장음표시 사용
271쪽
supei dicta nece .cqntra dictum Monsur tum Bertrancos labat. Ex quibus si it dubitatu esset . probatum, ad condemnanduiu euod in Mons errgium
Bertran poena o maria dicti homicidis , quae est pςpa mortis, vela n indulta proposita pei Lete in sua specie probata solum uincerent ad subi scien tym illum quaestionibus faue. tormentis. Et primo , quod non esset suffciens probatio ad condemandiim poena ordinaria 38 delici ipatet. Nam sussiciens probatio rςgulariter dici- tiir illa quς fit pauostestes,cum infre duorum vel triustet omne verbum .L,bi numerus.ff.de testibi proba.tur iniuribus pax in in 'sati.Testes antequam. ubi testas nius quamuis sit splendidat de idoneς personae repro-
in. viari.accusatore . bi deciditur, duos mel
tres testes uilicere ad probanda . quacunque negocia Q h. quod testis unius,& legibus , 'ς inopibus,improba-
272쪽
assini.& ibi Pan6tagio. in uerbo. idoneos in.f.iteri uel borum institu. te inutilibus stipulatio. Bal. iiii.optima. in a.colum . C. de contrahen. dc commiten: stipula. Λlex. consit . i 66cin primo uolum &juide gestan. in consuetudi.Burytitu. deetitistiere.*.7.in uerbis. Dussis, .ment piovea inuino . Et cum in dicto. procellit nonsuerint reperti duo testes de ipso faciis,& maleficio, sed solum unus testis pho ut supra dictum fuit qui cam lic. idoneus,& omni exceptione maior, ex eo quod no fuit repulsus aliqua legitima exceptione,tantu facit semiplenam probationem, BZ iic sussiciens inditiam ad tot tria. Nerito igitur concludendam est,in dicto processu nuo fuisse susscientem & legitimam probationem ad condidemnatiuum poena ordinariadicti delim.Ego maxime, quia probationewmnes, quae sunt in dicto procellu deperdetantum facitat indiciam ad torturam. ut latius sui
dii Pro tamen iollatione huius contrarij dc resollici elivius decisionis, sic esse respondendum arbitror QMdquam uis in dicto processu tarust deueritate facti co iii et iter unum testem de uisu,tamen cum in eodem processu sint tot probationes, &indicia perfecte in sua specie probata , quae uidelitar excedere efficaciam unius testis de nisu, & omni exceptione maioris, concludendum qst,
adimpletam esse plenam probationem ad effinum candenandi, Seiquia hqc bequirut maiore declarationi existimaui hoc in loco pauca de probationum coniunctioue ila scilicet stimum nostrum decidunt reserenda
- Regulari re in iure receptsi est,trobationes imper iactas in criminalibus noti esse coniungendas ad plena probauonem faciendam. ita Iasin repetitio. l.admo
273쪽
Parii in consi. Is a. versi Praeterea tollitur.uol.q.Dec.in cap.cum causam. nume. IO. versic. Secundo limitatur.
Is .& Grat.in consit. 7.&consit. O. volum. 2.Qfim regulam multi contrarium sentientes conir
uertunt. Et primo Alberi. in l.a.I. fi .Ede excusationita tutor. ubi dicit, in criminalibus probationes coniungi. Bald. in l. excipiuntur. in summario. ita expresse inqui quhd ex pluribus concurrentibus augetur delictum, &quod ex multis delictis resultat plena probatio etiam ad
condemnationem capitalem. tenet idem Barto.in l. i.f.
idem Cornelio. nu.3 .itae quaestionib. ubi quςrens an dictum unius testis integri climalijs indicijs faciat plenam probationem resoluit, quod sic per illum text.&allegat gloss.la l. 2.sside excusationibus tutorum .in uerbo legitimis. in qua habetur, quod duae praes umpti nes cum aliis indiciis faciunt plenam probationem,quia sngula, quae non prosunt multa collecta iuuant. ut irileg. rationes, &leg. instrumenta. C. de probatiotubus. Quam rationem ita esse intelligendam arbitratur, uda tprocedat, quando plura tendunt ad perficiendum unutotum tunc quae singula non prosunt , multa collecta tu .uandia. Et ponti exeinplum in pariete , & in tecto,quae unumquodque per se non facerent domum unam , sed simul iuncta sur. Pariter dicendum est, quod qua do multae probationes tendunt ad faciendum unum
roxum, scilicet ad iaciendam fidem iudici, tunc sint gula,
274쪽
Dila, quae non prosunt multa collecta iuuabe .. 3i i sed stando primae opinioni,quam dicit esse comm I
nem Anto.Gabr. in lib. i. de probationib. conclusio. r. num. 16. eam tamen scribentes ueram fatentur,quando
probationes essent in sua specie imperfectae, ut puta, esset tantum unus testis de ueritate, unus de fama, unus i qa de indicio: quia tunc probationes in criminalibus noni coniunguntur . ex quo dicta probatio non ualet,quia in
f sua specie est im persecta, ideo quod singuli testes non probant praedicta : quia ad unumquodque proban-cium requiruntur duo saltem. l. sina. C.famil. herciscun. Innotain cap.sicut.de simo. A lex.consi. 3 F s. colum. 2.in
fi.& cons asa.talum. 3 .& alibi cons. I 8 r .col x. uersiri Rursus.uolum. i. ubi dicit,qubdubicitiaque contingat indicium probari, si unum indicium probetur per unu testem, & aliud' per aliu m, tales non iunguntur ad ficiendum unum indicium perfeci um,quia unumquod- ique de per se esti mperfectum. Abb.& Fely.in cap. cum 63 causam. ubi materiam istam latissime habes . Secus uero esset, quando probationes essent in tua specie perso .ctae, ut puta,quia esset unus restis de uisu, duo de fima. duo de indicio : nam tunc imperfectae probationes inia criminalibus coniungi possunt ad plenam probationem furiendam. tenet Balan l. si quis ex argentarijs.f. I. nu. . ff. de edendo Alex. in consili i8. uolum . . & consili I 3.
Abia in cap.cum causam.uersi. idem uidetur. de proba. & issii Felyn.in uersic. Limita istam conclusionem. vide Anto. Gabr. & plures per eum relatos idem sentientes. in lib. I. se probationibus. conclusio. r. nume. 3 I. 6 Pariter quoque a praedicta regula excipiendum est.' lqῆ quslibet species probationum licet de per seimper
275쪽
secta ad plenam probationem faciendam, est tamen se
dicto socii criminis in criminib occultis, iuncta infamia iret,causari semiplenam probatione,& si cum his cocur- . rara alia plura indjcia excedentia efficaciam unius testigoi exceptione maturis,senseri plena ibatione impleta.
43 Ex quibus resoluo ἐι iidd cum in processu contra di.
istum Monferratum Beman extaret unus testis de veri.
tate iacti qui ut supra dictum est,num' trifacit semiplenam probationem, & etiam costaret pes duos testes. de tempore& luco contestes, quod ipse extra iudicialiter coitreisus fuerat ;se ictu accabusii occidisse dictum Pstrum Jertran patruum situm, quae consessio ita probata faciebat aliam semiolanam . probationem , sic erant
istae probatioties in sua specie persectae,essentq, alia indicia & adminicula coxis eundem ut late supra ostentum est,dictas probationes posse coniungliad faciendam plenam & sum cientem probationem ad condemnandum pu naeord naria deli sti yr Draconclusum fuit in Re-:igio criminati concilio corraeundem Modierratum Bertrandie ro. Augusti. II , a. qui praedictis meritis atten- prodicto homicidio ad mortem condemnatus, dc cu m esse is laqueo per costu in in alta surca sitspen sus. Et antea die a. Iami l St. secundum eandem opi- . .
nionem suerat idemconclusum in eodem Regio conci lio,
276쪽
lio, in piis ratoris, & mitis lictantis contra. B.delatum de inculpatum de pluribus necibus in persanas certorum perpetialis,quorum cadauxra repertarunt sepellita in domo dicti R.&de aliis cri inibus, delictis , de quibus erat multum i matus corra quem su per dietis necibus .tantum extabaa: funus testis de visu socius eriminis, di constabat valde de sua infamia , iuncta eum dirio socii criminis faciebat semiplena
probationem.ut supra dictum est. Concurrebant etiam contra,eundem tot indicia adeo urgentissima, quae ita re videbantur excedere emineiarsi vilius testis omni Gceptione maioris; & sic ibit visum rudimpletam fuisse contra eundem. B. plenam probationem : Ne sussicientrem ad capitaliter condemnanduini. Et ideo diu stadiosuit conclusum dictum B.esIe decapitandu m, prout de c pitatus fuit. Q omnia, in casibus similibu&, dc o currentibus , in pro stibiis contra praesidios iactis , M
r, i Dbstante lege Prouiaciae , quaeii O. decidit,causas tam ciuiles quam est mi. Gnales non esse:a Prouincia extrahendas, pota domi i. nus Rex cum est absens ab illa Prouincia, secere gra- , t tiam seu remissionem delictorum ; cessante partis
277쪽
N hoc Principatu regulariter sanestrum est, ne causae tam ciuiles, tu im criminales, ab eodem extrahantur, sed in eodem esse pertractandas,& fine debito terminandas . vir . in cap. Regis Ferdinandi II. in prima cu-s ria Barcinonae. p. s. sub titul.de iurisdictio.omn.iudic. videretur igitur dicendum, praedicta lege obitante, Dominum Regem absentem a Principatu,non posse etiam attento partis instantis consensu, facere gratiam seu romissionem delictorum:cum illa gratia resultet ex laetis, de quibus causa in dicto Principatu est introducta. Seu dicta gratia debet obtineri a Domino Rege, cum praesens est in Cathalonia,vel a Locumtenente generali: qui eius repraesentat personam et vel ab ossicialibus in dicio Principatu existentibus ad quos specie .
Contrariam tamen opinionem veriorem elle exin
mor nam ciastitutio supradicta,&aliae sit miles leges municipales intelliguntur de causis qui requirunt cauis cognitionem: ideo, qudd in eis versatur interelse partis
in licio deducibile. Nam illae sunt casae quae praediis
sta teste obstante non possunt extrahi a Prouincia,& nosse aliis eausis nullam interesse priuatum tangentibus,&sic non compraehendunt res,quae sunt gratiae procedentis ex mera liberalitate Domini Regis,ad quem ut supremus foectat, cellante partis instantia, posse remittere petnas delictorum, tam corporales, quam pecuniarias; etiam post tentetitias iniudicatum transacras. glos .in l. 2. in uerbo. concedi. C.de inius nocan. quae est communi. ter ab omnibus approbata. ut dicit Parisconsi. I .numero I.lib. Ecnume. 9 3 ' . te Et secundum hanc ultimam opinionem fuit conciu-
278쪽
uembris. I 38 r. in facto supplicationis oblate pro parte Hieronymi, & Ludovici Gomar ciuitatis illerdae in effectu deducentium, cum ipsi obtintierint gratiam Sc remissionem 1 S.C. R. Maiestate, quae fuit data in ciuitate de Badaios Regni Castellae die i. mensis Iunij. I 38 o. ab inuasione facta per Hieronymum Vatis, contra quenda Ecclesiasticum lacobum Sapena nuncupatu, &indicta rixa quodam ictii arcabuli j dictus Vatis uulnerauerit Francisc.de Pons, A ea de causa processus regaliae factus extiterit, & eiecti fuerint a pace &tregua, & a cui dae iDni Regis, q, despublicentur attetis diei a remissione δρgratia, ab eis obtenta nulla existente contra ipsos partis instantia ; & quod reducerentur in amorem D ni Regis. Et facta relatione per Damianum Oiliet dicti Regij con. cliij Doctorem,& negocij relatorem,suit conclusum, Q dicti Hieronymus,& Ludovicus Gomar, pro obserua tia dictae gratiar. & remissionis, quoad dictum delictum despublicerentur, & reducerentur in amorem Domini
Regis,&ψl his fieret prςconizationes solite,& stilatae.
ύIn quo quaeritur, qua p na puniendus a P. I9- sit ille, qui in causa capitali aduersus
reum falsum testimonium dicita, . Lingua est omni ferro nocentior .
Testis contra aliquem falsum deponens , triplicem facit deformitatem , peri is, iniustitia, ct mendach. Testis falsum deponens, tribus personis obligatur. Testis falbus tribus poenis afficiendus est. Testis qui falsium aduersius reum in capitali causa tent-monium dixit, puniendus est eadem poena, qua puNiretur reus ipse, si criminis conuictus foret. Conclusio Regis com iiij. M Cum
279쪽
V M lingua sit omni ferro nocentior, dc non minus occidat hominem qui salso testimonio innocentem opprimit, quam qui κ ferro necat. vi attestatur lodoc. n practi.
quam humanae, filium testimonitim cotra proximum, a grauissimis poenis vetarunt. Nam qui Liso contra aliquem attestatur triplicem facit deformitatem, periurii scilicet iniustitiae,& mendacij,ita S.Tho. 2.2.q.7o .art.A. ubi tenet, non solum periurij deformitatem semper elle
peccatum mortale, cum testes non admittantur nisi tu .
rati,verum etiam,& iniustitiae deformitatem idem flagitium facere, cum violetur iustitia, quod in suo genere peccatum est mortale; sicut quaelibet iniustitia. Et ideo, in praecepto decalogi sitsum testimonium sub hac r-nia interdicitur: cum dicatur in Exodo. Non loqueris contra proximum tuum falsum tesimonium. Ob mendacium etiam est peccatum licet non semper mortalo, quod late explicat Nauar.in Manuali.in cap. I 8.de octouo praecepto decalogi . . Sicque per Rom. Pontifici constat false m testem trihus personis obnoxium esse.Primum Deo,cuius pr sentiam contemnit. Deinde iudici,quem mentiendo fallit. Postremo innocenti,quem falso testimonio lςdit. proba. tur in cap. r. de crimi.sel. Et ideo inquit glos. in ἡ.cap. I. aia merbo. lςdit. talem testem tribus quoque poenis assiciendum esse. Primo,quod septennis poenitentia sibi iniungatur, ideo quod Deum offendit pro periurio. ita est rex. in c.quicunque. 6.q. r.ubi quiciataque sciens, se periurauerit, quadraginta dies in pane, & aqua, α septem sequentes annos pqniteat, & nunquam sit sine penitentia, scilicet inteliori. ut ibi in glo.in verbo.sine. x nunqDam in testi
280쪽
in testimonium recipiatur. Secundo, quia iudicem delusit niam abitur. ut in c. si quis conuictus. 21. q. s. ibi.
Hi sero qui in periurio consiensisse probatur, postea ab omni testimonio sunt remouendi, oe secundum legem infamia notabuntiar,vel etia extraordinariὶ puniri posiunt.
ut est glo.in cap. l .in vel bo. iudici.ext.de crimi. al. Tertio denique,quia proximum laedit, punietur iuxta modum lς sionis.arg.tex.in c. nihilominus. 3. q 9. hoc est, Φtenetur alia quacunque poena,quae irrogatur ex crimine de quo reum per falsum testimonium laedit.teste glo.indicto cap. I .in verbo. laedit. ext.de crimi.fal. Et super hoc ultimo casu uersatur nostra quaestio .
Atque ideo, si quis in causa capitali Alsum aduersus
reum testimonium dixerit, puniendus erit eadem pςna. qua puniretur reus ipse, si criminis c5ui ct iis soret,quod legibus diuina, & humana probatur . Etenim in lese diuina ira scriptum est, Sisteterit mendax contra hominem, accusans eum praeuericationis, uabunt ambo, quorum causa est ante dominum in conspectu sacerdotum, O iudicum qui fuerint in diebus illis. Cumq; diligentissime priscrutantes inuenerint falsum testem dixisse contra fratrem suum mendacium,reddant ei sicut fratri suo facere cogitauit, 'auferens malum de medio tui, ut audientes csteri timorem habeant, nequaquam talia audeant facere.ita. Deu tero. cap. I9. in fi . concordat Prouer. I9.vers. 3. ibi. Testis falsus non erit impunitus; quia mendacia loquitur non es figet. Danielis praeterea. i 3.habetur, quod castissima Susanna ab impudicis seinbus fabso adulteiij accusata esset, ideo quod eius concubitu frui non potetant, & ideo ad
mortem duceretur, exaudiuit eam Deus oratem, & per puelum Danielem pro pilo ore conuictos senes tui era.
bonas populus ita et iecit. Et in lege quoque humana e M a uili