Alexandri Pascoli Perusini ... De homine sive de corpore humano vitam habente, ratione tum prosperae, tum afflictae valetudinis libri tres. ..

발행: 1735년

분량: 509페이지

출처: archive.org

분류: 해부학

41쪽

22 LIBER A

quaedam minima excretoria, quae originem ducunt a glandulis miliaribus , cuti subjeciis , sitia videlieet in facie cutis inferna, qua cutis membranam tangit adimissam. Ad oscula vasorum istorum apponuntur valvulae minimae, mincurbitularum adinstar convexae ;quae apud Recentiores nonnullos ita instructae, ac positae sunt, ut effluviis expirandis solummodo e vitum pandant ab interioribus ad

exteriora.

Id sint Pilorum radices sub cute exi. pdotum stunt, idest in eadem facie cutis in- radices. serna, tamquam globuli mucoli , quorum singuli a glandulis mili

ribus minimam nanciscuntur pr paginem capillarem, arteriolam , venosam, ae nervosam pro usu ,

de quo inserius, ubi de pilis, re

crinibus eae professis acturi. Quid se Cutis, tamquam universale hu-

cutis mu- mani corporis integumentum , codinus prae- pus organicum vivens ubique desipyum. sendit , ejusque superficiem nitidam, venustamque facit. Tam quam diversorum organorum aggregatum per papillas, uti iam dum probabile est, ex corporibus sensibilibus sensus elicit tactiis . Per glandulas, & inscula excre toria humores incongruos , sive e Metos cribrat , atque emittit ;qui si guttatim decidant sudorem pariunt ; hoc est diaphoresn, si-νe expirationem sensibilem ; sin

autem per spiracula cutis in aq-ram evanescant prorsus insensibilem, tum ea fit corporis humani

expiratio. quae dicitur insensi bilis. Cutis rursus est veluti solum, in quo pili , & ungues educantur ,

tuberant, germinantque.

CAP. IX. CAPUT X.

De Pias , Unguibat. INter partes emporis humani. enumerari haud solent pili, &ungues, a Veteribus praesertim ,

qui ea existimare consueveriint , tamquam recrementa. Λn id tamen iure , an injuria affirmav rint Μajores ex insta dicendis p. lam facturi sumus. Duplicis gen ris deprehenduntur pili; alii enim cum foetu nascuntur, uti crines , supercilia, ac palpebrarum pili . Λlii succrescunt adultis , uti ex mento, sub axillis, atque in pube;

maribus nimirum, ubi semine scatere incipiunt, steminis cum men struare, utrisque nempe in puberistate . Non tamen ex mento somni nis, eoquod per menses, ni fallor, succus egeratur pilis in mento alei dis idoneus. Pi Iorum omnium figura, nobis quamvis nudis oculis. oblonga vel teres videatur, si microscopium iis tamen accurate aptabis , eorum nonnullos observabis triangulares, item & quadratos. Quinimmo ex pilorum superficie universa ext Derat lanugo quaedam densissima, plurium adinstar minimorum I . musculorum . . Pilorum substantia innumeris pene compingitur tub iis perquamexilibus, ita mutuo inis nexis , ut concinnam quamdam rein serant fistulae speciem , quae apud nonnullos materia quadam tenuinfima medullari, ossium adinstar , repletur. Intime subeunt cutem, in qua minimos quosdam offendunt calices ovales, qui pilorum excipiunt singulas radices, mucosos via delicet iobulos quosdam , ex qui bus veluti ex totidem bulbis suis peculiaribus fruticantes, mascuntur crines, & pili , per spiracula

cutis, item di cuticulae. Bia quid sint

ungue a

singulae

42쪽

DE PILIS ET

Deseel. Bulbis singulis minima apponibuntue tur glandula, a qua pilorum iu vasa,quae stantia nanciscitur propaginem Pe inseruiis quamtenuem , arteriosam , Venintur in pse iam, nervosamque. Vascula haec 10 um pilis alendis inservire procul dubio 3dice . autumarem , nisi in cadaveribus quoque luccrescerent, licet in iis omnino cessaverit sanguinis motus circularis. Pilorum Pilorum usus ad ornatum cor usu. . poris humani viventis nonmodo Conducit, verum etiam ab organis saltem exterioribus ejusdem cor poris humani plura arcent incommoda , ut suo loco susius dice

dum a

Distri- Digitis extremis , tum in ma-buuntur nibus, tum in pedibus emergunt, M gΠφη atque aptantur ungues qui pene 3u iv ε Anatomicos tres habere solent pa Hyxς-- tes stadirem. Partem intermeriam. Partem extremam. Unguium radix appellatur pars inferior alba, carni adhaerens, eique quodammodo infixa. Hanc subsequitur pars i termedia . quae in benevalentibus rosea utplurimum deprehenditur . Parti unguium intermediae succeindit unguis extremus , qui nisi crebro resecetur , aduncus fieri

solet . 'quid iit Unguium substantia indolens v gvium in pellucida , & nonnihil crase subit n' Dupliei compingitur lamella

' Exterior levis. Interior aspera , ut cami melius adhaerescat. UngueS, non secus ac pili, pluribus constant tubulis oblongis , atque transversis , quod nonnullis ansa suit, ut ungues haberent veluti pilas adinvicem compactos , COneretos, digitisque extremis induin

Unguium Unguium substantiam ali certo usu. . constat per radicem suam quin circa unguium maculae magis magisque recedunt a radice , prout magis magisque in dies eorum i crescat substantia. PeculiMeS usus,

UNGUIBUS .

praeter exteriorem ornatum, praestare valent ungues in corpore humano. Firmant quippe digitorum apices, eosque tutantur. Corporibus praeterea minimis commode aris

ripiendis , comprehendendisque apprime conducunt.

Quod quum ita se habeat, ha- quo pa-

bendἰ nequaquam sunt, neque Pi- oo nn-li , neque ungues , veluti partes triantur corporis humani e tae, quae suc- pili , &creicunt per extrinsecam appositim ungue .nem partis ad partem, quum Conincludendum potius videatur, eorum

substantiam succrescere, & ali per introsusceptionem humoris cuiusdam tenuissimi; qui, a glandulis subjectis, pilorum subeat, unguiumque radices, ut postmodum effundatur in eorum universam alim niam . Id confirmatur quoque explica Polonum morbosa, in qua carnosi quodammodo fiunt &resecti cruorem eκudant uberrimum , necnon etiam dolorem inserunt per

acutum .

CAPUT XI.

De Panniculo adipso, caras.

SUB cute proxime aliud osse

dimus in corpore humano te

gumentum , quod poniculus dicitur admosus, si ve membrana adis se. Ubique locorum sub cute deis prehenditur adeps , praeterquam in labiis, palpebris, fronte, auribus supernis . pene, ac scroto , ne motui sorsan officiat partium istarum , in quibus mobilia sunt reliqua tegumenta , & praecipue cutis, quae musculorum ibi vices

exequitur.

Crassus prae caeteris est, in pa te praesertim anteriori imi ventris. Ejus color , nisi morbose infici tur , plerumque sese perhibet album. Panniculi adiposi substantia. purus adeps, sive sevum com

eorpore humano pannicu

li adipo

Defetibiis tur adipis substan tia a

43쪽

l24 LIBER

cretum hactenus a Veteribus habita suit, licet non sit profecto , nisi plurium congeries sacculorum, si ve loculorum, qui adipem excipiunt exudantem , nescio , an aeglandulis minimis, quae sub aspe-Gum minime cadunt , hinc inde per loculos sparsim sitis; an potius ex spiraculis sanguiferorum, quibus irrigantur loculorum parietes. Loculi isti adiposi, superimponuntur adinvicem. Hinc cumuli quidam adiposi , qui acervatim adhaerescunt membranae crassiori uni- versali, tamquam sulcimento communi. Per substantiam adiposam dirimuntur sanguiferorum stamina tenuissima , quae retis in modum Contexuntur, atque implicantur , explicanturque ad iaciem locul rum prassertim exteriorem, in qua

aemulari solent tenue veluti ome tum. Inter ea filamenta excurrunt

quoque ductus nonnulli adipos , qui in viventibus, data opera saginatis, & recens intersectis, pt

e rimum intumescunt.

Usus Panniculus adiposus usum hunc

p. 3Mςvli praestare videtur in corpore huma- d PR, ' no, ut exuberantem a massa sanguinis adipem Ioculis suis excipiat, exceptum servet lubricandis , emolliendisque musculis subjectis ,

ne eorum fibrae motrices prae nimio nisu arefiant. Ad corporis humani venustatem plurimum consere. Nimium itidem minimorum compescit effluvium a partibus ,

visceribusque subiectis. Alii praeterea Opinantur, neque Perperam

Plane, pinguedinem in loculis fusam, vel per venas, vel per alias adhuc nobis occultas vias, ad sanguinem identidem remeare, ne iS, vel per inediam, vel per maximos nisus, vel per diuturnum fluidorum servorem , balsaminis, atque, ut ita dicam, butyraceis evaporatis,

absumptisque particulis, acris fiat nimis, & mordicauS.

I CAP. X.

Panniculo adimis, saeIei nimia Deseri rum exteriori , adeo firmiter ad- bitur si .

haerescit membrana carnosa, quar- tus Pan

tum scilicet humani corporis inte- tueulsgumentum, ut avelli vix queat , nisi eorum mutuo discerpatur se stantia. Quibusdam in locis proxime adnectitur cuti ; iis nimirum, in quibus adeps desideratur.

Tenuissima est , fibrosa, sensus

non eXpers peracuti. Inter fibras excipit cujuslibet generis vascula, quae a partibus sibi comparat proximis . Usus Μusculis a pinguedine secluden- pannicuI. dis intervire potissimum existimant carnosi .

Anatomici, iisque vestiendis, fi mandisque ; quinimmo , & iis

in locis, in quibus prae caeteris Gbrosa deprehenditur, musculorum vices exequitur cuti, cui adnectitur, contrahendae.

CAPUT XII.

De Ossibus in genere, Cartilaginibus, , Ligamentis.

TEgminibus exuto , ac pene QErid sint

decoriato corpore humano , OUR . caro undequaque detegitur nuda . Μusculis haec ubique compingiatur , quorum beneficio moventur artus , ac reliqua corporis men bra , praesertim exteriora . Ex

musculis fibrulae insurgunt perquamexiles, quae passim ubique

ita conveniunt per faciem carnis exteriorem, ut tenuissimam, pellucidamque contexant membranam caeruleam undequaque superficietenus Carni humanae superexten

tam . Sub musculis sese perhibent

ossa, praeterquam in facie imi ventris anteriori ubi ossium loco perit arum offendimus . Ossa sunt partes corporis humani similares, albae. durissimae. Basis praecipue, dc fulcimentum reliquarum partium, quae utpote molliores sunt, consist

44쪽

DE OSSIBUS

: re sine ossibus nequirent. Non omnia tamen ejusdem sunt generis Osisa; alia quippe durissima, uti obse vamus in Tibia; alia minus dura, uti in Vertebris; alia adhuc molliora, magisque spongiosa, uti in

Sterno dcc. Disserunt quoque' ratione molis, item & figurae ext rioris, uti deinceps de ossibus sim gulis agentes, singillatim exponem

dum erit.

Quid sint Tenuissima soris obducuntur

Perio' membranula , quae ossium sub- φum,dc stantiae exteriori aristissime ita ad-P Uς haerescit , ut avelli vix queat. Nuncupatur perrostrum , praeterquam in cranio, in quo pericranii nomen sibi vindicat. Contexitur arteriolis , venulis , ac nervulis pene innumeris, eκ quibus sensum sibi comparat peracutum . Enimvero ossium substantia minime est

sensitiva, sed sensus, & dolor provenit in ossibus, a fibriis nervosis in periosteo distractis . Ruocircadentes ea parte, qua periodeo carent, quamvis ruditer pungantur, infringanturque , sensus omnino

expertes observamus.

Quid sit ossa intus uteturimum deprehenisoli uni duntur cava, suoque cavo substan- medulla. tiam continent unctuosam, tenuem, ac luridam, quae vocatur medulla

ossium medulla minimis componi tur tubulis sanguiferis, qui per parietes ossium pervios producuntur ab arteriis, & venis periostet in Osi sum cavum; ubi ita conveniunt, atque implicantur . ut per substantiam medullae vesiculas ubique constituunt minimas, quae seVumeX-cipiunt exudans , ni fallor , eκ spiraculis tubulorum sanguifer rum. Sevum id oblinire non modo solet faciem ossium interiorem: verum etiam intime subire ossium substantiam, ne in motu arefiant,& facile infringantur.ota non om nia cava sunt, ea tamen , quae Cavum non h bent, sunt intus

spongiosa, neque aliud continent, nisi sevum medullare. Id maxime observamus in ossibus calcanei. Ossa nonnulla pluribus quoque s raminutis . cribrorum adinstar , pervia sunt ; quibus excipiunt, sive carnem, sive aliam substantiam diversi generis , quod prasertim deprehenditur in ossibus nasi cribri formibus. ossium numerus in omnibus non ossium semper idem, neque semper idem numenas. in qualibet aetate; longe enim pluribus gaudent pueri, quam adulti, in quisus ossa diveria per aetatem in

paulatim coalescunt in unum. In c. universis tamen, dummodo corpus

habeant probe constitutum, enumerare consueverunt Anatomici ultra 3 .

Diui are nequaquam possent in Quid siecorpore humano vivente, &Pra in ossium sertim cum valide sele in organis articula-eXerceant, tum quum maxime vel tio .

currendo, vel saltando, vel lude do , membra hinc inde varie exagitamus , nisi mutuo innecterentur. Hinc prosecto varii consurguntos sum nexus, quibus nomina varia Scriptoribus imponere placuit. Nihilominus quae vis ossium connexio dicitur Aniculatio. Articulatio diastinguitur in articulationem proprie dictam , & si tu em concretionem.

Articulatio proprie dicta est ossium

connexio cum motu: ea videlicet in

qua ossia licet connexa, seorsim m veri queunt. Quapropter articulatio proprie dicitur ea conne Ο quae ossa cubiti humero nectuntur; e

quod moveri, & flecti possit cubitus, quin moveatur humerus. Concretio est, quum ossa conne- Uaria aris xa seorsim moveri nequeunt. Ita ticulati dentes innectuntur cum alve 'geno

lis maxillarum. Triplicis gene- .ris habetur concretio e Futura ro moratio, sive Harmonia : cim viculatio. Nuncupatur futura, qua ossa concreta , quasi consuta videm

45쪽

26 LIBER I

dentur . Iccirco per futuram con crescunt ossa cranii, in quo potissimum oculis obversantur earonalis , Iambdoides , sagittatis . Corinnalis , coronae adinstar per ante riorem reclinatur capitis regionem,

idest per sinciput . Huic directe apponitur in occipite , in regione capitis videlicet posteriori, lam doides , ibique literam graecam

lambia aemulari solet. Inter cor

tur sagittalis , quae a vertice c ronalis per mediam calvariam recta tendit ad verticem lambdoides , ideoque findit calvariam in duplicem sectionem lateralem. S turae praefatae , quae dentibus via sibilibus mutuo sese comprehendunt , dicuntur Iegitimae , seu D ra. Alias contra, in quibus Iocus unionis non est adeo visibilis, vincamus mendosas, sive spurias. Quid sit Coagmentationem , sive harin

eo gu en' moniam, eam dicimus connexi

δt s. , qua ossa sese nrutuo injumgendo , adamussim ita sese contingunt , ut lineam quasi simplicem in loco unionis designent ,

non secus . ac praestant ossa maxillae superioris , quae Per coagmentationem uniuntur.

li4 Claviculatio , sive gomphosis

sit Gom- est , quum os alterum alteri tam Phusio , quam clavus infigitur , quemad-Αrth vns mcdum dentes utrique infiguntur thy maxillae . Articulatio vera , qu kδ ς' Miron Graecis appellari coniue-vit , modo fieri dicitur per dim- brosis, modo per ena ibro is, mindo per artisoriam , modo per gin-gbmon &c. quae eX graeca etymologia nihil aliud sonant , ni si

amicudasionem laxam, articulationem

strictam, superficialem , profundam ,

quibus tamen, ne Tyronum Alia are mentem intempestive defatigemus, tieulatio. non est cur diutius immoremur. nis spe. Praeterea ossium connexio , si ieε. ve arthron sit, nimirum vexa aris

ticulatis, sive sit concretio , DLbusdam in locis fit per ossa conis nexa , nulla videlicet alia inter cedente substantia. Quibusdam in

aliis eam fieri observamus interis ventu alterius substantiae , quae propterea, quia cariilaginea quandoque est , quandoque ligament sa, quandoque camosa factum est, ut ossium articulationes in tres alias distribuantur species: videlicet in F in M, D euro is , Gnciandro M. Syssarcosis dicitur , ubi substantia intermedia est carnosa . Synneurosis, ubi est ligamentosa. Synchondrosis, ubi cartilaginea . Cartilagines ejusdem serme eum Quid tae ossibus structurae videntur. Quin cartil gi immo , & ipsae temporis proces-nςε 'su in ossa consolidantur . Ab ossibus differunt tantum, quia comsistentiam molliorem habent. Ca

terum cum ossibus omnino conveniunt , iisque utplurimum cons ciantur. Plurimum discrepant imter se, tum figura exteriori, tum mole . Cavae nequaquam sunt , ideoque medulla carent . Medullae tamen vices gerit in cartilagianibus mucor quidam tenuis, olea ceus ἱ quo , ut facilius inflectantur , tum foris , tum tus ObI,

niuntur .

Ossa, & canilagines, ut situm, qu id sine

nexumque suum , vel ad nisum ligame valide servare valeant in articuis in .lis . musculis nonmodo , tendinibusque firmantur , Verum etiam ligamentis, quorum figura , item& moles admodum varia deprehenditur . Substantiam, post carintilaginem , durissimam habent ,

plerumque albicantem, sensus omisnino expertem, non secus ac ossa, & cartilagines, ne incedendo

orPna cum dolore moveamus . Alios usus non praestare videntur in eodem corpore numano , nisi quod tamquam senes membra ira

46쪽

in perares, ne luxentur . Quibusdam is lacis sese perhibent teretia ; quibusdam in aliis in latitudinem explicantur . Id sane prout exigit munus , mi inservire debent . Ligamenta , quae figuram

teretem habent, nuncupantur m m

issa; quae lata tant, membram a . De ligamentis , uti eκ pluribus extat observationibus , id potissimum adnotandum occurrit, quod in senibus ita concrescere , atque obdurari solent, ut consistentiam

sibi vindicent cartilagineam , item& ossieam, uti ex pluribus habemus observationibus. Quid Ut commode injcingantur ossa, sint oi- dc rartilagines; at in articulis desum a ineantur ; ut per ligamenta fi Pophyse., mentur atque ut commode perdi e Phy' niusculos moveantur, suas habent μηβ apostsests , atque epipisses et pr cessus nimirum , atque appendices. Λpophyses dicuntur emine tiae quaedam . quae ossi bus, δε ea tilaginibus, extrinsecns quasi continuatae, adnastuntur. Si tantummodo contiguae fini, ac veluti simplices appendices extuberent, num cupantur epiphyses.

quid sit Ut facilior fit ossium motuS ,

ossium jugiter emdat in articulis uligo synovia. quaedam tenuis , unctuosa , syn vis persimilis . Penes nonnullos

provenit a minimis glandulis hine inde sparem filis per ligamenta

membranosa , quae ossium adhaerescunt arti tis. Humor is , uti

opinor , acris quandoque fit , de iccirco fibras periostet acriter moris dicans , easque distrahens , sive eonvellens , dolores in podagra

Perquamacutos procreare valet .

Quinimmo non sine probabili con-jeaura inserre possumus , nodos, ac tophos in articulis podagra aD sectis , praefatam ege synoviam arefactam , ibique concretam ;deficientibus enim , absumptioque Paniculis tenvioribus , Tota

IN GENERE. 27 .

tilioribusque, crassiores subsidunt .

magis magisque uniuntur, concre seunt, atque indurantur.

Ossium munera alia videntur Ossium universalia , alia peculiaria . munera niversaIta sunt , ut membra suta P ae a stineant, eaque in motu dirigant. Pu Peculiaria sunt , ut in ea vis quia busdam peculiaribus parietes co struant, eosque sulciant; ut cibos iu ore comminuant ; ut sensati nes ad auditum spectantes, in auribus interioribus, modulentur i&c. Λt de Q,bus id in genere ani- . . madvertendum superest, quod sta- d' nu cta iterum eoalescunt Ilo quo t Hur 43m , qui ρονες dieitur . Insudax 'μ- enim in fibris ossium stactis is mor pellucidus , tenuis , Ne eeus , dc , ut ita dicam , piatam ceus qui colligitur in entremis stactis, ubi conerescit glutinis a instar, & callum praefatum induis

rata Ex quo concludendum vide tur, praefatum humorem ita eκ

dantem , succum esse ossium ali-bilhm; qui sive proxime, sive

mole provenit ae sanguine per arterias , vel medullae , vel peri stri, vel tendinum muscularum , absumuntur , & quodammo- delentur per Grum substantiam . Succus enim praefatus ali-bilis necesse est, ut a sanguine s cretus , fibras ossium ingrediatur eomponentes , Perque eas in gyrum moveatur , atque in alim niam aptetur dcc.

Ossa rame prorsus exuta , quum situm , nexumque Θις''m. suum sibi servent naturalem in , ii corpore humano , Sorietum , sce- ν' , .

keon , sive Seheleton constituunt . iis vis P, quae eri etymologia a Gra cis

47쪽

cis nihil allud significant , quam

exiccarum , sive arefactum . Sceletum bipartiuntur Anatomici in truncum , & artus . Truncus in ossa capitis, & reliqui trunci. ΟΩ sa capitis cranium alia compingunt , capitis videlicet cavum , qui cerebrum condit. Alia compingunt maxillas. Enu- Cranio ossa octo adscribere conmerantue sueverunt plerique Λnatomici .

v si cra Unum videlicet fronti , quod in mi P pluribus , & in pueris praesertim,

P R. dividitur cartilagine intermedia . Cartilago, puero increscente, OLsea tandem evadit. Hinc ex ossibus duobus unum dumtaxat consurgit. Duo sincipiti, quae nunc pantur ossa Bregmaris. Unum DC cipiti. Temporibus duo, quae OG sa inferne constituunt petroya. ODia petrosa triplicem emittunt processum , sive apophysem exteri rem: Iugalem, sive ogomatIcum: Ham miliarem: Styliformem . Alterum processum , sive apophysem emittunt ossa petrosa interiorem , quae proprie dicitur os petrosum , quum durissima sit. Descri' Processus jugalis orbitae oculObuntur rum sormandae inferiori sub oculis

P ςφημε extuberat . Μammiliaris occurrit viii. ς δ posterius. Brevis est, atque obtu η sus, a figura sua extrinseca mam

miliaris dictus. Stylisormis in formam styli gracilis, oblongus, atque acutus perducitur non procula mammiliari, paulo tamen ante.

rius . Non apophysis revera est , sed potius epiphysis. Processius pereolus durissimus intus producitur versus ossa palati. Cavus est, sumque cavo organum continet auditus

praecipuum. Idest labyrinibum, c Aleam, atque ossicula quatuor , ln-Dese ἔ- serius , ubi de auribus ex proseia hun aut describenda. ossa era- ossa cranii praefata, quae , utinii coni- monuimus, numero sex sunt, di-nu ni . cuntur propria. Reliqua duo dicum

tur commznia , coquod ad maxilis iam superiorem quoque spectent . Alterum Desil me est. Alterum re briforme . Basilare dicitur , quum tamquam basis cranio substematur . Λ figura nuncupatur etiam cunei Drme, si vespismiris. Λ situ vulgo dicitur os palati . Processus emittit utrinque aliformes. Εκ me

dio sphenoide aa cerebri basin alii consurgunt processus minimi, qui sellam equinam aemulari solent. Cribri sorme situm est in frontis Desellia confinio ad nasi principium, sora- bitur os

minibus ubique perruptum ac embri- propterea spongiosum , sive et oi- forme. des etiam nuncupatur . E mediocribri forme intus erigitur in eodem

cranii cavo crisagalli, alius scilicet processus squamosus, qui figura sua galli cristam quodammodo me

titur.

Μadllarum altera superior, al- Deseclis tera inserior. Superior immobilis. buntur Undecim utplurimum habet os . ma Duo tantum habet inferior, quae 3 ill/ium mobilis est: idque in pueris, quum adeo firmiter adinvicem in adultis coalescant, ut vix ullum in mento sese objiciat unionis indicium. Ex maxilla inferiori duo utrinia Descrique consurgunt processus, qui eor- bunturnua nuncupantur. Anterior acutus bim Pro corone. Posterior obtusus, necnon ς

etiam aliquantulum olobosus. eon '.' Glades. Ad corone in apice assigi ii, tur cauda musculi temporalis. Condylodes. cartilagine intermedia, se se immittit in sinum ossium tempΟ ralium , quibus immittitur maxilla inferior. Μaxillae alveolis ubique eXcavantur, quibus radices ex cipiunt dentium.

CAPUT XIV

De Dentibus.

Μ Axillis, uti notum est, Inri Quid sine

48쪽

omenta prae caeteris duri ssima, variae molis , variaeque figurae , ad oris confinia cibis valide instingem dis , comminuendisque , vocique immoderate profuse appositae coe cendae potissimum instructa . Pergomphosin maxillis infiguntur, in quibus, membranis gingivarum intercedentibus, item & psuribus pe quamexilibus ligamentis, firmantur . Dentium alveoli membrana quadam tenuissima, maxime ne

vola, sensuque praedita acutissimo intus obducuntur , quae , ratione dentium , periostet vicem in radicibus gerit. Hinc sane stupor quandoque , ac dolor acerrimus ; qui dentibus licet inesse videatur, non

est revera dentium , quorum su stantia , non secus ac reliquorum ossium, sensus omnino expers est,' Verum provenit a laesione membranae istius interioris, necnon & quam doque minimae propaginis nervosae quintae conjugationis , quae, ut mOX dicendum, dentium subit radices. Emim. Dentium numerus variat. Non rantur infra tamen in bene dentatis 28 .nec

dento . virea, enumerari solent. Alii di-euntur superiores, inferiores alii astu. Tum superiores, tum in serio res in tres distribuuntur classes. Alii quippe sunt Incisores,alili Canini, Μο- lares alii. Octo utplurimum incis res, quatuor scilicet anterius superne,totidemque anterius inferne. Latiusculi sunt, & incidentes, atque adeo cibis in ore infringendis, plurimum accommodati. Incisoribus

trinque succedunt canini, oblongi ;teretes. acuti ut cibos melius comprehendant. Numero quatuor sunt, hini superiores, oculares Vocantur eorum quippe radices versus oculos ascendunt. Dentes reliquos mola res nuncupamus , sive maximos .

Posteriores sunt, maximi, latiusculi , & asperi , ut cibos ruditer per alios dentes jam confractos , ' magis magi DNe conficiant, comminuant , & parvae veluti moles

extenuent.

Pars dentium interior, quae ma- Quid sexillis conditur, radix dicitur. Qua- dentium propter una tantum radice maxisis radia . implantari dentes incisores observamus. Duplici caninos. Quadruplici molares. Ad radicem sibi dentes immittunt propaginem capilla.

rem arteriosam, Venosam, ac nervosam perquamexilem, & vix sensibilem a ramis singivarum proximis,ex quibus alimoniam sibi com

parant . . .

Μensibus aliquot a nativitate quare, apparere incipiunt dentes . Antea & quo-ouippe in alveolis delitescebant suis modo e- sub forma mucoris crassiusculi albi- rumpant cantis; qui sensim concrescit, im doni . .

duratur, atque augetur. Non Onlanes seque uno eodemque tempore dirumpunt,ne membranas obvolventes undequaque per gingivas scindendo , effectus permolestos , &msma in dentitione inserant symptomata. Hinc alios alii insequum tur ad annum usque duodecimum, decimum quartum, & vigesimum, necnon & in aliquibus ad trigesimum. Incisores primum, & canini ; eoquod, ut te acutiores, facilius, & citius membranas disrumpendo, faciliorem sibi exitum pan- idant. Molares noVissimi, qui propterea Sapientiae nuncupantur . Non . . .

procul ab anno septimo excidere imcipiunt dentes ad annum usque no. num , decimum, aliquando undecimum ', aliis succedentibus, qui nou secus ac priores sub alveolis datitabant . Hi quippe increscendo, alios paulatim, & lensim propellunt, donec vasculis avulsis, & retrocedentibus a radicibus gingivarum mem

branis nutare , & vacillare inc, iis .piunt , atque excidere I bu,ta In eo poti is mum ab aliis ossibus tha,bidisserunt dentes, quod dentes con liis di-tinue cresc t ad extremum usque stent ose senium; secus enim ob mutuam , sibus.

49쪽

3o LIBER I

diuturriamque attriticinem . minia

cando , cito serent contriti . quo fit, in altero dente elapsis , alter quandoque oppositus in altera m killa brevi longior ad eκcessum

vadat

in are Quum serae imus, excidere si senescen lant dentes,' eoquod , humoribus ibus ' per aetatem concretis , atque ob c d unx structis dentium tubulis, ali imp ' sterum non amplius valeant. Quo-eue uia, circa exiceantur radices. recedunt gingivae, dentesque vacillanti Dentium usus est ad ornatum, ad ciborum contritionem, ad vocis Commodam articulationem , emisi, nemque. Inter ossa capitis enum Tam quoque D uultis placuit os

Moides , sive Eicarne, si ve H εἰ des, quod ita dicitur, quia literam Y reserre quodammodo solet. in hoc tamen sese deinceps, ubi de limgua , cui Potissimum aptat , a que inservit

CAPUT XU.

Enumerantur ossa reliqui Trunci.

Iasini Runeum is eranis Sceleti Q μ λ humani compingunt Dina ,

hiae, eaia quae Vertebris construitur, Sternum, rumque Costa , Cisvicula , Fcapulae, atque distribu- Ossa iliaca. Triginta sunt ossicula, tio. quibus componitur Spina, quae avertendo Rertebra nuncupaniux , quum per vertebras hine inde vertatur comus humanum viven , eri

gatur, inflectatur, Ag , ut ita dicam , intorqueatur. Distribuuntur vertebrae ab Anatomicis in cervis H, H Gis , lum res , & saervi. rvici octo adstribunt vertebras, quarum prima Atlantica dicitur . Duodecim adscribunt dorso. Lum-

his quinque. Quinque ossi sacro ,

cujus extremitas acuminata intus nonnihil incurva, vocatur O ema. Plures habent processus ver--- , quibus invicem innect

CAP. XLV.

vir, ct muscularum tendi MN exeἰ-piunt. Rura quoque habent foraminula . ct praesertim lateralia . quibus utrinque nerviε exitum pra bent. Cavae sunt intus, ideoque, sibi mutuo injunctae , fistulam compingunt limillimam , tamquam medulla repletam substantia cere

bri producta, de qua tuo loco Mo

Vertebris dorialibus opponitur quid sieanterius in thorace Stern , Os v, semum,

delicet fungosum, quasi semicarti- ejusquelagineum, maxime in pueris, quod producitur per faciem mediam tho muc incla anteriorem a iugaeo ad strobi- culum usque cordis. ossibus Octo constat in pueris ad annum circiter septimum . Ossa ista innectuntur cartilaginibus intercedentibus, qua temporis processu ita concrescunt,

ut unum dumtaxat, veluti

tinuatum , in senibuS Praesertim , es ficiant . sinus habet sternum utrinque duos exteriores in parte superna ad jugulum, quibus ex utroque t tere excipit, & claviculae caput, &costam summam cartilagineam ex tremam. Sub finem sterni aptatur, sive potius producitur cartilago quaedam mucronata quae propterea e formis nuncupatur. Quinimmmo, quia non semel sese perhibet bifurcatam, vulso dicitur farcilla. Costae. Graecis picinae , prod. Quid saeeuntur, sive potius inflectuntur in eost. . arcus a vertebris dorsalibus usque ad stemum. Ante tamen quam ste no injungantur, cartilagineae pror sus evadunt . Duodecim utrinque sunt. Septem superiores, quae sternum proxime attingunt, dicuntur vera, sive Ivisimae. Inferiores diae tur Dinia, sive mendose, eoquod in extremitatem habeant cartilagineam, quae sursum recurvatur, ac

costis superioribus adjuvantibuS , non proxime, sed remotae, sterno

adnectantur . . Quid sine Gaviculae utrinque occurrunt claviculae.

50쪽

isb Imo eodo in pectore summo bent, Protan nque cavum quis transversum , ubi Meram in minal tam ira uir que latere su dammodo reserunt. Λ kapuIis adsternum producuntur ', neque alia de causa clavicula m nomine inins pniuntur, nisi quod, veluti eis. vi , flemo scapulas firment. Earum stantia fumosa est iccire ἰueam admodum facile infringi, ita sci - . sus propediem coalescere solent. 4 sin Mapulae , Graecis BD- mP- ne ossa quaedam lata , figurae

triangularis, quae veluti scuta utri que aptantur extrinsecus collis su perioribus m dorso summo . Tres conspicuos habent procussus rum unus latiusculus , de nonni hil sub finem cavus ; suoque cavo claviculam excipiens eVir maem, angulum conficit in humeri caput , qui dicitur acromium , tameνι - ν summin immersu. N- ter minor interior, atque acutus, a stri sive ancorae figura, anis maes , fise carac der o Tertius brevissimus nominatur aer π, cu tus extremitus ire sinnin amatur teriorem k quo humeri caput emcipit . Quinimmo, ne levi de ea di excidat humerus, labiae surris, cartilagine quadam orbiculari ei eum da a . nonnihil attolluntur. id se in coxendicis, sive coxae quod

ma coxe - pems n nullos nomine caret, est

dicio. sene manimum . Figuram perhibet triangularem . Situm est utrinisque ad latera naes sacri . Tris, nam distinguitur , in partem sis periorem , inferiorem . atque an aeriorem. Superior dicitur ilium, Merior fessum, quod P prie merulis nuncupatur, Anterior orpabis. In pueris ossa praesam, caF, tilaginea intercedenteunt me, M gis distincta apparent, Quid sint ossa iliaca majora sunt, in reis ossa ilia- gione iliaca superne coaptata; quia Ca,Et Pu bus inserne succedunt inhia, quα his . in facie exteriori maximum nam semoris excipiunt caput . Naua nuncupatur aer AH-; cui De s cila laxetur, per m rim processus circumducitur cireuris tartilagiis

neus , saepe risium dictus o Ischia

inserne ex uoque latere reclinam tur verius, regionem esiis , MN processus inficiunt marimos per Fatos , ut vulgo creditur , leuit

iis gratia. Proeemus praefati ossa

die tur νω , fine ramis. Caristilagine intermedia persynisonis sin moeno se contingunt. In -- minis mestior est, di crassis ea tilago , quo in partu de cere queant ossa pubia , Id tamein e tan existimandum videtur.

- ο --mum, ae primo Ma mon versa , fidie Macriorum. iSta in artubus ad braehis alia spectant, alia ad crura. --ia brachii distribuuntur in Οὐ--φη

Humerus uniminest Φ, magnum, itivalidam , extrinsecus inaequa E ,

quod partem brachii summam elamis .

constituit . Caput iccirco mauiis dimum habet mirandum , quia sc breve tiae.

Iulae, idest ejus cerviet , quam mem .abet in acromio, innectitur. An. terius, prope caput , foris nonn-hil in matur, sinam, sive sinum efficiens oblongum , qua desce dit alter de ducitim tendinibus mum scuti bicipitis brachii flenoris. Imisma injungitur humerus eum os

si bus cubiti ; quocirca binos in

extremo processus emittit, care lagine obductos, inaequales; lon gior quippe interior, quam exte, rior, qui us cubitum excipit. Pro. cessus petissati insequia tubereul a

gaudent singuli , quibus in et scunt ligamenta, di tendines m

stum

SEARCH

MENU NAVIGATION