Caeremoniale episcoporum. Iussu Clementis 8. pontificis maximi nouissimè reformatum. ..

11쪽

INDEX.ru, Episcopo absente & in

Collegistis. Cap.HX. 96De Diticis Quadrag usque ad Dnica Palmaru. Cap. . 9 6 De Officio, & Missa in Dnica palmarum. Cap. j. 97 De Matutinis tenebrarum quartae, quintae,& sextae s rig maioris hebd.C. ij. 99 De Officio, & Missa seriae v. incetna Diti. Cap. iij. Ioo De mandato, seu lotione pedum.Cap.xxiij. Ioa De Officio seriae sextae in parasceve, Episcopo celebran

De eodem officio, Epo non celebrate, sed praesente,aut etiam absente, & in Collegiatis Ecclesijs. C. Xxvj. I Og De Sabbato Sancto, Epo celebrante. Cap. XXVij. III De Sabbato Sancto, Episc po non celebrante, sed praesente, i absente, & in Collegiatis. p. xxviij. II sDe Missa Solemni in die Paschae, Episcopo Glcbrante,

De eodem Festo Paschae, iscopo absente, dc in Coli

De Litanijs,& Processionibus maioribus, & minoribus, quς annis singulis fiui. Cap. x ij. Izo De Festo Sanctissimi Corporis Christi, & processione. Cap. xiij. a 2IDe n j; festis in genere, in quibus est solemniter cel brandum ultra superius e pressa. Cap. xiiij. IasDe Anniuersarijs diebus et chionis , & consecrationis Episcopi solemniter celerandis. Cap. XV. I 2 3

De Anniuersario Epi lxime

defuncti. Cap. xvj. I 26 De Anniuersario omni u Episcoporu, ω Canonicorum Ecclesiae Cathedralis' Defunctoru. Cap. xvij. I 2De aegrotatione, morte, stanere, &exequijs Episcopi:& de supplicationibus ad

Deum pro opportuna noui Episcopi eletiione impetranda.Cap. xviij. I a T

12쪽

CAERIMONIALIS

EPISCOPORUM.

Liber ptimus DE HABITU, ET ALIIS AGENDIs

per Episcopos nuper electos. Cap. I.

' ρ imum aliis

quis certior fa

ctus fuerit se alicui Ecclesiet Cathedrali, vel maiori a summo Pontifice in Consistorio prpseehu,siue ille in curia Romana degat, siue ab ea absens sit, statim curabit sibi ampla coronam in capite decenter rmari. Tunc, & non prius super vestem inseriorem talare cum extia domum exibit induet aliam vestem breuiore apertam, ut per scissuras brachia extrahi possint, quod genus vestis Mantelletium vocant. Vestes aute huiusmodi, crunt vel ex lana, vel ex camelotio coloris violacet, nullo autem modo sericeq.Praesem tes in Curia induti, ut supra, quam primum poterunt,adibut summu Pontificem,&ei gratias agent de sua promo

tione, merita propria ext

nuando, dc dignitatis gradu amplificando,seipsos, & Ε clesias ipsis commissas humiliter commendando, & tuc e Sanctitatis suae manibus Rocchetium accipiant. Visiis tabunt deinde singulos Reuerendissimos S.R. E. Cardinales in eorum domibus,eis que officiose gratias agent, se,& suas Ecclesias illis commendando, & offerendo. Absentes verb se ipsos Ro cherio, & alijs vestibus imduent, & gratiaru actiones, di Ecclesiarum suarum com

13쪽

Caerimonialis Εp scoporum

mendationisossicium per litteras, tam apud summu P5tificem, quam apud Reueredissimos Dominos Cardinales peragere studebunt: dc, si erunt in propria sua Di cesi,

vel prouincia, cum de eoru promotione certum nuntiuhabuerint, domi & soris utatur loco Mantelletti, MoZetelli eiusdem coloris supra Rocchetium,& tam prqsentes in Curia, quam absentes Vtentur, cum Opus erit, pileo nigro, laneo, serico viridi suffulto, cum cordulis &floccis coloris viridis. Haec, quae de vestibus diximus,clericis, seu Presbyteris saecularibus. seu regularibus, et

G s tantum conueniunt, .

Promoti veta ex regulari ordino non utuntur Rocinet in , sed retinent in vestibus colorem habitus suae Religionis, & deferunt ubique Morgettam eiusde coloris,& biretium nigrum, pileo tamen viridi ornato, prout abjnon regulares utuntur ue sed Canonici Regulares utuntur etiam Rocchetto, prout ante promotionem ad Episto patum utebantur insita comgregatione.

DE PRIMO ACCI SIV

Epicopi, Archiepiscopi ad litam dice stra, ves prouinciam: Cap l I. Ccessurus Episcopus ad suam dioecesim, vel Archiepiscopus ad sua prouinciam, ante accessiimpoterit aliquas gratias, seu facultates a Saniussimo Domino nostro Papa obtinere, praesertim Indulgentiam plenariam pro populo suae primae Mistat praesenti suturo. Inseper praeparabit, quae in itinere, &ingressu usui esse poteruntuevi, vestes Episcopales ordinarias;Cappam Pontificalem violacei coloris, seu, si regularis suerit, coloris habitus sui , pileum Pontificalem cordulis, ac floccis sericis coloris viridis ornatum sequi etiam, siue mulς Orna menta opportuna; ite libros

neces

14쪽

Liber primus. necessasos, uti inter caeteros Pontificale & C remoniale, ac parameta etiam sacra quq pro ingressu erunt necessaria,id est, pluuiale album custola, & mitra pretiosa, ami- istum, albam, cingulum, &annulum, nisi ea ad maiore commoditate a propria E clesia semere velit. In disces.su recitabit in Ecclesia, si c5mode fieri poterit, sia minuS, antequam equum ascendat, cum suis clericis, & familiaribus itinerarium , idemque obseruabit quotidie mane post Missam, antequam equum ascendat, quamdiu erit in itinere:&, si erit Archiepiscopus , quam primum suam prouincia intrauerit, faciet ante se deferri crucem per aliquem ex suis Cappellanis, imagine sanctissimi Crucifixi ad se versa;& sibi occurrentes subditos genuflectentes signo crucis super illos facto benedicet. Cum autem erit unius diei, vel bidui spatio propinquus propriae ciuitati, significabit vicario suo,& Canonicis, ac Capitulo, nec non Magistratui,& ossicialibus ciuitatis diem,& horam sui ingressus, ut possint

omnes se praeparare , Vt ei obuiam eant, eumque debito honore prosequa tur. Praemittet etia aliquem ex suis,

qui clerum,& alios, ad quos ectat, admoneat, ut processionem habendam in huiusmodi ingressu indicant; praeparari faciant baldachinum in porta civi tatis, & deputari qui illud portent supra Episcopum, ut inserius

dicetur. Vias etiam, per quas eundum erit, mundari, ac floribus, vel frondibus conspergi in signum letitiae curent. Die praestituta Canonici, &Capitulum cum toto clero

debent processionali ritu accedere ad portam ciuitatis, ibique consistere, Magistratus vero, & ossiciales cum ciuibus, & populo obuiam ire Episcopo extra portam. Episcopus interim in aliquo sacello, seu honesto & conuenienti loco parum distante a A et porta

15쪽

Caerimonialis Episeoporum porta ciuitatis descendat demula vel equo, ac deposito itinerario habitu, induet cappam Pontificalem, iterumque ascendet mulam ornata Pontificalibus ephippijs, & stragula violacei coloris, ac pileum Potificalem solemniorem in citrite gere tueatque ita equitabit suis familiaribus,& domesticis ipsum combiantibus usque ad portam ciuitatis, ubi descendens e m. Ia genuflectet super tapete stratum, & puluinum paratum ;&deuote osculabitur

crucem sibi per digniorem ex Capitulo pluuiali indutu

oblatam. Mox surgens in aliquo sacello, vel loco ad id parato accipiet, deposita cappa, paramenta sacra, videlicet amictum, albam, cingulum, stolam, & pluuiale album,ac demum mitram pretiosam, costendetquς equuserico albo undique tectum& decenter ornatum. Ordo autem procedendi erit. Equitabunt primo ciues omnes,

deinde familiares Episcopi, tum Magistratus, & ossici

Ies ciuitatis, Barones & Principes, si qui aderunt; mox ciems omnis pedibus incedens

praecedente sua cruce quem cantores subsequentur cam

tantes, ut in Pontificali; post hos Canonici,& Capitulum Ecclesiae, &si fuerit Archiepiscopus,antecedet crux Archiepiscopalis, inter quam,& Archiepiscopu nemo erit, nisi Dignitates,& Canonici; demum Archiepiscopus, seu Episcopus mitratus equitabit sub baldachino , quod

portabitur primo loco per Magistratum ciuitatis, dei de per nobiles ciues usque ad Ecclesiam, siue per cos, quibus ex consuetudine, vel ex priuilegio id conuenit.Ipse Episcopus memor erit populo manu dextera aperta ,& extensia frequenter benedicere , signum crucis facies.

Post Episcopum equitabunt Praelati, si qui erunt, & reliqui togati. Ante portam Ecclesiae Episcopus descendet ex equo super tapete stratum

ibidem

16쪽

Liber primus. ibidem extensum,& capiet aspersoriu de manu dignioris de Capitulo antedicti, ut supra induti, quo se, & alios asperget aqua benedicta, ac

ministrante eode, qui aspe serium obtulit, digniore nauiculam, imponet in thuribulum, quod aliquis Acolitus tenet, thus more solito

benedictum, tum praedictus dignior ex Capitulo accipies thuribulum de manu Acoliti, stans facta prius profunda capitis inclinatione ante Episcopum, thurificet illum stantem cum mitra triplici dinctu thuribuliue& praecedentibus clero, Canonicis & dignitatibus , atque hymnum Te Deum laudamus &c. 4 cantantibus ad altare Sactissimi Sacramenti, si est aliud ab altari maiori, consistet:ibi Episcopus, & deposita mitra, ac iacta genuflexione usque ad terra ante ipsem Sanctissimum Sacramentum,genuflectet iterum seper puluino ibidem parato, & orabit

deinde surget, & sacta iterureuerentia cum genu flexione Santissimo Sacramento,

accipiet mitram,& procedet ad altare maius, ubi ante infimum gradum, deposta mitra, faciet cruci super altare

positae reuerentiam , caput

profunde inclinando, deinde genuflectet super puluino, & genuflexorio ibi par to, & orabit: & interim ille

dignior ut supra indutus, a cedet ad altare, & in cornu Epistolς stans versus orante

Episcopu finito hymno Te

Deum J cantabit ex libro i- per altare posito Vers. Pr tector &c. J & alia, prout in Potificali. Cum dicitur DPer

Dominum nostrum &c. I post orationem , Episcopus surget a faldistorio, de facta altari reuerentia, ibit ad sede suam Pontificalem, in qua sedes recipiet omnes Dignitates, Canonicos, & alios de Capitulo ad osculu manus, cantoribus interim antiphonam, vel Psalmum aliquem cantantibus, vel organista organum pulsante. Deinde a cedet

17쪽

Caerimonialis Episcoporum. cedet Episcopus ad altare ἰquod, deposita mitra ante infimum gradu, & secta interim cruci reuerentia,in medio osculabitur, & cantata prius Antiphona Sancti, vel

Patroni ciuitatis cu suis Versiculo, & Resp. a choro, Vel cantoribus, cantabit ipse in cornu Epistolae orationem, eiusdem Sancti, vel Patroni, qua finita, accipiet mitram ;ad medium altaris reuert

tur, & dabit benedictionem

solemnem cantando, prout

indicto Pontificalis &cum dicet Benedicat vos &c. Jaccipiet manu sinistra baculum pastoralem; &, si erit Archiepiscopus, benedictione dabi t capite detecto, habens

ante se crucem suam, facta illi prius reuerentia. Benedictione data, pronuntientur Indulgentiae per aliquem Canon i cum alta voce sub hac

forma Reuerendissimus in Christo pater, & Dominus, Dominus N. Dei,& Apostolice sedis gratia huius N. Ecclesiae Episcopus dat & concedit omnibus hic praesciat,bus quadraginta dies de vera Indulgentia in forma E

clesiae consueta.Rogate Deupro selici statu Saetissimi D.

N. Clementis diuina prouudentia ripae VIII. dominationis su et Reuerendissim ,&Saetae matris Ecclesiar. JD inde Episcopus facta prius cruci reuerentia, depositis paramentis, & assumpta cappa, procedet ad locu suae habitationis, quem dignior ille de Capitulo, dimisso pluuiali, &alii Canonici in habitu

canonicali comitentur, si habitatio erit contigua, vel vicina Ecclesiae. Si vero distantior, usque ad portam ipsius Ecclesiae. Quod si adesset aliquis magnus Princeps, qui vellet Episcopum usque ad porta hospitii comitari, debebit Episcopus aliqua tuturesistere, no tamen huiusinodi obsequij, & pietatis ossi-

Cium recusare ue praesertim si habitationis locus non multum distet, sed ei pro tali humanitate gratias agere. Si c5, lingeret,

18쪽

Liber Primus. tingeret, dum Episcopus ad suam ciuitate proficiscitur, trahsire per aliquem locum insignem sue diarcesis, vel in eo hospitari, & clerus, ac Magistratus eius loci eum honorare cupiant, permittet quidem, ut ei obuiam eant, etiaextra locu, & eum comitentur usque ad Ecclesiam primariam eius loci,& facta ibi oratione, usq; ad locum ubi hospitaturus est, non mutato habitu itinerario, sed nubia fiet processio: quando vero Episcopus post ingressum in ciuitatem propriam Vinluerit alias ciuitates, vel oppida insignia sue diocesis visitare, conueniens eri si ut prima vice recipiatur cum sacra cleri saecularis, & regularis processione. Ipse vero non erit

mitra, de pluuiali indutus, sed equitabit mulam ornatam Pontificalibus ephippijs cum cappa, & pileo Pontii cali , & offeretur ei in porta Crux osculanda, & alia omnia fient etiam in Ecclesiata, prout de ciuitate propria,

& primaria suae diaecesis db istum fuit. DE H ABITU O RDL natio Archiepiscopi, S: Episcopi in sua prouincia, vcldioeces, vel ciuitate. Cap. III.

Piscopus postquaad suam Dioecesim & ciuitate,&:Archiepiscopus ad sua prouinciam, peruenerit, uti poterit vestibus violaceis, siue laneis, siue ex camelatio, superinduta super Rocchetium MoZZetta. Ε t domi eodem utetur habitu, saltem dum fit aliqua congregatio coram ipso Episcopo, vel ordinandorum eXMmen, vel aliquid simile; ac tiam quoties erunt congregationes coram Metropolitano, dum celebratur Concilium prouinciale, quo habitu, scilicet, MoZZetta cum Rocchetto discoperto in dictis cogregationibus utetur, tam ipse Metropolitanus,

quam alij Episcopi prouin

ciales

19쪽

Catrimonialis Episcoporum. ciales, qui ibidem pro synodo celebranda conuenerui.

Eodem quoque habitu Episcopus indutus erit, quoties per ciuitatem, & terras, seu

oppida suς dioecesis incedet. Sed habeda est distinctio teporum,nam in Aduentu, incipiendo a Septuagesima per totam inadragesimam, ite in omnibus vigilijs, quibus ieiunatur, & in quatuor temporibus exceptis his, quae in-l cidunt post Pentecosten) ac extis serijs totius anni, differens erit vestium gestatio . Quia tunc Episcopum decet uti vestibus laneis,& nigri coloris, excipiendo tamen aliquot dies, quibus signu moestitiς ostendi non debet, videlicet a die Natiuitatis Domini, & per totam octaua Epiphaniae, a die Dominicar RG surrectionis usque ad Dominicam Trinitatis, item perodiauas Festorum Sanctissimi Sacrameli, Assumptionis gloriois Virginis Mariae,&beatorum Apostolorum P - tri, & Pauli, di omnium sam

chorum,& sancti patroni alicuius ciuitatis,ac Dedicatiorinis propriae Ecclesiae,item in anniuersarijs electionis & c5secrationis ipsius Episcopi ,

die aduentus alicuius magni Principis,Vel cum celebratur

aliqua publica laetitia: in alijs

vero octauis minoribus, ut

Natiuitatis Gloriosae Virginis, sancti Ioannis Baptistae,

sancti Laurentij, dies tatum Octauarum excipiuntur, similiter excipiuntur omnia sesta duplicia, quae per annum iniscidunt extra Aduentum, S ptuagesimam, Quadragesimam,sed Annunciationis fosto, etiam si infra Quadragesimam occurrat vestibus violaceis uti debent. Haec, quae dicta sunt, circa vestes quotidianas obseruada sunt, o- ad cappas vero, quibus Episcopi in Ecclesijs utuntu r, id

erit obseruandum, ut regial riter sint laneae, & violace.'e,& non alterius coloris. In Q

lemnioribus rame festis, quς' in rubricis Breuiarij primae classis vocantur, dempto triduo

20쪽

Liber primus. duo ante pascha, poterit Episcopus etiam uti cappa ex camelotio coloris violacet, nullatenus alterius coloris, quibus quidem cappis pellicular albae circa collum, & pectus

de more constatae sint, quae deinde vigilia Petecostes seu pro diuersitate locorum citius aut tardius prout Episcopo opportunum videbitur, praeintinnatis etiam Canonicis, qui cappis utuntur, quo die mutari debeant, remouetur, & loco pellicularum sericum rubrum apponitur. Cunonici vero regulariter in Ecclesijs, ubi illis utuntur, eas omnino deponunt, & loco

earum assumut cottas supra Roccheitu. Caeterum quod

dicitur de huiusmodi Episcoporum habitu, tam capparia, quam caeterarum Vestium,

non est intelligendu de Episcopis regularibus, qui non mutat colorem sui habitus, neque indu ut Rocchetium, sed in Ecclesia propria uti debent cappa coloris suae religioni conuenientis, pellibus, seu serico eiusde coloris sis fulta. Excipiuntur ab hac r gula, uti dictum est, Canonici regulares, qui Rocchetto

utuntur. Omnes autem tam

sicularcs, quam religiosi Episcopi galero utuntur a parte exteriori nigro, cui ab inte- riori sericum coloris viridis suffulciatur, cordulis pariter,& floccis sericeis viridibus ab eo pendentibus. Galerus quoque duplicis formae habendus est, alter quo in solenioribus equitationibus ututur eiusdem formae praeter colorem ) quo Reuerendissimi Cardinales Pontificaliter

equitantes uti consueuerui, alter simplicior, uterque ex lana, ac serico viridi exornati . Extra dioecesim.& Ecclesiam suam Episcopi no v tunitur cappa, praeterqua in Romana curia, cum in diuinis Pontifice maximo, vel sacro Cardinaltu collegio praesente assistunt. Dum iter agunt,vtu tur breuioribus vestibuscu manicis sub genu per pa'-mam,vel ultra protensis, co-B loris