장음표시 사용
71쪽
VII. Damnum vicino ex ruina aedium vi fluminis aut malis datum, velut fatale, non praestatur. Quod enim aedificium tam firmum est, ut fluminis , maris aut tempe- satis vim istinere possit l. 24. 3. 4. D. dedam. ins aliud vero dicendum , si aedificii vitio id acciderit d. l. Sed &ob damnum coloni fundo per incursium suminis dato remissio pensionis fit l. I s. g. a. muc. cond. quia hoc quoque per vim majorem ac cidit.
VIII. Si via publica quae etiam flumine
interveniente constitui potest , si aut vado transiri possit, aut pontem habeat L 3 S. D. deservirad risse.) fluminis impetu sit amisita, vicinii S proximus iam praestare debet I. I . f. Ι . D. quemadm. Jer t. amiιt. sed impensa publica, ut Glos e volunt , licet hoc non semper observetur. Quod autem viam pub. negant intercedere alluvioni., rationem naturalem nullam babet, nisi ager privatus sit, qui viam debeat. Grat. d. l br. 2, 8, i 7. Si vero irruptione fluminis fines agri confusi sint, di dominus agri usurparit loca , in quibus jus non habet, magistratus loci alieno eum abstinere, di domino suum restitui, terminosque per mensiorem declarari jubebit l. 8. D. . reg. IX. Vehit maris, ita littorum usus pu
blicus cst , per quae ad mare fit accestiis, li-
72쪽
eet forte sint in imperio populi aut Principis l. 3. o ne quid in loco pub. Grol. de jurabesso' pae. 2, 3. 9. Liberum est ergo ibi exonerare merces, explicare & sirecare retia f. Inst. derer. div.I.s . 6. D . eod. l. I 4 D. de adirer. dom. Et quod in littore quis aedifi- cat, licet in suo non aedificet, jure tamen gentium suum facit. Si quis igitur velit ibi aedificante prohibere , nullo jure prohibet, neq; opus novum nuntiare nisi ex una causa poteri si forte damni insecti velit sibi caveri l. I. g. i 8. D. de novi op nunc. In eo praesertim littore iure gentium aedificare licet, quod in nullius populi dominium perve
tem in littore publico vel quod populi est,
di in parte maris littori vicina extruere liceat permanens aedificium, id a Magistratu loci impetrare oportet l. So. de adq. rer. domo Nullo velo jure quis probiberi potest casmi in littore ponere,in quam se reeipiat de A. D. aliaque,quae non prohibita sunt, facere; nisi cum alterius damno conis juncta sint, aut usium publicum impediant, aut deteriorem stationem & navisationem faciant: quod non debent l. a. l. 4. D . ne quid in locopub. l. i. g II. I S. I 9. 2I. v. dem .art. 2 8. privu Nohil. Suet. Hinc caute legati AEneae ad Latinum VII. AEneid. Lit; que rogamus
73쪽
, X. In littore inventa, velut lapilli &gemmae, iure naturali quidem inventoris fiunt: quia sunt communia, ut littus, re nullius, & in medio posita omnibus. β. I 8. Inst. de rer. div. l. 3. D.eod. l. I. g. I. de ady
veL amit. poss. Attamen illud hodie vix in usu est : dum hoc quoque jus vi imperii in litora eorum ditioni subject a a Pi incipibus
restringitur. nisi ubi consuetudo benignius icum inventoribus agit, nec omnia fisco tribuit. Heig. ad d. g. io. Inst. Seliuis diu Savo . Inst. tit. de A. D. lit .r. Collectio tamen succini & gemmarum in littore cer- - ito modo interdicta subditis non efiicit totius juiis gentium eversionem , nec abro. gat omnem fluminum aut littorum usum. irae'. lib. a. quaest. jur. cap q . u. I 48. XI. Vsus riparum etiam jure gentium publicus est, ut fluminis, ad quod patet aditus per ripam. Vnde naves ad eas appetialere, funes arboribus ibi natis religare,onus aliquod in his reponere, retia siccare a pe- icus per ripam ad flumen appellere licet. f. 4. Inst. de R .l. s. D. eod. l. I . g. nit. D.ue in sum. pub. u. Qui vero in ripa aedificar, suum non facit i. Is . D. de adq rer. dom. quia in alieno fundo aedificat; . quum riparum proprietas sit corx m, quorum praediis haerent d. g. . Inst. O' l. s. D. de D. Mu-
. Mire quitam ripam aut reiicere lutus licet
74쪽
adversus rapidi amnis impetum; ita tamens ut hoc navigationi non sit impediment aut fraudi Lun. g 2. D. de rip. mun. l. 2.g. S. ne quid in loco pub. toto tit. D de sum. . tit. Ne quid in m. pub. I. I. G de alta . S. I. v 7. Inst. de interde XII. Ripatica quoque inter Regalia re ferri constat ex e. un. quasne DXaL con templatione juris, proventuum dc commodorum ex ripis. de quibus prolixe Sixtin. de 2, 3, S. .seqq. G G ef Ampub. cap. 36. n. II.
I. An iure littoris res naufraga ad domi
II. Naufragium ex ea foriuito es fatuis,
III quomodo culpin naucleri naufragium ac
IM. Quomodo culpa vectorum in navi. ubi o
75쪽
daminum pertinere bona naufraga vel ejecta. VIIL Gentium aliquot enumeratio, Gua bona naufraga Fisto applicuerunt.
IX. Probatur istud iniuste factum esse e feri. nec inde juris dominium stabiliri, aut Juso titulo defendi posse. a. D erelicta tamen bona naufraga ex majori parte jure Fisco inferri. ZI. In possuDr eeneatur Principi ex missa
annona, qNa a retio pertit. XII. Te hominibus naufragio pereuntibus XIII. De bis succed ndi modo in probatione.
inde jructu, legatario' debeant aer. XV. De deposito naufragii causa. XVI. De poena rapti aut suppressi naufra
I. Ut T materiam de iure littorum pertexamus, in disceptationem porro vocandum erit, num recte statuant , qui jure littoris aut regali res naufragas ad dominum qui littori imperat, pertinere volunt. Sed hoc ab humanitate alienum esse mox O stendemue, si de caussis naufragii quaedam Praemiserimus; & qu atenus inde aut hores obligentur. II. Nad
76쪽
, II. Naufragium vel cat fortuito divinia ore , Vel culpa nautarum, vectorUmet ut ductoris accidere potest. Si casu soriclito, nemo inde tenetur l. 3.3. I. D. Naut .caup. st. l. I. g. 4. D. de oll.jact.l. 26.
D.mand. quia vis malor providentiam &industriam humanam superat nisi culpa casum praecesserit. III. Si nauclerus ex convento aut de bito navem armamentis bene instructam non habuerit: si non constituto tempore, aut si alieno tempore na vigarit,vel neglexerit commode naxigandi tempus l. I 6.9. I. 3 6. I. I. D. de rei vendic. si minus idoneis hominibus navem commiserit da. i6.3. I . si per intuta loca sciens navigaverit: si per imperitiam vel incuriam navem vadis auticopulis illiseiit; nisi lumine piscatorum de
ceptus in vada inciderit, portum esse credens I. Do. D. de luc. ruiu. uansr. si navem plus justo onerarii l. un. C. ne quid om pSb. i. ibi Gothos'. & quocunque modo occasionem naufragio culpa sua dederit inde tenetur, id. cap. 9. g. I. I L. Suetic. de iure naui c. er ωρ. I 4. eod. Qui enim occasionem praestat, damnum fecisse videtur c. I . I l . IV. Nautic. Rhodior. l. 3 o. 6 3. D. ad leg. AqOl. Beue, . Straccha p. 3 .de Naut. I .vid. in f lib. III. cap. g. g. 8. Urseqq.
IV. Qui in navi vehuntur & domini
77쪽
mercium quoque sunt in culpa, si vel soli
vel una cum nauclero in horum quae jam dicta sunt quippiam consenserint. Aut si secum peregre vel per mare portarint, & naus agio amiserint ea , quorum usus illis domi concessus erat , eorum aestimationem praestabunt: quia hic culpa utentium casum praecessit 3. 2. Inst. qu b. mod .re contrab. oblig. l. I. g q. Di obL-act. Alias in commodato nauseagium , velut damnum fatale, non praestatur l. I 8. D. com mod. nisi, cum posset res commodatas salvas facere, suas praetulerit t. s. g. q. D. d. Sed hac de re plura in f lib. 3. c. Σ. g. 6. G 7. V. Si ductor navis se obligarit ad navim absq; omni damno in portu deducendam, ille vero navem impegerit vado aut latenti saxo , inde tenebitur art. 3 8 j-r. maritim.
VHisbeus. Dre Suedaetiam ad poenam capitis hoc factum aliquando extendi potest, . pro gravitate damni dati, atque si dolo hoc
fecerit c. I 4. de jure naui. Ipse tamen nauclerus non . erit extra culpam, si sciverit ductorem minus esse idoneum , & nihilombnus navenae ducendam ei commiserit.ἰ.-tq; g.culpa Din rei vindic.Ex procellae tamen γ periculo ductor non tenetur d. c. I 4. quia hic est casius fortuitus , ab eo non praestandus i. 23. de 4. I. nisi ad vim maiorem aut tempestatis periculum se expresse aut ge
78쪽
neraliter obligarit. arν. l. 9. f. a. v. loc. coud.
VI. In i pso naufragio vel naufragii metu te vandae navis gratia ejecta, non stat imnostra esse desinunt : quia non sunt in derelicto sed in deperdito l. q4. D. de AEdq rer.
nec enim eo animo ejiciuntur, quasi quis ea habere nolit , sed quo magis cum ipsa navi maris periculum effugiat g. 48. Ins .de
rit. atque si suspicatus fuerit, in quem lo- 'cum eiecta sint, postea requirat. velut qui Onere pressus, in xiam rem abiicit, ut mox reversurus eandem auferati. 8. D. adleg. Rhod. de jae fui. Itaque res naufragae aute jectae non possunt usi capit. LI. g. I. a.
de ad 7. vel amiit. post l. 7. D. pro derelicto; nisi derelinquendi animo expulsiae vel jaetae sint, quod sciat jaciens perituras I Ag. f. ia. D. desuri. Con jectura etiam de animo derelinquendi capi potest, ut notat Zasius ad L et I . de ad .vel amiti. possessi quis merces compositas in lacculum religet, & expositas in mare projiciat. quod tamen magis ex eventu rerum de retraetarum quam proposito deperdendi judicandum erit: quum in ejiciente res navis levandae causa semper Praemmatur animus retinendi, quamdiu
79쪽
superest spes recuperandi. conferatur Zosiusio PunLII. ad leg. Rhod. de Iactu G. ID.
VII. Quod autem apud Bodinum lib r.
de Repubά c. ult. Legato Cassaris coram Hemico 2. Francorum Rege conquerenti,
duas naves ad littus eiectas , & ab lorda- ne Vrsilio captas esse easque restitui pollu- ' tanti respondit Annas Mommorancius magister equitum: Ea quae ad littus fuissentcj ccta , gentium. mutum jure ad Principes qui littoribus imperant pertinere, in eo magis argumento quam vero servi Vit. Verum quidem est, aliquot gentium instituto sic observatum suille, non autem ab omni- lbus, ut mox g. S. er ivs. β. t O. probabitur. VIII. Nonnulli quidem eruditi ex l 9. . ad log. Et od . de jaclω colligunt, publicanos apud Rhodios olim legem seu morem bona naufraga fisco applicandi habuisse ; eosdem in partem illorum venisse pro custodia vel cura eorum ; qua de re fusius
in f h. cap. g. r o. Quidam etiam huc refe- - runt illud Syriani Rhetoris: Nm ναυ- φ ἰγγα -i: πιλωνα ν ῶνα H dc illud Curii Fortunatiani: Naufragia ad publicaups tertine- - re. Hunc morem, ut bona naufraga b publicanis aut fisco ve indicarentur, etiam Viguisse apud Gallos, Anglos, Neapolitanos, Siculos di alios nonnullos, notant Bodi-
80쪽
nus lib. i. de re p. c. ult. Selden. lib. I. Mar. claus c. aue. & alii. IX. Caeterum, ut bona miserorum naufragorum in Fiscum trahantur, licet a non nullis gentibus more receptum fuerit, ab ipsa tamen humanitate dc aequitate naturali abhorret. Nonne enim inhumanum
di iniquum est, calamito Q s absque suo facto re sua privari : dc fiscum ex alieno disipendio suum quaerere compendium unde qui cum humanitate- aliquod commercium habent, hunc morem ut plane barbarum atque injustum passim damnant. id. Grol. dejs re belli Cr pac. 2,T,I. Im contra Christianam proris charitatem est, . cujus afflicta fortuna nostra ope esset erigenda, eum ulterius deprimere & ad incitas redigere. vide Amesium apud Dunth. ira casib. conlic. Io 49. Sed quidquid hic inhumanum iniustumque habetur, de privatis proprio instinctu absque ut horitate pub. res naufragas rapientibus accipiendum esse Principum adulatores aiunt, non de ipsis
Principibus ac liberis Rebuspub. quibus
bona naufragio ejecta dc in littus eorum expulis, quasi ipsa natura attribuente, in sinum ipsorum & fiscum cadant. id quo que esse partem dominii maris: id iure portus & littoris Fisco deberi. Verum non est,