Augustini Dathi Senensis Elegantiarum linguæ Latinæ præcepta cum familiari Iodoci Clichthouei, ac Iodoci Badij Ascensij enarratione, nunc demum ab Ioanne Raenerio diligenter recognita. ..

발행: 1539년

분량: 540페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

351쪽

frequens est.

Id p &c.Hῖcautor possessiud suus pronomen in noν minativo positum ornate genitivo possessoris discretio/nis causa copulari docetait tres habet partes. In prima, praecipit.In secunda, exemplificat. In tertia,quid pronoν:men Suus importet,cocludit. Secunda ibi,Ut suus. Teretia ibi,Suus ut ipse. i

Eulanatis Clicbibouem d. CSuus sine coniunctione media potest iungi genitivo u rpossessoris ad maiorem 'discretionem, ra certitudinem: Vt,sua patris beneuolentia.Suum Ciceronia ingenium.. CRς0xn 'Sententiae quidem necessitas non exigit: pronomen ad possessivum , ad maerorum tamen ex clusionem, Mcertiorem attributionem additur. Praeterea, Suus pro proprius eleganter habet post se obliquos singulares liniustiominis Quis r ut, Scire' velim quae sit sua cuius sententia. Quintilianus, Sua cuim sunt vitia. Sua cui proposita est lex. Suus culo decor. Persius, Velle suum p au. 'fuit est,nec voto vivitur Uno. Teren,Suus cutis mos. v - 1; vergilius Trahit sua quem voluptas. μ

to, , Die quarta. Praeceptum CL XXII., 'equarta vi Nonius Marcellus etiam testis i

no genere praeteritum tempus designatur,foeqminino'turum:quod venustistimi tamen aliter protuleta visit Die quarto,pro eo quod aliter uiduisquar 'itas dicitur. Die tertio, Nudiussertius .c itide de aliis.

Die quarta &c. Autor hie harum distantiam oratio rum Die quarta,& Die quarto recitat.Et duo tangit.Pr pio falsam Marcelli opinionem. Secudb taliam vetustissis

sculi

352쪽

Nome Dies cum masculino genere nominis ordinaelis positum praeteritum tempus apud antiquos significasthat:Ut,Die tertio .i. nudiustertius. qae barbari diciat, a te heri Die quarto, nudiusquartus. D ita deinceps. Sed Gminino generi nominis ordinem significatis additu, significabat tempus futurum: ut, D te tertia.id est,pere die.quod inepti dicunt,post cras.Sic Die quarta adest, sequente diem perendinum. Haec tamen differentia nonus quam seruata ab autoribus conspicitur,quin potius Dies in masculino genere diurnum tempus siue praeteritum,siue futurum significetiin Deminino autem genere tempus incertum, D longam temporis moram notat, Longa dies homini docuit parere leonem. Longa dies hominem expertum reddit,ac efficit.

Quid interest inter Tua edus: sati i ediise fieri Praeceptum G L XXIII.

CMea &c. Impraesentiarii autor has nihil distare irationes Mea causa,& Mei causa,& sic de singulis allis demostiati Et duas habet partes.In prima,praeceptionem poεnit.In secumda, Seruium carpit de earum discrepantia Secunda ibi,Nec procedit.

Autor gerulum secutus inter has orationes, Tua cauosa seci,M Tui causa feci, differentiam ponit his verbis: Tua causa feci, & Tui causa feci ne praeter veterum,&doctorum consuetudinem aliquid efficiamus)inter sese haud mediocuter discernutur.Nam Tui causa dicimus,

353쪽

dquid ei,ad quem sermonem vertimus, praestiter usto ut, Tu i causa ad Antonij castra prosectiis sum.quod erit te tuedi gratia. Sed Tua caula,cum tua ut ita dixerim id templatione aliquid alicti praestiterimus:vt, Tua causa fratris tui causam egi. Uerum Lauren. Ualla de lingua Latina bene meritus. s.cap. ij.lib.elegatiarum elare ostenodit hanc dissetentiam a pii a doctissimo tum virorum: autoritate,& usu, longe esse alienam,probatali non ins. ualidis exemplis nihil inter ine inter has orationes, quis . hus nomen Causa cum possessivis pronominibus, aut . genuiuis primitivornm iungitur. Quem imitatus GuLIuuena. in lingua Latina non mcdiocriter eruditus, hunc autoris textum altero, quicommentario praemit' titur,textu permutauisiverioremst Lauren,Ualis sententiam paucis explicuit. Unde aliqua sunt nomina, quae

pronominibus possessi uis iungi quidem possunt, sed n5

geniti uis primitivorum: Ui,Tua Virtus non,iui.Mea longitudo: non,mei.Sua pulchritudo,nostra prudentia, v

stra probitas: non sui, nostri, vestri. Alia sunt, quae sine' ullo discrimine,in eademsti significatione & possessuisiiunguntur, & genitivis primitivorum: ut mea causa, Mi mei causa: mea tama, mea imago,mea forma,& mei.Te rentius, Hem tot mei soliciti sunt causa, Vt me expleat. .

Potius tamen,& usitatiuis ut sentit Laurentiva Vallaa uapossessitas pronominibus adiunguntur. Alia & genitis uis primitivorum , M pronominibus possessuia iuraguntur, hac differentia, qudd genitivis primitivorum adiuncta passiliam habent significantiam: po suis autem addita, activam: qualia sunt, amor, odium, fastis dium, copia,utilitas,usus,memoria,& similia:vt,Amor meus, quo ego amor Amor mei, qui habetur de me. Ouidius,Uror amore mei. Uergilius, Victus amore tui, Ouidiuo cognato languine victus. Sic odium meum, quod in Vergilius. alterum habeo:odium mei, quod quis habet in mememoria mea,quam de aliqua re habeo: memoria mes, qui

. habetur de me. Denim aliqua & genitivis primitivoν Ἱinum & possessivis pronominibus disserenter tun tuis

354쪽

non eadem qua praecedentes dictiones disserentia, se laltera,qubd scilicet cum genitivis primitivorum adtincta panem intcgralem, vel aliud quippiam essentiale, rei significatae per illum genitivum pronominis imporetant: at cum possessivis adiuncta partem possessionis, aut quic* extrinsecam habitudinem ad rem a pronos mine dcmonstratam retinens significant: qualia sunt, Pars,dimidium,medium,memhrum, quid, aliquid,multum: vi, Pars mea,id est,a me possessa: pars mei,id est,corporis.Dimidium meum,quod possideo:dimidium mei, id est, medietas corporis. Quare nihil tui habens,bene . aliquid tuum habeo.

De differentia inter genitis uos primitiaco possessivi. , Praeceptum . CLXXIIIII.

rit euram nostri.id est,curat nos eu curamur G

iEHi genitivi & c. Hic autor discrepantiam inter primitis uotum genitivos trium pronominum,& derivativa postsessiua ostendit.Et duo agit. Primb duplices genitivos primitivorum pronominum M passivos,& activos esseo . supponit.Secundb possessiua pronomina activorum M. capi genitivorum,siue suerint in usu,siue non, nctavit.Secundum ibi, Sed mis. χ

ExposiJod.' Prisciani sentetiam secutus autor ponit genitivos pris

355쪽

haec duplicem, illa verb simplicem possessionem denostent,sic inquiens: E t quia aliquid de his,quae ad possessionem spectant locuti sumus, haud ab re fuerit disse rentiam illam proferre in medium,quae inter genitivos primitivi est,& posscssiui,ut Mei,Tui,Sui,Nostri, M venti Qua tandem pulcherrime Priscianus exponit. VoxnIo est eadem,sed vis ipsa longe diuersa, cum genitivi primitivi simplicem significent possessionem, possessivi

verb duplicem:Vt mei amicus, id est, meus amicus. Seo mei filii amicus, duplicem possessionem continet, altus ram meam in filio, alteram in amico . Quod ed suboiecimus, ne quum ornatum requirimus verborum, vim ignoremus ipsam , ait in errorem quempiam im' cidamus. Sed nunc institutum prosequamur.Haec au/tor. Uerum Laurentius Valla primo secundi libri eleaigantiarum capite manifeste ostendit genitivos primis .imorum passive capi. Cuius quum rationibus, tum exemplis inductus Guido Iuuena. textum autoriri hoc ante commentarium prefixo textu commutaui ,

ad Laurentii Vallae determinationem breuibus perastrinxit, qua primum disserit genitivos primitivorum Mei,Tui,Sui, Nostri,& Uestii, semper apud autores passive capi: vi, Depyderio tui huc vent.. Te meic ut arbitror cepit taedium. Quare nominibus possessio/ hem , aut proprietatem accidentalem denotantibus qudu haec activit significent,& possessive J hi genitista non iunguntur: ut non recte dicimus, Liber min: aut, anima mei. Erant praedictis pronominibus primistiuis , M alii genitivi, scilicet Mis , Tis, Siri active, M possessiue significantes. Unde cui coniectura cleria tionis ducor poetae in dativo singulari interdum Mi dicunt, pro Mihi. Vergilius, O virgo nova mi fas vergiliu cies , inopinaue surgit . Ouidius, Nec mihi Cem Ouidius tauri potuere resistere , nec mi Arcadiae vastator πι. per . Caeterum haec tria Mis, Tis , Sis , ab usu περ esserunt, M Nostrum, A Uestrum quς partitionem, Agnificant a partitiuis nominibus adiungi dubem;

356쪽

H,Quisl nostrum hoc facturus esLNemo vestrum hoe fecit. Genitivorum autem quodam active significantiis, Iocu obtinent pronomina derivativa,& possessiua M'. tuus,satis,noster,ia vester,semper active capta: Ut, Mea

defuderium.quo aliquid des'dero. Meu taedium.quoclin alterum habeo.Quam differenter ergo genitivi primitivoru,& pronomina possessima eisdem nominibus velut dictiones rectae, vel ut adiectiva iungatur,superiori praecepto abunde dictum est, u a Laurentio Valla in Principio secundi elegantiarum libri diffusius declaratu. In mentem venit.

Praeceptum CLXXm ae res inibi in mentem venit. Dicitur π eum genitivo,Huius rei inibi in mentem venat. Nee nubi curae est,an pro nominatiuo genitivus po/

cus Cicero usurpauit.. Haec res &c.Hic autor significantia orationis, In men

item venit,sive nominatiuo,siue genitivo iungatur, usura palam apud & oratores,& poetas exprimiti Et litera distributione non eget.

Exod Clich. mentem Verit,pro Occurrit,nominatiuum interduri' ' ante se habet: H,Ille dies mihi in mentem venit, quo a te discessi.Interdum nominatiuus ille in genitivum trasium in lucVGIllius iacti mihi in mentem venit. Terentius, Quum eius aduenti mihi in mentem venit. Interdum ne n minativus, neo genitivus ei adiungitur, sed subseqititur integra oratio, locum suppositi obtinens:H, Non mihi. -- . . in mentem venit,quid tibi dicturus era Vergilius,NoV o M venit in mentem quorum consederis aruis.Sic dicimus, Cogitanti mihi quid ad te scripturus essem, in mentem venit te de mea valetudine ccniorem facere. Non venit mihi inmentem illi salutem dicere. Quum autem genitis . lnas Praeponitur,subauditur nominamus, Recordatio.. . Cicero,

357쪽

Cicero,Huius temporis venerat in mentem. subaudiendum est, recordatio huius temporis. De temporum commutatione.

Praeceptum CLXXVI.

temporibus utuntur pro praeteritis, nonnunφο profuturis, veru id quide multo rarius.Sed contra haud erebro fit,nisi forte Inquam verbum,quod futuri temporis est,praeteriti loco,vel praesentis decipiat mus. Sed multa, quae super his dici possunt, in aliud PQque tempus feritamus.

Oratores &c.Autor hic temporum commutationem in verbis,& venustam,& usitata esse apud tum poetas, tum oratores disserit.Et duo facitiPrimb quod dictum est.Secundb excusationem apponitiSecundum ibi,Seu multa quae super.

Temporis pro tempore commutatio plerul ab auto3 Expo Clictaribus vjurpatu Teren.Quod si fit,pereo landitus.i.po Terentius. ribo.Uergi Et omnis humo fumat Neptunia Troia.i.m Uergilius mauit.Et potest haec temporum commutatio sex modia fieri.Primbprasens in praeteritum. Secundb praesens in futurum.Tertib praeteritum in praesens. Quarib praeteritum in futurum uintd futurum in praesens.Sexib futurum in praeteritum Quorum omnium exemplatum opoetis,tum ex oratoribus abunde occurrentisiquis accuratius eorum scripta lemtauerit. -

Similis Otimo, π Plenus genitivo iungitur. Praereptum CLXXVII.

SI, illis Plenus nomina quorsi prius dativo iun

tur, posterius etiam ablativo Oratores ut plurisum,acfere Ici pergenitivo iungui: ut, Similis es tuorui maior ii.Dignitatis,o officiles plenus.NonMns Zoosed perretro,proferalitu cumIuperioribus casibus.

358쪽

Similis Mampraesentiara autor horu nominum Similis,& Plenus,& costructionem, & usurpationem apud oratores, grammaticos. manifestat.Et duas habet parates.In prima,praecipit.In secunda, Gemplificat. Secuda ibi, Ut similis es.

quentius similit udinem significat: vr, Hic sui patris, Moptimi quidem viri, est similis. Saepe solet similia filius

esse patris.Sed dativo iunctii similitudinem figurae coravergilius poralis,M membrora potius denotat. Verg.Omnia Mercurio similis, vultumst,colorem .ldem,os,humeros etideo similis. Plenus voci interdum ablativo iungitur:vt. Liberalitate,&beneuolentia plenus.Frequentius tamEcii genitivo:vGHic virtutis est plenus, & probitatis. Sie Refertus.il est repletus,aliquado ablatiuu habet: vGRosertus laude. Aliquado genitiva:ut quu uasit in vim nominis:vt,Audiui ea urbem sceleratissimora hominu esse resertissima Hic locus doctorum virora resertus est.

Vi imperatinis subiunctiud verba iunguntur. . Praeceptum CLXXVIII.

Si enumero eligni nidioris significentiis edus veloniatissime imperativis sibi avia verba iundiuntur: it Cicerosve efficerepolebat: ouale est illud, Cura vivissis.Et alio locoscribens ad ium. ideo

labor ut .mcellas. Saepenumero utaine autor de eleganti subiunctivae

orationis situ, aut optatiuae , post imperativam memis nit.Et duo agit. Primb instituit.Secundb exornatiSecundum ibi,Quale est.

Post verbum imperativi modi ornaes ponitur vera Expρ clich. bum suturi temporis optatiui, Vel praesentis coiianctita. Siquidem quod verbo imperativo imperamus,aut ado . movemus,ut quis faciat,sequente verbo optauubvelci,

359쪽

CUM COMMEN. ASCENSI

iunctivi modi comode explicamus.Et id quidem conia Cicero Oione, Ut,nonnunt interposita.Cicero,Cura ut valeas. Prudentius Essice ut omnes te ament, & commendent. Interdum Uergilius. eleganter omittitur particulae uti Prudentius, Fac cum Ouidius. vocante somno castum petis cubile, Frontem, locum. cordis, crucis figura signes. Uergilius, Insani feriant sine littora fluctus.Ouidius, Moenia fac condas,Boeotiat ibla vocato.Sic dicimus, Fac me ames. Curritur,coenatur, prandetur.

Praeceptum CLXXIX.

DE rritur Detrium, comettur rhombus, proidetur turtur,reconfmiba pulcherrime dis

euntur.

Decurtitur &c. Autor illa verba neutra, absolutata Passiua reperiri in voce demonstrat.Et litera no Partitur.

Verba neutra interdum transeunt in vim verborum Expostam transitivorum,& accusativum habent,& vocem pata Clichtho. uam: vi, Magnum decurri spatium. Prandebimus pissam. Cinnabimus panem. Hine passilia dicimus, φυcium decurritur, Piscis prandetur,panis coenatur.E t hoc non modb de verbis neutris transitivis,quae vocem passiuam solum in tertiis personis nisi per prosopopaeia cis& in prima,& secunda utamura habent,id verum est, quin etiam de absolutis: vi,Pater defletur a filiis. Frater a me deploratur. Hinc participia praeteriti temporis ples

rumi a verbis neutris formata inueniuntur,ut regna' tu triumphatus, fletus deploratus,intratu , requietus,

uigilatus. Uergilius,Acri quondam regnata Lycurgo. vergilius Idem, Ille triumphata Capitolia ad alta Corintho. Oubditis, Uisasti M intrata est altae mihi curia Troiae. Idem, Ovidi . Et deplorata colonis Uota iacent. Idem, Da requiem, requietus ager hen e credita seruat.Ide Non mihi grata dies, ioctes vigilan marse,

360쪽

Vt transiit iud verba absolute proferuntur. Praeceptum CLX XX. Tip ut a fluid interdit verba obliquis ea sus. iunguntur, ita transiti id quos nouiuis nos tum pro grammetticorum more ed etia pro oras . torum coiisuetuatne,absolute proferuntur,praeyertim vero sit afui psio cum eclionc ipsa significatur. qualia ill unit, amo, ii geo,rideo,metuo,quae quum transitiva fui, tamen absolute pro runtur.

EAto &c.Impraesentiarum autor transitiva verba, siue activa,sive neutra fuerint absolute pleruQ locari dicit.Et duas continet partesan prima praecipitiin secunda,exest plificat. Secunda ibi, ualia illa sunt.

' iungane, plurima autora exempla manifeste comproohant.Uergilius, Formosum pastor Corycio ardebat Aloxim. id est, ardenter amabat . Ediuerso transitiva interedum transeunt in vim, Anaturam verborum absoluto

ouldiu, rum,& sine obliquo ponuntur,praesertim quum passio vemisiu, nςm actioni coniunctam significant. Ouidius, Et si Ouidiuam laciam nunc qum3 quaeris, amo. Vergilius, An vemiliuὲ dei amans Dido,tra it. per ossa furor .id est, amore - ' capta.Ouidius Ridere absolute ponitiquum dicit, Ris sit,&5 vatum stolidissime falleris inquit, Vergilius austem transitiue,quum inqui Ille dolum ridens. Sic quudicimus, Lugeo patrc m,transiriue ponitur. Nam accu'sativum regit, in quem suus transit actus . At quum . dicimus , Moerore consectus lugeo,ibi absolute ponis tur, quum non regat obliquum, in quem suus transiti actus. Sic , Doleo casum tuum : sed melius, Casus tuus mihi dolat.

De terminatis in fundus. Princeptum . CLππα L

SEARCH

MENU NAVIGATION