Dioclis Carystij ... Aurea ad Antigonum regem epistola, De morborum praesagiis, & eorumdem extemporaneis remediis. Ad haec, Arnaldi a Villanoua ... Consilium ad regem Aragonum, de salubri hortensium vsu. Antonii Mizaldi ... cura & diligentia

발행: 1572년

분량: 76페이지

출처: archive.org

분류: 약학

61쪽

erui, hyeme & vere opportuni aderunt: cuiusmodi sunt dactyli & c staneae: habet enim dactyli omnes nescio quid astringentis facultatis&saporis. Si autem cogeret necessitas, hyeme & vere uti fruisti- ad emolliendam aluum, per--πι niam apposite postrema mensa appo- --δεμ nerentur dactyli,vel vuς panc cum suis vinaceis & granulis: modbni-

hil superbibatur. Idem fiet, si pa

. . stus initio siccae ficus absiue pane manducentur: in fine vero, dactyli vel olivae: post quas etiam Vuae aliquot passae, excluso potu, non inepte offerentur. Qi d si, silc-cosi fructus luc temporis cuipiam arriderent,qui inter eos nocentiores habentur, vitari debebunt: ut sunt brumales uuae: nam renibus, vesicae,&intestinis summe incom-

62쪽

modant. Denique,si liberet men

sae initio & pr ludio quidpiam suc

culentum prςsumere,quod aluum, ab excremetis expediat, sanequam accommodum huic rei sese offeret dulce dc odoratum pomum aso

satum, vel in vino coctum, & ubi ta

xefrixerit ex multo saccharo, eΟ- aluum. que albissimo, commanducatum.

Vtile insuper erit in eandem rem brumales uuas albas in feruentem aquam demersas, & mox frigida desuper affusa, exemptis vinaceis& seminibus internis comedere. Si vero succosis fructibus astringetibus & comprimentibus in fine pastus, uti visum esset, cuiusmodi qu.-dis iis sunt pyra quςdam, sumenda erunt cum Vetere caseo electo & friabili vel candenti soculo assabuntur, &pelle exuta, vino immergentur, ac

63쪽

ita comedentur. Sed ab eis sollicite cauebunt, qui torminibus Marticulorum cruciatibus sunt obnoxij. Quod ad oleaginosos fructus attinet,ut sunt amygdalae, nuces, auellanae,pineoli nuclei,pistacia, &similes, si crudi & recentes

edantur, ventriculum offendent.

Sed amygdalae, nuces & pistacia

minus lςd ut recentia quam siccata. Avellanae vero & pineorum nuclei contra: nam plus nocent recentes, quam sicci . Vnde corporibus temperatis, & omnibus quorum natura ad caliditatem inclinat, crudis dc recentibus huiuscemodi fructibus uti non expedit:

quod plus obesse, quam prodesse

queant. Pbssunt nihilominus tenellae ac recetes amygdalae, Ventri' culi aestum opportuno tepore ut' cunque

64쪽

Nuces

cunque mitigare: ut siccae,vini vapores ne sursum euolent & caput

offendant praepedire, si mensas

cae,non solum stomachum laedui, i ised etiam visum & caput glauiter 'tentant: Habent nihilominus id commodi, quod a flatibus & piscium viscositate corpus egregie tuentur. Auellanae sua naturali par sic satis roborat, sed stomacho& capiti oficiunt. Pineorum nuclei, etsi de omnibus stomacho summe aduersantur, sunt tamen paralyticis valde utiles,& omnium maxime pulmonariis, quibus thoracis interiora a pituita pr grauan tur, & ob id aegre spirant, & mΟ- ileste pituitosum mucum expectorant. Pistacia frigido hepati & stomacho efficaciter prosunt, minus

65쪽

que noxae, prae aliis iam politis. in

corpore relinquunt: Verumtamen capiti incommodant. Si ante di cti fructus, generoso melle, aut saccharo fueri ut excepti,&accur te conditi, minus negocium Ventriculo facient, sed temperatis corporibus & euchvmis nocebunt,

eon ,ρο- quod ad Voluptatem potius quam

αἱ MI . utilitatem condiantur.

si quadam congestu, sed paulo tersius, squod abrique calumnia, o' ia tantia dictum habe si boni conserueris, me ad

meliora tibipropediem ex umbra in lucem proferenda, alacriter σperfrenue excitabis, ac promouebis.

66쪽

me Grecὸ dicere,εκ του παρα σῆρια, paginas aliquot acuas,scripto quopiam ei replere,ne fortὸ Praetoris albo; ti rarisole ascriberenturi ego hoc 'μpraecipiti σ momentaneo temporis articulti pumme alias Ῥnquam, occupatus, ad externa prae dia, crauxiliarem operam confugere fui coactus. Mihi itaque velut Deus quispiam ad machinas praesto adpuit, i sine quam libenter Dccurrit doctissimus, in omni parte medicinae exercitatissimus Ῥis, Ioannes Lagius, illustrissimorum Comitum Palatinorum Rheni medicus cuius erudita confabulatione vel Ῥt planiu/loquar, lemone, tune temporis perincunde huebar. Ille itaque ex tepore medicam Epistolam, Probi masequens, De salubri Uu casti de quo tam varias apud Medicos disi ptatio) Upographo mittendum misi candide exhibuit. Cuius naec est quaeso.

An castus edendo sit salubris, C

INdicta mibi erat per Cyrterum nostrum coena, inquie Laiigius, & quum iam secundae mensae bellaria apponeretur una cum caseo,tu, Philippe, honorifica certe tui ac famuli tui facti fuit mentio: qui tibi edenti caseum de m

67쪽

nibus eripuisset. Aderant inter conuiuas, qui famuli audaciam admirabantur. Alii vero qui eius fidelitatem collaudabant: qui non passus fuisset ut dominus suus ventriculum cibo praui alimenti,& ad coquendum contumaci, on raret. Tum ego rogatus respondi: me suspica, ii famulum fuisse de vulgari illa medicorum speresi, qui aliorum ventriculos suis viribus metiuntur, & medicamenta non Socrati, aut Philippo, sed uniuersali hominum in mente

idear accommodarent: ignorantes naturam ventriculorum ita diuersi modἡ esse comparatam , ut hic natura incalescens, esculenta cras a& coctioni c5tumacia,exache conficiat: tenera Vero adurat, & in nidorulentam eructationem conuertat. Accedit ad hoc quod esculentorum& potus concoctio non tantiim caloris naturali tribus, sed proprietate quadam bestiis

cali, lia hominibusque congenita' ut Galerius resert)ἷω Σ. de perficiatur. Sic hac ratione Struthiocamelus obme't D volucris digerit & cocoquit ferrum. & reliqua metalla igni inexpugnabilia, quae Leo, Stru- thiocamelo longEcalidior,cocoquere non pO .

test . I Larege Iutaetum Aler adro frau- di veri quam muneri missa, napello impunὶ Vescebatur. in ruinic, semine hyoscya mi &

veratri pinguescunt . Sturni cicuta aluntur,quae homini, c terisque animantibus venena sunt dele eria. Hac quoque ratione accidit, ut ho minum ille non vescatur caseo alter abstemius vivat: Quo tamen caseo, Zoroastes, arti

68쪽

sIT SALUBRI s. 27

magicae inuetor,viginti annis in deserto vixisse traditur,ita teperato'vetustatem n5 sentiret. Quod siccis dracontii foliis essici docuit Galenus:quibus reces implicitus a putredine immu simpl. --nis seruabatur. Proinde Hippocrates prudeler, ut cettera omnia,nos in libro de vetere medicina his verbis admonet: Non simpliciter, in uit,existimare oportet,qubd malum edulium t caseus: non cnim omnes hominest dit, i- gracilibus mirabiliter conferre traditur.

Nec obstat quod aliqui caseum crassi &viscidi

alimenti, quo epatis,renum, Venularuque obturentur meatus, ac arenulae in renibus ac vesica, veluti calce agglutinentur, ut in calculum coalescant, causantur,&passim opponunt. UNec id, Philippe, te a casei esse deterreatanoderata quippe talis conditura,haec casei incommoda corrigit, quae humorum lentorem incidit, friabiles reddit arenulas, meatuum obstru- C.isdiso ctiones reserat, neruosum ventriculi osculum saturem- roborat, appetitumque eius languentem sua acrimonia excitat, & nauseam init. Ob id non temerὸ veteres salem irritamentum gulae vocarunt. QDd & columbae apprime norunt: quae, Ut refert Plinius, pullis primo salsiorem terram collectam gutture in ora sipuunt, prae parantes tempestiuitatem cibo. Nec quoque

te Galenus in libro de boni malique succi alimentis terreat, cum ait: EX caseira Omni- Cissili sis bus crassiis est succus, in stuperque ex vetustis bia rem malus: recenter autem coactos, prima mensa

69쪽

ad aluum ducedam manducare licet cum meule: nam, inquit, de minus crassus est quam veterum succus, dc nullo pacto malus. Proinde Philippe, nihil horum incommodi veritus, li- berE vescere caseo recenti, salis momento tem, perato: qui lactis bubuli, aut caprini dulcorem

resipiat, a vetustatis acore alienus, confisus Hippocratis, Apollinis nostri,oraculo,quo ait: Ashurifinio Paulb deterior cibus aut potus, suauior autem, 38 ei: ' in elioribus quidem, sed minus suavibus est praeferendus. Hactenus Langius. Caeterum ut a calumnia quorundam & noxae 4nfamia caseum vindicarem, seqtientes versiculos ex Salernitarum Regimine ad Anglorum Regem huc transferre opportunum ac iucundum esse dux ubi caseus hunc in modum coim queritur: ' ,

Ignari medici me disu,t esse nocivum:

sed tamen ignorant cur nocumenta feram.

Qiti P sicam norunt haec de me testificantur, optima post epulas caseus esca datur.. fu, opemstomacho languenti caseus adfert, Sipost extremas incidat ille dapes.

Et alibi, Casius se panis bonus est ribus, hercule , sani

Si non sunmni, non iungent hunc bene pani. Si cui arridebunt tercula, coci industria ex caseo confecta,praeter Apicium & Athenqum,

Platina in libro de honesta voluptate illi abu- de satisfaciet. Haec satis pro Caseo.

70쪽

svMMA PRIVILEGII.

Υ REGIA sanctione cautum est, ne alius quispiam pretier Federicum Morellum, Regium Lutetiae Typographum,haec duo opus euia, ANTONMMIZALDI Monluciani, m dici, cura diligentia emissa, Dioclis cilicet Carγ- Iiij,de morborum praesagiis,m eorundem extemporaneis remedijs: Amaldi a Na oua de salubri hortensium Uu,intra quinquenium absque manifesto eiusde Mia idi consensu, sub Resis dutione imprimat,aut vendat. Qui secus fecerit libris δc poena in sanctione aestimata mulctabi- . tur. Concessium fuit Privilegium Lutetix P risiorum,die quipin Octobris , I 7O. Per Regem in Consilis,D E N Ys.

SEARCH

MENU NAVIGATION