장음표시 사용
271쪽
do ieres, is s. Prae tum μι conditione ferri potest,Winter
t 3 de officio consulis' in veditione pignorum captorum facienda, pri-m 5 quidem res mobiles, &animalia capi pignori, prςsi des iubere, mox distrahi, quarum pretium si suffecerit, bene esse s non suffecerit etiam soli pignora capi iubere solitos esse,& distratii, quod si nulla mouentia snt a pignoribus soli initium facere deinde ait, Me denosue iudices interloqui solent,si mouentus non sint, it seu
turbantur, vident enim sententiam non esse ferendam subconditione,l. i. S. biduiarn,
Primo scribit haec 'erb ,s mouentia n, n situ, non esse par ite in sententiae, quam vers im. vocat, est znim versus in t gra mentis nostrae sente trita
oratione, S ierbis explieata ex prooemio Digestorum& antea quide, sed haec interis pretatio de prauat literam ia Secundo ait, aliud iuris esse in interloquutoria, quam in definitiua,nam interloqui
toriam sub conditione rectὶ ferri :idque Doctoribus pIacpt eundum Iasonem ibi,nu. Issed quid sit sententia interloquutoria videndu est. S: glos
in clena .unica, de sequest. Pos& fiuct. verbo, di in vim, scribit interloquutoriam esse.'lNfertur inter principiti causae, de des nitivam seni etia inrida& Panor. probat in rubrie. de re iud. nii. 3 l. vlt ibi, tuterloquuitio ιem, C de sent.& interi. omni uin iud.& sane Ulpianus in dict. l. a Diuo Pio,i in princi p. scripserat Diuii Pium rescrip bsile magistratibus populi Ro
mani, ut iudicum a sedatorii. vel arbitrorum sentetias exo- quantur magistraxus, qui eos iudices dederunt:dVnde ins . sententiam seribit', sententia Romae dictam in proii inciis per preti ides adfinem persequi. posse:postea in F .in venditione,tractat de venditione pi norum captorum facienda i, non loquitur igitur de, in te loquutoria, eum pignora ca-ipiantur post condemnatior
272쪽
Tertio putabat glossa si sen eam vero rem iudicare,& cotentia in praesens tempus con trouersiam dirimere, praecep- feratur, conditionem recipe- tum speciem esse distinctam, retex dich. F. in venditione: atque a iudice ,sine causae cognam conditiones,quae ad prae nitione interponi, ex quibus sens tempus conferutur, pro colligitur sententiae t rcs spe conditionibus non habentur cies vidcri interloquutoriam, I .itaque, T li certum petatur, definititiam, praeceptum secuquae expositio communis est, dum glos. in lumma, 1. quaest. secundum Iasonem, in dicto t. t ulti .F.vltim. ff. de eo quod
s.in venditione, num. 6. secv mei .cau. idem Panormitanus
dum hanc sententiam proba scribit in rubii. de re iudicata dum erit , si sententia ita lata num . . est, si Rex Parthorum uiuit, Uerum amen magistratus, recte latam esse, quia id in re- populi Romani iudicum a se
. rum natura certum est, cum datorum sententias,vel orditamen omnis dilatio tollenda narie exequebantur, csim a
videatur de sentent ijs,l. i. Ude bitrium ad exequendum dare iudie. sandabsurdu est agi bant, vel extraordinem, cumide litterloquutoria vel defini viatorem,vel apparitore mit. tiua, ubi de executione lente tebant, . vltim .ii. vltim. T detiae tractatur. eo quod met.caus. l. vltim. T Ego animaduerto in dict. de iudi .l. si pignora Fide euic
in venditione, iudicum ver tion. l. 3. ibi,extraor nem, gne. bo, significari magistratus po vis fia dei,ut erudite scribit Bripuli Romani,ut colligitur ex sonius, sellecta .antiqui tib 4. dict. l. a Diuo pio, in princi p. cap. 1 realis igitur executioe et t. Aquilius Regulus , ff. de potest mandari: ut eleganter
donat. l. vltim C. de sentent. air Raphael Cumanus in die &interloctitoria omnium iu- tal a Diuo Pio, num. glossa dicum, iuncta glo .ibi, verbo, contra dicebat,in l. penulti m. luitententiis,l. nonnunquam, T Ede confessis,uerbo, ad recti- de adoption. l. i.f. qui aduer- tuendum, sententiaCumani vesus,fiae postulan.& satis coD rior est. tanter veteres video dixisse, Igitur magistratus popnliquod interloquutoria senten Romani chom delegant executi a proia unciatur inter princi tionem sententiae, vel ordinapium causae, & definitivam, rie, vel extraorstinem inter
273쪽
loquiuntur,si mouentia non sint, ijoli 7 msue civiantiar: ex cl. in v editione, attigi uir dc prae cepto, siue de exequendς lententiae ratione , quae a iii dicepraescribitur, siue a magistraria populi Romani, sed an sententia diffinitiua , & interlo. quutoria sub conditione ferri possint videamus , nec dubiuestuat ere, i. t.f. biduu,ss. quari. appel. sit: idem scribit glos. in
dict.f. in venditione , Verbo, eapiantur, denique Panormit. in cap finem litibus , num . s. de dolo,&contu . scribit sententiam sub conditione dicere praeterius esse , contra ius non esse. Inimo si res postulabit, sententia sub conditione ferri debet ut Bariolus putat in l. admonenἡi, num .s V de iureiurando, idem Iasoni placet ibi, num. 67. idem iuris est in interloquutoria, ad iudic
namque pertinet futuri temporis tractus, cap. auditis, in fine,de procura. idem & Innocentius existimat ibi, num. 2.& Panormitari num io . huic sententiae conuenit conlii tutio Innocenti j t. indici cap. fincm litibus ubi ait cum dilatio assignatur ad probatione ex coptionis peremptoriae', ut tum interloquutoria subconoditione dicatur , id est . is qui eam allegat de expensis cori.
ditionaliter condemnetur, si exceptionem ho probauerit: ut ea condemnatione deter-: reatur a iudicio frustrando, i secundum intellectit m Inno
cent ij ibi, quem ibi pro liuὸ
s. hoc igitur ibi praece puum est, de sententia conditionali, cum alia ς dubium non sit, qui iudieiiim eludit peremptorijs exceptionibus frustra inducedis, eum in expensis condem nari oportere. s. non ignorat. C. de fructi.& lit expen. C. piade excepi in s.
Itaq te in i penultis . de c6fessis arbiter a praetore, datus est iure ordinario ad restitue-dutii siue eite quendum fidei- colla missum, qui iudex v Cca
tur: in I. si praetor, V. de iudiciis in quo glos Ia hallucinatur, ind. l. penultim verbo,ad restitue dum. Et hic quidem arbiter, siue executor, si is qui in iure confessi is est debere , errauit in iure. quod apud praetorem confessus est, debere fidei e5- mi illim quod iure non valebat , debet eum ad praetorem remittere ut absoluatur, nam falsa confessio non nocet , si in exceptione apparet confessionem fallam esse, vi Cumanus scribit in di in L penulti.
Item si miles iuris ignora-R 1 tia
274쪽
tia propter simplicitatem alle
gationes ommigerit armatae militiae competentes,& res iudica est, ne et ea res fraudi sieconstitutum cit, id est,ut arbiter ad exequendum datus, de militis exceptionibus cognoscas, id clue rescriptum extat in l. i. C. de iuris, S facit ignor. vi putant Angelus, Alexander, α Iason,in l. a Diuo Pio , nu. D. de re iudica. Bariolus contra in dict. l. a Diuo Pio, num. 8. non posse in executione de militis exceptionibus cognosci, ego Angelo, S: Alexandio
intei victo de cloaris priuatis, quod est prohibitorium, quod linguos ann/s magis iratus populi Komali edicto proponebant,
uam facere nemo potest De aedii lium licentia, num. 3. num. . nouam cloacam, aiat riuum facienti nuntiarι nouum
visi potest, num. s. Antapodosi nuru Iurisconsultis mittata.
Praeto ait, quo uus ilis eloacam, quae ex adibus eius in tuas perti.
liceat, mim ieri meto damni ij festi,quod operis muloso sum sit ea ueri iudicio. l. t. ff. de cloacis, sub hoc titulo duo interdicta raetor proposuit. Primu proibitorium, nam vim fieri vetat cloacam purgere, aut reficere volenti, alterum restitutorium, nam ii aedibus alienis ob eam causam damnum da tum fit, restitui iubet, damni enim insecti nomine caueri. iubet: ev dict. l. i. s. sub hoc titulo. Porro hoc interdictum ad cloacas pritiara y pertinet: cxdidi l. i. s. hoc autem , de quo. tractat Venuleius in l. vlti. Κ:de cloacis his verbis.
euatam purgare,2 si lucre permittendum fit per interdictum nouam α/ero facere is demum concedere debeat cui publicarum et raris cura sit.
Tractat autem de priuatacloaca, quae in publico fit, vel in publicum immittitur,l. I. Fidem Labeo,si. de cloacis, &dc
275쪽
de cloaca quae currit in aedificium priuatum,loquitur enim generaliter,& refertur ad interdictum de priuatis cloacis:vt sentit glossa ibi; verbo , intervitato i sed eadem
glo .verbo eratorem, & verbo , novam, putat in d. l. vltim .caueri de publica cloacaruerun-zamen cum ait: amfmam dare cienda eloaca,miu etiam de no.a hutenda,iae interdicto eo rebeiarur,declarat de eodem interdicto edictum esse, id est,de αpriuatis cloacis reficiendis &purgandis, quod prohibito,
rium est:nam interdictum de publicis eloacis est restitutorium, l .r.3.deinde,ss. de cloacis, est enim Publica cloaca,cuius usus publicus est: ex dict l. x. .deinde ibi imo Winus eiusdeterior sit ne ue fat,3. uniuersitatis , insti. de rerum diuisione, non obstat argumentum om-cij,&trebatij: id enim ad eum pertinet, qui vult in publieocloacam sacere,id est,ad priuatam cloacam, officius enim, .&trebatius adducebant interdictum praetoris,qui se interdixerat,nevis fieret, quomi- .nue cloacam in publico Rem te liceret . quod interdictum, non erat propostum edicto; praetoris,profertur enim a Lasbeone,qui sub Augusto vixit d. i. circa finem , ff. de orig.iu.
Edictum perpetuum postea c5 posuit, Saluius Iu h nυς sub
Adriano Imperatore, ut Iustinianus ait,in epistoIaa Graeca,
quae est in fronte Digestorum aritea magistratus populi Romani snguli sannis edicta proponebat,ut quid tu is inun quaq; re statuerent populus
uisti: tu quod & Cicero osteit, actiorie 3. in Verrem.
Caeteriim priuatam cloaca nouam sacere , nemo potest, nisi ei concessum si ab eo, cui viarum publicarum i cum strex dicta l. vltim. in fine, mouebat, quisis eadem utilitas versari videbatur in noua facienda, immunditiae enim cloacarum, coelum pestilens, & rui
nam minantur,l. I. Versic. nam
dem stabat interdictum praetoris, & authoritas offici j, &trebatij. Veruntamen , cum nec eagem utilitas verti videa.tur, in noua cloaca sacienda, uae vertitur in vetere purga-a,nec Ut vertatur, priuato c5silio saetenda sit . cum cloacae plerunque in publicii exeant,
itum est in eam sententiam. ivt nouam temere facere nulli liceat praetoris interdicto ne. glecto,ut teporali , & annuo, auctoritatibus vero ossicij, &
276쪽
t rebatij, Dun. conteiriptis, sed ita interpseratis . . I iis: O lIgitur cloacam facere rh mo potest, sine licentia aedi.
devia pubioca. idem scribit glossa in i Vlti
m a .vcrbo,cura, ff. de cloacis; cuius sentes en Bartulus bride Perusinus sequunt,is, idem in Portugallia iurix est : nam ad aediles pertinet cura viarupublicarum ,-clocarum. α
His consequens est dicere, falsam esse opinionem Hugo- lini,quam si ossa refert in l. de pupillo. siquis riuo's, vesbosis. de noui Op . nunc. existimantis nouam cloacam aut riuum, facienti nuntiari nouum opus non posse, quae sententi ad veteribus repreheditur, iecundum Cumanum ibi,num. t. ex let., .vltim .si derivis, in sulciente vetus aedificium contra est: exl. i.3squis aedificium secundum veram literam.Η.de noui Oper. Imnd. vi Bartolus scribit in dicto F. siquis rivos, num . t. quam sententiam & Cumanus ibi , nub3.& alij probat: idem iuris est,
in eo qui cloacam, aut riuum purgare , aut reficere vellit, nam ei nuntiari nouum Opus non potest, ex dict. l. de pupillo,Fι squis rivos, quem cum fic accipiuntDocthredi
supra,cui interpretationa obstat litera , dich ,.siquis riuoyy ita enim scriptum est: Siquis ranm Moacas mellit reformoperis noua nuntistis merito si prohibetur,cum 'Mea fututis, eis'
t ut . inuestigarii rudis queat,ea negat tunde in eum
verbo, nuntiatiis , ut negatione retineret legit ηutiatione, hodiariis , ut noui operis nuntiartione, nemo prohibeaturcio cas,vel rie os rescere, sed me lius est negationum cxpungere ex auctoritate. dc testimo
nio locupletissimo pandectabrum Florentinaru.quod hac tenus praeter ijsse diligentis si mos homines,profecto mira bili est,in ijs igitur , ita extat luculentissime is locus: Siq-
merito yrehibetur, um publicae se lutis , , seciιritatis intersit , micloacas, m riuos purgari : & Rus- sardus quidem in pandectis, ab eo editis,hteram Florentis nam ponit , sed literae vulg rium librorum non meminit. ad pro Hii solitio facit d.l .vΙ- tim. si. de cita acis, ibi Labeo ait praetorem interdixisse ne vis fieret quo minusi cloacam in publico facere liceret, & ideoH-
277쪽
o ficto , & trebatio placuisset de itide subi jcitur, vers culus,
idem dicendιm ait, quo videtur corroborari sententia offici j: ut res tota haereat, & vix exitus inueniatur. 'Ipse animaduerto illis verbi sudem dicendum ait, corrigi offieij sententiam, quod aperte colligitur, ex Florentinis pandectis,quae habent,ilqe dia
emphasim inducit: ut aiunt Grammatici in illum versum
Iese aries etiam nune mellera fucat.1 Sed istis opponi videtur eadem literaFlorentina, i ii dict. I. vltima, ait enim, Ipse due, du
restituere permittendum sit, per interdistam nouam mero fa-eere is demum concedeν e debeat, eui publicai um tarum cura ', eum enim dubiu non sit, quin veterem cloacam purgare,&restituere non prohibeatur, ex eadem,l vltim. in princi p. ex l. i. s eodem: negatio videis tur delenda,& ut est in vulgaribus legedum: se factam cloacam purgare, δ restituere permiti v d ιm sit per interdici.,ut Rus sardus sentit, nam in pandectis ab eo excussis,uirgulis duabus citcunducit ditiionem,
Mihi probabilior videtur, litera Florentina, & illa parsimi ne factam cloacam purgare,
o restituere , i m pe r fe cta esse; atque sub audi edum, ii οἴιbe tur: nam illud interdictu prohibitorium est. Figura ad octissimis viris usurpata,quq a Gret cis Antapodoton appellatur: ut audior est Thucydidis interpres .lib. q. . cuiusmodi est illud Ciceronis in Bruto :
bus me forti animo se oportere ei Iebas, luod ea gessissem, tua de me etiam me tacente ipsa loquerentu mortusque miuerem , sua si recte essenisaluti reipublica in hecus,interitu ipse testimonium meorum dorepublica tonsiliorum darent, sub auditur enim stura sit quod& in alijs locis vςterum annotatum conscribit Budaeus vir eruditissimus in commentainrijs linguae Grecae,ut in l. i. Esquis ius dice l. non Obtem. pe. ante versiculum, caeterum. ex audiendum est,non incidere in poenam edicti, nempe
eadem loquutione & figurarvi Duarenus recte ait, annuuersa.disputa. lib. I.c. o.
mreditatis Gisia,nu. a . Sesiunx. non numeratar inter partes asi
278쪽
. Eduard. Cald. variarurn lei'.
st diuiditur in ii. vn ditur ecia argumento, si enim) tias quae assis appel- sescunx computaretur inter latione continetur ,habent au partes assis, iam non duode-tem,& hae partes propria no- Cim essent, sed terdecim pa mina: nempe haec untia , sex- te Sassis, aut certe uncia , sinet ans,quadrant, triens, quin- nomine esset, quod Accursius eunx, semis, septunx, bes, do- ni iratur in dicto s. haeredita; drans,dextans,deunx a s. f. bς Verbo, in dicto g. vlreditas,inst. de haere. inst. l. set timo, nec non mirabile etiam uum meum,3.vltimo, is eode Videretur,cur reliqua hemio titulo, in quibus locis in libris lia in asse careret proprijs nominus emendatis,additur tesse minibus: viduae unciae, & div,& connumeratur inter midium tres,& dimidium de partes assis, significat autem caeterae videmiratur Faber in ea vox,unciam,& unciae dimi dictos. haereditas,num. 3. ego dium. nam sesqui,notat num e magis miror id a Budaeo anicrum hemiolium , siue sesqui moduersum non fuisse, nam talterum: ut colligitur ex Cice is in exordio librorum de a rone, in libro de Oratore per se & partibus eius, secto, &alijs locis,& crudue inquit,sunt docet Budaeus,de asse & par dodrmis , malia I.-tibus eius, libro primo, inprin 'βω in L seruum , sub titati decip. duo δ
tio nulla est, in locis citatis glossa , quamquam sese uncia cP N O Vpro codem accipiatur, in s. Pa . . Del. .s de reg. iurapinianus, M. proinde, fidein os ificioso testamento l vltima fi d sit eausae e runctio, num. Ide coniungen. cum emancia 1 quid stlibe. eius,ut induci eam voce 3. In pandrectu Florent. ι ui tinecesse sit ; in dictat seruum damnaui. -
meum, M. vltimus de haere. ins tri 'ti.& in dict.F. haereditas,inst. Ndreae Aleiati in te, de hqrc. in m. nam praeterqtia, nium non solum bo quod neque pmdinae Floren xl l nuna, atque nia enutinae,neque Theophilus, eam sed etiam scelix, & fortunatuis fuit, Duiligod by Corale
279쪽
fuit,tum enim Paulus scripsisset haec verba,quae sunt in Li. ff. de sua re
quae est breuiter enarrat , non mi
ex regula iussummantur, sed ex iure, ruail est regula fat,per regula
igitur breuis rerum narratio tradιtur, ait Sabinusin quasi causa coniunctio est,quae simul eum aliquo mitiata s , perdit officium suum, ille defendit hane liteta vulgare lib. .parerg. e. i. quasi caulae eoniunctio sit bleuis summa causae, quae a Graecis dicitur epilogus,vel a Cicerone conclusio,libr. t. de inuenatione. l, At Duarenus disputation. anniuersa. lib. i.c. s. Alclatu notat, & magis putat legendum, caasa coiectio, ex Asconio Paediano, qui actione 3.in Verrem,ita scribit: 'ς ρεν iudiee rem iudici exponere Musa eoniec tio appellatur . quasi causa sua iaιreue eoactis: huic literae ad stupulatur litera Florentina. 3 . Ego utruque eleganter dici video,veruntamen, ut m
sis credam de conuinctione, pandectarum Graecarum facit auctoritas mam in ijs titulo de giuersis regulis iurisse scriptum est, idest, regula est,re
uis rei narratio coniundito. Ite
nis apparent quidam naeui, si ue ea est peculiaris quae dant Ieribendi ratio eius librari j: ut in l. si toram,ff. de acquir. hqred. in Florentinis est, litotam an partem,pro eam parte , que locum de materia iuris acre Leendi magno ingenio Antonius Couarr. V.C. illustrauit, ut Aretinutii ibi ,& veteresti scruciat. t
De l. cum de cosuetudine, is de legibus.
antum tempus requiratur , ad consuetudiuem inducendum, a. Ioνι suetudo multis modis probari polast, iis contradictam
Vlpianu, tib . . de oscio Proconsi lissmbit. Ji Cum de consaetudine Auitatis, mel prouinciae considere quis iidetur primum quid m illud explora
io aliquando, iudicio consuetudos se
mata sit' iussa ibi dijutat de
sententia Ulpiani ait in quibusdam libri, legi : non contra. dicto,quod iux probandum ent,repugnantibus omnibus ιιris, atque etiam Gracis. O tib sine negati ne exponunt eum locum, semel suisse iudi- Dissilired by Corale
280쪽
dicatum contra consuetudinem ante viginti annos coeptam inter ab lentes, deinde iudices consuetudinem reueri. tos, secundum eam ius dixis. se,& quidem in tempore non distingunt cosuetudinem ab usucapione, siue praescriptione. Cum iure ciuili ad consue tu dinem inducendam decennium requiratur ad usucapionem vero, siue prs scriptione, viginti anni inter absentes, decem inter praesentes'. secundum communem sententia, de qua Rochus Curtius in c.
cum tanto, de consuetud. nu. 16. Modbin conluctu di. Deire 'ventos actus eo animo. gelli sint, ut cosuetudo introducatur, ut elegater ait Petrusi Rauenas in enarration jbus intitui. de consuci Udjne, nu. 4'. cum igitu tota vis consuetu-- linis in conlectura posita sitn certurn tempus definiri non Iotest ut ex eo populi conseniis colligatur, dc magis est, ut id arbitrio iudicis relinquatur,t. ἈC. u sint longa consuet. ut bellissime scribit Conmanus, commentario iuris ciu ui. lib. .c.IO. nu. s. apparet au-
conetudine, magis de approbatione consuetudinis, quam de reprobatione loqui, ait e
ta sit. . Secundo ait glossa, olim in tu dicio ius conuietud in is prolatum,& ccintra dictum, & tamen consuetudinem sentetia confirmatam, quam interpretatione vetere S probant, moiado intelligatur, in confiiij esse
non necessitatisΘna alijs modis consuetudinem probari posse, quς sententia coriam uianis est Doctorum vir iusti; tuis 'xis, secundum Pan ornast. in co
tamen iudicium ibi, non ponitur pro iudiciali controuersia, qus a Cicerone status svoacatur, sed contrisdicto, est abla tinus absolutus ite iudicio, est ablativus, praepositione in subintellccha: ut Harmonopulo