Alexandri Pascoli Perusini ... De homine sive de corpore humano vitam habente, ratione tum prosperae, tum afflictae valetudinis libri tres. ..

발행: 1735년

분량: 509페이지

출처: archive.org

분류: 해부학

221쪽

Unde

Prove niae in testa rum

meis terium

vid. Tab. U. Fig. IV.

siles duodeni

immittuntur. Ideo chylus a seecibus secernitur, quia contractis , S. undique pressis intestinis, succuβ chulosus, tu pote tenvjor, venas subit lacteas; tum quum reliqua interea pars erassior ulterius provehitur, inir ditur , atque Napellitur per anfractus intestinarum , donec in maia iam stetitam cO 'ressa , atque

coacta per anum includatur. Intestinorum contractio vermicularis provenit a structura tuni-

earum fibrosa ; fibris quippe a principio ad finem sese contrahen tibus , & ipsa paulatim subinde

contrahuntur intestina . Pressio provenit a musculis imi ventris , praecipue diaphragmatis, qui identidem contracti comprimunt inter viscera abdominis eadem intestina , a quibus propterea & chylum , & sordes exprimunt. Chylus utpote qui tenujor, per oscula minima parietum , ductus subitetiyliferos . Sordes , utpote quae erassiores, ex alvo dejiciuntur.

CAPUT II L

De Hesenterio , Ductibus esse eris , Ductibus is baticιs , de Glandulu mestraicis. ΜEsenterium, ea scilicet membrana adimis , admodum lata, cujas interventu sibi mutuo colligantur intestina, & prioribus vertebris lumbaribus suspendumtur, nihil aliud est, praeterqum substantia peritonaei duplicata , quae duplicem constituit membranam, & inter utramque vasa excipit , cujuslibet generis , ac inbnimas condit glandulas inaequales adipe plurimo circumseptas. Solutum ab intestinis , atque explicatum mesenterium, figuram perhibet quodammodo orbicula rem , cujus diameter uiκ superat longitudinem duorum palmorum; ejus quamvis circumferenti ob fimbrias creberrimas , plurimasque plicas , longe ultra eκtanda tur . oritur circa pri m , it tiamque lumborum veriqbmm , neκu valde angusto, eoque firmo . Mox explicatur , , sive potius circumvolvitur per universum sere intestinorum ambitum . Superne, ea nimirum parte , qua intestinis adnascitur tenuibus , crassius in,& proprie nuncupatur penes non nullos me se um , sive membra Iactea , ob innumeros pene , qui per ejus substantiam effunduntur,chyli ductus . Inseroe , qua ad haerescit intestinis crassis , longe tenuius objicitur , diciturque --

sen aerium , necnon etiam a colo, cui prae caeteris accrescit, mesco

Vasa, quae dirimuntur Perme senterii substantiam , sunt arteriae, venae, nervi, ductus lymphatici,

ductus chyliteri , ductusque adi-posi ; quae per mesenterium quaquaversum adeo implicantur , ut, pinguedine intercedente, rete adiis sum admodum varium tui ant. ter vasa glandulae sparsim hine inde , quae dicuntur mese Dae , Occurrunt . Numero sunt inceris . Figuram admodum Fariam habent . Earum maxima ab Α-

sellio , qui de glandula hac verisba fecit primus , pocreas asellii

nuncuPatur . quam in cauibus passim , numquam tamen in homine hactenus observare licuit . Μembrana foris , inter adipem plurimum vestiuntur singulae . Glandulae quamvis dicantur ab Λnatomicis, verae tamen nec Fi dentur , nec habendae iant glandulae, quinimmo receptacula quaedam fibrosa mentiri potius solent , quae chylum excipiunt a

venis lacteis , una & lympham

, ut m dicendum,

Deseri.

vasa , diglandum

lae me

senterii.

222쪽

2οι LIBER II SECT. IT CAP. IV

a vasis lymphaticis , quae a partibus proximis proficiscuntur.

Quid Vasa lactea palam secit Asel-

sim pro- lius inclytus Anatomicus , anno Prie va- Domini r 612. De iis tamen in-sa lactm,is Priscos sermonem habuit Era-DVη du sistratus , qui vasa hujusmodi sev ςhy observasse, praemonuit, in haedis ' lactantibus ; ea tamen pro ductibus venosis lacte saturatis accepit, & promulgavit. Sunt tubuli Perquam exiles , pellucidi , qui

rediuntur ab intestinis praesertim tenuibus , pluribus distractis minimis radicibus , a quibus in

truncos conveniunt majusculos

qui per mesenterii substantiam ad

Blandulas producuntur meserateas minores. A meseraicis minoribus alia egrediuntur vasa lactea, quas pergunt ad meseraicam majorem in canibus, ad pancreas videlicet. Λsellii . Pancreas Asellii alia emittit vasa lactea in chyli capsulam communem . Quo fit , ut Vasa lactea, sive ductus chrit- . seri , qui proxime ab intestinis proficiscuntur , dicantur primi g neris ; reliqui , qui a glandulis

meseraicis minoribus egrediuntur,

Vocentur secundi generis qui a tem a pancreate Λsellii, dicantur

tertii generis. Structu. Parietes lacteorum una dumtara pe- at constant membranula perquam

culiaris tenui, fibrosa, quae ob tenuitatem lympha maximam , nisi chylo plurimo is sum. turgeant , oculos fugit . Tum quum turgent , oculis non modo

apparent ductus chyliseri, verum etiam noduli ubique , si vel leniter comprimantur. In nodulis minimae occurrunt valvulae semit nares, quae chyli regressum denegant . Chilo quandoque plane carent , chylique loco , tum lym- Pham vehunt . Ex quo facium fuisse videtur , ut inter Sectores quispiam opinaretur, ductus lymphaticos omnes , qui Per mesem terium dirimuntur , ductus esse chyliseros I perperam tamen

quum anno Domini Issa. ad oculos patefecit Bartholinus, vasa lymphatica, quae ab hepate , liene , aliisque partibus proximis

tendunt in chyli capsulam , nequaquam esse chylisera , verum

mere lymphatica; quum per ipsa minime fluat chylus, sed lympha tantum , quam a partibus suscipiunt proximis , ut ad chyli ea. psulam deserant. Vascula lymphatica tenuissima QRi sunt, & pellucida , non secus ac P v praechylisera. Ualvulis longe frequen- '

tioribus muniri solent. Haec quin Ie temporibus sere nostris dete- .., tim :a sunt. Originem ducunt a glan quedulis, ut probabilius videtur, ab et pium , iis praesertim , quae sitae sunt in finia, de visceribus . in articulis , & milia usu8. simum in intestinis crassis, a quibus uberrime proficiscuntur vasa lymphatiea . Desinunt tamen , vel in venas jugulares vel in capsulam chyli, vel in glandulas meseraicas . In venas jugulares desinit pars lymphaticorum maKima , quae proveniunt a partibus

supernis . In capsulam Chyli ,

necnon etiam in glandulas mes raicas, quae a partibus infernis . Tum in venas jugulares, tum inchyli capsulam , tum in gland

Ias metieraicas lympham deum hunt : humorem videlicet aqv sum, perquam tenuem , deseecatissimum utplurimum, subdulcem; qui per glandulas , uti opinor, ae sanguine secernitur arterioso . Invenis jugularibus sanguinem solis vit crassum . In chyli capsula , glandulisque mesemicis chylum solvit, diluitque, ut sanguis, una& chylus per vasa peculiaria fluere facilius queant. CΛ-

223쪽

veterum error schylum ab in te Dinia ad hepar de ferti opi. antium.

De ebrii Capsula communi, dumque

CHylum ab intestinis deserri

ad hepar per venas meserat cas emulgentes, ut in sanguinem verteretur , opinabantur Anat

mici ad tempora usque Pecqueti Sectoris inclyti ; qui anno I 63 I. chyli capsulam communem dein texit , sive chyli receptaculum , sive cysternam chyli , ostendens chylum ab intestinis progredi per

venas lacteas primum ad gland las meseraicas minores , mox ad pancreas Asellii, in canthus saltem , tandem ad chyli capsulam ;a qua per ductum thoracicum ascendit ad venas subclavias , ut una cum sanguine refluo rapiatur lin auriculam cordis dexte

ram .

Structa. ' Quod ad structuram attinet rera, aeque zeptaculi. Plurimum variant Scriae situs plores . Alii nobis capsulam hancreeepta. ostendere consueverunt , tam-culi chy- quam sacculum membranaceum ,

oblongum. Alii , tamquam congeriem spongiosam , sive cavam trium , quatuorve glandularum ,

quae racematim uniuntur vasis

chyliseris , & lymphaticis inter cedentibus . Glandulas hasce a

situ lambares vocant nonnulli . Dissentio tamen inde exorta vi

detur , quod chyli capsulam in

variis animalibus diversi generis pervestigaverint Sectores . Quicquid tamen dictitent, unanimi sere consensu in hoc conveniunt omnes , eam receptaculi munere fungi . Vertebris priori-ribus lumbaribus adhaeret interutrumque diaphragmatis exrre mum posterius tendineum quo fortasse identidem compressa , chylum , una & lympham com Ii

munia.

tentam majori nisu in ductum thoracicum exprimit. Ductus thoracicus emergit Scapsula tribus utplurimum , qua tuorve minimis radicibus . . Eκ- inde per dorsum, in latere tamen sinistro, inter costas, & truncumaortae descendentem , pleurae ininhaerens , sursum recta ascendit versus claviculam sinistram , m do unico , modo pluribus ram sculis , quibus hiat in truncum sinistram venae subclaviae ; ut chylum a capsula deserat in sanguinem , ac per sanguinem ad cor. Structura ductus thoraciei non multum differt a structura lymphaticorum . Longe tamen major plerumque deprehenditur. Valvulas habet quoque semiiunares ad oscula usque extrema ne chylus per ductum thoracicum retrofluere possit in cysternam. Quam vis fidenter assiment non

nulli , chyli capsulam , ductumue thoracicum reperiri non posie cultro anatomico , saltem in homine ; ipse tamen vel in cadavere humano non semel oculis meis partes hasce percepi , atque in Theatro anatomico celeberrimi Urbis Archigymnasii palam

exposui.

ANIMADVERSIONES PHYSIOLOGICAE .

lis quan doque obversa

CHylus est, qui una cum sanguine immixtus , eumdem sanguinem , ac per sanguinem , reliquos omnes alit humores quinimmo & partes ipsae solidae humani corporis vitam habentis

exsuccae , atque excarneS procesinsu temporis evaderent . nisi , ab humoribus ehylo refectis jugiter sibi nactae alimoniam , eumdem chylum in sui substantiam , aut

proxime , aut remote convert

rent . Chylus itaque concrescat

quo sint

eitati

224쪽

αo6 LIBER II. SECT. I. CAP. IV.

quodammodo, necesse est, atque , ut ita dicam , in substantiam s

Adam si vetur ἔ secu& enim organorum solidam compagem construere nequaquam posset. Id op rix Veteres absolvi exweatione opinabantur . Quapropter septimo methodi capite Ι. quatuor exiccationis gradus effecit Galenus, quos siccitater appellavit; quibus subinde totidem humiditatis gradus opposuit Avicenna se eosque iecirco humiditates si ve humores seeund Hor ei appellare placuit . Succus quippe alibilis , ex illius sententia, partibus appositus, veluti per gradus , sensim exiccatur qu

rum primum haud nominavit, rorem alterum dixit , gluten tertium, cambium quartum . Hinc quatuor esse constituit humores secundarios , innominatum , rorem, glaten & eambium . Secundarios

vocat, quum nihil aliud sint πω secto, praeterquam suceus alibilis varie immutatus , qui ab hum ribus primariis, uti antea jam innuimus , mvenit, sive ab eodem chyloe, sive ae sanguine , sive a sero , sive a succo nerveo, sive a

reliquis , si qui adsint humores ,

quibus corporis organis irrigantur,qur primarii nuncupantur Nos igitur cum Veteribus quoque secundarios humores appellare non

dedignabimur , qui a primariis

procedunt, singulis quibusque partibus alendis peculiaritre idonei ridest secundarios appellabimus su eos omnes alibiles , qur in partium solidarum alimoniam , aut cedunt, aut pmxime cessuri sunt o Ex his humor dici potest innominatus , sive insitus succus ali-bilis ; qui in extremis' tubulis adhue continetur , & qui quamprimum abire debet in substantiam partium alendarum , levissime tamen immutatus Ros , quum ab extremis tubulis continentiabus excidit, & partes subli alendas , quas quodammodo principio

irrorat o Gluteri , quum in partibus alendis ita exiccatur , ut nonnihil concrescae . Cambium denique, quum plane concretus , atque in substantiam partis alendae conversus ei omnino assim it tur. An autem ros , vel succus, praefatus alendo idoneus , a v sculis excidat extremis , ut par tes alendas reficiat , iisque revera extra vasa adhaereat , nobis nondum decernere datum est ;quibus anatome , & accurata sectio, partes universas corporis huis

mani solidas nihil aliud esse jamdiu patefecit , praeterquam variam tubulorum unionem , congeriem, pleNum, aut compagem, in quibus propterea , ut Vivant , humores indesinenter in gyrum moveri debent ia Praeter humo res primarios , & secundarios adsunt etiam supervacui , qui barbare dicuntur excrementitii : h

jusmodi sunt , qui partes alendas , tamquam effoeti, alere ne liquam vaIent ; atque adeo tamquam non congrui , extra corpus humanum vitam habens eberantur necesse est . Hinc dicimus bilem excrementitiam , melancholiam excrementitiam , serum excrementitium, & pituitam excrementitiam , prout , aut hunc, aut

illum saporem , & colorem prae seserant De quibus id tantum

innuere abunde erit, eos utplurimum , tum in ventriculo, tum in meatibus intestinorum ex alimentis , vel pravat indolis , vel Perperam digestis, elici & cumulari ..

De Amrexia , fior de fame deiecta .

ALimenta, quibus in sui resectiosem quotidie quisque in

buitur materia

in hae sectione

tractanda .

225쪽

ter mortales Vescitur, salivae , ac dentium ope , in ore prius cons cta, ac inde Per sauces deglutita , e X cesophago, α ante iam innuimus, in ventriculum descendunt; ubi laesum coctionis , sive potius sermentationis beneficio , magis adhuc digeruntur, eousque donec ex pyloro ad intestina tandem illapia, atque una cum aliis succis digerentibus immixta, iterum at que iterum sol vantur, subigantur, ae intime extenuentur . Id prosecto , ut chylus a sordibus secretus, ductus subeat chyliseros, & rdes in massam sensim prius coactae, ac per annum postmodum gestae, ex alvo tandem identidem eXcernantur . Hinc optime dicitur , prima alimentorum in ore digestionem , in ventriculo alte-vam , atque in intestinis tertiam fieri. De affectionibus igitur, quae, vel praedictas digestiones vitiare , vel a praedictis vitiatis digestionibus exoriri solant dicturi , ab iis exordiri evistimavimus , quae ad

ventriculum Proprie spectant, quae que nauseam utPlurimum , & v

mitum indueunt; vel famem, sitimque , aut immutant, aut adimunt, aut Praetermodum acuunt:

ad eas nimirum, quibus tales sensus , qui intus in ore, a saucibus non procul p. n. excitari videntur , aut turbari , aut perverti amsaepissime constat : ad alias exinde , quae , sive laedunt inteis stina , sive , quoniam intestina praecipue laeduntur, ex imo vemue suscitantur, descendentes. Quocirca de affectionibns prius , quae stomachum , oesophagum , una dc fauces invadunt ; mox de aliis , quibus intestina proxime torquentur , Verba facturi , famis dejectae , sive anormiae expositionem

in vestibulo huius iactionis aggredi placuit. Fames , & sitis , species quae-

dam , ut ante jam recensuimus , Desi- sensuum internorum sunt , quibus virio , di intime quandoque affecti , ut exst Di M.

culenta , non minus quam potu lenta in alimoniam Partium alendarum appetamus , congruenter ;aeque ac opportune excitamur .

Nihilosecius operationes Praefatae non semel vitiatae affectione,

quamplurimas procreare consueve runt; quarum prima , quae anOrexia , sive fames dejecta , aut deleta dicitur , hic nobis Occurrit . Λ nonnuIlis dicitur quoque tia , apostia , pene ac si synonyma essent , & nonnisi appetii.

tum dejectum denotarent.. Peneae si Vomma essent, diximus; enimvero voces praelatae cibi fastidium proprie significant . Anoreκia ni- chil aliud esse videtur , quam famanes deleta ex de mara , aut femmentorum digestioni inservientium D-cuItate, aut ventriculi fructura. Siave , ut a Μajoribus accepimus , nil aliud est, quam delata ciborum omnium appetentia , vitis , ves p tius defectu reficii juperioris ventriaeuli , quoquctionis Iesum plane amiserit . Suctionis dixerunt sensum . sibi suadentes, ventriculi orificium superius , lactionis sensu ob inediam in eo excitato , avide cibos appetere , quibus, ut eos sibi a trahat , ingerat , immittatque , propemodum inhiare. Diagnosis ex eadem tradita seia Causa ζgritudinis descriptione quum satis

superque innotescat, ad causae eκ- positionem transeamuS , Oportet. Causa , quae praefatae affectioni procreandae non impar videtur

multiplex esse potest ; nam si glandulae ex. gr. Ventriculi , vel obstructae, vel exhaustae, vel alia quavis ratione arefactae , laticem salivalem, qui plexus orificii ventriculi superioris blande vellicando , famem suscitet , non emit. tant, anoreriam sacerent; si ne

226쪽

og LIBER II. SECT. IT CAP. V.

Forum plexus, aut resoluti stupefiant, aut mucore nimio infarcti laticis praefati actionem, vel non sentiant, vel sibi non immittant,

an rexiam parerent . Si latex ipse, aut enervis, aut etaetus, aut alia quavis ex causa immutatus ,

plexus praelatos non titillet , aut titillando acriter laedat , is , vel famem neutiquam inferret , aut pro fame sensum potius doloris exincitaret; quo in casu pessimam induceret an extam.

. Pueri, item dc Senes longe main is, quam alii anorexia laeduntur. rincipio cujuslibet aegritudinis nocet minus , quam procemu . Sub finem autem , tum , quum vires refici debeant, pessima.

. Ubi glandulae in tunicis , ac

earum vascula exeretoria inter villos ventriculi interiores , obstructiones eatiuntur ; aut ubi , vel

mucor nimius, vel is nimium glutinosus , ae densus , in ventriculi eavo exuberans , ejusdem ventri culi faciem intus infarcit, ea omnia adhibere convenit, tum diae ea , tum Pharmacia , quae praedictas obstructiones reserare, ac prae

fatum mucorem valde concretum

discutere valeant. Id prae caeteris praestant amaricantia, blande v latilia , aromatica, inter quae s lemnia sunt rha barbarata , theriacalia, pulvis stomachicus Quercetani, hisque similia, quibus vis resolvendi passim adscribitur. Ubi , aut serum , aut lympha redundans , ventriculi sermentum diluendo obruit . atque enervat , praeter amaricantia , ea omnia conveniunt , quae humores , ut ita dicam , pituitosos illuc consuentes, aut ex alvo, aut in urinam , aut per sudorem , necnon etiam vomitu leniter egerunt. Huiusmodi sunt radix hipera anha,

Iluae vomitum blande cit , ut in ra dicendum; magnesia, quae discitur alba ; salia tartari , absynthii , centaurei minoris , syriapus florum persicorum &c. Prosunt quoque quanisaepissime subacida , item & acida, quae, aut alvum, aut urinam movent , uti stini sympi acetosi simplico , oxymel ,

de omphacio, tartarum , nitrum,& reliqua. Uini generosi sempleκ

quandoque cyathias pervicacissimam, quam in abstemiis praese tim nimius sermentorum languor effecerat anorexiam, illico discussit. Ubi ventriculi succi acriores, atque erodentes iacti, praeter cibi fastidium , nervorum fibras acria

ter mordicando , cruciatus ini riores provocant , conveniunt e

luentia , bolosa , absorbentia , item & emollientia ; quibus in

casibus mirifice modo prosuime aquam nucerianam large epotam , observavimus; modo oleum amygdalarum dulcium recens ad uncias aliquot haustum , modo terram nucerianam , modo rasuram eb his , modo cancrorum Oculos , aliaque testacea , margaritaS praeparatas , hisque similia , aut in Dolos, aut in jure deglutita. Ubi

vero, ob paralysin quamdam Ue triculi peculiarem , sensus , quo cibos appetimus , obstupuerit ,

tum ea omnia , quae talem Paralysin resolvere queunt, propina da veniunt eaque vitanda, quae eamdem paralysin, aut confirma re , aut fovere possent . Quocirca narcotica in hac anorexige specie ; & vinum ipsum , utpote

ruod nervis officiat , quemadmo. um plurimum nocent , ita pra sidio esse debent antiparalytica , quorum pleraque, ubi de paralysi , abunde proposuimus . Com mendamus igitur decoctiones s

liorum salvise , rorismarini , b tonicae, meIissae, radicis moniae, sarta parillae , ligni saxastas , i

227쪽

sarum, baccarum juniperi, betin non creditur, quia a febre immunicae dcc. Λt enim vero , quia nis, ut ante jam diximus , pror- singulae anorexiae species, de qui- sus evaserat . Μense Aprili ad bus hactenus egimus , aliorum operam is tandem nostram in N morborum, & maxime febrium, socomio S. Iacobi Urbis Incurasymptomata frequenter esse s bilium , ulcere quodam non levi Ient , ad affectiones praecipuas , in crure sinistro insuper laesus , quas , aut praecesserit an exta , confugit . Ulcus brevi ex indu- aut comitatur, aut insequuta sue- stria peritissimi , ac celeberrimirit, eam curando , mentis aciem Chirurgiae Prosessoris cicatricem sedulo semper intendere debe- duxit . Supererat igitur , ut cibimus . fastidium tamdiu contumax , &diutinum medicis praesidiis item

restoria I. discuteretur. Inter caeteros pluriamos, quos olim in victu admit- ouae. O Alvisius annorum quadragin- tere consueverat , errores , car- quid in quinque circiter , artem ne suilla plurimum salita, ac su-.otextae pistoriam pluribus , ab illinc an- mo indurata , Ieguminibus , fun- meden- nis exercens , vir sortis, bene gis, limacibus vesci solitus, vino do, prae- constitutus , ae optime Valens , plurimum indulserat . Ex quo astare com modicae staturae , temperamenti norexiam productam , eique so-suevi' frigidi, & sicci, quod melanch tam esse a recrementis quibusdam mv ,h licum alii . sive atrabiliare vo- pravis, glutinosis , in ventriculo dς- cant mense Februario , variis , praesertim ex longo jam tempore

Φλ λ μ in diaeta potissimum . erroribus congestis , ibique diu firmiter admissis , fluxuque , sive potius inhaerentibus , clare quasi conii- stillicidio quodam haemorrhoidali, cientes , aegrotantem , ita ut semcui identidem, nullo temporis o quitur tranare coepimus. Oleum dine servato, obnoxius erat, Na- amygdalarum dulcium recens ,

ne suppresso , febre , quae peni- & sine igne extractum ad unciastus intermittebat, rigore praevio, quatuor primum , quod subinde ad plures menses erratice tenta- quotidie ad uncias duas in Λur tur. Sponte subinde redeunt prae- ra per dies quatuor in jure tarta- satae sanguinis excretiones, & ω- ritato, ut quicquid superflui intus bris omnino extinguitur. At per- concreverat , emollivisset , id-vicax , febre jam deleta , cibi que nonnihil prius solvisset , ea, fastidium , una & nausea subse- qua infra declarabimus A rati

quitur. Nisus irritos, raros quam ne, clystere antea injecto , pr tumuis , & lenes habet Vomen- pinavimus . Mox ad usum aquae di , plurimum sitit , ac languet istutianae per vices hauriendae , inedia . Non quiescit , urinas al- uti legitur in B , cum aqua nubas mingendo , tenues, incoctas- cerina. transivimus . Quo porroque abunde excernit . Dura est ventrem ei plurimum exinanivi- alvus , flatibus quandoque intu- mus. Posthac cibos sensim appe-mescunt hypochondria , qui prae- tere coepit . eousque dum in pri-terea intestinorum anfractus, quin stinum restitutus , Optime conva- inras erumpere valeant , quaqua- luit . Is a vino , ad annum sere Versum pervagantur ; quae omnia abhorrens , deinceps sese prorsus Calvisium ita angebant, ut macie abstinuit; & res eatenus non imprope consumptus , ideo hecticus prospere processierat . Quicquid. Pas si Oper. Μea. O post Disiligod by Cooste

228쪽

Uinum sistratus

reliqua

generaxesistunt

xum di. gestioni.

post modum evenerit, penitus ignin aliquando pernoscat , intelligat. ravimus. que , id aqua frigida large πω, Λ N. OL amuae rec. , is, in longe melius se consequi pons n. e. extr. unci mi, sal. tart. scrup. se quae ingestorum compagems, Iur. i's s q. s. Μ., is cap. in diluendo, aeque ac λl vendo, essi A., ut m. Cit , ut sermenta digestionis ea Item Ol. amg. duc rec., cm facilius subeant , subigantque .s u. extr. unc. H. , sal. tart. scrv. Praeterea ventriculi parietes blam se. , iuri in quo sol sit tart. Anon. de contrahit, eosque roborat, quod agm. i. Μ. , , cap. quotiae in s. leniter latices digerentes mi. pre dies quatuor. nimis glandulis exprimit , ut me B Drv. flor. ρe c. uno. m. , eos alimentorum digestio citius, M. tetuliam q. s M. f. pol. , ω & commodius peragatur ἱ quod cap. in A, cui pose borae unius im nequaquam, nec a vino , praeci-tervallum per vices superbibat a . pue meraciori , nec a vini spitetui. tib. in quιθω egesis superbi- ritu , cauteri ne hujusmodi tantabat quam nucerianam ad libraι saD opportunitate expectare possum ἔtem quatuor quoque per vices; iis quae ventriculi fibras irritando , que repetatis astrenis diuin per υμ eas ruditer , ut ita. dicam , comcra quatuor , ea tamen lege , ut rugant , & oscula glandularum diebus iniremus,nis bibat in A. Ii- intercepta exeretoria obnixe cla bras saltem a s aquae nucerinae dunt, menstrua solventia intus C cum unciis duabus servi de corti- hibent, continentque. Aquam di. cibus citri ; quibus is, visce a bu- ximus frigidam, quum idem , nec mectabar , is vires praeterm tum calida , nec tepens praestare POL languentes aliquantulum reficiebat . sit; quae , quum fit calida . &multo magis , quum intepescat, ventriculi membranas laxat, eius

ΑNIΜ ADVERSIONES que vires solvit, infringitque, AD HYGIENEN SPECTANTES. V Inum , ut ante jam diximus,

utpote quod nervis semper insensum, ventriculi plexus , quum eo praesertim abutimur , stupefacit , ac Lmem quandoque penitus adimit. Hinc ratio, quare Oenopotae , vini nimirum m-tores, anorexia passim laborent; quod iis quoque crebrius succedit qui spiritum vini , rosoli , caeterasque id generis res , ad roh randum , ut inquiunt , stomachum quotidie sorbent . Videat igitur in quonam versetur errore imperitorum vulgus , qui in conviviis , dapibus opipare ingestis digerendis , extenuandisque , talia adhibere studet ἱ ac tandem

Ix go dicitur des Tenuecis , est tetuliano aqua quaedam mineralis , quae , uis. , requia saporem salsum , item & iaculta quodammodo acidum prae seri , τε salmacidarum sub censu est . De hac scripsit Ugolinus , Λndreas Bacci de Termis lib. V. , nec non etiam postremo , perfunctorie licet in dialogis suis Antonius Franciscus Bertini . Eam , tum in potu, tum in balneo perquam utilem sane in dies experimu1 .

229쪽

DE AN O

sia , quod Pistorio in Hetruria oppido, proximum est . uti legimus penes Bacci praecitatum , Non procul extant scatebrae aquae ἐstius Intestinorum, aeque ac renum crementa non minus per alvum,

quam per urinas hausta dejicit . Dysentericis praecipue, tum epota, tum cIysteribus immissa, tum et iam balneis adhibita, liti suo I eo dicendum , mirifice prodest . Praeterea obstructiones solvit, reves , ureteres, ac vesicam urinariam detergit ; ventriculi . aequeae intestinorum fibras roborat , quibus , quum languent, innum restituit die. Nihilosecius praeponere propinata , plurimum quan doque laedit. cerebro potissimum, ac nervis insensa ἔ quocirca . ut in ea praescribenda valde cauti semper incedant Tyrones hortamur . DOsis ejus in potu a libra una ad tripondium est . Pr sinari semper debet cum vehicuo idoneo, eaque , si conveniens est , per vices quoque XU. rei terari potest ; non tamen quotidie , Ied ex intervallo , aut te tia , aut quarta , aut quinta quaque die &c. Vehicula , quibus nos utimur, sunt sympi, vel f rum perscorum , vel rosatus aureus solutivus , vel mel rosatum solutivum cum melle violato solutivo, hisque similia, ad uncias tres , aut quatuor cum eadem aqua seluia . Quibus , aut dia rhoea , aut dysenteria , aut lienteria alvus praeter naturam qu modocumque fluat , vel sine vehiculo non semel felicissime prae-huimus . Bolis paulo ante coenam, sive ex cassia cum Pulpa tamarindorum , sive eκ Diatartaro Petri Castelli sub vesperam pri-Hie deglutitis. aquam tetulianam postridie antelucanis horis tu auvi profluvio, optimo cum successu , interdum praescripsimus . Si

febris adsit, eaque praecipue utitardens, aut continua. aqt Friptus usus , in potu saliem onati no interdicendus, quum novam utiquessurimam in febre continua eam semper intulisse, nobis visum sit. Non ita, s clystere immittatur; eoquod enemate frequenter immissa alvi Meses blande subducat. ventrem mirisce exoneret, eluatque; quo febres etiamsi comtumacissimas , tum , quum ma xime , visceri Lus imi ventris o fructis , extiterint, quamcitissime restinxit.

De Nausea .

NAusea, proprie quamvis v

mendi conatum, quem navigantibus aestuans mare concitare solet , passim designet , atque in Praxi medica tametsi pro omni ciborum fastidio indiscrete usu petur , ex communi tamen C l D siti; Culo , propensionem , aut conatum . quemdam esse, describitur, Domem di irritum, eum cibi fastidis , a xietate . is salmatione. Diagnosn quum eκ eadem - D agno bi descriptione haurire quisque sibi sis . commode valeat, nihil est, quod in ea diutius immorer r. PTum concitari potissimum vi- Causa. detur , quum ventriculi latices talem, ac tantam sibi nacti pravitatem , ventriculi plexus ita vellicent , ut appetentiae ioco , molestum sensum , quo cibossastidimus, una & ventriculi l vem quamdam contractionem , qua ad vomitum incitamur, pro vocent , qui propterea ex intervallo ideo augetur , quia nerum rum plagibus in ventriculo lacesi

o ij sitis,

230쪽

LIBER II. SECT. II CAP. V.

suis diaphragma . aeque ac reli- niam autem non semper eiusdem qui abdominis musculi identidem generis humores , qui nauseam ex consortio Irritantur , convel- faciunt , esse cognovimus et ideoluntur, si ve contrahuntur , con- neque semper iisdem praesidiis oe- tractique una cum aliis visceribus currendum ei arbitramur . O .ami ventris, ventriculum quoque propter. alvo prius exteris . puI- comprimunt , & nisum Vomen- veres absorbentes , uti sunt e

die Ρ I Nisus autem vin ratium , crystallus montis preia

menda triplici ex causa eo in ca- parata , hisque similia , modo su irritus esse potest; quoniam ni- propinavimus ; modo subacida mirum ventriculi contractio , & uti sunt nitrum depuratum . sal- pressio Ienis est : quoniam mate- Prunellae, tartarum , decoctiones ria vomitu egerenda caret ventri- soliorum acetosae , sympus ac Culus : & quoniam materia ipsa tofus , de acido limonum &α egerenda, utpote quae tenax quan- modo acria, uti sal tartari ; m doque tit, glutinis adrnstar , fir- do amaricantia , uti sunt infusio.

miter nimiS lutuS inhaeret . Qua- nes corticum aurantiorum . cia

propter nauseam explicare aggresi tri, summitatum absynthii rutae si , haud perperam Majores no- hortensis , centaurii minoris . 1tri . eam tum seri tra fici mrir rhabarbari , & reliqua , de quiabus in praecedentibus loquuti ,

nihil est , quod hic plura dic

eam tum fieri tradiderunt , cum ore superne prolatato , ad que ac in serne contracto , compressioque , incassum ventriculus ob facultatis expultricis imbecillitatem, quicquid sibi molestum, atque insensum est , ejicere en,

titur .

quicquid ratione prognosis de cibi fastidio nuper innuimus , &de nausea dicendum item ducimus eo tamen discrimine , quod simplex anorexia minus sen per habet periculi , caeteris paribus, quam vera nausea; in qua, uti ante jam diximus, praeter cibi fastidium , accedit irritus vinmendi nisus. Quum humores , qui a re- viam faciunt , dc nauseam itidem modo in diversis agant circumstantiis , provocare possint ,

ea universa praesidia , quae anore-xiae evincendae mΟκ proposuimus, pro nausea iterum hic proponendum existimamus . Emetica iccirco , eccoprotica , necnon etiam diuretica , quae ad cibi fastidium discutiendum paulo a te recensuimus , nauseam quoque fustulisse , observavimus . Qu

IM Fame praeter naturam Maracta ,

FAmes , si ve potius ciborum

appetentia , quemadmodum ita quandoque praetermodum ad prostem itur , ut cibos neutiquam appetamus ; ita quoque interdum adeo intenditur , vel vitiatur , ut, aut longe plus , quam comvenit , aut insueta appetamus is Unde triplex aegritudinis genus, quo appetentia laeditur e fames nimirum , aut appetentia , quae dicitur earina : bulimus : miameia , quae sub picae nomine , penes nonnullos , item venit . In fame canina , Canis ad instar v racis , congrua tamen appetit aeger , quaeque appetit , vorat , &quin ea dentibus quandoque eomminuat , ingerit , atque , non

SEARCH

MENU NAVIGATION