장음표시 사용
241쪽
ehus Curtius, in enarrationi. incap. cum tanto,de consuet.
I. sech. hum. . de Hippolytus singu.2s . scripsit eam opinionem esse notabilem ad ams- cum periculum liberandum.1 Sed reatus verbum no fgnificat delictum, ut Doctores putant, sed magis statum conditionemque reorum, & ha bitum ipsum squallidum , atque milerabilem rvt Budaeus notat in dictς l. si diutino . ex I.vltim. F. fraudis iuncta glos
gulariter, qui delictum com naisit, is niti viginti annorum priscriptione te defendat,recaccusari potest, i. quaerella, C. ad legem Cornel. de salsis, quae sententia placet Doctorinus ibi, secundum Panormitan . in dict. cap. eum haberet, num . .&nulla causa est, cur temporis diuturnitate poena delicti leuetur, cap. cum tanto,de consuetu. cap. cum hasberet, circa finem: de eo qui dux. in matr. quam poli. per adulte. nec conturbari dene-hant difficultate.dict. l. si diu. 3 Lino. Nam eam glossa ibi, in
quarta solutione recth interpretatur:ut siquis in reatu, id- est,in carcere,&Ruallore reoriam diu iacuerit,poena deli ti minuatur,& muretur: exl. OnuS, C. de poenis: rei enim &eorum necessarij vestem sordidam sumebant,capillu submittebant,l .vestem,ss. de iniurijs,quq reorum miseria si diuturna est,pro parte pinnae re putatur, se cucum Graecos interpretes, in dict.l. si diutino, quam interpretatione sequitur Budaeus ibi,& Alciatus libr. t parerg. cap. O.
Ergo quod vulgo dicitur, temporis longitudine poena alleuari, intelligendum est,in vexato reo aliterfuga ei prodesse non debet,l inficiando, s. infans, Ede furtis. C PUT TERTIUM. De l. i. sfad legem Corne- . tiam, de s ccar. t significet merbum, in audi
. tum secundum meteres,num. a. Inaaduus,idea, coninman
silius a patre occidi non potest,' quod in poena risertoris filius 4 patre,oblatus sabet paena remi nem,id tamen amplia
Ulpianus libro primo de adultis
ra auditum μι- pater oceio renonyotest,st accusare eum ael ρη pr fectum proidem me pror
242쪽
Eduard. Cald. variarum lia V L M locum glosis
sa ibi varie interpretatur: principio exponit, tu avdrtumstro supposito, nam is qui se is epotuit, si
fuit doli capax,de Ialso accusari potest, s. i. C. ad leg. Cornel .de falsis: quam interpretationem absurdana,atque ineptam arbitror: ut alteram glolsae interpretantis, id verbum pro eo, qui aliquid nouum,&in auditum commisit. Porro in secundo intellectu simpliciter sumpst verbii,
quem intellectum probant Barto. de Perusinus ibi, & videtur sequi Hippolytus, nu.
est, feci caret ratione dubitan di,& sid Vlpianus voluisset, non utique inculcasset, apud praefectum accusandum: praesdemve prouinciae,nam crassore minerua, id dictum videretur, qvim subtilitas scribe-di paritur. Craeci melius libro sexages.simo pandectarum Graecaria, qui liber circunfertur latine versus a Cui acio, titui. s. ιnu .ds uni, scripserunt significa
re,inobedientem, siue contuma-
Eem,quem pater sibi non patentem,& reluctantem occi de te non potest, mouebat pa- x tria potestas,quam praeser
teros homines singulare Ro-imani in liberos exercebant, s. t. institu. de patria potest. quos olini,&occidere licebat'
l. in suis, ε. deliberis & posthatmis,l. vltima, C. de patria potest. vi de quibus proditu me- antoriae est, sed pietati parentui magis conuenit, ut cum liberis apud iudices disceptent: iexdict. l. i. facit,l milites agru s. desertorem , fidere milit. iuncta l.non omnis, A. deser-'tor,ss. eodem titulo. Vbi de-lsertorem a patre oblatum D, uus Pius in deteriorem mili-ltiam dedit, ne pater eum ad supplicium obtulisse videre. tur, quam cautionem esse ad poenas liberorum leuandas, monet Caepolla, cautella i. &Hippolytus in dict. I 2. num. 8 st. ad leg. Cornel .desiccar. id e Hippolytus scribit in I. ias. ad Z stionem, mimer. Hi . oc IT . de quςstio. eam decisionem ampliari oportere ad filium; qui patrem obtulit , ut in eo:
quoque poenae pars rei nitiatur, sed hi capraret ratio di uersa, nullam enim filius in 'patrem potestatem habet. b
243쪽
duci damnatos de prouincia in - tirio est,quid non proportiona-
tentia poenas moderari potest, De ιudicis ossicio in commuta-ορι leges etatantur dictiom- tiuo, egregio artice. bus taxatinis, secundum com- Modestιnus libro tertio de paenis munem,niam. a.num . . Ex- scribiti
traordinem Ognificat arbitris Ad bestias damnatos fauore p. iudicis, is quod in priuatis de- ρηli praesides dimιttere,non debet,li Elis extraordinem cognoseitur se i eius roboris, crael artigri' sint,
num. x. Extraordinaria crimi- mi digne pluti Romano exhiberana qua sint,num. s. In publicis ps wt,principem consulere delet, iudicjs extraordinem cognoscι- ex prouincia autem in Prouinciam . tur, vi puιlicorum rudiciorum transduci damnatos,sine permi ordo, num. 7. Furti poenam iu- principis non licere, Diuus Seue.dια augere, mel minuere potest tμ , ω Antoninus,rscripserunt. num . . Sacculari; qui int, uo . mer. s. Stellionatus erimen ex--O C loco praebita traordinem punitur quod materia est disserenia abud est in metalluriri, aliud di de ratione inue sn opus metalli,numer. o. For- niendi in una quoque quςltioma iurisdictionis in paenis mo- ne iustum, quod hic tamen ar derandis,num. M. Paena remis nobis tantum perstringetur:
sto non permittitur lata sienten- ut per definitiones quasi pertia, num Ia. id disserat ius gradus quosdam ad politi ea
titia id νιbutiuad commutari- sapientissimi & clarissimi vi-ua,numer. 13. Iustum eti quid ri Ioachimi Operi praecepto- medium,num. 4. Omnis iusti- ris nostri perueniri possit , intia est,in quaternarιo,num. I s. quibus fontes sunt politicae saEx iniuria oritur in republica cultatis Primum igitur de lisseditio, num .isi. Distributiva co terae ex anatione, dein,de resideratur secundum dignitate, liquis dicetur. '--: . . nom. o. ot sint speciesrerum 1 - Et auctores Midem legum publicarum, uum. Ir.Omnis ius partitarum,in l. 8. titul di. par. titia est, quid proportion bile. 7. interpretantur caueri hici π explicantur Arithmetica egregiis artificibus, ns best ij ς ε Geometrica,num. is. Inius 'bijciatur,sediimi estiore sup
244쪽
plicio afficiantur , quae interpretatio repugnat literae , in qua cst, eos eonsulto principe Romani mitte ios, ut populo
Romano exhibeantur, nempe in ludis quos principes populo dare consueuerant: in quibus Barbaro initi tuto , cubest ijs pugnabant, qui bestia .rij appellabantur : ut ex Amismiano Marcellino notat B roaldus in Claudio Suetonij, Doctores nostri putant, hic in egregio artifice, poenae executionem sui pendi,& princiapem consuli, ut eius auctoritate,&beneficio Poena minuatur,& intellectus es communis secundum Couarru Iib. 2. varia. resol. cap. 9 num. 6. ipse cotra sentit,quod licera refragatur huic inrellectui, quod& Αlciatus scripsit labr. a pa-Ter. cap. 28. idque verum est nam damnati Romam duceabantur, ut in spectaculis eandem poenam iubirent, id est, cubestijs depugnarem, quod fieri sine permissu principis non licebat,erat enim pei iculosa res damnatos per prouineias deportari fugam enam metuebant Ii ex fuga seditionem . Aleiatiis. & Couarru,
Sed tractatum est in egregio artifice, an liceat iudiei
poenas moderari, legibus definitas, quod Couatruuiensi videtur dict. num. 6. & generer aliter iudicibus permitti moderationem, atque arbitrium poenarum & si in lege si die.
tio taxatiua,idem Couar. scribit. excommuni sententia, libr 1. varia. re l. cap. 9.num. 8idem Decius existiniat in c. at s clerici, F. i. num. 4. deludi. Hostie n.& Ioann. Andr. in C.
qualiter. 2. de accusa. quod generale est, in omnibus delic. tis, sue priuata sint, siue extraordinaria, siue publica, secundam glos. in l. hodie, ff. de poenis, Castrensem in l. quid er-o,. poena grauior, num. 2. q. e his qui nota. in fana. de qui
bus distinctius est dicendum.=.Et quidem in priuatis delictis extraordinem cognoscitur,l. vltim .ss. de priua de lich. id est , arbitratu iudicis poena extraordinaria infligitur , cuagitur criminaliter, S. in summa, secundum expositioncm Theophili ibi, institu. de iniu-r ijs,l. vlti ina, ibi, ex tr i5bnem, T de iniit rijs. ι Ite in extraordinarijs criminibus, id est, ijs quae non sunt in ordine eorum , quae certa lege poeta am habent criminalem, actionibus propositis extraordine cognoscitur, id est, iudicis arbitratia, ex rubrica, &l. Disilirco by Coos
245쪽
& l. i. g de extraordi. crimi. Utcleganter aiunt Graci inter . pretes, libr. 6o pandcctarum Graecarum it illi I. M. in prima,& secunda glossa, I.& in priuatis, is ad Senatuscons. Turpia
ι - Item de publieis iudicijs ex atra ordine cognoscitur, id est ni agistratus quibus extraordinem cognitio mandatur, arbi ria tu suo poenas imponunt,t'. 'I. F. vltim. Ede Poenis,l. respi ciendum,sse odenati tui. quae sumpta est, ex Martiani libro secundo de publicis iudici js,' l. 3. . vltim .st ad leg. Corne L desicar nempe pro forma iurisdictionis sus , l. Diuus Pius ff. ad leg. Corne l. de fallisi iv c. ta l. a. s. t. ff. de poenis . huic sententiae conueniens est, ql od Vlpianus scribit in I. hodie, g. de poenis hodie ticet ei quι extra orinem de crimine cognoscit, quamuli siententiam stire, vel tramo
rem, mel leuiorem, ta tamen, in miroque moderarionem non ex
cedat, ubi glos eius verbi vi ,1 & proprietatem non assequitur: nam subiungit, siue extraordinem . siue ordinari h de crimine cognoscarit, coercitio nem esse arbitrariam, & sane publica iudicia, neque peractiones ordinabantur, neque
omnino quidquam simile habebant, cum caeteris iudici js,
magnaque diuersitas eorum erat, & in instituendo , & in exercendo princi p. institu. de
iudicium instituit dicere non potest, se actionem certam intendere, sed certa lege agere secundum Theophilum ibi,&ordo quissent instituendae;&exercendae legis Iuliae repetundarum, satis colligitur, ex Cieeronis diuinatione in verorem: id namque iudicium publieuin est, s sunt praeterea, inst. de publi. iud Primis, si de
consti ruendo accusatore eo, tendebatur , in tutati iudicesini ea causa, scdeb. at quasi uter deberet accusare diuinarent γvt auctor est Asconius P ς dia. nus in diuinationem , deinde accusatore constituto. Verresta Cicerone, reu; factus esta
id est .apud praetorem, legibus
interrogatus est , ubi enim inius ventum erat gicebat accusator, apud pretiorem aio te si
culos spoliasse, si tacuisset liget aestimabat ire, hi victo, si negasset petebat a magistratu dies inquirendo tum eius cri minum.& instituebatur accusatio : ut idem Asconius scriabit in secuda orationc in Vert tenande ira ait in diuinatione subscriptores adhiberi solitos non solum ac satoris iuuandi in inquisiit e , sed etiani
246쪽
obseruandi,ne facilὲ corriim dine motio perna irtanir , l. 3. peretur ubi Λ morem iudicu s. solent, V. de crimi. stclli. Min sententi js serendis memo. quidem in opus metalli dari, ria prodidit. sed ordo publi- cst damnari ad coquendum ciacorum iudiciorum exercen- gestum e terra metallum , 5 dorum exoleuit, tam in insti- purum aurum faciendum , in tuendo,quam in excreendo, metallum dari est damnari adi&iudicando de ijs extraordi- fodiendum terram; & metalia em cognoscitur,l. ordo, ff. luin eruendum I ut elegantem
de publi. iudi . non cnim iure aiunx Graeci interpretes , ib.; magistratus competebat de 6O. pandectarum Graecarum,t publicis iudici js eognitio, sed titulo trigessimorijdem aiunt: specialiter delegabatur certis grauius esse in metallum da magistratibus vela lege,vel ἱ ri qxiam in opus metalli, quaei Senatusconsulto, vel a conia differentia colligitur, ex l vliat titutione Principis , id cir - Iim .sfide effracto. ubi Paulus co a magistratibus mandari ait, atrociorcscffractores esse non poterat,i. i. g. de offi .eius nocturnos,&ideo hos fusti- , cui manda. est iurisdict. bus caesos, in metallum dam. ν His consequens est , ut in nari solere,diurnos vero post furto liceat poenam crimina- rustium castigatione in opus lem augere,vel minuere arbi- perpetuum, et temporarium: trio iudicis,l. quid ergo, s. pce dandos esse, h c ita tam varieIna grauior,ff. de ijs qui notan . quia metalli egestio sub terrai in tam .l i8.titui. 3 pari. ide ut,& magis laboriosa ell,qui oc Couarru. scribitὶib. variar. egesti metalli coctio, na Plaure so c. s. nu. 7. tus ait in captiueis. i i8 Item saccularios plusquam ii reo m sit si e picta, fures puniendos esse, i. saccu- sub Acheronte fierent, ,
autem saecular ij, qui ex saccis ro,nutim adest Acheros, furantur: ut Craeci testantur, i Attiae ibi eg' is iapi dici- lib.c. pande harum Graeca tu, nis,illic ιLdem est lotur, qtitui. 21. laboro lasitudo ea omniss . Item crimen stellio natus, exigunda ex corpore, extraordinem punitur,&ple 'Nom Ubi ilu adueni , quasib et in opus metalli dantur,in Patriciis pucris,aut m snedoia. ilion oratis relegatio,aut ab or Aμt anates,aut cottarnices da
247쪽
tur, cruei, cum iasitent, . dict. cap.at si clericis. vlti. &. Didem huc mihi ad ementi ibi per Doetores. dilectet data Vi. H Nunc,quod propositu nO.. - . bis fuit,de ratione inueni edi ET passim hae poenae in tu iustum, & causas moderandi re distinguntur, l. penulti m. pauca dicamus,& quidem ius s.consumitur, fide varijs, de titiae duae species serutur, dis
extraordi. cogni. tributiva,& commutativa, δὶ
uic sententiae non obstat distributiva quidem versa tuti .aliud est fraus,3.poena. g. de in pecunia publica distribue- verborum significat nam eius da, id est,bonis externis rei puregula,non adimit arbitrium blicae aequaliter diuidcndi , eius,qui extraordinem de eri pro meritis cuiusque, quae ve cognoscit, qui prosor. rὸ iudicare solius Dei est, ut m a iuriniistionis su , poenam ait Plato de legibus lib. 6.
arbitratur,t. Diuus Pius,ff. ad mutatiua vero in cotractibus Iegem Corneliam, de falsis cernitur voluntarijs, & inu eodem modo intelligendum luntarijs, id est,delictis aequanVidetur, quod extat in l. vlti- dis di igitur distributiva consin a, C. ne sane bapti itere, & deratur, respectu communi- in cap. de causis. . . vltimo de talis ad priuatos, commutati- offic. dele.&in cap. vltim. de ua respectu priuator uad pri- transach. uatos: ut Diuus Thomas scri-Sed si sententia lata est am bit r. a. quaestion. 63. articu plius non permictitur iudici, lo. r. poenam condemnationis re- porrὰ ista tractatio ab Atit naittere,ob causam singularis totele explicatur libr. s. Et hi. artificij aliamve i nec enim ei co, ad Nicomaclium,cap. 3 &permittitur dispensatio, li. - . duobus capitibus difficilli Versi. nam ut Papinia=ius, ε. ad mis,quae ipse in condite ve Senatuscons. Turpillia. idque ii, rem tamen totam contuli Decio placet in dict. cap. at si cum Aluaro Nonio Mathecletici.I. vltim. num . . de lu- matteo, nostri Eduardi Nonii dic. Couarru. in lib. 2. variaru eruditissimi viti fratre, & Ω- resolui. cap. 9. numer. 8. l. non ne Aristoteles priore capitς
potest,ff. de furtis, in Episco, exposuit de distributiva inpospeciale ius est, ut dispensi hunc fetme sensum.
re ei in certis casibus liceat, cum autem-ιnrusius sit ini.
248쪽
pneratione omnes missent, quod
pi aequum est medium ius iam faerit quid medium. Est igitur prima conclusio instum esse quid medium , &probaturhoc modo iniquum, vel est plus,vel minus,aequum est medium , iniustum autem idem est,quod iniquum iusta ero,&aequum nomine diffe
no sunt idem,ergo iustum efficitur, esse quid me diu, ut &sne argum et is sensu notatur, deniq: Virsilius lib. a. Ac ne i dos ostendit iustum nihil esse aliud quam aequum illo versu.
Itaque Graeci iniuriam vocant, quasi plusquam mediu ipeream auferatur.
Est autem aequum in minimis duobus, Ut necessit iustum, tymedium, IV aequum esse, ν ad aliquid,'aliquibus , quatenus quidem est medium inter aliqua, hac sunt plus , minus, quatenus
unus iusturas aliPibus: igitur mine se est,i tu esse in minimis qua tuor,quibus enim i ii est , ea d.ιο sunt, y in quibus, idist , res ipsa
duo, , eadem e laetualitas, faiabo,, D in quibus.. i Secunda conclusio est, omnem iustitiam esse in qua temnario , quaesie probatur iust si est, medium inter plus & mi. Tuntas, plus autem,&minus sunt duo, item iustitia,aut versa tuesubiective in duabus Personis,ut distributiva, aut lubie et ille in duabus rebuς, ut commut tua: ex quibus conficit ut quaternarius,est autem ςqua litas pluri,5 minori. id est, ae
questustitia , distat a pluri &minore, & est eadem aequalitas sit biectis. id est , aeqIrat res,& personas,Pythagorici quaternario quem vocant pro religioso numero habent,& ipse iurabat: Per qui nostrae anima numerum dedit j, quaternum ut Maerobius scribit in somnium Scipionis libro primo, capite sexro. 1 Ut enim habet si biecta, ita etiam habet plus, sty minus aliter enim pars,aequas partes non ferῆ , ex quo pugnae,6, erimina exim , scilicet, u pares iniquus partes,velimares aquas ferunt, tenentqzae. Tertia conclusio est ab es: sectis,ex iniuria existere reruperturbationem, nam siue iniustitis distributivae,siue in e S
249쪽
mitatiuae ratione peccatur, seditio in re publica concitatur: videtur autem hic locus a Platone sumptus, nam ille, de
scripsit. Se ditiones enim Tra 3-mache, inquit,iniuria, odia, pugnas ciet, iustitia mero eo in cordiam, atque ami itia conelliat. Hoc etiam apparet ex ea iustia a,qua est secundum dignitatem, nam iustitiam,qua cernitur in diuetribuenda pecunia publica , omneι fatentur,secundum dignitate quadam se deιere. Quarta conclusiotia distributiva consideratur, secundum dignitatem, cimae conclusio omnium confessione comprobatur, sed de dignitate contenditur subiecit e
nim - Dignitatem mero non omnes
pandem dieunt esse, nam Demoα eratici ponunt dignitatem in libeν tate, Oligarebita in diuiti,s, quidans nobilitate, Aristoeratres ιn mir
niones de dignitate varias eia se,ut& rerum publicaru species variae sunt, de quibus id e Aristoteles, Politico lib. 3. c. . ita scripsit. Hi, desinitis tonsequens ea, res publicas considerare, nempe 'so quaeqμe sint, primum de recti, dicere, na obliqua, si recta desiniά-tur,perspicua exul, cὴm autererespublica, reipublicae regimὰ edia de habeat significatione,reipublica aut e regime caput sit rinitatu, g necesse sit caput esse, et nu, et paucos, mel multitudinem , ibi quidem , mel mnus, mel pauci, mel multitudo communem milliis talem intuentur , M. quidem rectas oportet esse resipublicas, quae mero priuatam militatem siquis tur, mel inius,mel paucoru, mel multitudinis obliquas: aut enim nose cives fatἱ ι est, reipublicae participes,aut itilitatis rarte ferreiabere,ea ante monarebiam, idest, dominaia,qua communi tilitatem hesitat, regnum iocamus, ei meis
νῖ, qua est ilia quidrm paucoru, sed plurium,qua mnius, Aristocratia, id si, optimato regimen, mel quod ibi optimi imperent, mel quod id demum sequantur , quod est opti-
'num ciuitati,atque ιjs quorum est rejublica communis, cum mers multitudo in eommune eonsulit, ociatur tommuni nomine omni. rerMm pubticarum reseukiea. Id autem merιto contingit, mnum namque mi=tute praestare, elpam
cos, non est difflciis i multos mero, id iam discillimum est, ad omnἐ irtutem se compositos, sed ma
xime mi, tutem edunt mihia r/m , hae enim in multitudesne existit, igitur homines milιtares,
in hae republica plurimum possi ut , ν qui arma tenent in eius
250쪽
sotistatem evocantur, nupra ictain m aut i excessus sunt, regni quis dem tyrannis , Arastocratiri mero Olearchia,idest,paucorum domi
natus reipublica autem Democratia, idest,νopuli dominatus, nam t=ranuis quidem est monarchia', quae lilιtatem intuetur eius,qui dominiatur, Olgarchia mero stectae tilitatem diuitum Democratia autem insima plebis, stre omnino nulla earum de communi et tilitate laborat.
Haec ille nam de Platonis diuisione disserere, non est huius instituti, nec temporis, ergo Democratici constituunt
dignitatem in libertate, Oli garchici in diuiti jς, & nobilitate, Aristocratici in virtute, deinde Aristoteles reliqua per sequitur, dict. cap. 3. libr. . ad Nicomachum. Est igitur iustum, inquit, quid proportionabile, nam propartion bile, non solum est proprium initatis , sed in. Universum numeri, est enim proportio aequalitas ratio-nrs etiam in quatuor minimis, stydiscretam quidem se in f atuor, facile apparet merum cotinua, est in quatuor, no enim, ut duobus itetur: idque repetit bot mo
do, t se habit inum ad duo, ita se habent duo ad tria, igitur duo bis
dicuntur , quam obrem duobus bis positis,quatuor erunt proportiona
bilia, est autem iustum etiam inquatuor minimis , ratio est eadem diuiduntur enim similiter in plus minus, ν insuιιecta, erit 1gι- tur , mi mnum terminus ad duo, sic tria terminus ad fusta or,-ecῆtrarao, i mnum ad t/ia e duaad quatuor quare, ον totum ad to tum , quod distributio coniungit, egre si sic componatur iuste conιunis git, haec igitur eopulatio mnius termini ad tria duorum ad sua, tu orbest distributiva iustitia, O madium est iustum μοι est,proportio
nabile:proportionabile enim smedium,iuctum autem medium pro portionabile, macant autem hane proportionem Mathematici Geo
metricam: nam tu Geometrica, coq
tingit totum se habere ad toιum ., mi in unquodque ad inunquodque fac autem proportio non est s
tinua, nee enim inus terminus, m
ea terminat plus m minus,' desiuit bubieιta, hoe iustum igitur est
proportionabile iniustum mero, nῆ
est proportionabile. Sexta conclusio est , quod omni iustitia est quid pro portionabile,&probatur hoc modo , omnis iustitia est in quaternario ,& est quid me dium , ut supradictum est: at in quaternario , est proportio Geometrica, siue discreta , S: proportio Arithmetica, siue continua , at proportio est, quid medium , est enim aequalitas rationis in numeris a Diqiti ou bu Gorale