Ars Ciceroniana sive Analysis rhetorica omnium orationum M. T. Ciceronis. Constat argumentis, tabulis, commentario et annotationibus. Adjectus est index locorum, argumentariorum, affectuum, amplificationum, figurarum, confutationum, narrationum rheto

발행: 1739년

분량: 685페이지

출처: archive.org

분류: 연설

161쪽

i s PRO A. CAECINNA

CIcero statim initio comparat invidiam

AEbutio , qui magna audacia Caecinnam vi, hominibus armatis de fundo desecit : & nunc pari impudentia, seu maIitia, quasi bonam causam habere videatur, in judicium venit . Iudicum autem gratiam conciliat Caecinnae, qui considerate in agris cessit audaciae & nunc constanter in judicio resistit improbitati. n. F. si quantum. Auget Cicero causς sus fi luciam ex AEbutii consessione,& testibus . n. 3. itaq;longe alia Deinde non minus callidum, quam impudens consilium AEbutii exercutit,quando hic

de iure civili quod est commune omnibus an Caecinna sit ex iIlis quibus Sylla civitatem ademit,causam deliberandi, judicandi mora

ac religionem movit. n. q. Verumtamen. l

Nam revera Iudices non de civili jure isto ldubitant, sed de existimatione AE butii: qua

in re Cicero notat Recuperatores, qui seve

rius ideo judicent, bis iam ampliata causa, quia ex eo judicio turpem AEbutii existimationem sequi videant. IlIa enim neglecta eo maturius est judicandum , quo turpius est factum.12.6. quamquam ego mibi. Ad id qucd obiici potest a Recuperatoribus , posse confligi leviore actione, quam sit haec de vi armata, unde turpis existimatio sequitur, respondet Cicero comparatione Praetoris, non esse J u- . dicis praescribere rationem ; deinde se non posse alia ratione, nisi possessionem per interdictum repetere . n. 8. at fi quis.

162쪽

Cum tertio baec causa Caecinnae ageretur iam enim bis recuperatores non liquere Iudicaverant in Orator callide Iudices admonet officii, ut maturius 'udicent de re turpi , seu armala vi , quam fatetur etiam ipse adversarius . suo sseque tur periculum existimationis, non propterea Iudices debent moveri s rardare ; imn eo citius paenam saluere: quo audacius Caecinnam de fundo , vi de ecit inbutius , nunc impudentius venit in iudicium .

NARRAT IO.

ΜFulcinius Tarquiniensis Caesenniae uia. Xori moriens, usum fructuum omnium bonorum suorum legavit, ut frueretur una cum filio haerede instituto. nu. Io. Af.

Fulcinius fuit. Filio mortuo , & auctione bonorum constituta , Caesennia fundum ex iis bonis emere de sententia amicorum constituit: idq; negotium Sex. AEbutio hic describitur , Cicerone dedit, cui fundus pecunia Caesenniae emptus, fuit addictus . num. I a. sed hunc fructuum . Caesennia cum non multo post A. Caecinnae nupsisset, eumque haeredem secisset, decessit. Tum 2Ebutius fundum istum, quem mandato Caesenniae emerat, cujusque ex sextu Ia haeres erat, malitiose suum esse dixit.

n. I7. cum omnia ista . .

163쪽

148 PRO A. CAECINNA

Itaque constitutum fuit , quo die in rem praesentem veniretur, ut cum Caecinna defundo esset dejectus, interdictum a Praetore vostuIaret. Verum βῆ hutius fundo occupato , Caecinnam in eum ingredi minus consi derate 'conantem coactis, armatisque hominibiis per vim aditu, ingressuq; prohibuit. I .ao. cum bio novae litis. Repulsus Caecinna interdictum de armatis hominibus a Dolabella Praetore impetravit, ut, unde dejectus esset, eo restitueretur: AEbutius restituisse se dixit: in eamque rem sponsio facta est . n. I 3. bis rebus ita gesis.

lus narrationis synop im refert Fabricius,

ex Hotomano , ut annotat Frestius. Artificium

in probandis ad iunctis , oe ad suam causam αμ trabendis, describenda qualibet persona , praesertim inbutii apparet.

CONTENTIONIS

Propositio, & Distributio. Contentionis propositio est haec: Cae-

cinna ex interdicto debet restitui infundum, quem occupavit AEhutius. Distributio seu argumenta sunt haec : I. quia Caecinna vi de fundo est dejectus ab AEbutio , a. quia Caecinna eum fundum possis edit. CON-

164쪽

ORATIO XII. y p

CONTENTIONIS

: Argumentatio , Λmplificatio , Affectus io Ropositimis primum argumentum, Cae-' A cinna vi de fundo est deiectus ab AEbutio, hoc Enthymemate tractatur . . Ebutius homines armavit,qui Caecinnam dejicerent de fundo ; igitur Caecinna vi de fundo est dejectus ab AEbutio .

Antecedens amplificatur consessione AE-butii , quem Cicero contemnit hominem stultum ac improbum, & enumeratione tessium, quos facete ridet, praesertim decimo loco Falculam. maxime fuit optandum. a. Defensio Aebutio quod Caecinna non sit μ deiectus, sed prohibitus accedere primo, re ipsa refellitur . r. quia contra hujusmodi vim, & prohibitionem qua actione alia,' datur actio, Caecinna potuit uti, nisi interdicto , & quidem ex instituto Μajorum e n. 3I. vero illa. Confirmatur communicatione ad C. Pisonem Aebutii defensorem, adducto simili aedium suarum, &fervorum eXemplo, propter quod confugere debet pariter ad interdictum : habebit enim hanc a-' etio nem, aut non aliam quampiam, aut Omnino nullam. n.3s. Nondum de Caecinna. Deinde desensio Aebutii inique latet in i littera & verbo, sententia interdicti dimiis nuta contra auctoritatem, mentemque ma- , jorum. n. 38. etenim perspicuum es .

Tertio si dixerit Aebutilis se hoc interdi-

165쪽

cto non teneri, quia vis Caecinnae facta non sit, quod nemo sit occisus, neque sauciatus respondet Cicero comparatione a majori, si exercitus maximos vi pulsos dicimus, quod his metus sit injectus, nullo milite , aut cae- ω, aut sauciator quanto majorem Caecinna, di hujus advocati vim passi sunt, quos armatorum hominum terror in fugam, & pericu- Ium conjecit, licet nemo vulnus accepit. n. queramur , inquit licet. Adde scire esse

armatos satis est, ut vim factam probes: lCςcinnam in manus AEbutii incidisse non est satis de periculo neglecti hujus juris Iudi- l

Quarto communicatione ostendit Cicero iCaecinnam, qui cum vellet ad fundum ac,

cedere, piDhibitus est, recte dejectum dia lei etsi non fuerit in eo loco: sicuti detrusus l' recte dicitur, qui non attingitur. lage vero de Ni Denique si ad verba rem deflectere velimus ; nulla lex, nullum foedus erit, quin infirmari & convelli possit. n. s t an bor dubium ἀHoc Cicero exemplis demonstrat L. Crassit qui contra verba jus haereditatis tribuit Curio & fundi, & viae, & formularum

Pupilli. n. a. Exemplis nunc uti Imo verba sppe non expendenda,sed rem,

ostendit etiam Cicero testimonio ipsius interdicti , nam primo vocabulo familiae Poteneris restituere eum, quem vel villieus, vel servus tuus dejecerit, non quod hic familia tua sit squis hoc latine non intelligat sed e familia sic non minus teneris, si unus ser vuS, auς

166쪽

aut plures, aut universa familia, si procurator , aut libertus minime negotio praepositus, si quivis externus, autρtuis, tuo nomine a liquem expulerit: quia non verba, sed res

quaeritur. n. c.veniuot in mentem. Alterum

interdicti vocabulum hominibus coactis) ipsa aequitatis causa explicari debet. num. 39. Perge porro .

Tertium vocabulum armatis similiter de re , sin e de vi armatorum facta, quomodocumque vel saxis, vel armis, vel ab uno, vel a pluribus, vel ab armatis, vel ab inermibus, intelligi debet. n.6o. Amatiste quid , Concluditur testimonium interdicti parva

Cicero venit ad defensionem AZbutii , cui facilius ostendet armatos non dici, qui sinς scutis, & ferro fuerunt, quam eum non esse dejectum, qui pulsus fugatusque sit. n. .

Venio nunc.

Et simul adversarium Pisonem arguit , quod Iureconsultos accuset, έeu iis non obtemperet , cum ipse in verborum tendiculis latet, nec bonum & aequum defendit. n.6s. Atque illud. Reiicit etiam exemplum Scς volg,ut alienum a causa. n. 67. in isa defensione. Deinde excurrit in laudem iuris civilis , aequitatem in causis valere. n. 7o. Nam qui us civile. Pergit e Iamatione efferre jus civiIe, ac necessario retinendum in Rep. ostendit: prς- sertim in causa Caecinnae . n. 73. Orem ρω claram. Ex occasione digreditur in laudem

167쪽

AquiIii, cujus testimonio utitur Cicero pro

Caecinna contra adversarios, subjecto dialogismo . 77. boc loco percommode . Tum apostropha reversus, Pisonem ver-

bis pugnantem quamquam id recusavit saepius) hoc dilemmate captat: Si tu, Piso, actinterdicti sententiam fugis, nostro gladio; si

ad verba, tuo conficieris. 81. quides Piso. Altera ad Recuperatores apostropha subtilius ostendit, multis similibus, & exemplis, vim interdicti distingui. n. 83. velim Recvrratores . Deniq;contendit, quod etiam prius dixit, C. Pisonem pariter interdicto usurum,tsi quis ipsum aedibus vi prohiberet . num.89. etenim Piso. Propolitionis secundum argumentum, C. lelana eum fundum possedit, quem occupavit butius hoc Enthymemate tractatur . Caecinna fuit Caesenniae haeres, & pro haerede se gessit. Item denuntiavit Aebutius Caecinnae, & Caecinna nwribus se deduci voluit; denique jus civitatis non est Caecinnae ademptum: ergo Caecinna eum fundum possedit, quem occupavit Aebutius . Antecedenti praemittitur haec propositior etsi Caecinna non possedit eum sendum, debuisset tamen eo restitui, unde vi est dei ctus : idque probatur ex verbis edicti, tam in Vi privata, quam in publica . n. 9o. tae

vero iam. ι

Tum Antecedens affertur. n.' . Atque ego in bac. Non fuisse vero jus civitatis Cae- cinnae in Volaterrano ademptum ostendit

Cicero ex lege Syllari non enim populus p

168쪽

test cuiquam libertatem, aut civitatem adimere : .quod etiam praejudicio seu e emplo Arretinae muIieris probat. At enim Sylla.. Quibus autem modis, aut causis adimi,

vel non adimi jus civitatis possit, pluribus

explicatur. n. 98. Certe quaeri boc. Uerum haec e me extra causam, nec legem Cicero Syllae quidquam obstare Caecinnae concludit illam. n. Io I. non me praeterit.

Dubia est, ut videtur, caus a Gecinnue: nam utrumq;firmamentum adver1arii dissmutat Cicero , non omnino evertit e defendebat enim

iuxta sententiam Rotomani hisbutius se ob eam causam armasse, ne vis sibi afferretur, ac de suo fundo vi a Caecinna desceretur. etiam non modo id confitebatur , sed etiam profitebatur, ac praes ferebat. Testes etiam eos sumpserat, quemadmodum Caecinna in ipsius fundum per vim armatis bominibus ingredi conatus fuisset . At cum probibuisset , non deIecisset. Itaque id Cicero transfert ad commodum suae causae: quasi confessione. Ebutii, i eius restibus probare posset Caecinnam esse dejectum rcum tamen iis uteretur AEbutius, ut probibitum esse, non dejectum probaret. 2uae sunt plane controversa. Deinde alia defensio AEbutii, eaque firmis aerat , quod Caecinna fundum non possedisset , ideoque AEbutius restituise sese diceret. Nam cum peregrinis civium Rom. reditates a ire legibus non liceret, CaecinnasAtm esset peregrinus , quia Hilate ranus G s later-

169쪽

as PRO A. CAECINNA

laterrani autem per legem Duae cives Rom. πerant 2 baeres Caesennia esse non potuit. De bis vimnibus callide Orator disputat, atque extra ea an esse Uendix - rerum extat Ciceronis de bac contentio eiudicium iu Bruto : tot a m bi causa ait) pro Caecinna de verebis interdicti fuit, res involutas definiendo explicaviamus , Ius civile laudainimus, verba ambigua disinximus

C Reru continendat Iudicibus: causam

Caecinnae , tum spectata ejus virtute , tum non consideraeta Syllanorum temporum rati one, seu possessiones sundi; quae extra causam sit .. n. IOS. qui quoniam

Cicero resumit in orationis exitu quod est pro ratione temporis praecipuom , nempe sa

fureri riseesso: o, quod est pro causa Caecinnae

170쪽

RHETORICA

SEARCH

MENU NAVIGATION