Alexandri Pascoli Perusini ... De homine sive de corpore humano vitam habente, ratione tum prosperae, tum afflictae valetudinis libri tres. ..

11쪽

proferam. Si qua praedictas institutiones arte compegimus, id tutera, qui ct latini sermonis elegantiam, oe intimam cultioris Phi-phiae cognitiooem , ct rectam dicendi . scribendique in omni

litterarum genere rationem optime calles , aeque poteris aestimare . Rerum , Meaecinam universam exercendam sim tare sidentur , Fabricam , omor , non plane spernendam extrux,

mus . At , si nibilo secius aequos non ubique aestimatores ostendere datum erit , id satis superque erit , ut animo non iniquo tu , Eminenti sime Princeps , ut oe in caeteris rebus , ita oe in hac mihi adses. Faxit Ter Optimus Maximus, ut diu feliciter vivas . uouiam , s incolumem te diu in Terris servaveris , o nobis Romanae Sapientiae Cultoribus , ct uni se litterarum Re publicae , bene sapienterque , ut ab ineunte aetate coepisti, diu conqu-lere prosequeris.

12쪽

P R AE FATIO.

t Ucubrationes hasce Medicas , quas multo ante jam eXaravimus , atque in Archigymnasio Romano, Medicinam publice prosessi, non semel

eX posuimus, quasque nuper eXpolivimus, ac pluribus aliis postremo practicis observationibus locupletavimus , non tam ut saneris , quum ne immature occidaris, tibi, quisquis unquam futurus

eris, qui eas legere Velis, ac rebus Medicis imbui non dedignaberis, aequo, laetoque animo impertimur. Dicere pudet, ornatissime Lector . At dicendum utique . Ut & reliquae liberales Facultates, ita &ipsa Facultas Μedica nobis Italis, Romae praesertim , prae caeteris Gentibus floruit equidem , & nunc ut quum maxime floret. Non est tamen, f nescio an temporum, an improborum , sive imperitorum,

qui eam rurpiter profitentur, vitio , J quod , ut & reliquae liberales Facultates, ita & ipsa Facultas Medica identidem non de turpetur.

Hinc non dicam tu exteris plagis, apud Barbaros tantum, Verum ubique , pluribus dolis, pluribusque fallaciis, necnon etiam Ο - cultis quandoque flagitiis nobilitata , non sine maximo Reipublicae vulnere, nobis olim variis eX causis imposuit , re adhuc imponit. Enim Vero, ut de caeteris sileam , nonne ea nobis olim imposuit, ex Arabibus p cipue , ad nos tanta jampridem Pharmacorum transvecta multitudo , varietas , & consuso λ Nonne nobis adhuc item imponit ea , ex Chymicorum officinis , arcanorum recens conficta potius , quam deprompta feracitas; qua, res utplurimum nullius sere momenti vocum speciosa novitate decorantes, facile credulcis passim aucupantur , atque eorum facultates m tenuando, se, suasque iniquo scenore pinguiores sacere curant λ Nec aliter utique hodie nobis imponunt, qui ab ea Priscorum innocua simplicitate recedentes, plura simplicia, in Medicina facienda, insimul confundunt, ac talia temere confiniunt medicamenta; quibus, & noxam pIurimam quam saepissime moliuntur , & nostri corporis oeconomiam irritant, evertuntque . Ut igitur ab ejusmodi prava Clinice, si nos inter unquam eXtiterit, Op Portune caVere, modo litteris operam dederit, quisque s bi queat,

haec nisi unice, saltem pretecipue scripsimus. Et quoniam eOS prae

. sertim ia

13쪽

sertim, quorum ad manus Tractatus hic noster pervenerIt, In Me. dicina: tyrocinio, veluti candidatos respextimis, de Homine , fise de Corpore Amano vitam habente, ratione tum prosperae, tum a re taevaletudisis explorato agendo, a primo ad eX tremum Facultatjs eosdem erudire curavimus . Et quicquid tum theorice, tum practichad Clinicen hodiernam spectare Videbatur, nova equidem, clara, praecisaque methodo, in compendium ideo Veluti contraximus, ut Clinicen brevi addiscere possint. Quod profecto essiciet, ut etiamsi Clinicen ex professo exercere noluerint, Clinicos saltem vel imperitos , Vel improbos mature pernoscant; ne aut inanium verborumsucata illecti suavitate, aut subdolae calliditatis illecebris capti. sese, suamque progeniem pessimo Clinicorum cuique imprudenter tractandam committant: quo sibi, suisque an tempore utique prospicient. Ut autem ad ejusmodi studium capessendum alacrius incitarentur , doctrinas universas, scholasticas licet, stylo nec penitus inculto, nec plane incondito, eX posuimus; omnemque, quae scholas olim pervagabatur, barbariem , scriptis nostris, nisi prorsus excussimus, quoad potuimus saltem cicuravimus. In animo enim , quae in Tusculanis scripsit olim Tullius, adhuc nobis versantur. Es enim

quoddam Jenus eorum , qui se Philosophos appellari volunt, quorum ἀ- cuntur e se latini 1ane multi libri: Dos non contemno equirim, quippe

quos numquam legerim sed quia profitentur ipse illi qui eos scribunt, se

neque ae tincte , neque aestibule, neque eleganter, neque ornare scribere: teritionem fine ulu delectatione negligo a J . Sed mandare quemquam luteris cM.tationes suas, qui eas nec ae sponere, nec illussirarem sit, nec deleritatione aliqua allicere serisor m , ho nis est intem-prranter aburentis oe otio , oelitteris. b9 . Auctores proinae , quos scribendo in hoc opere praeci me nobis imitandos proposuimus, Cornelius Celsus fuerunt, Plinius, & pra ertim Historicus, necnon etiam Lucius Iunius Moderatus Columella; qui, optim a equidem temporibus, de rebus item nostris, ut neminem fugit, limpidissime

scripserunt. Viros insuper in omni litterarum genere versatim mos consuluimus, iisque libenter ausculta Iimus .. Inter quos admodum Reverendum Patrem Ignatium Guarini soc. Iesu nostri s m per amantissimum , quo cum ab ineunte aetate maxima semper nobis . fuit consuetudo, quem & plurimi semper fecimus , coluimus senaper, & peramavimus; necnon etiam Ornatissimum Virum Petrum Assalti, tum inter Archigymnasii Romani Prosessores, tum inter Arelliatros Urbis Collegam nostrum celeberrimum, prae caeteris sic

legimus: quibus & ex decreto Reverendissimi Patris Magistri SaC. Pal. Aposti litterarios labores hosce nostros eXplorandos tradidimu S '

P , ut

14쪽

dem i

di, ut limam in iis ad unguem intenderent, facultatem secimus. At si quid barbari nihilosecius exciderit, id non modo idngaevae ex Cathedra dicendi, exponendique, consuetudini, ubi eX tempore utplurimum dicere oportebat; verum S neces stati, qua recens, temporibus videlicet nostris, aut eXcogitata, aut inventa eXprimere debuimus. tribuendum. Et latine licet scribere sedulo studuimus, ad ambiguitates tamen evitandas, item & brevitatis gratia, Vocibus nonnullis, tametsi barbaris, quae in Facultate Μedica usu invaluerunt, &nos, parcissime quamvis , usi sumus : ejusinodi sunt aqua ex. gr. reabbeata, sertim chal eatum , hisque similia, ibi mescribendum fuit aliquid per extinctionem chalybis, aut serricandentis paratum : justulum alteratum pro jusculo medicato &c. Diximus praeterea salia, non sales, tum quum non de dictis lepidis , acribusque, sive sapientibus metondimice, verum de sale, sive natura in sodinis concreto, aut arte ex miXtis naturalibus elicito , proprie loquutis, id discriminis cum Chymicorum plerisque designare placuit. Singulas tum Veterum, tum Recentiorum, quibus praecipue Medicorum innititur ratiocinium, hypotheses declaravimus, easque insimul in concordiam, admodum licet discordes, primo intuitu , viderentur, pro viribus composuimus, α quali consociavimus. Humani corporis vitam habentis historiam , ejusque partium longe profusiorem, quam superioribus annis pro Philosophiae Tyronibus vernaculo sermone secimus, anatomen exposuimus. At enim Vero, earum componentia designantes, quaestiones dubias, quae in min, mis pr esertim rebus, inter Sectores hodiernos acriter insurrexerunt,

eoquod nec Philosophiae, nec Medicinae utiles adhuc fuisse videantur , ne Legentium mentem inutiliter modo maceremus, ex consilio omisimus . Temporis processu , quum lux iis major accesserit, perquam utiles fore speramus; & tum cuique, qui Hominem hunc nostrum Optime calluerit, quae nobis hactenus ambigua suerunt, sibi dilucidare, aliisque declarare non erit dissicile. Quicquid & in Noe com iis, & in Procerum aedibus poti stimum , quibus, ratione UM letudin is, pene semper praesuimus Clinicen eXercentes, non improspere cessisse quotidie ob1ervavinatis, per historias peculiares concise ,& ex ordine digessimus; quibus, praeter aegrotantium nomina, &nonnullas alias interdum circumstantias, quae alienas delitescentes, animi non minus, quam corporis imbecillitates prodere . ac palam

evulgare potui sient, nihil immutavimus . Si quid interim grati libris hisce posterioribus nostris, Lector Humanissime. tibi unquam socimus, id nobis equidem abunde erit; qui, ut & diu vivas, &optime valeas , unice eXoptamus.

15쪽

INDEX CAPITUM

LIBRI PRIΜΙ.

CAP. III. De viseeribus in genere, e rumque situ, ac eonnexione. 8CAP. IV. De partibus minoribus υτ ris tamam , quae velutι componente ,

mavos componunt. II

CAP. V. De moribus praeripviosis de partibus fluidis eorporis Amani . I CAP. VI. De ΜVculu in genere. 16 CAP. VII. De Glandulis in oenere 9 AP. V III. De Tegumentis, ac primo

AP. I

Cip. XVII. De in us Pedum , Me

CAP. Xx De Corde, , Pericardis . SI CAP. XXI. De Pulsatione eo is Iusque

CAP. XXV. De Visa. ἐν Marte iam

CAP. XXVI. suid fit sanitas eamoris

humani vitam babentu. 34 CAP. XXVII. Exponuntur clemena aumenum Galeni rata. 33 CAP. XXVIII. mponuntur sui men tem CBmicorum. 39 CAP. XXIX. Exponunt. ad mentem Democriti. , Cartesi. εο CAp. XXX. De Regmnibus Hemento rum ex Upοιbesi Cartesina. 64

SECTIO SECUNDA .

CAP. I. in Febritas in renere. CAP. II. De Febre E emera.

CAP. X. De Causso. 83 CAP. VI. De Febribus maturis. 87 A P. VII. De More maligna pesdem1.2 CAP. VIII. De Febre mctica. 97 CAP. IX. De Febre intermittente ing

CAP. X. De suotidiana Amphei benigne

intermutente. Iog

CAP. XII. De quartana pliei benigne

intermittente. II

CAP. XIII. De Febribus continuis iste mittentibus , O, de intermistientibus comessitis. II 8

16쪽

CAP. XIV. Dinasiis, qui proprie respi- CAP. XVI. De Animi deliquis. Eri .eiunt m tum sanguinis progress. is, item Limismis, Urope. Iasis Hiaritatis; α Wram de Pol a. in L CAP. XVII. De Aneurismare. Igo CAP. XV. Decordis Papitatione. ins CAP. XVIII De Furiae. I x

INDEX HISTORIARUM.

Historia III. De FUMN putriae , me

fermentat a.

Hilloria I v. De causeo.

suem ii

Historia VII. De Febre nectica.

Historia VIII. De sotidiana simplici

Penigne intermittente.

intermittente. II

Historia X. De sumtaxa simplici

Historia XI. De Febre maligna intermi

ΙΝD EX CAPITUM

LIBRI SECUNDI

m de

17쪽

nias

CAP. I. De Re te, is folliculo se

Iis.

CAP. IV. De Omento 19 ibid. εCAP. V. De Lime. 29 I AP. VI. De Bepatis inflammatione .pve Nepatitide. '

CΛP. I. De Renibus , Ureteribui , ,

refica urinaria o 3 Q CAP. II. De Renibassu centuriatis. 3O7

INDEX HISTORIARUM

Historia ΙΙ. . De Paralist.

II Historia III. De Vertigine. I 6 I

Historia I. De Amrexia. ΣΟ Historia II. De Pica. 2I Historia III. De Cardia D. 22IHistoria IV. De Diambra. 22 Historia V. De Lienteria. 228 Historia VI. De Caeliaca. a 3 IHistoria VII. De DUenteria. a 3 Historia VIII. De Golera . 24 IHistoria IX. De Assectione Iliaca. a s Historia X. De Collas. 2 6

Historia I. De Hepuiride. 29

Historia I. De Ne ritide. 333Historia IL De Diabete. 32O

INDEX

18쪽

ΙNDEX CAPITUM

LIBRI TERTII

, E sedilis. Pag. 323.

CAP. II. d

ν De O Grima. 327 CAP. III. De auribui. 33ICAP. IV. De Naso. 334 CAP. V. De Lingua, et que pWtibus

adnexis . 336

CAP. I. De Testibus. 3 ICAP. ΙΙ. De Pene, isn Scroto. 34 CAP. III. TH Gonor ara. 346CΛP. IV. De Gonormura notis , trunberigna, tum maesigna. 348 GP. V. De organis Mulierum gener tioni inservientibus. Ac primo de Me- mensibus gestasionis posterioribus. 368 CAP. XI. De Vita 'tus in inero, ac nutritione , necnon etiam de Partu .

CAP. XIV. De Partu difficili, Me cum labore. 37 CAP. XU. suis sit Μeeonium, , quo

pacto eius causa , extra uterum laedimissi recens natas Infam . 386

INDEX HISTORIARUM.

SECTIO SECUNDΛ. SECTIO TERTIA

Historia I. De Gonoretiea. 3 9 Historia I. De Misope. 6I Historia II. De Cbor . 36 Historia II. De Lue restica. 423 Historia III. De Partu disciti. 38o Historia III. De Scorbuto. 429 Historia ΙU. De re Harsine . 39 3 Historia IV. De Rebeumatismo. 63gHistoria V. De milest a Infantisi. 3q et Historia V. De Jhaη δω. IHistoria VI. De Racbitide. 4O Historia VII. De Variolis. 6O6

19쪽

NOI REFORMATORI

Dello Studio di Padoa.

Approbaetione det P. F. Tomaso Maria Gennari Inquisitore , net Libro Intitolato , Alexandri Paseoli Perusini in Almo Urbis Archiramnasio medicinae Professoris , De Homine , non v'esser cos' al- cuna contro la Santa Fede Cattolica , e Parimente per Attestato det Secretario Nostro , niente contro Prencipi , e bucini costu mi , concediamo LicenZa a D. Andrea Potiti Stampatore, che possi esser stamparo, osservando gli ordini in materia di Stampe, e Presentando te solite Copie alle Publiche Librarie divenezia , e di Padoa . Dat. 3. Magdio I II.

LIBER

20쪽

LIBER PRIMUS

De iis , quae tum secundum, tum praeter naturam , ratione praesertim cordis , sianguinιs , exoriuntur, atque exoriri possunt in corpore humano mitam habente.

De corpore humano vitam habente in genere, ac praecipue de cordis structura , motu , &facultatibus; necnon etiam de motu sanguinis circulari, ejusque constitutione.

Demitur Medicina, is, in suas dia

viduis parara praecipua .

dam rarionalis , guseirea bumani eam is vitam babentis assem nes , tum natur ades , tum maternas rates, , circa varia earum praefidia versatur : quam per varia1 coniecturas,

partim speculando, partim experiundo, qui eam profiteri aggreditur, proces temporis sibi comparat, in in bomine sanitatem praesentem confer re , missamque restaurare opportune queas. Cognitio haec , quae, aut prosperam, aut hominis adversam val tudinem respicere quodammodo semper debet in rebus plerisque medicis, neque certa, neque evidens quamvis sit, si ratiocinium tamen , aeque ac observationem ad eam probe acquirendam sedulo, solerterque pro viribus intendamus , admodum probabilis , perquam utilis, ac pene dicam , Pastoli iner. maenecessaria evadit; tum quum maxime facultatem equidem praesta

tissimam , haud vili, sordidoque quaestu illecti, sed candide, liberaliter , ac ingenue , procul ab omni dolo, ab omni versutia, ab omni calliditate, atque jactantia, procul ab omni sum, ab omni ci culatoria ostentatione, ac inanium verborum, nugarumque lenocinio, atque in Reipublicae Commodum , , aliorumque potius, quam nostr rum utilitatem. ut homines liberos decet, profiteri , atque exe cere velimus. Quid

Ex hac Μedicinae definitione , linx Μς'Μedicinae subjectum patet, iam nem esse, quatenus dum vivit, & A' ' sanus, & morbis affectus esse posisit. Hominem dicimus ; quum in es sitit, 'universis sere affectionibus, quiabus in Terris frequentissime V

Xamur , una cum corpore organia

co desecturo, animus quoque , materiae expers , haud quaquam desecturus , afficiatur. Quamo rem quisquis humani corporis aegri

tudinibus , directe quantumviS me- Λ duri Disitigod by GOrale