장음표시 사용
241쪽
veenon etiam in Lienteriam fa- bum brevi solutum iri declarat .ciis quamvis transeat , longe ta- Longo olvi profluvio laboranti, θα-men minus periculi habere , fa- ι reus Domitus superUeriem , -- ciliusque eurari solet , tum potis- bum semis. Ex Hippocrate by. knum , quum talia purgentur , qualia purgari oportet . Nihilo--ius lethalem eam existimavit Helmontius , quae , deleta se
mentorum vi , atque oeconomiae
animalis lapsu , ut inquit , sit .
Salutaris contra censetur , quae Diarrhoeae comprimendae aer Curatio. conseri temperatus humidum
quippe , frigidumque diarrhoeam provoca sse , experientia quotidie docuit. Id , ni fallor , quia minimorum per cutim expirationea coercet. Victus humidus esse deis
ob cutim stipatam , aquilone po- bet, boni succi , qui facile su
tissimum flante hyemali , mini- actus in alimoniam transeat . morum effluviis expirandis intus Principio tenuis; progressu autem Coercitis , mossetur . 'Non ita quae pleuritidem insequitur eκ
Hippocrate sa) . Pleuritide , on
viribus conservandis paulo plonior propinetur . Potiones largae potius conserunt , tum Praecipue, quum diarrhoea ex intestinorum Producatur irritatione - Quo in itidem si excreta sint alba , spu- casu mirifice prodest aqua dulcia mea , graveolentia , cruda , glu- limpidissima , item dc bolosae , vinosa , aquosa mordicantia , di quandoque etiam frigida ab aeruginosa , & praesertim nigri- unde epota, quoniam salium vinxicantia, nisi tamen nigricent mar- acrem obtundit . instingit, solistialium usu ; quo in casu Oecesia diarrhaea nigricantes licet deiectae , morbi solutionem utplurimum indicant. Periculo vacat .vit, eluitque . Quies magis confert
somnus, quam motus , squam vigiliae. Ira, metus, m-ror , aliaeque vehementiores ani- quae . cibis, aut avide, aut co- mi Perturbationes, quantum fieri
piose ingestis provenit, E con- Possit. evitandae; eoquod alvum verso , perieuli nequaquam e solvere iis solemne sit. Caeterum pers plane habenda est quae mo- diarrhaeae curationem aggredi conis Vetur , aut inedia , aut veneno veniens ducimus clysteribus Ie- ingesto , dc praecipue si convul- nientibus, restigerantibus, atquesiones supervenerint , singultus , abluentibus , qui saepesaepius in syncopae, di sudores frigidi, quae die, si necessitas id exigat, inji-
mortem in proximo versari prae- giendi sunt . Ubi Fero non proin nunciant. Quae metastasi sistitur, secerint . ad purgantia confugie pessima . In senibus persaepe fu- dum; fluxus qui pe fluxu curatur. nesta . Quo leniora in diarrhoea Leniora tamen eligantur , quae extant symptomata , eo facilius cessat. Cum febre neutiquam si in ne periculo . Colliquans omnino insanabilis . Recrementa , quae diarrhoea egeruntur , quo a statu procul ab omni tumultu alvum moveant , sive potius eluant :nti sunt cassa recens extracta ,
pulpa tama indorum , infusiones myrobalanorum , & reliqua hu-
naturali minus recedunt, eo me- jusmodi; quibus, aut juris insullius; & contra . Ideoque, quum si, aut teri caprilli, aut aquaen inspissentur faeces . & quum color cerinae , hordeaceae , avenaceae , iis revertatur consuetus, id mor- si vo chalybeatae superbibendum est.
242쪽
xu LIBER II. SECT. II. CAP. YZ
est . Et nihilosecius si pervicax, tumnalibus enormiter vescebatur, ac diutina fuerit , modo tamen mero praeterea, ac variis aliis di- neque critica . neque colliquans, versi generis sorbitionibus neutia neque cum feore , vomitus leni- quam parcens . Hinc noctu inmter ciendus; qui, quum aut spon- minibus acriter tentatus , febrete , aut arte concitatus superve- corripitur , una & alvi proflu-nerit , diarrhoeam , ut ex usu Vio . Quae per alvum eXcernit , quotidiano percepimus, sere sem- sunt uberrima , incocta , soluta ,
ter compressit . Frictiones , & biliosa , idest flavescentia & a-alinea tum , quum maxime cu- deo mordicantia , ut egesta partis constipata diarrhoeam secerit, tes in sernas plurimum incendant. Numquam non optimo cum even- Faucibus exhaustis , vehementer tu hactenus praescripsimus. Tor- sitit. Nauseabundus eructat. R minibus in diarrhaea sedandis con- ctus nidorem sapiunt . obstrepit veniunt oleosa : oleum nimirum alvus . Intestina obmurmurant . commune, amygdalarum dulcium Flatibus intumescunt hypochon- recens , seminum melonum , ae- dria . Varii per lumbos identique ac pulveres omnes bolosi , dem evagantur dolores . Solutis testacei, absorbentes; necnon et- viribus, admodum languet. Uri
iam blande sopori sera , uti sunt nae , quas parce emittit , per theriaca , mithridatum , dioscor- quam tenues sunt, ac rubore su dium Fracastorii , requies Nico- susae. Ipse interim irrequietus an-lai , consectiones hyacinthinae , gitur , conqueritur , ac diem su-alhermes, & reliqua , de quibus premum reformidans, ut sibi ad- universis , & in historia , & in sint , omnes enixe precatur .animadversionibus insta exponen- Istud alvi profluvium in nobili
di arrhoea ni edendo, praestare consuevimus , historia
Historia I V. Ulliolus nobilis adolescens Gallus , decem & septem adolescenti hac quae insequitur , ratione tractare curavimus.
Clystere simplici ex aqua sola hordeacea , quem bis in die horis congruis diebus singulis injiciendum curavimus , prius immisso , oleum ex seminibus meo ab illinc annis natus , temperie Ionum recens expressum , ad un
calida , & sicca , vulgo biliosa, clas quatuor in jure insulso cum corpore gracili praeditus , ac in aqua florum aurantiorum, acci reliquis optime constitutus, vege- namomi , ut infra legitur in Λ , tus , & bene valens , litterariis, ei propinavimus ; aquae interimaeque ac equestribus exercitationi- hordeaceae large quantum libuis-bns valde addictus; mense octo- set hauriendae potestatem facien-bri, relaxandi animi gratia, cum tes . Id prosecto , ut longe ube- aliis sodalibus in suburbanum se rius recrementa ex inserioribus contulit , ubi venatui , aliisque profluerent, effecit. Effecit insu- ludis agrestibus subdio quotidie per , ut torminibus valde paeatiS,
VacanS ac variam tempestatis im mitius adhuc quam antea torque-
Clementiam vicissim perpessus , retur. Postridie in Aurora serum modo impense incaluit , insuda- caprilium , quod exinde antelu-Vitque , modo intempestive resti- canis horis ad diem usque septi-xit, modo fame , ac siti praeter- mam quotidie prosequutus est, hac
modum lacessitus , fructibua au- lege B paratum potavit . Febris
243쪽
ante diem morbi quartam penitus
evanuit. Alvus nihilominus , ut antea profluxit; neenon etiam sitis, vigiliae, nausea, item dc virium languor adhuc magis invaluerunt. Quia autem , immunis licet a febre pulsus erat admodum
imbecillis, & plane destitutus
ger , quoniam vinum plurimum appetebat, ab omni congrua refectione insuper abhorrens , viribus res illandis vinum, ut Parce in men identidem cum frustulo panis eodem vino madefacto uteretur , indulsimus . Tum etiam somno blande conciliando bolos hosce C, una cum emulsione hac D sub vesperam ei praescripsimus. Enimvero ad horas plures placide tamdem obdormivit, plurimum ins dans. Experrectus ingentem --nae copiam eκcrevit, ac alvus aliquantulum restitit. Erat dies mo hi seκm dc aeger multo melius in omnibus se habere coepit ; redi vant quippe vires, cibos magis ap- Petebat , neque , ut antea, VAE menter adeo sitiebat. Verum enimvero alvi profluvium, valde licet
diem usque decimam suit , musique nempe, donec se m solvens sequenti norma E Paratum , pinstridie diluculo haustum, sordibus 3nde uberrime ex alvo egestis ,
diarrhoeam plane compresserit. Λ ω. semis. melon. re , is
β. . Gabarri torrefact scrup., mea. bipam optim. unc. II., feri caprari recent. libri L M., f. l . infus, macer. S. A., colit., , cap., ut m. 9uod , quum alvum concitaveris . superbibas aeger aquam nuceriariam premces quorum ei libueris.
ANIMADVERSIONES AD THER APE UTICEN SPECTANTES.
Contigit non raro, ut stivi proin
fluvium provenerit ob res lutam viscerum facultatem , vel ob enervatam potius sementorum Virtutem ; quo in casu diaretaeam laetam sume, dictum fuit a nonnullis, ob aeconomiae animalis lapsum. Quum id successerk , roborantibus Potius , quam eluentibus ei prospicere conluevimus; dc plurimum tum prosuisse cognovimus consectiones praefatas hyacinthianam , athermes, theriacam , mithridatum, diciscordium Fracast rii, conservam juniperinam, Cum conserva praesertim rosarum rubra rum immixtam , necnon etiam amaricantia, aromatica : uti sunt infusiones ex summitatibus absy
thii, dc praecipue pontici, ex soliis centaurii minoris, item & ci
nam . paratas, optimam ch Colatam , vinum generosum , dc reliqua hujusmodi. In quibus vero cauti admodum incedamus, Opor
tet ; eoquod signa diagnostica , quae utrumque alvi profluvium , diversi licet generis, comitari s lent , admodum semper fuerint ambigua.
244쪽
propinent iis, suademus .. Dosis ejus , ratione aetatis , temperam menti , aeque ac virium semper habita est a scrupulo uno ad drachmam unam , & etiam duas. In pulverem subtiliter redactam
quotidie hortemur, ne ejusmodIR T T M A NIM AmvVu radicem unquam praebeant , ne-
. ι . . ' r . fecti , viribus omnino destituan- . in . . tur, aut animi deliquio fuerint
;ἡ si Λ D nostras ab exteris Regi obnoxii . Quinimmo . humoresiadix IL nibus, ab Americanis vide- acres , salsos , atque erodentes Ipeea- licet ad Europeas, intcr alias plu- nonnisi prius, aut aqua , aut j cvanhὸ , res exoticas stirpes radix quaedam re, aut sero, aut oleo bene. bindi quo' non ita pridem convecta est, quae egerint, ac pro viribus diluerint, ψ ψ ab Incolis Provinciae illius, unde ut radicem praefatam neutiquan
P 'ρ provenit, veracuasia nuncupatur. C cColore , seque ac sapore a pyrethro, nisi quod nonnihil amaricans sit, & palatum longe minus incendat , non multum distare vi detur. Haec ingesta vomitum atque ac alvum cit prius. ΜOκ praetcribere consuevimus , aut in
alvi profluvium sistit; quod ideo, bolis , audi in jure , aut in aqua ut opinor , praecipve sistit , quia simplici insulam; quam quum au& materiam peccantem tum sur- vi profluvium pervicax adhuc iam, tum deorsum es icit, dc -- fuerit, bis, ter , & quater tertiatum inde intestinorum per alti- quaque die nonnumquam Propina cum quodammodo invertit : in- vimus. Radicem Ipecacuanham vertit nempe , eoquod ventriculi Dominus te Gras Medicinae Pr plexus in vomitu lacessiti, ac tu- sei r Gallus postquam ter in Λ-nicarum fibrae a pyloro versus mericam iter secerit. eκ America, oesophagum , ab inferioribus vi- primus transvexit. Anno circiter delicet ad superiora subinde con- a Deiparae semper Virginis Partu. tractae , vel ipsa quasi alliciunt 1ε 1. At mox Helvetius de tali intestina, ut a podice ad pylorum radice Parisiis periculum optimo inversa enitantur . opinionem cum successu secit. , eaque per hanc nostram si quispiam impro- quam insigni veluti arcano dylen- . bet, meliorem, quaeso, afferat ;i tericis curandis passim utebatur . cui equidem assentiri non dedi- At enim vero Ludovici Μagnignabimur . De praefata interim Galliarum inclyti Regis, cui uni- , radice , . quam non modo diarrhoeis versae tum liberaleS, tum mech contumacioribus , verum etiam nicae facultates plurimum semper dysentericis pene deploratis prae-. . debebunt , auctoritate , longe , sentissimo fuisse remedio , inter- lateque per orbem radicis Ipccavidum experti sumus , id potiss- cuanhae facultas, EuropeiS eate mum adnotare juvabit. I. cum nus saltem occulta, in Reipubli-diarrhoea sebrientibus pene sem- cae commodum deincepS evulga Per nocuisse. a. animi deliquium, ta fuit. De praefato exotico stir& syncopen quandoque lethalem pe perpauca scripsit in tractatu de quibusdam fecisse. 3. choleram aromatibus eruditissimus vir Le- perniciosissimam aliis concitavisi mery , necnon etiam possinis, Quae res effecit, ut Tyrones ctorie verba secit celeberrimus
245쪽
Bertini nostri amantissimus , qui in senio pleuritide corruptus non ita pridem Florentiae decessit . Plura tamen si cupis, adeas Regiae Accademiae Parisiensis his ortas , in quibus de ea planta fusius loquuti sunt Μargravius , Rajus , & Boul edouc.
Cur ba I- Alnea quoque aquae dulcis mea aquae ais modice tepentia alvi fluxibus dulcis sere universis cujuslibet generis , diar hoe qui tamen ab irritatione pro - qv- nerint , sistendis , apprime conduxisse , frequenter nobis inn ' tuit. Quod pluribus sane de ea sis contingere potuit balnea siquidem vel intus refrigerant, humectantque , salia acria solvunt, eaque diluunt , & temperant ,
humores erodentes retundunt, e namque vim enervant , ac tum in urinam , tum in sudorem eluunt. Praeterea eoquod diuresin , aeque ac diaphoresin provocent , morbosam colluviem ex intestinis, tum ad renes . tum ad cutem avocant : videlicet a parte a s cta amovent . ut eam aliorsum
derivent . Hinc frequenti m me eontigi me deprehendimus , sud re, aeque ac urina profluentibus , alvi profluvium sisti , & vice . veris , alvi profluvio superumniente. sudorem, item & urinam restitisse .
Defini- T Ienteriam dicere prope est , tio. ut inest eum si levitatem dicas . HanC , eelerem nimir fore tradiderunt Μajores nostri alimentorum per alvum excretisnem ,
ea forma qua prius ingesta fueret,
et itio retentrios , atque expuuriois ventriculi. aeque ac intesmorum 1 meustatis Doceaentem . In quo a
bis non multum distare videntur , qui una cum Recentioribus , paucioribus rem pem stringendo , dicendum potius existimabimus , non aliud esse lienteriam , quam alvi fluxum :, quo aliment a , dentibus etiamsi confecta , a buc ramen cruda , a que integra , idest plane indu sta , vel incocta , sub eadam quasi formo , sub qua paulo prius ingesta sunt , ex alvo de icium
Signa , tum ex recremento Diagno runt natura , quae colore , Od sis. re , caeterisque universis qualitatibus i a cibis in ore cons ctis , discrepare non multum de beni ; tum a frequentia , qua per alvum dejiciuntur , delumem
Lienteriam produci , frequen- Causa . tius saltem, credimus , succommvitio , tum ventriculi , tum intestinorum , qui utpote glutin s , crassi , & acres , neque subineunt cibos ingestos , quos digerere , concoquere , & subigere deberent ; 8c nonnisi ruditer acriterque intel inorum tunicas pungunt . Hinc , eorum pressi ne , aeque ac motu perastaliis concitato , essiciunt , ut alimen ta crebro, atque indigesta , soras
De lienteria id prae caeteris eN Progno Musiano habemus . Si sit diu. s. . tina, & ab ulcere praecipue Ventriculi , parietes interiores exeis dente , eam periculo maximo nevistiquam vacare quoniam , quum universo corpori alimoniam subripiat , tabem persaepe , chache κiam , hydropem , & maxime tympanitidem , inducit . Tum , quum morbis supervenerit acutis ,
246쪽
-8 LIBER IL SECT. II CAP. XII.
lethalis ; multoque magis, quum chronicos ins uuta fuerit : idque ob virium imbecillitatem , quae fieri haud potest , quominus in Iienteria magis adhue in dies re
Curatio. In diaeta eadem propemodum servari debent, quae ratione diarin rhoeae superius innuimus. In Pharmacia id enixe praestandum , ut humores glutinosi , & tenaces in
cavo ventriculi resolvantur ; ut-ue eorum acrimonia quodamm o cicuretur . Purgationes , fimodo urgeat necessitas , lenes semper sint . Conveniunt igkur ex pulpa tamarindorum , ex imfusione corticum myrobalanorum, ex rhabarbaro , di maxime cum
sero caprilio , quod sane mirisce semper profuisse , comperimus. Λlvo , si opus fuerit , uti
ante diximus , Purgata , U-seundum ad alterantia, absorben tia , amaricantia , dc aliquantinium roborantia , si ve adstringe tia . Commendamus itaque cora lia, margaritas , testacea praepa Tata , cornu cervi ustum , oculos cancrorum , crystallum montis
ilia . Commendamus itidem chalybeata, & praesertim adstri gentia , theriacalia , myrrhata , aloetica , de reliqua , quae visc ribus aliquid roboris impertiri valent . Fercula , item & potiones subacitas , eoquod acidum ventriculi deficiens lienteriam quan doque secerit , mirum in modum profuisse , non semel innotuit . Quo in casu & nitrum depuIa- tum , dofi conma in jure propinatum , lienteriam illico sustulisi se, compertum habemus. Neque in curanda tali aegritudine plane spernendi sunt solus epigastrio admoti , ex decoctionibus corticum,
baccarumque juniperi , soliorum salviae , summitatum absynthii ,
rorismarini, cum vino myrrhato , aut aceto rosaeeo , aut spiritu Uini , cum aqua tamen bene diluatis ; quae tametsi extrinsecus amplicentur , viscera fore O , re creant , & labem intus contraiactam discutiunt. Haustu vini oditimi , reliquis omnibus praefidustum intus , tum foris incassum
pridem adhibitis, pervicacissimam in abstemiis interdum lienteriam
temperatus , gracilis tamen Liente. nonnihil, litteris aeque ae aliis riae mea pluribus liberalibus artibus va- de . , Cans , cuidam puellae , quam P inare amando , multo ab ilIine tem R pore se perditum iverat , tandem saliquando mi plus , vino , venerique inter nuptias postquam plu- α rimum indulserit, mense Octobrilientericus fit. Siticulosus propte rea , languens , ac nauseans , de ventriculi quodam pondere imtimo, ac lassitudine conqueri compit . Et flatibus insuper freque ter obnoxius permolestas patiebatur hypochondriorum tensiones . obmurmurabant ei persaepe int stina , ae alvi profluvio luperve niente . seeces soli tas , una Aecibos paulo prius inystos , non modo incoctos , qu nimmo & , aut parum , aut nihil propem dum immutatos identidem in dies
egerebat. Optima iecirco in omnibus praescripta vivendi norma , per dies tres Priscum ita aegrotantem sola diaeta tractare cura vimus . Verum , quum id eat nus incassum pene cessisset , pintionem hanc A solventem , in sero caprillo diluculo sumendam, ei consecimus ; cui praeterea , ut
247쪽
lubitu hauriendae potestatem se cimus . Perbibit iterum i atque iterum , ut ei libitum mit , &una postmodum cum aqua , tum per alvum , tum per urinam , foeces quamplurimas inlutas . i
ter colluviem quamdam mucosam, uberrime excrevit . Mox stoma
chum sibi . seque ac intestina , ut ipse ajebat , plurimum levari sensit . Enimvero flatus , Ut rium lan uor , sitis , praecordi rum anxietas , nausea , dc reliqua omnia symptomata', longe mitiora subinde evaserant. Postridie alteram potionem B roboram tem, una dc nonnihil aperientem, antelucanis horis deinceps per dies aliquot sumendam in eodem sero caprisso , paravimus . Haec alvum leniter viebus singulis nociprocul a prandio semel , aut bis concitabat , dc samem aliquantulum acuebat. Interim vini usum ad dies mures ei plane interdiximus . Loco vini , insusionem hanc C pro usu quotidiano p tandam , ei propinavimus . Ex hoc factum fuisse . opinor , ut Priscus noster, diebus quindecim vix eκactis , alvi fluxu compresso, dc cibos appetere , eosque in stomacho digerere , atque in i testinis perficere , ut antea , CC
perit. Α R. Canis. -robriam . citri A. , colat. , , adde med. His . Ut. unc. it. Cap. , ut m in a
infus , O, macer. s. , , adde pallular. maior. mundat. q. s ad
gratum saporem . Decoquant. s. a. , colet. pro potu ordinario, ut m.
norum quasi species quae' robalaridam exoticorum , nobis hodie notum admodum noti . In quinque distri- natura.
buuntur genera ; alii quippe dicuntur risisti, alii eurim , best
risi alii , alii indi , emblici alii ;
de quibus consule Schroderum , Donetellium , Ett mulierum , liosque , qui de iis e rosesse
verba secerunt . Omnes in usum
dosi congrua propinentur , t niter purgant , una Ac nonnihil adstringunt . Idem propemodum praestant , quod praestare solent tamarindi , de quibus infra dicendum . Fluxibus alvi univer sis , vel dysentericis sedandis , apprime conducunt; effectum per quam commode praestant , si s ro , praesertim cum rhabarbaro , alii1que rebus amaricantibus , ininfundantur , colentur , dc exprimantur. Blande siquidem, quum per infusionem ita cum sero ha riantur , alvum ciunt , sordes eluunt , dc leniter postmodum ejusdem alvi laxitatem cohibent. Hine alvi fluxum provocant prius, quem subinde , humoribus peccantibus egestis , Peropportune
sistunt . Verumtamen si quis in Praxi medica iis abutitur , adstringendo , viscerum obstructiones parit . Quamobrem , corpore nonnisi probe ante pu gato , alteratoque , propinandiiunt; eosque per insusionem potius i
248쪽
rao LIBER TL SECT. I. CAP. XII.
uti diximus , quam sub alia qua- ctionis ope eliciatur, non omnino vis forma , praescribere juvat . separetur , Ex obstructo mesentem Quinimmo , & postquam alvum rio coeliaca procreari videtur , movere coeperint , ad eluendum tum , quum , tubulis chyliseris quicquid intus ex myrobalan aut obltructis , aut contractia ,rum ingestione concrescere un- chylus , recte quamvis ab alimquam potuit, potiones uberrimas, mentis eliciatur , & segregetur ,s ve ex jure insulso, si ve ex aqua subire tamen .nequeat lacteorum chalybeata , sive ex aqua sim- perquam exiles meatus. Hinc perplici descecatissima , aut nuceria- anfractus intestinorum una cum
na , haurire expediet . Eligendi sunt, qui gummi plurimo scatent. Dosia eorum est ab uncia semis ad drachmas sex circitercis Ueteribus , uti creditur, plane fuerunt ignoti . Arabes eos primum protulerunt.
s cibus vitiatus mutatus , & quasi corruptus , nil mirum si alvi fluxum Provomeet, & si per alvum, ita ut m nuimus, inter foeces solutus, deji,
Coeliaea , t quae obstructo ex 'gn 'ritur mesenterio , pervicacius ut, μ' plurimum resistere solet , quam quae originem ducit sermentorum culpa . Quum altas egerit radi- cpε , hoc est qqum suerit invete, rata , nullam propemodum curam tionem admittit . Quo chylus i
ter scices uberior ex alvo egeriatur, eo citius aegrotum eXtenuM. emaciatque. Coeliacae curandae praesidia in Curatio. ac si ventralem, aut Nemtriosam affectionem diceres , Nihil, aliud est, nisi alvi fluxus, quo una eum faecibus solatis , chlus proinmiscue egeritur. Enim vero, quum id morbi genus Priscis describere rebus iis versari solent, quae, Vel Ilacuit, celerem esse dixerunt excu- fermenta digestionis corrigunt, velentorum, potulentorumque ex Roma- viscerum recludunt obstructiones.cto tran tum ad intestina, vique ex Constituta itaque optima victus intestinir per anum, pub forma ebrii, ratione , item & in reliquis om-
aut Crem is, excretionem . nibus norma recte praescripta ,
Diatno- Ex hac duplici tum Veterum, alvum blande , si opus fuerit ,ss. tum Recentiorum descriptione , extergito ; in quem finem clyste- suum facile depromantur coeliacae res simplices, aut lenia, purgan-mdicta , nihil est , quod in dia- tia, ex rhabarbam praecipue, ad gnosi diutius immoremur. hibeto , quo ad alterantia com Pus. . Ad causa. igitur, unde exoririi modius transire queas. Haec con- potest , sine mora transire juva- ficere poteris ex herbis , radici. Dit. Eas imprimis sitas esse, opiis bus, soliis , floribus , fructibus , nor , & in sermentorum pravita- corticibusque amaricantibus , &te , & in obstructionibus mesem praesertim aromatieis : neque Q. terii Εκ sermentorum pravitate tia ejusdem generis semperim' eXtitisse putamus eceliacam, tum, babis. Conveniunt quoque theria- quum eorum vitio , bilis potisi calia, aloetica, gummosa , mymsamum , succique pancreatici rhata , 3c reliqua ejusmodi ap eveniat , ut chylus ab alimentis rientia, quorum usus tum ventri
ingestis , licet quodammodo co- culi , di intestinorum facultatem
249쪽
mervatam aeuit, tum materiam concretam, quae tubulos in sarcit, resolvendo, viscerum discutit o structiones . Neque subacida omnino contemnenda veniunt , de quibus certiores non semel facti, coeliacam sola non raro penitus
evicisse , proferre non dubitabi
HVspulla virgo Superis in erea
nobio sacra, annorum aetatis triginta cireiter, optime tempera
ta, & ad calidum quippe, humidum
vergebat. Fortis erat plethorica, servens, ac florens . Corpore in
summa , aeque ac mente egregie constabat. Ex gravi moerore menisse Novembri fluκus consueti per pudenda compressionem passa , conqueri coepit de virium extrema imbecillitate , gravedine , aliisque pluribus incommodis , luibus numquam prius obnoxiam
e senserat . Pulsus interim celersit , ac praetermodum languens . Urinae, quas emittit, perexiguae, atque incoctae sunt . Intumuit alvus . Calor supervenit , & praecipue sub vesperam , quas sebri Iis. Cibos non appetit , & quos . invite , & pene coacte ingerit ,
perquam aegre concoquit . Quinimmo & non procul a pastu per alimentorum , ut inquit , indigessionem , viscerum ardor ei sulcia
tatur ; quem paulo post , leve
quoddam insequitur animi deliis quium . obmurmurat exinde venter. solvitur & una cum scecibus incoctis, chyli copiam uberrimam quotidie dejicit immiviam . Mox sitie , ac aqua 'simplici abunde epota , aliquantisper rescitur . Atque in dies adeo contabescit ut macie pene consecta. ac viribus plane fractis, nee stare, nee surgere ab ipso cubiculo amplius
possit . Diem prope trigesimum in eo deplorabili statu diutinae coeliacae jam exegerat , & praesidia universa eatenus incassum experta, propediem se decessuram , opinabatur . Remedia , quae ei propinare consueverat Clinicus ille , qui talem coeliacam ad id temporis tractaverat , eX rebus ealidis excerpserat , & neglecta sanguinis missione , pulvereS Varios stomachicos, varia salia ejusdem generis, necnon item jusculum , modo ex pullis tum gallinaceis , tum columbinis , modotum vervecinum , tum vitul, num , plurimum tamen semper eoactuni saepesaepius in die in alimoniam suppeditaverat . Quibus omnibus examinatis , clystere ex aqua chalybeata mellita prius imdito , ac saphena inde soluta ,
sanguinem ad aliquot tantum uniscias , eoquod vires plurimum essent stactae , extraximus . Dec ctionem hanc Λ aperientem non
nihil , una & roborantem , in sero caprino quotidie diluculo sumendam diebus sequentibus , ei consielmus . Semicupia interim ,& pediluvia bis in die tepentia , ac resolventia ad viscerum reserandas obstructiones , ex lixivio ei nerum sarmentorum , ac ligni iuniperi, praescripsimus. Post dies ab eiusmodi balineorum usu ei
citer sex , permultam urinae e piam excernere coepit , item &detumescere abdomen , ncouque placide eonquiescere, neque adeo , ut antea , a cibis abhorrere ;quos insuper sine gravi sui incommodo postmodum in stomacho conseiebat . Quod sane effecit .& ad vires restauratidas , δε ad tantam maciem eximendam , laecaprinum chalybeatum , dc una cum casse , qua insequitur rati
ne B , paratum , sub vesperam diebus singulis , ut ei propina-
250쪽
verimus . Id vero , quia pluri- difficulta indicat , sonare prope-mum in dies prosecisse , videba- modum consuevit . Affectionem tur, bis postmodum in die propinavimus : nimirum , & sub vesperam, ut antea , & loco decoctionis praescriptae antelucanis horis. Ab usu vim dum lac sumebat , sese prorsus abstinuit . Provino , infusionem hanc D , ut ut ei liberet, hauriebat. Pro victu , nonnisi borragine, endi via, & c Choreo cum pane triticeo in jure vitulino elixatis, addito lacte cum ovi recentis vitello quassato , dc modice cocto , vescebatur qua simplici methodo ita ferme servata, intra paucΟS men ses, eXcretionibus per pudenda de more refluentibus , Hyspulla convaluit . A N. Folior. cicbor. , pi inessi, capillar. Dener. , flor. seperis. , b retin. ana. pri. i. , ser. caprar. IL
inde ter , vel quater extinguaetur ferrum candens S. A. , colet. , adde Ara v. moni. praeparas. Bacb. 1. , mirrb. electo gr. m. serv. decinor. cum risbarb. unca. Cap. ut m.
Deri tenuis . S. A. redact. drach. ii , Mi. caprar. S. A. ferro candenti Maob. unci. viii. Μώ, decoq. S. A,
eolet. , , adde meia. NOV. q. s. ad gratum sapor. Cap. , ut m.
cer. S. A. ciner. caliae per noctem ,
is adde passul. ωientia, recent. mun dat. q. . ad grat. sapor, de N.F. A., coletin pro potu quotidiam , ut m
Deg. TDem apud Graecos instineria , nitis , at quod apud Latinos intestinorum. α ὶ Lib. 4. e p. t S. hanc , quasi ab intestinis exaec
ratis unice existeret , intestinorum exulcerationem appellavit Galenus; quam subinde a to quendo tormina passim cum aliis dicere placuit Celso . Proxima bis inter intes in
rum mala tormina esse consueverunt, risienteria graece vocatur . Intus i testina exulceramur , ex bis cruor
manat, sque modo cum stercore alia quo semper liquida , mori cum qu busdam quasi mucosis excernitur . Interdum si I quaedam carnosa d scendunt . Frequem delicienda cupiaritas , dolorque in ano est . Celsus ain Ex quo factum suisse vid tur , dysenteriam a quibusdam proprie dici quoque diarrhoeam
cruentam ; quum nihil aliud revera sit , quam Heti fluxin , quo faeces cruentas eiicimus, ves pro δε cibus , aut sanguinem purum , aut sanguinem Ioiosum , aut sero dii tum carnis adinstar lotura . Vel , ut Veteres protulerunt , quum nihil aliud sit , praeter quam a Di deiectis frequem , cruenta, cum
dolore ventris , atque intestinarum ulceribus , ob materiam acrem re
dentem , intestinis plurimam ins
In cIassem duplicem Scriptores plerique dysenteriam , temporibus με saltem nostris , bipartiri. consu verunt : in benignam nimirum , & malignam . Benigna dicitur , quae , aut comitem febrem non habet, aut si habet , leniter admodum exardet . Ubi contra , rui dysenteria torquetur , Vald ebricitet , & tum praecipue , quum febris malignstatis praese- strat aliqua , saltem non ambigua , indicta , tum dysenter nuncupari dqbet maligna. Quibus positis, non modo discrimen intexmalignam, dc benignam, Verum etiam