Caeremoniale episcoporum. Iussu Clementis 8. pontificis maximi nouissimè reformatum. ..

21쪽

Catrimonialis Episcoporum. loris temporum diuersitati suae dioecesis, vel Prouinciae conuenientis, ut supra expli- etiam exemptis dabit benedicatum fuit, circa collum ve- etionem solemnem ue aliaquerb fasciam striceam coloris omnia ad officium suum per nigri,latitudinis duorum pes tinentia faciet, prout passim morum,vel circa, longitudi- suis locis declarabitur: Sed sinissere ad mensuram vestiu contingat Cardinalem lega- pendentium habere consit tum de latere esse simul cumuerunt. In Dioecesi autem , Episcopo in eius dioeces, vel vel prouincia Mogetetia sud prouincia,abstinebit Episco- perinduenda est. pus non ilum a benedictio

ri in nibus solemnibus, sed etiam

ger eueoeat pii puA Vς permittet' h ante se deserti crucem, etiam

ratus Apostolicus, aut Case et '- ε- - ,. D Vna cum Epitcopo non Carcinalis aut Cardinalis non ri cor T r - rimali, abstinebit simili mo-Legatus vel NuntiuS aut ali c - - , in do Episcopus no celebrans, quis Praelatus ibidem sit . . Q ε I rem, . ab omnibus benedictioni-

i V biis, nec crucem sibi praerern

Vando Episcopus permittet, si erit Archiepisco ambulat, vel equi- pus, remittens omnia muniatat per suam ciui- Episcopalia exercendati ipsitatem, vel dioeco Cardinali praesenti: celebras sm manu aperta singulis be- vero debet Episcopus per alinedicit,&, si est Archiepisco- quem suum capellanum Caros crucem etiam ante se de- dinali praesenti significare, ut serri sacit. In Ecclesijs vero omnia praedicta munia Ger

si scio L

22쪽

Liber Primus.cere, & benedictionem dare dignetur: Quae si Cardinalis

facere & tacercere ex urbanitate noluerit ue poterit Episcopus celebras pr dicta omnia adimplere. Si vero Episcopus ipse esset etiam S. R. E. Cardinalis, & no celebraret praesente alio Cardinali, Debet ipse Cardinalis Episcopus alium Cardinalem praesentem rogare ut omnes benedictiones Thuris, aquae &ministrorum faciat,ac in fine populo soleniter benedicat . Quae si Cardinalis praesens

facere recusauerit, poteritipse Cardinalis Episcopus prς' dicta omnia vel remittere ad celebrantem, vel ipse exercere uel dummodo quando in fine populo solemnem benedictionem daturus erit, non

stet apud sedem, sed propter

reuerentiam Cardinalis prς- sentis accedat ad altarodc inde populo solemniter benedicat . Si vero ipse Cardinalis Episcopus celebraret prς- sente alio Cardinali non legato, Omnes benedictiones,& alia munia Episcopalia dabit,& exercebit ipse Cardinalis celebras. Sed propter aduentum alterius Episcopi n5 cessabit obire sua munia praedicta , nec relinquet sua insignia, licet in caeteris honori .fice eum tractare, & recipere debeat ue ac domi ponet eum a dextris, secus extra domu.

Si erit praesens Nuntius Apostolicus, habens in eo loco iacultates legati de latere, Episcopus ab eisdem abstinebit, a quibus illi cauendum esseditium est praesente Cardinali non legato. Sed si non habeat huiusmodi facultates, sed sit simplex Nuntius,

aut Collector generalis, vel etia si habeat facultates non tamen in ea ciuitate, vel loco

ditioni Episcopali subiecto ιEpiscopus fungetur officio

suo, neque ob cius praesentia sua munia intermittet. Vt autem Episcopus commodius sua munia Episcopalia exercere valeat, puta consecrare, ordinare conficere Oleum

23쪽

Caerimonialis Episcoporum. urbanitate Legatus, seu Cardinalis, Nuntius, aut Metropolitanus in ciuitate praesentes huiusmodi actibus interuenire non curent: ne ob eorum praesentiam, & dignit,tem, vel Episcopus a necessarijs functionibus Episcopalibus abstinere cogatur, vel saltim interposita mora,& maiori cli dissicultate actus praedicti executioni demandentur . De Gubernatoribus vero ciuitatum praesentibus , praeeminentia semper sit Episcopi, tam intra, quam extra Ecclesiam Magistratus vero& alios magnates, & viros nobiles, & praecipue Principes magnos,& potentes, Episcopus pro eorum qualitate, dc gradu honorabit, non tamen ob eorum praesentiam cessabit unquam a suo ossicio, neque ita illis sese submittet, ut qui patris locu tenet, ministri munus subire videatur, sed memor sit dignitatis

suae, quae talopere illi ex Tridentini Concilij grauissimo

decreto commendatur.

Si vero Episcopus obuiam iret alicui Cardinali Legato,

vel non Legato ad eius ciuitatem aduenienti, usque ad portam, Vel extra eam, vel Otiam si cum eisdem per urbe incederet, induet supra Roc-cliettum Mantelletium, &abstinebita delatione crucis ante se, si erit Archiepiscopus, ob reuerentiam ossicij,& dignitatis illius. Et, si erit Cardinalis Legatus, abstin bit etiam ab usu MoZZettae, Secus si alicui maximo Principi,aut dignissimo praelato, vel Nuntio Apostolico obuiam iret, quo casu non mutat habitum. Equorum autem, seu mularum stragulae,& phalerae, & ornameta Episcopo equitante ex panno laneo coloris nigri, seu violacet , ut supra, plus, minusue composita erunt, prout ipse

Episcopus solemnius aut simplicius equitabit, nisi paratus Pontificaliter equitabit. De

24쪽

Liber Primus. γbe ossicio Magistrorum ei N νὴ rate praesta Icmoniarur . Cap. V. VRm yx praesto sit si quid

V petant, aut siqua de re admoNtequamc rimo nendi eruntue ac nihilo minusniarum regulae de omnia circumspiciat, singu- usus explicentur, loru munia perpendat. Sa-

de ipsis caerimo- do autem erunt celebranda niarum Magistris, quorunti ossicia, quae non ita frequen- ministerio, & cura omnia, ter occurrunt,& quae solem- Ecclesiastica munia obeun- niori ritu, apparatuque pera-da sunt, statuendu est. Cur, gi solent; praesertim quando bit ergo Episcopus , ut duo, ad ea accederent magni viri, si fieri possit, de gremio suae ut Cardinales, Principes, DuEcclesiae aspectu, & statu ra ces, & similes, per diem aut corporis conuenienti,& mul plures dies antea praesens vito magis scietia,& bonis mo deat, & intelligat, an omniaribus praediti,experti,& doci recte disposita, & ordinata, les ad huiusmodi onus assu- sint, quae ad celebrationem mantur:quorum primus Vi- spectant; nempe an Ecclesia, gesimum quintum saltim at altare, abacus, sedes Ponti λtingat annum, sitque in Pres- calis, Canonicorum, Magi-byterali ordine constitutus, stratuumque sedilia sintd

bonis artibus instruetus,& si center apparata ornataque,

fieri posset, Iuris canonici, an c tera ad ipsius celebratio vel Theologiae intelligentia nis actum necessaria, ut sacri

habeat, diuinoru ossicioru, vestes, paramenta, & vasa, ac rituum Ecclesiasticorum candelabra, cerei, funalia, alba

assiduus, & diligens perscru- que vie silia sint suo quςque tator. Is erit in primis sollici loco praeparata, & congruetus circa personam Episcopi, disposita iuxta normam, sic aliarumque personarum digni regulas, quae, sequetibus Capitulis

25쪽

Caerimonialis Episcoporum.

pitulis tradentur: nec graue- tionem, & reuerentiam p tur aliquando scum viderit fati ipseque ab omnibus comnecessarium) etiam suis ma- mendari mereatur. Vnus ta-nibus adiuuare ministros, cae men alterius desectum, cumterosque omnes, quoru ope opus erit, modestia ac silen-ra uti oportebit:pr moneat, tio corrigere,& stipplere stu atque instruat, quos opus sue- deat. Ambo simul conuerit,exhibitis etiam schedulis: niant, antequam in ipso rei si quid enim erroris accidat, gerendae actu sint; prquideat aut incaute fiat, ipsi uni carri quae sint ageda, ac onera in-moniario imputari solet. Al- ter se partiantur, concordes ter vero iunior, qui saltem in que sint, ne repraehendi ab sacro ordine sit constitutus, alijs iure possint, qui docere praecipuam curam geret cir- & instruere omnes debent. ca persbnam celebrantis, ac Satius est enim unum, quam ministrorum illius: cumque plures esse, nisi fuerint con- opus erit aliquos ducere, aut cordes. Eoru habitus sit ho- reducere, faciat id modeste, nestus, & clericalis, ipsaque& discrete summissa voce, ac vestis inserior, ubi commo- solo nutu, si fieri possit quae- de fieri possit coloris violacumque agenda sint, de- cci, super quam, dum diuina monstrans : non discurrat ossicia celebrantur, cottam velociter, non caput volvat: mudam induent. Ad eorum aut manus iactet indecen- quoque ossicium spectabit, ter . Caueat demum, ne in praesertim ubi non adest par suis actibus affectationis v, ticularis magister chori,curatio notetur , sed quicquid re, ut intra chorum nulla fiat aget, cum grauitate, & con- colloquia, nec snt, qui risu,

gruenti mora, ac cum deco- aliove incomposio, seu miro corporis gestu, ita perag inus modesto actu rem diuire curabit, ut caeteris deuo- nam turbent; non qui cum

26쪽

Liber primus. 8 caeterorum scandalo dor miant ue litteras, aut alias scripturas legant: sed nec libros, aut ipsum Breuiarium, aut Diurnu in manibus habeat, ut ex illis priuatim horas, aut

orationes recitent, sed illas alta voce una cum choro dicant , aut cantent,& ad id librum habere permittantur.

Ne quis gestum aliquem ab

alijs differetem demonstret, ut cum alij stant, quis sedeat, vel genuflectat, vel e contra: sed detur opera, ut omnes uniformi ritu attente, deuote, & reuerenter diuinis mi- steriis atque ossicijs assistere, eaque toto cordis affectu admirari,& cotemplari videantur: ac silentium diligenter seruetur. Quae omnia, ut sine contradictione quietius perficiantur, Episcopi cura erit, omnes tam Canonicos, qua alios de choro praemonere,

ut ipsis caerimoniarijs in his quae ad cultum diuinum spe tant sine cotradictione obedian linec latum eorum verbis acquiescant, sed ut oculos in ipsos conuertetra Observet,&illichillis nutu, aut

leui aliquo signo, vel intuitu quod agedum sit, significantibus, statim pareant. Alia vero nonulla quae ad ipsorum caerimoniarum ossicium spectant, velut thuribulum deferre ad Episcopum: & ad altare ducere,& reducere Diaconum , & subdiaconuin. , aliosque omnes tam maiores , que minores ministros, quoru opera in re sacra, aut

alibi requiritur, inserius suis quaeque locis in operis cursu exponetur. Si Ecclesia sit ampla, & numero clericorum ac beneficiatorum abundaS,

possent arbitrio Episcopi,

aut iuxta consuetudines Εcclesiarum aliqui ex eiusdem Ecclesiae gremio subministri adhiberi, qui in aliquibus casibus, tam in choro, quam extra ipsos caerimoniarios . adiuuarent: velut, indicendo silentium populo, atque Oc currendo, quoad valerent,

tumultui, & scandalis, quae sorte in ipsa Ecclesia oriri

27쪽

Caerimonialis Episcoporum. possent: atque etia circum- sitae, vel Episcopi componen-spiciendo per totam Ecclesia darum, quas semper man ne quid indecenter fiat: neue bus gestarent. Vt autem ipsi

extinguatur lampades,& ce- caerimoniarum magistri norei: aut ne flamma ex cereis cessarijs rebus pro victu, &Vltra modum profluat, vel vestitu iuxta eorum statum quid indecorum super alta- non indigeant, animumqueria, aut alijs in locis eueniat. diuersis curis, & perturba-Item viros a mulieribus cum tionibus defatigare, & distra commode fieri potest, distin here non cogantur, sed a cunguendo, & separando, ordi- istis alijs negotijs remoti omnem sessionum inter laicos ni studio,& diligentia, ac to- aduertendo, eosque admo- to pectore in commissam ipnendo, quado surgere, sede- sis curam, & munus situm fare, vel genufleehere debeant, cilius incubere possint, pro-

aliaque huiusmodi praeuide- uidebit Episcopus ut ipsis c5do,& operando, prout opor stituatur alliquod certum, &tunu erit: atque a dictis duo competens stipendium:& inbus cςrimoniarijs cum opus super, ut eis applicentur emocrit admonebuntur, quibus lumenta aliqua extraordina

praeterea subditi & obedien- ria: ite aliquibus priuilegijs,tes esse debeant, & ut ab om & praerogatiuis decorentur:

nibus cognoseantur, eorum- ut proptiori animo suo mu-que officium commodius, neri satisfaciant, ac libros ne- ac maiori cum auctoritate cessarios sibi parare possint: exercere, & exequi valeant, videlicet, Pontificale, Caer posset eis concedi usus ali- moniale Romanum, Caeri- quarum serularum serico vel moniale Episcoporum , li- panno tectarum, cu aliqui- brum de myster. Misse Iimbus ornamentis aut insigni- noc. Papae III. Rationale diuibus sancti Patroni, vel Eccle norum ossiciorum, Io. Si

phanum

28쪽

Liber pHmus. anum Duramum de riti-hus Ecclesiasticis, diuer Lque alios auctores de officijs diuinis tam antiquos, quam recentiores, aliosque plures, quos sibi opportunos iudicabunt, ut non lumachi ne, & opere sint parati, sed etiam cum opus fuerit de his , quae fiunt, ratione

reddere, quod eius fieri possit, valeant.

cristae. Cap. VI.Fscium Sacristae in singulis Eccle-sjs Cathedralibus, & Collegiatis pernecessarium est, Idcirco in Sacristam eligendus est qui ad huiusmodi officium

fideliter & strenue exercendum idoneus,& aptus merito censeri possit. Assumedus autem est de gremio ipsius Ecclesiae, vel aliunde, prout magis expedire videbitur, qui in Sacerdotali ordine sit constitutus,& cui praesto esse debebut alij clerici coadiutores, plures, vel pauciores pro Ecclesiae necessitate.& ticultatibus. Eius praecipua cura erit, ut paramenta sacra, vasa, libri, cerei, ornamenta, instrumentaque pro usu Ecclesiae, & altarium ac

reliqua praeterea supellex Ecclesiastica fana , integra &munda conseruentur: eaque cum attrita,aut lacera erunt, renouari,appararique procuret. Sed in primis ubi alias talis cura peculiariter non sit commista alteri) diligentissime curabit, ut ea, quae ad sacrosanct ar Eucharistiae cultum , & honorem spectant, nitide conseruentur, locusque, seu tabernaculum, ubi custoditur, diligentissime, dc fidis clauibus obseretur: lampades circa illam numquam non ardeant: illaque saltem semel in hebdomada mut tur, & renovetur: ad infimmos debita cum reuerentia& honore deseratur. Pariter& circa fontem Baptismale& sacri Chrismatis, aliorumque sacrorum oleorum com C serua-

29쪽

seruationem diligetissimam curam adhibebit iuxta praescriptam sibi ab Episcopo,&alijs ad quos spectat, no

mam . Et quod ad sacrum oleum infirmorum attinet,

procuret illud in vase ab alijs separato custodiri, illudque solum ab alijs seiunctum ad

ungendos aegrotos deserri.

Idem & de sacris Saetorum Reliqui js dicitur, ut scilicet fideliter, & honorifice asseruentur. Aqua benedicta singulis saltem hebdomadis r

nouetur, ac denique ut tota

Ecclesia, & singula illius sacella,& aliaria semper munda, & nitida sint, nec per incuriam obsordescant. Curabit etia pro temporum, di rumque festorum qualitate,

ut ea decenter ornetur, prout latius infra Cap. de Ecclesiae ornatu dicetur. Cu Missae, & caetera diuina officia solemniter celebranda erui, sue per Episcopum, siue per alios, ipse peculiarem curam

geret, ut altare maius, credentia, tribuna, chorus,& secretarium, ubi Episcopus sacris

vestibus paratur, necessarijs rebus, & ornamentis quae in

eodem Capitulo exprimuntur opportune instruantur. ne eorum aliqua deesse comtingat: in quibus perquirendis , dc expectandis indecenter atque incommode tem-

pus teratur. Aderit apud altare in cornu Epistolae, cu o, lata erunt offerenda, &praegustabit de hostia, vino, &aqua, porrigente Diacono. Ad eum etiam spectat, ut per campanarum sonum indicetur horae Vesperarum, Matutinarum, & Missae, ac reliquarum horarum Canonicarum: item cum in Missa mutori eleuatur Sactissimum Sacramentum, vel quado illud ad infirmos deserendum est:& ut matutino, meridiano, ac vespertino tempore di bus singulis, salutationis Angelicet signum detur. Demu, ut ab ipsa sacristia laicorum nimia frequentia, indecentra sermones, iurgia, rixae, actusque profani remoueatur, diligem

30쪽

ribet primus.

ligentiam adhibeat, ut Sacerdotes Missas celebraturi opportuno tempore, & ordine eant,pro populi, personarumque concursit. Ad ipsum spectabit eleemosynas, quae pro Missis celebrandis dantur custodire, &adnotare in

libris Sacrimat, & inter illos, ad quos spectiit distribuere. Habeatur tabella, in qua descriptae sint Missae, & anniuersaria infra annum statutis diebus celebranda, ut omni exacta diligentia benefactorum intentioni satisfiat.Inuigilet idem Sacrista, ut man- tilia , pro manibus Sacerdotum, qui celebraturi sunt, in

promptu habeantur, eaque sint muda,& nitida: omniaque alia prouidere studeat, quae secundum Ecclesiae ritum,& consuetudinem prouidenda erunt. Ut vero magis accurate tam Sacrista, quam ipsius adiutores minnus suum adimpleant, optime factum erit, si unus, vel duo, ex Canonicis eis praeficiantur singulis annis, vel sepius, uti plus expedire vide

bitur.mutandi, ut sic per vices de rebus Ecclesiae notitiam assequantur.

sbyteri assistentis tam in V iperis quam in Missis. Cap. VII. Nier omnes Episcopi ministros,

qui ei in diuinis

assistunt, &umuiunt, primus, & dignior est Presbyter assistens, qui idcirco debet esse dignior ex Pr sbyteris, ta Canonicis, quam Dignitatibus, qui in choro cum alijs sedere solent; nec

reseri, quo nomine nuncupetur,an Archidiaconus, an Archipresbyter, sed attenditur, ut sit dignior omnino ex omnibus, Sc in Sacerdotio constitutus, atque in Sacerdotalibus officijs expertus, ut digne , & decenter officium, suum exercere valeat, & o' portune Episcopo rem diuinam agenti ministrare posisit. Igitur Episcopo officium C et in