Anani. in eap. licet. eolum, fi. de aecula.Anto .Capici. in deeisi. goo. Rober. Mais rant a. in S pecul. aduoca. S. Parr. Π u. a8. Pag. a 4. Petrus vero de Bellapertica in l. fi. .ut intra teristum temp. distinctionem talem assignat. Aut te, stes non fuerunt examinati, & a poena non abissoluitur, Zc delicto, sed ab instantia tantum . Aut
testes fuerunt eκaminati, Sc tunc a toto, nempe a
poena, S de Iicto absoluitur. Et hanc opinionem sequitur Carreri. in sua pract.M. 6.sub.verb. homicidium. m.369.versic. Sed an per peremptionε instantiae biennalis. Ioan .de Amicis in cons. ι3ρ.
colum. Pen. num. 9. Et est opinio satis aequa, Strationabilis se eundum Thom.Gram. vot 3I.num.
Αlia est opinio,quod lapis biennii a litis eontestationis tempore in causis eriminalibus instantia non pereat, sed accusatus tantum ab Iuentas venit ata obseruatione iudicii. Quam tenet glossi in dict. l. fin .in verb. absolui. Dicit glossiexposuina, id est, ab obseruatione iudicii. ubi Ioan. Fab. in
verb. censemus. Et Angel sub. I nouerinta colum.
fin .versic. Π teκt. legis sit. Et Bald. qui expletia in quit, quod debet serri sententia ab Iutoria ab obseruatione iudieii .seu proce Tufr sed absoluisria, seu condemnatoria super trimine norittari:
quia non durat lis super principali, licen dutet in
isto articulo, in quo dubio reuocitur, ara an stan tia sit finita,vel no:&super istia dubio emanat sententia absolutoria ab obseruaticine iudiciiι, alias
non eminecessaria. Confirmatur eri capit. a. de
collus.deteged. ubi erimen semel in iudicium propositum, non est relinquendum a iudice indectis
sum, nee sub dissimulatione debet transire, quati. His accusatus cum accusato in gratiam rediissent.& in cap. scripta. eodem titu.Lv. tuo. lib--. legum. Ioann. Lup.de Palati. Rub,singui. intra. ct a. De gubernatione regni. libro . capit. et ori delicta non debent remanere impunita. l. ita mulis neratus. Ead I. Aquil .eaP. Vt fame.de sentenis exincommun. Hippoly. Marsitus in confit. s. nu. a 3, Et undecunque erimina claruerint. punienda sunt.
cap.ecce. 26. quaestio. 3. ergo pro confirmatione
istius vltimae opinionis. Et facit. l. a 3. ibi, exeentea vj tria tantra ιοs que fueren halia r eulpantetiti tui. i , .lib. a. supra. Ex quo fundamento potest inferri, quod non obstante remissione iacta ab accusatore delinquenti, pciterit iudex de nouo inquirere eontra reu, & ipsum poena ordinaria punire Mec obstat.I.aa.tit. r.Part.7.ibi, Nati θηηπιο para
456쪽
id eli, pet accusationem , & acta facta a transiis Uente . . qui cae tu ,.sii .isad legem. Iuliam de vi. Tradit lai e dominus Anton. Gomea in libr. De deliciis. capit. 3. num. s. ubi vide. Facit dictuni Aiise l. iii l plerisque. colum. fin. verse. in eadem gycii. ibi, & etiam ante accusationem. In verb. sed vide ne decipiaris, quia non dico quod tollaturius accusandi. sed quod recipiens satisfactionem non auditur si accular. . quando ciui. actio praeiudicet cri ini. Sed non obstat, quia iam sit accusatus,& non apparuit de delicto, di fuit e Rearee ratus. & datus pro non criminoso, & se libera istus a paena, ut in nostro Regno probant prae- citcta verba legis partitae. ibi. dado ρον quilo. Item quando post coimuissima delictum esset lapsum
longum tempus , poena corporalis moderanda
est. l. si diutino .is. de parn. ubi gloss. dicit idem esse , quando aliquis stetit pro crimine diu incareeis
ratus. Sequitur Robert. Maranta. in Specul. aduo. cato 6. par pag. 66 i. veIsic. Item circa executio nem num . oci , est frequenter recepta secundum Doctor. Marti . Nauar. in ea P.consideret in Princorrum .i et de paenit .d illinct. s. Sest ordinaria te. sie Anto.Gomeae in lib. De delictis.c. l.nu. 8. ubi vide. Igitur si su i in carcere per duos annos, liberandus erit,ma ime cum delictum nou fuerit.probatum,cessante omni collusione.
Ampliatur quod locum habeant supradicta
etiam in inquistione , tum quia per eam de crimine cognouitur , tum quia inquisitio in locum aeis cusationis succedit. Bald& AleXand. in I. properandum. in fin. princ. C. deludi. Augusti. Bero ius
. Amplia etiam dispositionem.d.l. Properandu . quod etiam in consiliorio Principis eurrit instantia,& perit: intantum, quod sententia lata in con sistorio Principi , perepta mi tantia est nulla. glo. in authent. ut sponsali. largi. specialis sit contrais clas. β.l oc quoque. Verb. Praeiudicium.colla. 9. quacitat Muth. de Antictis in decisio. 183. versi. Secunda nullitas allegabatur. n. 4. S Thcim. Gram
xl ar. IS. Dum . voto. 3i .gloss. in authen. Si appellatione. Uerti. Nullum. D. de te in . appella. Sed teneadum est contrarium saltem quo ad effectum, quia votest fer: i sententia etiam pol triennium in costio Regis Bald. consit. a i I. col. fin .lib. 3. ober. I Iaranta ubi supra. au. . in s .parte. Amplia. 3. quia initantia iudici, currit, etiam si- steterit casia, vel alio impedimento, &. e st necelsa ria restitutio, ut probatur in l. i .s,.si quis Pro Pteris
cautio. est te M. in dict. l. properandum. in princi P. qui indillincte vult, quod turrat. Bald.in authent.
Item si appellationem. C. de temp. appellat IO.
sit Bartho. Socin. vi si stetit per iudicem secunda
communem opinionem tesse Soci. quia alia plura allegat in dict. consit. 3 i. nu. 9. Et est magis communis sententia secundum Rober. Marant a. ii Specul aduo. s. Part. nuin. 3 t. vir si . quid autem, Senu. 4 i. Contilium tamen bonum erit secundum Vcum,saepius protestati, ut saltem obtineri possit restitutio in integrum aduersus lapsum inst antiae. Vide Lucam debenna. in l. a.colv.fin. C. de Dau
Amplia. in causis exeeutivis S summariis habere locum, & currere instantiam quam primum
inceptum est eosnosci de meritis causae. PauOrm. in cap. venerabilis.de iudi. col, fili. num .aa. ubi dicit, quod vidit de facto dubitari de hac qui stione,
nee meminit se legisse. Sed Balba. ibi in addi. miratur de Panor.quod non viderit Bari iti d. l. Properandum. F. Sc si quidem . ubi dicit, quod idem est in causis summariis. Et dicitur iis in illis cum citari eo ipso quod incipit tractari de ineritis causae. al. Ieg. . nihil.& l. nulla. ff. de procurat. quod meti tenendum dicit ibi col. a. num. i. plurIbus rationi bus firmat Ludou. Roma.cons. ip . Ampliis maedoctor, spectabilis domine collatera lis.col. r. dubi. i . Et Socin. confit. 9s. Capiendo primum conissultationis. lib. i. ubi etiam col. I. refert tenentes contrarium. Et Felin. ine . penul. de iud. col. sin. num. 2 3. ubi inquit hanc opinionem veriorem ense de iure. Alexand. cons. Io. Uisis actis causae. coinium. 3. lib. a. num. I. versi. Praeterea & sortius Robert.Μaranta, ubi supra. ε .Parte . num. 6. ubi dicit
ad maiorem declaratione quod in huiusmodi Gusis summa riis ille actus,qui solet fieri post litis e 5 restationem in causis, in quibus lis conte statur. habet vim eontestationis, unde ab illo actu incipit currere instantia. Panor. in cap. instituante. infi.de offic. delegat. Ic in cap. vencrabilis, num. 11. de iudic. Cardi. in clem. constitutionem. 9. fi n. d.
electeo l. fi nu r. Bart. S Bald. in I.nulla. ct in l. nihil .C.de Priscu. lac in l. properandum. C. de iudi. per glos. quae ad hoc dicitur sinsul .in c. I . ver b. ab
Amplia. s. quod instantia. d. l. Properandum.
etiam eX consensu partium non plateit proroga ri. glo.& Bart.m d. l. properaudum.& in l. a. n. de iudiglosin pragmatica sanctione gallicana. titu. De hausis. F. Scne. Verb. prorogationem. Et est opinio communis secundum ImOl. in cap. PCnul. nu, p. de iudi.&Robert. Maranta. in Speculis aduoc. .Pat . num. a 3. Quid autem si interueniat iura is
457쪽
mentum' Uide glosin d .l. properandum. cu alijscitatis a Rober. Maran. ubi supra. lui tenent minsit nati. Sed hoc e t quo ad ius ciuile.l. non dubiu. C. de legi. Secus de iure Canonico secundu Ioan. de Imol in d. ca pcn.co I siti. Bartho. Socin. tract. fallen. regula. 38a.inci p. Instantia causae principalis. Quid autem tu instantia data ad appellandum . Vide imol. loco pro Xime citato. nutu. 8. S glos. in diei pragm sanctio. gallica. Verb. prorogatio.
nem. quae tenet posse , l .utem intellige suspendi, clem. quandiu de appeti. Et est communis opinio. quod sui pendi pol sit, non tamen prorogari secu- dii in August. Berotum in cap. cum sit Roma. nu. I 3.de appell. inibique allegat contrarium sentientes. Et ae it cetreo te de intellectu diat. lem. Qua is diu. de appellat. Ampliatur. 6. dispositio.d. l. properandu, quod etia in tale tempus instantiae suspendi non possit e X cons. nsu partium, nec iudicis. Bart. in l. prope radum. in pri n. de iudi . Hoc probat,dum ait. Quis erit modus:cogita quod erit latitu unus modus,ut renovetur instantia. Ergo sensiti Sce N presse , ois luit, quod uo possit suspendi, quia non esset tantuvnus modus renouationis.Voluit Soci. in cosi. 3 i. col. 3.Vers. eX quibus .D. I I. lib. . eX pressius Paul. de Castr. in d .l properandum. in princ. Et Pan Or. in consi. i 6.incip. In praesenti quaellione. col. 4.& seq. lib.a.&esl communis opinio secundu Hierony. Gratum c5sil. is .col. ι . . a.lib. a. Quae sententia est verissima in puncto iuris. Facit text. ind. l properandum. in princ. Nam vult omnes lites no ultra trienti metas post litem contestatam esse protrahendas. Quae verba eri sui nistura compreliendunt suspentione ira,cum per suspensionem lites ultra trieni j metas protraherent, cum veruinellet a d. e litis cotestatae, tempus maius triennio
Praeteriisse,seu Praeterire potuisse, quod quidem
expresse per lege Vetatur. Tum etiam,quia.d. l. loquitur indesinite , S indefinita legis aequi pollet uniuersali.l.s pluribus. T. de leg. 2. Vnde perinde est, ac si dixisset, nullo modo protrahantur. Tuinctia quia sumus in materia fauorabili, & publica. vi lites finiantur quo casu verba generalia ita ge
neraliter intelliguntur . vi nop patiantur aliquam restrictionem, sed latissime accipiantur. Ut traditur in rubr ff. solui. matrim. per Gratum. in diu h. consit. 1 f. lib. 2. LX quo insertur iura meto no firmari, ut supra ἡixi amplia. s. Bart.& Ias .nu. 2I .in d .l. Prriperandum. Panor .m. C. Pen. de iudi .nu. t ue, Quae opinio
manifesta probatur in d. l. properandum. in prin. ubi leκ ipsa omnino aufert potestate ipsis litigan ibus ad prorogationem inllatiae ac iudici praeci Pit , i, non obstate litigantium cosensu peremptamstantia per lapsum triennia minime procesat in
cansa. Et est comunis opinio secudum doct. Co
ti. Bartia.idelia,ctc. nu. .dc pa n. lib.6. Amplia. . proce dc rc etiam dc iure Canonico. ut optine probat Couarru loco proNime citato. Sed comunis est in ceti. tractu, quemadmodu ipse fatetur ibi. imo quod inflatia non perit ci iure canonico Per te . in .c. pen .deiud. c. ti. de probatio.& ca.cui nolim .verb. iudices.de priuileg.glo. in civit. de dolo, Sc contu.& in d. C Pen.& in c.anteriorum. f. ad hoc sancimus. 2.q. 6. quarum DP in ioco- .
I.properandum . num. 0. C. te iudic. Et Alexand. cons. 64 col. 2. l. b.4. Et Barba. consis l. a r. lib. 3. Et in praxi eil recepta,Vt testatur Couarr. in d. 3. i. Et ultra eum est communis secundum Ioan. Bernard. in trac regularum.cum fallem ij s. re aul.
3 38 ancip.Insatia de iure Canonico. Philip.doris
hoc deducitur, quod in foro ecclesiastico etiam iaomnibus terris subiectis ecclcsiae, ubi lematur ius canonicum,nunquam perit instantia, siue in ciuiolibus, siue in criminalibus. ut post Corne. & Feli. in losis ab evi citatis tenet Rober. Maran. in Spe inculo aduocat. per quem videas vigui ii dc plures limitationes tu. Parte. Limitati etiam potest, quando pars interpellauit iudicem, aperiendo ei de compromitto petito, praesertim si iudeκ interloquendo pronunciam uerat inflantiam amplius non currere in praedicta causa, stante compromistb. Ratio, quia est legitivi impeditus facto aduersarij. Ita tun et Iaso. consit. 3s .incip. Circa Primum dubium col. a. versic. Circa secundum lib. i. comprobat liane decisionem eκ Salicet.ial. fi perte κ. ibi post Cin. C.
de adulte. dicente, quod si statuto caueatur. quod causa terminetur intra certum tempus, Illud tempus non Propterea currit ei, qui impeditur agere,
dc prosequi propter dii ationem aduersarij. per d.
do ad idem est glo. insignis in clem. Saepe .de verbo. significa. in verbo, post dationem. quae glossi vult, quod si assignatus est terminus reo ad respodendum politionibus . quod interim non currit tempus actori datum sibi ad probandum, donec reus est in negligentia respondendi. Quam dicit
perpetuo menti tenendam esse Bald.in l. fina . coistum. 4 de ser num. ii .dc in dict. l. si cum ipse. ubi
subi jcit, quod in practica est faciendum , quod m-deκ declaret terminum non currere. Et Ialo in diis . consilio. 3s. colum. a. idem firmat. cui glo.
eil addendus Deciuheam allega. in capit. lices. 3.
458쪽
notab. de probat.Tertio lais astipulatur, quod notariter scripsit Bal. ii l. 6. in fi. C. de adulte pertX. ibi ni verbo,culpam firmas ibi determinari quae ostione, i, si per itatutu assignatur alicui terminus decem dieru ad probandu S actor facit quicquid potest intra istud tempus, nec stat per eum . sed per aduersarium, quod istud tempus non nocebit actori .. Et ad hoc dicit etia facere. l. intra utile. u. de minori.& l. si cum ipse. E. te excusa. tuto. Cui sententiae etiam quarto loco fauere videtur, quod egregie voluit idem Bald. iii l. i . f. si . ad si . per gi. ibi. n. de edend. quod si aliquis tenetur milii edere instrumentum, vel positiones. quod interim antequam edat, nullus terminus mihi currit. Et suadetur quinto e X Bald .ec imo t. in l. quandiu. 3. U. de acquirend. hqre. licentibus, quod si datus est alicui terminus ad probandum , ct productis capitulis, disputatur, an capitula sint admittenda,
quod interim non currit terminus. Ite. 6. non longe abest pro confirmatione nostri dicti illud, quod firmant Baldus & Salicetus. per te Ni. ibi
in . l. i. C. de iuramen. calum. v bi post Specula. fatentur, quod si iudeX assignauit parti terminum ad probandum , dc pars illa petit de calumnia iurari, interim non currit terminus aliquis datus adis
uersario ad probandum. Dicit etiam Bald. ibi post Speculat in titulo. de dilatio. g. i. inversicu. Sed nunquid. quod si alicui statutus est terminus adprobandum aliquam e Xceptionem , quod donec disputatur, an illa exceptio sit ladmittenda , vel
non, quod non labitur terminus datus a iure ad ipsam probandum. ergo instantiam causae per inemptam non esse , imo a die petiti compi onrilsi, vel impedimenti de si j ii e currere, ni, me iuncta interlocutoria iudicis , coram quorcaula vel in illatur. Item & septimo facit regula. l. final. C. de
annal. excepi. qua cauetur, impedito agere non currere tempus Praescriptionis. Iason. in y. rursus. Ilum .aε. Vbi Ludovic. Gome. numer. i 3. Instit. de
actio. Panormit.& Felin. in cap. ex transmisi a. de Praese. Francisc. Areti. in I. pacta nouissima. C. de
pactis.Tenet Ioan . Igneus in l. dudum . nume. 29. C.de contrahend.emptio. l. quaesitum. s. de re iu-dl. l. a. g. il non propter.& β. si quis in iudicio. st. si quis cautionibus. EX quibus deducitur intellectus ad Lii . regum Catholicorum , editam in OP Dido de Madrid, ann. iso I. quae Praecipit Parti tuis respodere positionibus,quod interim alterutra pal s, siue actor, seu reus fuerit petens, S pro
telians, tempus probationis ei non currere ante.
quam aduertarius respondeat in forma praedictae legis de Madrid : & erit protestatio utilis Protestanti coram iudice per praedicta: cum positiones fuerint a iure inuentae, ut actor,vel reus rete uentur ab onere probandi. l. eum qui. U. de rate . iuran glo. t. in . . statuimus. de consess.lib. 6. Ergo
reo vel actori recusanti respondere illis post iudicis tutium,est causa impedimenti,quae ipsi,& non collitiganti petenti declarationem positionum
cum dicta protestatione nocumenti causa esse deis
bet Et hoc est singulare . ct quotidianum in actu practico. Item dici potest ad alias leges imponentes certum tempus ad probationem faciendam, Puta,decem dierum. ut est. l. 64.Tauri. ibi, que Iosdrchos ere. & l. o. in eiusdem decisioni
bus cum sibi similibus , quod si propinquus, vel
dominus directus, utilis, vel superficiamus ignorarunt conuentionem, & venditionem factam intra nouem dies ad eam retrahendam pro tanto, facto, & malitia venditoris , non debet eis nocere, quominus intra nouem dies a tempore , quo scire potucrunt, detracto aduersatij impedimento, retrahere possint. Quod in practica est verbum iuridicum,& notandum.
Dubitatur ulterius, Instantia quae dicatur fit est dicendum , quod est exercitatio ipsus iudicij. Et incipit a contestatione litis, & durat usque ad sententiam, si feratur: & si non feratur, usque ad finem trienni j .l. properandum. in prin. C. deludi. I. Graecae .s,.& post Iitem. ff.de fideiusLnili per legem , vel statutum alia tempora super instantia eliant instituta. Causa vero accipieda est pro ipso iure deducto in iudicio.ut est teX. in d.l. properandum. in Prin. ibi. ita quod omnes lites super pecuniarijs causis. Et bene probat. tex. cum gloss. in l. i.in verbo. causa. ff. solui. matrim. Ec doctrina Barto in. l.causas. C. de transactio. Sint . qui Romae. β. alimachus. ff. de verbo.obliga. Lis autem
accipi potest dupliciter, proprie, di improprie.
Improprie enim accipitur pro instantia. ut est tex. in dict. l. properandum. in prin. & melius in 3. fi . ubi glo. verb. nihilominus. Proprie autem accipitur, quando non sol uti comprehedit instantiam, sed iudicium,S causam. l. litis nomen. ff. de verborum ligni fit.gloc est menti tenenda in cap. verbo. litis. de procurat .libro.6.& ibi notat Domi. colum. a. num. I.& Philip . Fran .colum. a.& Francis. Curi .in l. postquam liti. num. s. C. depact. Sensit glo. in dict. l. properandum. fi. C. de iudic. Eκ qua doctrina quod appellatione instantiae proprie non veniat literis deducitur ad statuista facientia mentionem de instantia,vel de lite,ici. quibus verba sitiit proprie intelligenda. cap. ianostra. de iniur. Et idem censet Domini. Franch.& Curti. in locis praememoratis. Quod est nom
Est autem dubium , Utrum instantia perem
pia , Pereant ordinaria iudicij, vel acta probatoria agitata in iudicio ἶ Respondendum eis pro veritate quaestionis conclusive. Perempta instantias
459쪽
tia, Pereunt omnia ordinatoria iudieij cvt Iibellus , litis coii testatio, dc similia. l. cum lite . n. iuindi. solui. dc ibi Bart. Sed agitata in eodem iudicio,
dis pereat instantia, declarat Robert. Marant . in
Utrum autem instantia transeat in successore Imol. in cap.quia. g. nu 3.dc Panorm . col. 4. dc s. de iudi.tangunt quaestionem. Deci. tamen ibi eo lum. 2. uu. Per conclusiones eam resoluit, vide Per eum. Facit ad.l. tit. a.lib. s. infra. ubi instantia transit in clericum successore in laici,v t in eo foro teneatur ostendere testamentum, quo tenebatur suus praedecessor. Adde Decium ubi su p. nu. M. Barba. consit. t. col. 18.lib. 3.citat. Imol. in I. si
cum hominem. ff. de fideiussi. Quid si perempta instantia, partes velint eam
communi consensu restaurare, an possint unico
ictu omnia acta' Dicedum est quod possint Bart. Ec doctores in I. properandum .in prin. C. de iudi.
Et est communis opinio secundum Purpura. in l. is apud quem .nu. 89. versic. eκ tendit AleXander. C. de edend.
Intellige insuper, quod perempta instantia iudex no potest iudicare in negotio principali, condemnando, vel absoluendo: sed bene instantiam peremptam,vel se non iudicem, seu reum conuentum ab obseruatione iudicij absoluendo, dc actorem in eκ pensis fore condemnandum declarare Poter t. Per. l. fin. C. si intra cert.temp.l. si praeses quasi defertam. dc ibi glos. C. quomodo, dc quan do iud. Cyn. in l. properandum. g. si vero causae. num. I.versic. Vltimo iuxta praemissa. C. de iudi.
4. ff. de iussi. Roma. singu. 8 8. idei p. Post lapsum
tor Francisc. Autles in interpretatione capitis. 49. nu. 6. in forma secretae syndicationis. in capitibus Praetorum. Sebastian. Uanti. in libro de nul- Iitatibus processumn dc sententiarum .iit. De nullitas .ex desectu iurisdietioni r. vers. insuper aduerintas. num. Ia7. Facit text. sinsula. dc practicabilis in Clement. Abbates .de relcrip. ibi, Si quis auistem aliquem contra haec veXare Praesunt pserit, in
e X pensis libi Zc interesse per iudicem coralia quove Matio fiet huiusmodi)codemnetur, dcc. Quem tent. diac elegantem,& iuris meliorem Barba.ibi
num. 23.ad hoc quod iud , coram quo quis iniuste trahitur,licet non sit copetens in causa principali,est tamen competens super expensis imminentibus super illo articulo, de quo cognouit,
utrum esset copetens,necne. sngui. secudum eundem in cap. caeteriim .co I .fi. de reis. Panorm . in c. dilectus. 3.col.2. num. I . de praebend. notat Duci.
in cap. ut debitus.nu. 6.de appella. Et haec iuris diis Elio est potius ordinaria, quam delegata secuniadum Panormit. in die .cap .dilectus. Quod est notandum in actu prachico pro intellectu. l. si quis ex aliena. ff. de iudi . ubi habetur, quod iudex potest cognoscere an sit competens: sed si reperit se incompetentem , an possit super expensis factis in cognitione illius articuli pronuntiare. nihil enim ea in lege de hoc habetur. Sed tu dic quod potest,per dictam Clem. Abbates.quae est silm-la. dc notanda. quia quotidie practicatur secun dum Barba. ibi. sol. paruae impressionis. 3ι. co
Dubitari potest, Utrum eX conuentione partium instantia dictae. l. properandum, prorogari possit Et respondetur quod non, etiam cum iura meto,ut supra di Ni ampliat. propter utilitatem enim publieam id constitutum esse constat exleg. properandum. C.de iudi . cap. finem litibus. de dolo dc contuma.c. ut litigantes. de Om.ordi. lib. 6. ergo non licet prorogare. e. si diligenti. de foro
compe.c. Contingit.de sent .eXco m. Interest enim Reipub. ut quis re sua bene utatur, Sc non male. g.
sed de maior.Instit. de his qui sunt sui vel alte. iuris. Sc ne laboribus & sumptibus quis vexetur. c. ut debitus,de appella. c. ut litigantes. de Om.ordina. lib. 6. Quae veXationes, Sc molestiae inducuntur litigantibus,etiam si victoriam reportauerint,' ut satius sit semel vinci, quam saepius vincere, aut diutius litigare,ut docet eκperientia, quae est rerum magistra. . quae omnia. Instit.de satisdatio. id certi iuris. C. de iud. Clement. Dudum. β. scimus enim, de ex euidentia facti collisimus. de sepultu. Clemen. a.de aeta. Sc qualita. Clemen. Dispendiosam. de iudic.l.rem non nouam.C. eod. tit. capit.
dum. 26.quaest. .cap. detestanda. de concess. Praebend. lib. 6. tex, in authent . quibus modis natural
effici. legi. β. illud quoque melius. Paul. in l. per
hanc. num. 2.C.de tem P. appella. Et non obscure etiam innuit teX. in l. minoribus. as. annis subuenitur. isde inino. EX quo illud Μartialis lib. .
Lis lebis deeima numerantem frigera bruavae conterit una tribus Gargaliane foris. Ab miser σ demeas viginii litigat annis
460쪽
Ideo no immerito scriptum est in .l. item si res.
g. vli titio .is. de alienandi. iudi. mutari l. causa sach. Ilaec enuia verecunda cogitatio eius, qui lites execratur, non est vituperanda . . Cum alijs multis ui hanc sententiam allatis ab Albertc. in. l. etiam in princi . ff.ut legat O.nolui. cauea. Lucas de Penna m. l. litibus. C. de agri. dc censi. libro . o. Matthae. Paco in Commentariis suis. licui. de manda.
apostolic. β.& ut obvietur .Petrus Rebus sus in cocordatis in Pro m. veri, sumptibus. Et Cicero libro. a. ossiciorum. admonens a litibus, quantum liceat: Sc nescit,an paulo plus etiam quam liceat, abhorrere , ei seque non modo liberale nonnumquam de iure suo decedere, sed etiam Ductuosum. Cui concinens gloss.in cap. penult. de emptio. Ecvendi. dicit, cum magnum commodum consequi, qui a lite recedit. Ideo inquit. Dii ruinent apoli transactionem reperta non instaurari lis . Et sequitur Antoni. ibi. Et Andre. Tiraque li. in lib. r. de utroque retractu di. 8 glo T. p. num. 2 i. Item Quod non possit prorogari inllantia , et lain cum iuratia ento,tenet Barto in. l. si quis pro eo. ff. deside iussis. Ioannes Corasi. in . l. admonendi. in. ι. Parte. ira. Io. ff. de iureiurand. Et Vanti . loco iam allegato. pagina .i3s.num. ia . ubi tradit qualiter reuiuiscat initantia.
Secundo loco iudicium, seu instantia soluitur prohibitione. teXt,in .l iudiciu in soluitur. V. de iudic. Nam nulli dubium est,ut ibi habetur, quin iudicium soluatur, vetante eo, qui iudicare ivlserar, vel etiam eo, qui maius imperium in eadem iurita dictione habet: vel etiam, si ipse iudex eiusdem imperil esse coeperit, cuius erat,qui iudicare ivlsit. Tertio modo, seu quinto comprehendendo tres casus, quos statuit dict. l. iudicium est per sententiam: nam radicium eX re iudicata siue in accipit. l. i. R. de re iudica. Ludovi. Burges. in rubric. n. de
iudi .nuini .glo. iii. l. a. ver b.quaestionem. C. ut lite Penden. Curti.in. l. v n. num 66.C.de Prob. seq. Pecuniae.
Quaero, Coeptum est iudicium coram uno iudice, an possit coram alio siniri ZEt iii hoc est dicendum . quod lite coepta coram uno tribunali, non poteti trahi apud alium , donec lis sit finita Persententiain obstat enim litis pendentia. l. ubi acceptum est iudicium, ibi.& finem accipere debet. s. de iudi .l.squis postea, quani g. eodem ti-
tu. l. incola is ad municipat. l. cum qu. aedain puci la. lli princi. F de iur.o in niuin iudi . c. proposuisti. de soro competen .adde. Mar. de Matua sing. 276. Barto. in . l. te pulchri. Sc ibi Additio. F. de sepui. vi
tes iuges.s . r.in verb. par prevention. Sebasti. Vanti. in libro .de nullitatibus processuum&sentent.
rubric. De nullitate ex desectu ii tristi lionis or
in suis singularibus . verb. iudicium. Et ibi est pulchra additio. Hippolyt. singula. 23 Q. Barto. in au
thcn. Siqua in prouincia. colum. a. num C. 1. C. Vbi de cri. agi.Oport. Iaso in. l. more .colia: n. a. Dul D. I.
u. de iurisdict. omnium iudic. Ioann. Bern ad . intra a. regul, cum salicti; s. regii l. ἱ da. ver b. iudicium ubi semel. Hinc insertur impetrantem literas apostolicas ad delegatum facere debere mentionem de processu,& litis pendentia, quae est super tali caula, pro- qua pollulatur rescriptum, alias commissionem
irritam esse non est dubietandum. cap. inter moliasterium .dere iudi .cap. dile dius. de re scri P. cap. in nostra. de procura. c, p. a. de dolo. dc contuma.&cap.super.eo deni, de cohabi .cleri. ct inulte. l. a. C. ut lite pendent. authen. ut diuinae iussio. Per to
Ex quo deducitur, quod si causa agitatur coram ordinario, tenetur facere mentionem de tali litis pendentia, alias coniniissio e siet nulla. te X. secundum Panormita. dc Ioan . Lup. ibi in repeti. cap. Per vestras. . notabi. colum. i. fCl. Ioa. De dona.inter virum S u Xor. citat gloss. in cap. Pru dentiam. 3. Serita. ver b. vel aliam iuitam causam Et ibi notat eam Panormit. de os sic. delegat. sensit glo .m cap. ut debitus. ver b. si dicat. ibi dum dicit. iurisdictio ordinaria iam coepta. Et ibi notat Panormit. de appella. Bald in. l. i. C. de relationi. Intantia in procedit, quod etiam non Praesumitur quod Papa quatiuis possit velit per suum rescriptu in causam aduocare ad te Pendentem coram ordinario, vel delegato, nisi de litis pendentia faciat mentionem. Hosti. Ioann. Andr. S Panorm. in cap. e X literis .de osti.delega. Hostio. iii summa. De Off. delega. . litam delegari. versi. sed nunquid potest reuocari. Ioan . Lup. ubi supra argumen. te N t. in diei. l. ubi acceptum est. v. deludi R. tio, ne patiatur iniuriam iudex in iurisdietione. l. litigatores. 1 f. de arbitr. Secunda ratio potest esse: iuia in tali lite coram scpen sente Praesumitur magis ini ructus. text. n. l. i. &. a. s. de quibus caul. adeundem vidi. ea. Tertia ratio: quia instantia eli iudiuidua. l. in hoc iudicio. is famis. erciscund. ergo diuidi non potest. l. a. 9. dc'ha rum. Sc. l. stipulationes non diuiduntur. & ibi Ιas . nutu. 3 l. ff. dc verborum Obliga. Postrema ratio est : quia in m. lici cum quasi contrahatur,
non est ad .mttenda variati a. l. si Praetor. E. de re
iudica. Ex quibus coniici potest decisio ad quaestionem illam de laico facto clerico quando e Ni- Toui. j. Ff matur